Język polski zagadnienia do samodzielnej pracy (od 6 do 7 kwietnia

Język polski zagadnienia do samodzielnej pracy

(od 6 do 7 kwietnia 2020r ^{. )}

klasa 1 a LO P 3h

Temat : Podsumowanie wiadomości o epoce średniowiecza

Karta pracy

1. Wymień i scharakteryzuj trzy czynniki, które zadecydowały o końcu kultury antycznej.

………

………

………

2. Zdecyduj, które informacje dotyczące epoki średniowiecza są prawdziwe, a które – fałszywe. Wstaw znak X we właściwych rubrykach tabeli.

Zdanie Prawda Fałsz

Oficjalna kultura średniowiecza miała charakter chrześcijański.

Hagiografia to żywoty świętych.

Architektura romańska miała wyrażać mistycyzm doznania religijnego.

W okresie średniowiecza za herezję uznawano poglądy niezgodne z nauką Kościoła.

Za twórcę scholastyki uważa się św. Tomasza z Akwinu.

Teologia została stworzona przez starożytnych Greków.

Średniowiecze

3. a) Zaznacz właściwe zakończenie zdania.

Jedna z naczelnych zasad przyświecających życiu człowieka doby średniowiecza brzmiała:

□ A. chanson de geste. □ C. ars bene dicendi.

□ B. ars bene moriendi. □ D. ora et labora.

b) Podaj polskie tłumaczenie tej zasady.

………

4. Zastanów się, w jakim znaczeniu używasz słowa „średniowiecze”. Zapisz swoje spostrzeżenia.

5. Średniowiecze długo uważane było za czas zastoju kulturalnego i cywilizacyjnego.

Odnosząc się do swojej wiedzy o tej epoce, sformułuj własne stanowisko oraz dwa argumenty potwierdzające jego słuszność.

………

………

………

znaczenie historycznoliterackie znaczenie potoczne

Temat: Powtórzenie epoki średniowiecza (2h)

Karta pracy nr 1

Sytuacja średniowiecza (fragment)

W najbardziej charakterystycznym dla siebie wydaniu człowiek średniowiecza nie był marzycielem ani wędrowcem. Był organizatorem, kodyfikatorem, budowniczym systemów. Chciał „miejsca na wszystko i wszystkiego na właściwym miejscu”. Rozróżnianie, określanie, układanie rubryk było jego rozkoszą. Choć pełen burzliwej działalności, był równie pełny impulsów, żeby ją sformalizować.

Wojna została (w intencjach) sformalizowana przez sztukę heraldyki [tj. nauki o herbach] i reguły rycerskie; namiętność seksualna [w intencjach] została ujęta w wypracowany kodeks miłości. Wysoce oryginalna i wzniosła filozoficzna spekulacja zacieśnia się w sztywny system dialektyczny skopiowany od Arystotelesa. Kwitną szczególnie takie studia, jak prawo i teologia moralna, które wymagają uporządkowania bardzo rozmaitych szczegółów. Każdy sposób, w jaki poeta może pisać (łącznie z pewnymi sposobami, jakich lepiej nie powinien używać), jest sklasyfikowany w sztuce retoryki. Niczego bardziej nie lubili ludzie średniowiecza i niczego lepiej nie robili od sortowania i porządkowania. Podejrzewam, że ze wszystkich wynalazków nowożytnych najbardziej podziwialiby kartotekę.

Ten impuls działa zarówno w tym, co wydaje się nam najgłupszą pedanterią, jak i w ich najwznioślejszych osiągnięciach. W tych drugich widzimy spokojną, niezmordowaną, radosną energię namiętnie systematycznych umysłów, doprowadzających ogromne masy niejednorodnego materiału do jedności [...].

C.S.Lewis, Sytuacja średniowiecza, [w:] Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej, tłum. W. Ostrowski, Warszawa 1986, s. 112

1. Wymień dwa przejawy skłonności człowieka doby średniowiecza do „sortowania i porządkowania”. Unikaj cytowania.

……….

………

…….………

2. Znajdź w tekście i podkreśl zdanie, które ma zabarwienie humorystyczne.

3. Zdecyduj, które z poniższych informacji dotyczące tekstu są prawdziwe, a które fałszywe.

Zdanie Prawda Fałsz Autor tekstu w sposób krytyczny wypowiada się o kulturze

średniowiecznej.

