Sobór
Trydencki i reforma
katolicka
Sobór to zgromadzenie wszystkich biskupów świata pod przewodnictwem papieża podczas,
którego celem jest omówienie zagadnień wiary i życia Kościoła.
papież Paweł III
Sobór Trydencki odbywał się w sumie na przestrzeni 18 lat (1545-1563) w kilku miejscach. Jego przebieg dzieli się zasadniczo na trzy etapy:
1. Od 13 grudnia 1545 do 14 września 1547 za pontyfikatu Pawła III. Omawiano
zagadnienia zaatakowane przez reformację. Podczas tych sesji uchwalono najważniejsze założenia doktrynalne Kościoła rzymskokatolickiego: dekret o uznaniu niespisanych
tradycji za równorzędne z Biblią oraz dekret o usprawiedliwieniu. Napięcie między cesarzem Karolem V a papieżem Pawłem III doprowadziło do zawieszenia obrad.
2. Od 1 maja 1551 do 28 kwietnia 1552 za papieża Juliusza III, ogłoszono dekrety o Eucharystii, sakramencie pokuty i namaszczenia chorych. Również te obrady soboru
trydenckiego musiały zostać zawieszone wskutek buntu wielmożów przeciw Karolowi V.
3. Od 18 stycznia 1562 do 4 grudnia 1563 za pontyfikatu papieża Piusa IV, zdefiniowano pojęcie Eucharystii, sakrament kapłaństwa i małżeństwa oraz czyściec. Stwierdzono konieczność sporządzenia indeksu ksiąg zakazanych oraz postanowiono szereg reform
Kościoła. Dekrety soboru trydenckiego zostały zatwierdzone przez Piusa IV i dały podstawę dla rozwoju późniejszej katolickiej nauki i teologii.
Głównym celem Soboru było przywrócenie jedności Kościoła po rozłamie. Obrady dotyczyły spraw doktrynalnych i dyscypliny
kościelnej.
Postanowienia soborowe:
• potwierdzono obecność Chrystusa w Eucharystii na Mszy św. jako ofiary,
• potwierdzono znaczenie wszystkich siedmiu sakramentów,
• potępiono predestynację,
• podtrzymano koncepcję wolnej woli,
• potępiono indywidualne interpretowanie Pisma Św.,
• uznano Biblię i Tradycję Kościoła za równoważne źródła wiary,
• zakazano kumulacji beneficjów,
• zakazano nepotyzmu – obsadzania stanowisk kościelnych przez krewnych kleru,
• wprowadzono księgi metrykalne (rejestrowano śluby, chrzty, pogrzeby),
• stopniowo wprowadzano języki narodowe w czytaniach, lecz modlitwy pozostały odmawiane
po łacinie,
• potępiono luteranizm,
• Ad Limina Apostolorum,
• ujednolicono liturgię,
• zobowiązano biskupów do przebywania w diecezjach, proboszczów do przebywania w parafiach.
Ad Limina Apostolorum
(łac. „do grobów Apostołów”) - to termin w Kościele katolickim, który oznacza zobowiązanie biskupów do odwiedzenia co pięć lat, grobów świętych Apostołów Piotra i Pawła oraz przedstawienia papieżowi sprawozdania odnośnie stanu swoich diecezji. Celem jest równocześnieumocnienie więzi papieżem, uznanie jego zwierzchnictwa, przyjęcie rad oraz zaleceń.
Predestynacja – koncepcja religijna, według której losy człowieka, czyli jego zbawienie
lub potępienie, są z góry określone przez wolę Boga.
Sąd Ostateczny – Michał Anioł
Sąd Ostateczny – Hieronim Bosch
Beneficjum – dożywotnie prawo czerpania dochodów związanych z piastowaniem
określonego urzędu w stosunkach kościelnych. W terminologii
świeckiej także nadanie gruntu
wasalowi przez seniora, czasowe
albo dożywotnie.
Trydencki katechizm
– streszczenie doktryny Kościoła katolickiego, ogłoszone w 1566 przez papieża Piusa V na życzenie soboru trydenckiego i z wykorzystaniem jego uchwał. Był przeznaczony zasadniczo dla duchowieństwa parafialnego jako pomoc przy nauczaniu wiary. W 4głównych częściach objaśniał „Skład Apostolski”, „7 sakramentów”, „Dekalog i Modlitwę Pańską”. Układ ten naśladuje Katechizm Kościoła Katolickiego z 1992 roku.
papież Pius V