Kęsik Bronisław

1

SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI

I . / l . R clscjs. ś . k ~ %

1.12. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora —

‘I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora —- -

III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora ——

III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. **

1II./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945

III./5. Inne ...

IV. Korespondencja

*11. Materiały uzupełniające relację

V. Nazwiskowe VI Fotografie

2

3

j E ń t i 7 W ‘

KĘSIK BRONISŁAW /1 9 0 9 - 1 9 4 5 / , c z ł o n e k , , G runwald C hełm ża, ^

/ f ^ ' T W r w O *

' \ ^ T o r u ń , T O W , , G r y f K a a a n b ą k i C hełm ża.

^

Ur! 6 . 0 7 . 1 9 09*-w Wał dow ie K ró le w s k im ,q y n L l i k o ł a j a f r z e i n i k a i

t „ J W ret " r ^ ł j > >h td u ■" ~‘ •r

E m i li i Rose.,N iemki p o c h o d z ą c e j z S a k s o n i ą B r a t ... A n to n i ego.- ^yg-i-keyztH^ &Liii.

M ^ r a s w l l c o n l s ł

łKV«ik ^ z a w o d u b y ł d e k a rz e m i p r a c o w a ł w z a k ł a d z i e pryw atnym w Chełmży . N a l e ż a ł do Z w iązku S t r z e l e c k i e g o . P r z e d wo.jną w s p ó łp r a c o w a ł z Jófcefem G i e r s z e w s k i m , k i e r o w n i k i e m S z k o ł y P o w s z e c h n e j

/y ■ fc+wi fiL^At. To w U tyry f TV'v'*-rvk-. Jt

Nr 2 w Chełmży . p r a ł u d z i a ł w s z k o l e n i u s t r z e l e c k i m p e k o ir s p ir o ^ a r i e j-

< < >5 1 > >

o r g a n i z a c j i , Grtifiwald , k t ó r e o d b y w ały s i ę n a S t r z e l n i c y B r a c tw a

C ( j 1 r

Kurkowego w Chełmży i B roniei-aw

z a w a r ł "z w ią z e k m a łż e iis k ł —g

p e n o rrg fą ż d. T re ić T e r.^ j ł o -4 ^ ^ a ł ż e ń s t w o b e z d z i e t n e . N i e o d b y ł s ł u ż b y w o js k ojiej. Od j e s i e n i 1939 r . z a r

.

* d z i a ł a j w

» >

S fa jsk o w e j- , , G runw ald: .Y /s p ó łp ra c o w a ł m . i n . ze swoim bratem->Antonim, A lfo n s e m G a je w s k im ,J a n e m F l i z i k o w s k i m , J a n e m K a n ie c k im ,B o le s ła w e m K u r o w s k im ,p o r . O r z e c h o w s k im ,S ta n i s ł a w e m R u tk o w s k im ,S ie m ie c k im , N o w ic k im ,B u tk ie w i c z e m .n

■

f T n n i ... ^ a l e ż a ł do k o n s p i r a c y j n e j g r u p y C z e s ła w a

*

G a je w s k ie g o p s . , , Ł I a j o r Win c e n t y O c h o ta .C pofti-sfew © r a ł u d z i a ł w a k c ja c h jp o w o d z o n y c h p r z e z b r a t a A n to n ie g o ,{dyw ersyjno;

's a b o t a ż o w y c h ^ i w z a m a c h a c h ^ m .in ." n ie u d a n y m n a A l v e n s l e ^ b e n a w S ław kow ie i G łuchow i ej. k r u n i n3”uvr K ^ i l ł 2 6 . 0 5 .1 9 4 1 r . \ z o s t a ł ^ p r z e z : . £ r u n i g ł n w " K ^ i lł

.

r . \ z o s t a ł/ ^ p :

“ — --- — ——

g e s t a p o ^ a r e s z to w a n ^ ^ j r ó l m Ł e t z in n y m i c h e łm ż y ń s k im i p a t r i o t a m i * V O sadzony n a t y d z i e ń w w i e z i e n i u w T o r u n i u , a p otem n a 1 r o k w

B y d g o s z c z y ,g d z i e b y ł p r z e z h i t l e r o w c ó w b i t y i moczony.W m a ju 1942 r .