W epoce średniowiecza szczególnie popularne były kierunki wymagające konkretnej, ścisłej wiedzy.

W opinii autora to ludziom epoki średniowiecza kultura europejska zawdzięcza pierwsze kodyfikacje i próby uporządkowania tego, co niejednorodne.

W tekście C.S. Lewisa dominuje funkcja informatywna.

KARTA PRACY NR 2

Bogurodzica (fragment)

Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja!

U twego Syna Gospodzina matko zwolena, Maryja!

Zyszczy nam, spuści nam.

Kyrieleison.

Twego dziela Krzciciela, Bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze.

Słysz modlitwę, jąż nosimy, A dać raczy, jegoż prosimy:

A na świecie zbożny pobyt, Po żywocie rajski przebyt.

Kyrieleison.

Antologia poezji polskiej, red. J. Grzybowski, Katowice 2006, s. 119

1. Podaj trzy określenia Matki Boskiej pojawiające się w tekście Bogurodzicy. Wyjaśnij ich znaczenie.

Określenie Znaczenie określenia

2. Wyjaśnij, jakie nadzieje pokłada w Matce Boskiej podmiot liryczny. Unikaj cytowania.

………

………

3. Zaznacz właściwe dokończenie zdania.

Utwór Bogurodzica został zbudowany na zasadzie:

□

□

□

□

4. Przełóż fragment od słów „Słysz modlitwę…” do „…rajski przebyt” na język współczesny.

Zachowaj oryginalny układ wersyfikacyjny.

………

………

………

………

5. Uzupełnij tabelę dotyczącą wybranych archaizmów z Bogurodzicy.

Przykład Typ archaizmu Uzasadnienie

sławiena bożyc napełń

6. Wyjaśnij, jaką rolę Bogurodzica pełniła w średniowieczu, a jaką pełni współcześnie.

………

………

………

7. a) Wskaż tytuł innego utworu o tematyce maryjnej pochodzącego z epoki średniowiecza.

□

□

□

□

b) Napisz, w jaki sposób ukazuje on Matkę Boską.

………

………

………

KARTA PRACY NR 3

1. a) Jaki motyw – obecny w kulturze wielu epok – został przedstawiony na poniższych ilustracjach?

……….

b) Uporządkuj wizerunki chronologicznie, wpisując do tabeli nazwę lub imię bohatera.

Podaj także nazwy epok.

Bohater Nazwa epoki

1.

2.

3.

c) Wyjaśnij, w jaki sposób zaprezentowany motyw ewoluował na przestrzeni wieków.

Co pozostało w sposobie kreowania tego typu bohaterów niezmienne, a co uległo zmianom i z czym były one związane?

……….……….……….……...

……….……….……….……….……

……….……….……….……….………

……….……….……….……….………

……….……….……….……….………

……….……….……….……….………

……….……….……….……….………

2. Sformułuj dwa argumenty uzasadniające słuszność stwierdzenia, że kultura średniowiecza miała ogromny wpływ na światopogląd późniejszych Europejczyków.

Odnieś się do konkretnych przykładów.

argument pierwszy

……….……….……….……….

……….……….……….……….

……….……….……….……….

argument drugi

……….……….……….……….

……….……….……….……….

……….……….……….……….

3. Wskaż dwa elementy współczesnej kultury, które nawiązują do epoki średniowiecza.

Wyjaśnij, na czym ta korespondencja polega.

element pierwszy

……….……….……….……….

……….……….……….……….

……….……….……….……….

element drugi

……….……….……….……….

……….……….……….……….

……….……….……….……….

Pomocne w opracowaniu zagadnienia mogą być także źródła internetowe, np.

epodreczniki :

rozdział Superbohaterowie

rozdział Dał nam przykład hrabia Roland jak umierać mamy

You Tube

https://www.youtube.com/watch?v=86RR5r4FEZ4

https://www.youtube.com/watch?v=E5k2ugTnnLQ

https://www.youtube.com/watch?v=Fnu0Qb5msEA

https://www.youtube.com/watch?v=-Iu33JK3U54