Narządy zmysłów Narządy zmysłów

(1)

Narządy zmysłów Narządy zmysłów

 Pojęcie receptora

 Istota dzialania receptora

(2)

Podział receptorów:

Wg Sherringtona

Wg działającej energii

Receptory bólowe( nocyceptory)

(3)

Rodzaje bodźców Rodzaje bodźców

 Bodziec adekwatny- swoisty.

 Bodziec nieadekwatny- nieswoisty

(4)

CZUCIE I PERCEPCJA

Czucie

Percepcja

Fizjologiczna jednostka czucia

(5)

Potencjał generujący Potencjał generujący

 Jest to zmiana powstała w receptorze pod wpływem działającego bodźca ,spowodowana wzrostem

przepuszczalności błony recepcyjnej dla jonów dodatnich

 Właściwości potencjału generującego

(6)

Podział receptorów ze względu na szybkość Podział receptorów ze względu na szybkość

adaptacji adaptacji

Adaptacja receptora - spadek wielkości potencjału generującego podczas utrzymującego się działania bodźca. Podział receptorów w zależności od szybkości adaptacji:

 Receptory fazowe - szybkoadaptujące

 Receptory toniczne- wolnoadaptująąe

(7)

(8)

Zmysł wzroku Zmysł wzroku

Układ optyczny oka

Refrakcja układu optycznego

Elementy układu refrakcyjnego oka – powierzchnie łamiące oka

(9)

(10)

(11)

Narząd wzroku

(12)

(13)

(14)

Oko miarowe (emmetropia) WADY REFRAKCJI

Oko niemiarowe (ametropia) j

Podział niemiarowości:

Osiowa

Krzywiznowa

(15)

(16)

Krótkowzroczność



Osiowa



Krzywiznowa

Korekcja soczewkami

Dalekowzroczność



Osiowa



Krzywiznowa

Korekcja soczewkami

Niezborność-astygmatyzm

Korekcja soczewkami

(17)

(18)

(19)

(20)

Akomodacja

1. Mechanizm

2. Wady akomodacji

(21)



Punkt dali wzrokowej – jest to najdalej położony punkt, z którego

wychodzące promienie zostają skupione na siatkówce. Punkt ten znajduje się w nieskończoności, akomodacja jest wtedy w spoczynku i tym samym

refrakcja układu optycznego oka jest najmniejsza



Punkt bliży wzrokowej –jest to punkt leżący przed okiem, z którego

wychodzące promienie po załamaniu w układzie optyczny, ogniskują się na siatkówce przy maksymalnej akomodacji i największej refrakcji układu

optycznego.



Szerokość akomodacji –różnica między refrakcją oka nastawionego do patrzenia w dal, a refrakcją oka do patrzenia na punkt bliży wzrokowej



Zakres akomodacji –odległość między najdalszym i najbliższym punktem ostro odwzorowanym na siatkówce tj. miedzy punktami dali i bliży

wzrokowej

(22)

Starczowzroczność- Presbyopia



Zmniejszenie zakresu akomodacji wskutek stwardnienia jądra soczewki i zmniejszenia elastyczności jej torebki. Jest to zjawisko fizjologiczne, występujące z wiekiem.



Punkt bliży oddala się od oka



Punkt dali pozostaje bez zmian.



Korekcja – soczewki skupiające.

(23)

OKO JAKO UKŁAD RECEPTOROWY

Promieniowanie widzialne obejmuje długość fali 400 – 800 nm DROGA WZROKOWA

Receptorami są wypustki obwodowe komórek pręcikowych i czopkowych Neurony siatkówki

1 – ciała komórek czopków i pręcików 2 - komórki dwubiegunowe

3 - komórki zwojowe

4 - ciało kolankowate boczne

Wypustki ciała kolankowatego bocznego tworzą promienistość wzrokową i dochodzą do ośrodków korowych wzroku (pole wg Brodmanna 17,18,19)

Receptory siatkówki

- Czopki

- Pręciki

(24)

(25)

(26)

(27)

Światło — promieniowanie elektromagnetyczne rejestro

rŚwiatło — promieniowanie elektromagnetyczne rejestrowane przez oko.

Zakres promieniowania odpowiadający przedziałowi widma od ok. 380 nm (fiolet) do ok. 700 nm (czerwień).

omieniowania odpowiadający przedziałowi widma od ok.

380 nm (fiolet) do ok. 700 nm (czerwień).

(28)

ADAPTACJA DO ŚWIATŁA

ADAPTACJA DO CIEMNOŚCI

(29)

(30)

(31)

(32)

Uproszczony schemat budowy siatkówki oka

A - czopki i pręciki podłączone do włókna nerwowego;

B - pojedyncze czopki podłączone do włókna nerwowego;

C - grupa pręcików podłączona

do włókna nerwowego

(33)

Podział anatomiczny:

 ucho zewnętrzne,

 ucho środkowe,

 ucho wewnętrzne.

Podział fizjologiczny:

 część przewodzeniowa

 część odbiorcza

Zmysł słuchu

(34)

(35)

ROLA

Ucha zewnętrznego Małżowiny usznej

Przewódu słuchowego zewnętrznego Ucha środkowe go

Płyny błędnikowe

(36)

(37)

(38)

(39)

Mechanizm fazowości

Przechodzenie fal dźwiękowych ze środowiska gazowego do ciekłego związane jest z dużą stratą energii. W przypadku ucha zapobiega temu mechanizm fazowości. Polega on na przemieszczeniu przychłonki w schodach przedsionka i dalej przez osklepek drgania przekazywane są w schodach bębenka do błony bębenkowej wtórnej powodując jej wychylenie w przeciwnym kierunku. Umożliwia to ruch płynu.

ODRUCH BĘBENKOWY

(40)

(41)

NARZĄD RÓWNOWAGI

Do elementów narządu równowagi należą:

woreczek i łagiewka

trzy przewody półkoliste zakończone bańkami

(42)

(43)

(44)

OCZOPLĄS-DEFINICJA

Rodzaje oczopląsu

1.oczopląs fizjologiczny

2.oczopląs patologiczny

(45)

ZMYSŁ SMAKU

Receptory smaku znajdują się w kubkach smakowych i są

zlokalizowane głównie na języku, a także na podniebieniu,

gardle, krtani.

(46)

Smak

(47)

(48)

(49)

(50)

(51)

(52)

(53)

ZMYSŁ WĘCHU

Zdolność czucia zapachów jest efektem aktywacji komórek

receptorowych w jamie nosowej. Cząsteczki związków

chemicznych rozpuszczają się w śluzie pokrywającym

nabłonek błony śluzowej okolicy węchowej. Związanie

cząsteczki związku zapachowego z błoną receptora powoduje

powstanie potencjału generującego, a po osiągnięciu progu

pobudliwości zostaje zainicjowany potencjał czynnościowy.

(54)

(55)