1

z o s t a ł p r z e t r a n s p o r t o w a n y m / r a z z in n y m i c h e łm ż y ń s k im i k o n s p i r a t o r a m i , do o b o zu k o n c e n t r a c y j n e g o Atta^e h w i t o / O ś w i ę c i m / . P o d c z a s n a b o r u

r z e m ie ś l n ik ó w ! N ie m c y p o t r z e b o w a l i f a c h o w c ó w ,B r o n is ł a w K ^ s i k ‘^ / d e k a r z

i j

a* ^

‘H M a i

C A l f o n s g ^ I a j e w s k ^ - a u r a r ^ w a ą a a . g^ok-.-g&OO- r z e m i e ś l n i k a m i ; z n s t a ł i afeareaaftwpnjj w m arcu 1943 r .Ę n? r a n s p o r t f j ^ k o l omowym, p r z e z M agdeburg do Hamburga. Tr a n s por t po d r o d z e gosta2L_..CLzaś c i owo zbomba-rdow^y^

U K f r Z l , Ot

4

U A r M o M Ą • A ' v S j u r a t o w a ł i a j ^ - Ł - ^ ^ a ż - y - s - . . . Z j s i k . . . i . . . . A . . L j ^ j a w s k i 7 > t ń T ^ . y —

p o te m - - z o s ta ł i trn i ę s z c z en

otro z i e ko n c e n t r a. c y j rrym w Neuengetsame.

i f r c U i i Z K ć t u / t / k w - g I&ą ° _

ĆP

zbom bardow aniu p r z e z a li a n tó w ,m .. i a-.-. B r o n i aldu) 1^ ' StTC '1

HaaA I ^ Aa T •^'Cę

W

,

A l i t o s - Łla j ewoki Ł o s ± a |^ — pp*^r

r ‘i f i eaic o \]f, z a u s z esvi.. ci o p r a c y p r z y s e s z ą t a o i

C jfWv

|-tr--ł—w y c iq g e r t i

ze sc h ro n ó w j ^ ^ f r i c h - r t r u p ów n i es i F c V '-ełf «JJ_fons -

I ’ i ^ L l U , t y t X j N -^JM A -^o rU > >

- l_^pg &e d o e t e ł o i ę póg.Mr e j t r a n s p o r t e n r n r . ± n . -do p r a c y - w f a b r y o e B e la e n b ttr gen .P o tem , z b i e g ł do f r a n e u s ^ r i e j p a r t y z a n t k i ,-

? 6 -lv 9 lh w n . <V|r-C<vi-D U C V w j

s t sa» t^ £ - g a c i

g r ig ^ ^gT; do a r m i i ~t?Sfc'j^tCiJ

z u s 't a ł źulłiiw ęŁ ega^

^irmmidurze ż o ł n i e r z a UbA p o w r ó c i ł s z c z e l i w i e " do Chełmży*

jsf o r K f t .u u . * -' \Aj\X \s\JU W<C4- l . < ł ^ y ^ t o l l s

■fegea i s ł a w K ę s i k - ptygos-feałfw o b o z ie k o n c e n t r a c y j n y m w Neuengamme.

P>X*T, U>a^aO<>

vw\!^-Q> \°t H S.f ■ J

'^■ ■ •gostał ż a ła d ó w a n y ^ w ra z z in n y m i w i ^ ź n i a m i ^ n a s t a r e b a r k i , k t ó r e lVttU<^

s k ie ro w ał£ st n a m orze i z b o m b a r d o w a ^ .I .£ \id a y u t o p i u u y M d ę z n i a m i

gi™pi* ™..Ti£^£--4-jSHf<r •yr~TTn:rmTgł aw r,j~g1 v . ,

|3 istĄs& y l /^ tC d l/~ L f o t ^.

