Sławomir Skibiński
Zastosowanie multispektralnej
komputerowej analizy obrazów dla
potrzeb diagnostyki
konserwatorskiej
Ochrona Zabytków 46/2 (181), 190
ZASTOSOWANIE MULTISPEKTRALNEJ KOMPUTEROWEJ ANALIZY
OBRAZÓW DLA POTRZEB DIAGNOSTYKI KONSERWATORSKIEJ
Podstawowym celem pracy, re alizowanej pod kierunkiem dr. Sła womira Skibińskiego od roku 1991 na Uniwersytecie Mikołaja Koper nika, w ramach Grantu Komitetu Badań Naukowych nr 80487 91 01, jest opracow anie oryginalnej me todyki cyfrowej dokum entacji sta nu zachow ania zabytkowych o- biektów architekury i zabytków ruchom ych przed — i po konser wacji, w oparciu o obraz s-VHS uzyskiwany przez kam erę s-VHS i w prow adzenie go do pamięci kom putera przy pom ocy odpo wiedniej karty i specjalnie napisa nego kom puterowego program u (I etap badań — 1991). Archiwi zację kom puterow ych obrazów obiektów oraz tekstów (podsta w ow e dane o obiekcie) oparto o bazę danych Access, pracującą w środowisku W indows v. 3 1., która umożliwia szybkie wyszuki w anie danych (II etap badań — 1992). W III etapie badań (1993) planuje się wykorzystać system d o b a d a ń obiektó w „in s itu ”. Przeprow adzone zostaną badania kościoła św. Ducha w Warszawie oraz Starego Ratusza w Poznaniu.
Ponadto osiągnięto zadowala jące wyniki kom puterowej anali zy uzyskiwanych obrazów w wy branych zakresach widm a światła widzialnego (VIS) oraz podczer wieni (IR) jak i luminescencji wzbu dzonej ultrafioletem, pod kątem wykorzystania wyników tej analizy do diagnostyki konserwatorskiej obiektów polichrom owanych.
Bibliografia:
1. A. Skibińska, L. Jagodziński, S. Skibińs ki, Komputerowy program dokumentacji
stratygraficznej zabytków ruchomych, „O-
clirona Zabytków” 1991 nr 4, ss. 290-295. 2. S. Skibiński, L.Jagodziński,
Zastosowa-Tak więc zbudowano unikatowy system, w skład którego wchodzi kamera typu FP-Z31A firmy Hita chi um ożliwiająca uzyskiw anie rozdzielczości 800 x 600 p un k tów, karta Pl-BIAS wraz z opro gram ow aniem um ożliw iającym zapis zdjęć w formacie CLR, z ro zdzielczością 320 x 290 punktów, każdy w jednym z 32 000 kolo rów (format 5-5-5). Ponieważ ten format (CLR) jest formatem niety powym dla jakichkolwiek innych programów, opracow ano progra my konwersji zdjęć z tego forma tu na format PCX (np. dla progra mu PaintBrush), na format BMP (np. W indows, AutoCAD) i na format TGA (np. PhotoStyler). O- pracow ano również programy u- możliwiające analizę chromatycz ną (zakładanie elektronicznych filtrów) oraz standaryzację uzys kiwanych obrazów obiektów, ko nieczne do multispektralnej anali zy obrazów obiektów zabytko wych. System w yposażony jest w kom puter 486/33, drukarkę Pa- intJET XL-300 umożliwiającą dru kowanie obrazów w 16,8 min ko lorów oraz drukarkę laserową La- serPrinter 4.
W trakcie badań uzyskano wy niki umożliwiające m.in., jak już w spom niano, analizę obiektów polichromowanych, stosując od pow iednie oświetlenie, jak rów nież badania przyczyn destrukcji obiektów budow lanych (określe nie stopnia zawilgocenia, zasole nia itp.). Nadto, w obec zwiększa
my komputerowej analizy obrazów wizyj
nych standardu VHS do badań przyczyn niszczenia budowli centrum ceremonial nego kultury Nasca (stanowisko Cahua- cbi, k.Nasca, Peru), „Ochrona Zabytków"
jącej się skali kradzieży obiektów zabytkowych, w oparciu o doku mentacje kom puterow ą przyspie szyć będzie można, w stosunku do klasycznej fotografii proces do kumentacji zabytków ruchomych oraz usprawnić system archiwiza cji i przechowywania danych (nie są konieczne magazyny o dużej powierzchni), jak i identyfikację skradzionych obiektów i przeka zanie informacji do odpowiednich służb (możliwość szybkiej dzisiaj transmisji danych, np. fax owej lub tzw. pocztą elektroniczną).
Opis zasad interpretacji kom puterow ych obrazów m ożna zna leźć w publikacji (2).
Zainteresow any w drożeniem tego systemu jest obecnie Instytut Archeologii i Archiwistyki UMK w Toruniu.
Z aproponow ana m etoda d o kumentacji i diagnostyki stano wić będzie nowoczesne, tanie na rzędzie badawcze dla muzeologa, archeologa, historyka architektu ry, dokumentalisty, konserw ato ra, a także dla pracow ni projekto wych oraz wykonawstw a budow- lano-konserwatorskiego.
Bliższe informacje o postępach w realizacji Grantu oraz możli wości wykorzystania tego syste mu udzielić m oże dr Sławomir Skibiński, Toruń, ul. Bliska 15, tel. 297-38 lub dr Wojciech Streich, Dział Badań Naukowych UMK, Toruń, Gagarina 11, tel.
14-239-Sław om ir Skibiński
1992 nr 1-2, ss. 42-47.
3. S. Skibiński, Problem as de consewacion
de monumentos arqueologicos de piedra en el Peru y Ecuador, Toruń 1991 ■
