Ignacy Bieda
"Rückfrage nach Jesus", wyd. Karl
Kertelge, Freiburg im Breisgau 1974 :
[recenzja]
Collectanea Theologica 45/3, 217
R E C E N Z J E
217
Rückfrage nach Jesus, w ydał Karl K e r t e l g e , Freiburg im Breisgau 1974,
Verlag Herder, s. 223.
Stare pytanie dotyczące historycznego Jezusa, mimo ślepych uliczek w jakich się w przeszłości znalazło, jest ciągle aktualne i stanow i przedmiot ożywionych dyskusji teologicznych. Chodzi bowiem ciągle o to, ile dokład nych danych historycznych możemy zdobyć o Chrystusie. N ajw ażniejszą zaś zaś rzeczą w chw ili obecnej jest jasne określenie drogi pozwalającej nam dotrzeć do historycznej osoby Zbawiciela, oraz ustalenie m etody i dopuszczal ności kryteriów, którym pod tym w zględem m oglibyśm y zaufać. Egzegeza nie może się tutaj zadowolić tylko przedstawianiem nowotestam entow ej kerygm y o Jezusie i określeniem jej norm atywnego znaczenia, ale m usi się zapytać o historyczne odnośniki tkw iące w kerygm ie.
Książka Rückfrage nach Jesus jest próbą dania odpowiedzi na powyższe zagadnienie. Stanow i ona zbiór referatów w ygłoszonych na zjeździe egzegetów z krajów języka niem ieckiego, który się odbył w W iedniu w iosną roku 1973. Punktem ciężkości tych referatów są trudności natury metodycznej w p y taniu o historycznego Jezusa. Referaty F. H a h n a i F. M u s s n e r a trud ności te uw ypuklają i podsuwają sposoby ich przezwyciężenia. Kiedy u H a h n a na czoło w ysuw ają się uwagi co do prachrześcijanskich tradycji 0 Jezusie, to M u s s n e r w w ielkiej m ierze wciąga do swej pracy założe nia nowoczesnej nauki o języku i literaturze, zwłaszcza lingw istykę. Form ułę
h istoryczny Jezus — Chrystus w ia ry zastępuje form ułą Jesus i tekst. W ści
słym związku z pytaniem o m etodę w iąże się sprawa ustalenia uchwytnych kryteriów, pozw alających nam orzec, co jest historyczne. Tym zajm uje się referat F. L e n t z e n - D e i s a , w ykazując że do kryteriów należy podcho dzić ciągle z krytyką samego historycznego pytania. R. P e s c h i K. K e r t e l g e zajm ują się historycznością tradycji o m ęce Pańskiej ( P e s c h ) 1 o cudach opisanych w ew angeliach ( K e r t e l g e ) . W yraźnie widać, w ja kim stopniu trudna jest droga analizy tego co historyczne, która jednak poz w ala nam dotrzeć do historycznego Jezusa. Referat R. S c h n a c k e n b u r g a wykazuje, że pytanie o historycznego Jezusa, mimo fragm entarycznych jeszcze m ożliwości i w brew ograniczonej w iedzy historycznej w tej dziedzinie, poz wala nam uzyskać niew yczerpalne niem al dane odnoszące się do historii Jezusa, a posiadające kapitalne znaczenie dla teologii i Kościoła.
W szystkie referaty uwydatniają, że podjęta aktualnie dyskusja nad h isto rycznym Jezusem — tak w katolickiej, jak i w ew angelickiej teologii — nie zacieśnia się w yłącznie do „wytropienia” (Aufspüren) poszczególnych histo rycznych faktów z życia Jezusa, ale kładzie w iększy nacisk na samą metodę i na sensow ność historycznego zagadnienia pod tym względem . Dlatego też książka Rückfrage nach Jesus, będąca 63 tomem serii Quaestiones disputa ta e, nie jest zbiorem tylko fragm entarycznych problem ów i rozwiązań, ale w spól nym w ysiłk iem egzegetów ukazuje drogę przybliżenia nam w miarę m ożności pierwotnego obrazu postaci Jezusa i Jego historii.
ks. Ignacy Bieda SJ, W arszaw a
Friedrich SCHWENDIMANN SJ, Herz-Jesu-V erehrung heute?, Regensburg 1974, Verlag Josef Habbel, s. 160.
Autor zajm ujący się od lat nabożeństwem do Najśw. Serca Jezusowego, w przystępny sposób ujm uje treść i przedmiot tego nabożeństwa, którym jest m iłość Boga-C złow ieka razem z Jego Sercem jako tej m iłości — owszem całego wewnętrznego życia Z baw iciela — naturalnym sym bolem i wyrazem . Takie przedstaw ienie kultu Bożego Serca posiada oparcie na Piśm ie św., potwierdza je historia tego kultu począwszy od w ieków średnich i zalecają je papieże ( K l e m e n s XIII, P i u s VI, P i u s IX, L e o n X III, B e n
