1
lewM Ut
I. M ateriały d o ku m en tacyjn e
1/1 - relacja właściwa ^ fć- 3 . S. ł " 5
1/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora —
1/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora J ^ T
II. M ateriały uzu p ełn ien iające relację j \L-X.S.X*
III. Inne m ateriały (zebrane przez „relatora’'): — 111/1 — dot. rodziny relatora —
III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r.—
lll/ 3 - d o t . ogólnie okresu okupacji (1 9 3 9 -1 9 4 5 ) III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r.-~
III/5 - inne...—
IV. K orespondencja
V. W ypisy ze źró d eł [t/w.: „nazwiskowe karty informacyjne”] ^
VI. Fotografie
2
3
lH i 1 , 6 1 h f
4 i(- A N K I E T A .
ŹYCiezri
DANYCH PERSONALNYCH DO WYKORZYSTANIA W KSIEDZE PAMIATKOWEJ KOSCIUSZKOWCBW
1. Imię,nazwisko i imię ojcat MARIA LESZKOWICZ c. JANA i
2. Data i miejsce urodzenia: 27.05.1924 r. PIŃSK woj, poleskie 3. Pochodzenie społecznes chłopskie
4. Dzieciństwo i młodość/gdzie spędzone i wykształcenie/s
- spędziłam przy rodaicach na wsi RUDAWUT k/PlŃSKA, woj. poleskie. Ojciec prowadzi!
gospodarstwo relne i dodatkowo uprawiał rybołówstwo i stolerkę budowlaną, a matka.zajmowała się gospodarstwem domowym i wychowywała małe dzieci.Rodzeństwa było 6-ro - dwoje przy porodzę zmarło, a trzecie w wieku 12 lat siostra Ewa
zmarła z wyciąxzenia i lęku na byberij. .Przy życiu pozostało nas troje, tj.j siostra Ola z 1921 r.,brat Piotr z 1922 r. i ja Maria z 1924 r. Przy rodzicach ukończyliśmy szkołę powszechną? w Częczycach po 4 oddziały, a pozostałe 3 oddz.
w Pińsku.Ja ukończyłam 7 oddziałów szkoły powszechnej w PIŃSKU w 1938 roku.
Młodość spędziłam przy ciężkich pracach na Syberii i w składzie 1 Dywizji Piecho
ty im. Tadeusza Kościuszki Ludowego Wojka Polskiego.
5. Okres do 1939 roku*
«/ służba wojskowa /gdzie,kiedy,w jakim stopniu i na jakim stanowisku/:
- nie dotyczy mojej osoby, b/ praca zawodowa przed wojną?
- w latach 1938/39 nauka zawodu w Zakładzie Krawieckim - Ob.Janiny Borowskiej w Pińsku, ul. Zgoda 5,
c/ działalność społeczno-polityczna:
- nie brajiam udziału.
6. Rok 1939 - udział w wojnie obronnej:
- nie brałam udziału, 7. Okres okupacji:
a/ opisać gdzie koleżanka spędziła ten czas:
- od m-ca grudnia 1939 roku do m-ca lutego 1940 roku przebywałam w raz z rodze
ństwem przy matce w wagonie towarowym, w transporcie kolejowym, pod strażą pchronną konwojentów wojskowych, na trsie PI&SK - PIETOOPAWŁOWSK Kazachstański ej obłasti - ZSRR. Ze stacji kolejowej PIETROPAWfOWSK przetransportowano nas samochodami ciężarowymi w raz z innymi rodzinami do wsi PIETROPAWłOWKA,TRUDO- WOJ SIELSOWIET, AIRTARWSKIJ REJON, KOŁCHOZ IM.WOROSZYŁOWA i tam przebywałam, wykonując różne ciężkie prace dopomagając w utrzymaniu matce do m-ca kwietnia 1943 roku,
b/ czy była represionowana /więzienie,obóz,lagier,przesiedlenie,przymusowe prace itp j
- w m-cu grudnia 1939 roku ojciec został aresztowany jako kułak i sołtys, j.
otrzymał sutann wyrok zaoczny 8 lat więzienia w Pińsku i następnie został wywieziony do obozu pracy w nieznanym kierunku. Tydzień po aresztowaniu Ojca w m-cu grudniu 1939 roku matkę z trojga dziećmi wywieziono na Syberię - adres jak w punkcie a,
c/ działalność konspiracyjna:
- nie dotyczy.
8. Służba w 1 DP im. Tadeusza Kościuszki - opisać przebieg,ważniejsze stanowiska, szlak bojowy,odniesione rany i kontuzje,otrzymane odanaczenia,i tp.:
- w m-cu maju 1943 roku zgłosiłam się do obozu w Sielcach , gdzie zostałam wcielona do Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater, następnie przeniesiono mnie do Szkolnej Kompanii Łączności, Jako d-ca drużyny w stopniu plutonowego w składzie Sztabu Artylerii Dywizyjnej przeszłam szlak bojowy od Lenino do Berlina, biorąc udział w każdej operacji bojowej. Wojnę zakończyłam w składzie 1 PAL-u 4 baterii w szturmie Berlina 9.05.1945 roku.
Na szlaku bojowym bałam dwa razy kontuzjowana,a mianowicie:
a/w rejonie Kawenczyna przy zdobywaniu Warszawy - Pragi, b/w rejonie kanału Hochenzollernów-Witienau w szturmie Berlina.
Pó zakończeniu wojny dalsza słażba wojskowa w Batalionie Łączności - obsługa telefonów sztabu MON. Z wojska zostałam zwolniona w m-cu sierpniu 1949 roku.
4
- 2 -
PODZIĘKOWANIA na piśmie od Naczelnego Wodza Armii Czerwonej,marszałka Józefa Stalin za;
- udział w walkach pod Lenino,
- udział w oswobodzeniu Pragi - Warszawy,
- udział w zdobyciu miast Złotów,Jastrów i innych miejscowości Zachodniego Pomorza.
Odznaczenia:
- Srebrny Medal na Polu Chwały za Lenino, - Medal za Warszawę
- Medal za Odrę,Nysę i Bałtyk - Medal Zwycięstwa i Wolności - Odzhaka Grunwaldzka
- Medal za Udział w Walkach o Berlin - Odznakak Kościuszkowska
- Medal za Pobiedu - radź.
- Medal za Warszawę - radz.
- Medal za Berlin - radz.
9. Działalność powojenna?
a/ praca zawodowa - jej przebieg, ważniejsze stanowiska i odniesione sukcesys 05.1945 r.do ©8,1949 r.- służba wojskowa w Batalionie Łączności - obsługę
sztabu MON
09.1949 r.do 12.1957 r»- uzupełniałam wykształcenie zawodowe i złożyłam egzamin czeladniczy w Cechu Krawców i Rzemiosł Włókienniczych wbWarszawie,
01.1958 r. do obecnej chwili prowadzę Zakład Krawiectwa Damskiego w Warszawie.
W m-cu lutym 1965 roku złożyłam egzamin mistrzowski w Cechu Krawców i Rzemiosł Włókienniczych w Warszawie i uzyskałam prawo do wykonywania zawodu krawiectwa damskiego lekkiego i ciężkiego oraz szkolenia uczniów. Ł Do sukcesów zaliczamt
- wyszkolenie 7-miu uczniów i doprowadzenie ich do egzaminu czeladniczego z uzyska niem pozytywnach wyników przed Komisją Cechową.
- obecnie szkolę dwie uczennice.
b/ Iziałalność społeczno-polityczna, w jakich organizacjach,kiedy,funkcje z wyboru, itp,:
- 1950 r. do 1953 r. ZMP -wiceprzewodnicząca Zarządu Koła nr 8 Warszawa - Śródmieście
- 1954 r. do 1958 r. FJN Kom.Obwodowy -sekretarz Komitetu Obwodowego Warszawa-Śródmieście
ul.Grzybowska 42 - 1970 r. do 1972 r. Klub Kombatantów -członek zarządu
1 DP im.T.Ko.ciuszki-
- 1976 r. do 1983 r. Cech Krawców i Rz.Włs-delegat Zjazdu
trzy kadencje -Członek Sekcji Krawieckiej
- od 1982®. Cech Krawców i Rzem. Włók. -członek Komisji Egzaminacyjnej Zawodu c/ dorobek naukowy i autorski - prace naukowe,stopień naukowy,tytuły wydanych
książek i innych publikacji ważniejszych?
- nie
10. Odznaczenie oraz honorowe odznaki i tytuły uzyskane za działalność społeczną i polityczną?
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski - Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju - Złota Odznaka Honorowa - Za Zasługi dla Warszawy - Srebrny Krzyż - odznaczenie im. Janaka Krasickiego - Medal Zasłużony pracownik Łączności
- Medal za Zasługi dla 1 WDZ im, Tadeusza Kościuszki - Medal - XXX rocznica Zwycięstwa nad Faszyzmem - ZBoWiD - Srebrny Medal Pamiątkowy z okazji 600-lecia Cechu Krawców - Srebrny Medal Pamiątkowy XXX-lecia Lenino 1943 - 1973
5
- 3 - 11. Stan rodzinny*
- jestem zamężną, mąż Stanisław jako kombatant jest rencistą od 1.10.1981 roku, mamy dwoje dzieci syna i córkę. Syn żonaty mieszka oddzielnie - pracuje jako kierowca w PKS Oddział Piaseczno k/HTarszawy,a córka pracuje zemną w Zakładzie Krawieckim w Warszawie9
12. Inne dane jakie Koleżanka uważa za stosowne, aby je wykorzystać:
« / brałam czynny udział w odbudowie Warszawy i innych akcjach;
- Domu Słowa Polskiego łącznie z jego otwarciem - Mursnowa
- usuwania gruzów - trasy WZ
- Domu Partii - Mariensztatu - Starówki
- Domu Izby Rzemieślniczej - Zamku Królewskiego
- akcjach jesiennych - sprzątanie parków
- w czynach partyjnych z mężem przy budowie Wisłostrady i innych arterii i placów
- prace porządkowe przy Pałacu Kultury i Nauki - łączność miasta ze wsią
- walka ze spekulanstwem - po wojnie i wielu innych akcjach służących dla dobra Warszawy i Ojczyzny.
13. Do powyższego załączam fotografię wojskową i powojenną do wykorzystania.
Maria Leszkowiez ppor. rezerwy / )
J / c i n k 4 t n ź & i m
Warszawa,dnia 27 luty 198^ rok.
6
7
8
9
10
11
Posiadane odznaczenia wojskowe i cywilne:
1. Rodzaj odznaczenia 2. Data nadania 3. Za jakie zasługi
Medal Za Warszawę
" Za Odrę Nysę i Bałtyk
" Za Berlin
Zwycięstwa i Wolności
Lrzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 14.11.1973 Odznaka Kościuszkowska i 'Grunwaldzka
Dodatkowe dane o udziale w walkach, pracy społecznej i inne:
Plutonowa rezerwy .Maria-Zubko-Leszkowicz wstąpiła ochotniczo do wojska w maju 1943 i służyła w nim w czasie wojny i po Wyzwolenjiu łż do roku '1949. W czasie wojny służyła w 1-szej DP,plut.dow.D-cy Art*
i z tą jednostką . brała, udział w bitwie' pod Lenino ; , w bitwie .o Wajrszawę i Berlin. Dwukrotnie kontuzjowana- na Pradze i
w
Berlinie,Po wyzwoleniu do 1949 roku służy w MON- jako telefonistka na Centrjali Jest aktywnym członkiem ,Koła Kombatantek I i II Armii WP i Klubu
aCoś c ius zko.w c ó w .
Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
Adnotacje Zarządu Koła:
Data wypełnienia kwestionariusza: Warszawa, dnia . S ty ^C Z e Ź 1 9 .8 1 , 1 9. . . . . roku.
K I . K K T R I M z u m . 2 1 / 7 9 n. 200 e g z .
12
13
14
15
Warszawa, dnia 17.XII.1968 r.
\ \
plut. Maria Zubko-Leszkowicz ur. 1924 r. na Polesiu
zam. W-wa,ul.
Zgłoszenie - Informacja
W związku z ogłoszeniem w "Expresie Wieczornym” Nr 295/7151/
z dnia 11 grudnia 1968 roku apelu Ligi Kobiet p.n. "Gdzie jesteś
cie towarzyszki frontowych dróg”, niniejszym informuję, że jestem pod adresem j.w. oraz załączam krótkie wspomnienia byłego mego d-cy Kapitana rezerwy Michała Bałek, do wykorzystania.
Informuję, że'brałam czynny udział w bojach na szlaku Lenino - Berlin w składzie plutonu Dowodzenia Artylerią D-cy Art. 1-ej D.P.
oraz w składzie 4 baterii 1 PAL.
W czasie Walk byłam dwukrotnie kontuziowana.
Za walkę w bojach przedstawiana byłam do odznaczeń.
Za bój pod Lenino do brązowego medalu ” Na polu chwały"
- " - wzdobywaniu W-wy-Pragi do "Krzyża Walecznych"
- " - o Berlin do krzyża " Virtutti Military"
których po dzień dzisiejszy nie otrzymałam.
Poza tym byłam awansowana do stopnia Ogniomistrza ale rozkazu nie pamiętam, w tym czasie leżałam w szpitalu polowym po kontuzji.
Jednocześnie podaję do Waszej wiadomości, że wraz ze mną brała czynny udział moja koleżanka Michalina Jarosz, obecnie Rylakowska
zamieszkała Chobiejnia, ul. feeinctwska Nr 5 pow. Wołów woj. Wrocław, D-ca naaz kpt. Bałek Michał zawsze odnosił się da nas jak rodzony
ojciec.
Podpis: /
16
Ehj /y
plut* Zubko - Leszltowiez Maria c, Jana ar. 27.05.1924 r,
zam. >arszawa9 ul.
Plutonowy Claris ZublŁo-tiesz&owicz wstąpiła ochotnicko do I Dywizji Pieclioty im. Tadeusza Kościuszki w Sielcach nad Oką w iiaju 1943 r. Brała udział w bitwie pod Leniwe
i przy forsowaniu Bugu w składzie plutonu dowodzenia D-cy Artylerii 1 Dywizji, a nastęnnie w składzie 4-tej baterii 1 PAL przoszła szlak bojowy od Bugu do Berlina. Uczestni
czyła w walkach o Pragę, Warszawęt l/ał Pomorski* nad Knna*
łom Szczecińskim oraz w Berlinie* Dwukrotnie kontuzjowana na Pradze i w Berlinie* Jako d— ca drużyny łączności arty
lerii dywizyjnej wykazała się odwagą i wzorową służbą.
f i
Zasługuje na odznaczenie bojowe Krzyżem Walecznych*
M