- A PAK, , , Grunwaldu, - T oruń', l«--- g9£y g 9 1 f 77 ’ ' f-; > • * ~ ^ - AsŁftiiiwum r o d z i n y F^jsików z Chełmży^

- ^ R e l e e ^ e A l f o n s a M a je w s k ie g o z d n . 1 .0 9 * 1 9 6 8 r . , s . 7 / m a s z y n o p i s / o r a z z d n . 2 2 . 0 8 . i 9 * 1 1 .1 9 8 6 r . w z b i o r a c h a u t o r a ;

- C Z a ś w ia d c z e n i e ZBOWiD,relaej-a- A d o l f a Bąka z d n . 9 .0 2 * 1 9 8 8 .

-

g u c k i

, M a t e r i a ł y H i s t o r y c z n e d o t y c z ą c e c z ło n k ó w p o d z ie m n e j o r g a n i z a c j i w o jsk o w e j b r a c i A n to n ie g o i B r o n i s ł a w a ł o s i k ó w

^71 ftłn j p nygh-W -h p łm ^ y "r ^ n m * n ..-^ ji Trri e j - ^ « y ^ j p t n Wp j --- 4w*-11TT1r,n t y

_ 1 f. t a Oj By r! go s z c z 1 9 8 8 , m a s z y n o p is

w z b i o r a c h

a u t o r a / ).

^ ^ D z ie j e ^ C hełiaży pod red.M^Wo j c i e c h o w s k i e g o , Chełmż a 1 9 9 4 ^ s .2 1 3 ,

A n d r z e j B o g u c k i

/

--- /

5

6

Kęsik Bronisław (1909-1945), członek organizacji „Grunwald” i TOW „Gryf Pomorski” Obw. Toruń.

Urodzony 6 VII 1909 r. w Wałdowie Królewskim, woj. pomorskie, syn rzeźnika Mikołaja i Emilii Rose, Niemki pochodzącej z Saksonii. Z zawodu był dekarzem i pracował w zakładzie prywatnym w Chełmży. Należał do Związku Strzeleckiego, współpracując tu z Józefem Gierszewskim, kierownikiem Szkoły Powszechnej nr 2 w Chełmży (w czasie okupacji Kmdt Naczelny TOW „Gryf Pomorski”). Brał udział w szkoleniu strzeleckim Lotnych Oddziałów Bojowych

„Grunwald”, krypt, wewnętrzny „Milcząca Armia”, które odbywało się na Strzelnicy Bractwa Kurkowego w Chełmży. Nie odbył służby wojskowej.

Od jesieni 1939 r. działał w „Grunwaldzie”. Współpracował m.in. ze swoim starszym bratem Antonim, Alfonsem Majewskim, Janem Flizikowskim, Janem Kanieckim, Bolesławem Kurowskim, por. (im. n.) Orzechowskim, Stanisławem Rutkowskim, (im. n.) Siemieckim, Nowickim, Butkiewiczem. Należał do kon­

spiracyjnej grupy Czesława Majewskiego ps. „Major Wincenty Ochota”. Brał udział w akcjach dywersyjno-sabotażowych prowadzonych przez swego brata Antoniego i w zamachach (m.in. w nieudanym na Alvenslebena w Sławkowie i Głuchowie). Dn. 26 V 1941 r. został aresztowany przez gestapo razem z inny­

mi mieszkańcami Chełmży. Osadzony na tydzień w więzieniu w Toruniu, a potem na rok w Bydgoszczy, gdzie był bity i torturowany. W maju 1942 r. został przetransportowany wraz z innymi chełmżyńskimi konspiratorami do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Podczas naboru rzemieślników (Niemcy po­

trzebowali fachowców), jako dekarz razem z Alfonsem Majewskim — murarzem i innymi rzemieślnikami (w liczbie ok. 2000) został w marcu 1943 r. przetrans­

portowany przez Magdeburg do Hamburga. W czasie bombardowania trans­

portu uniknął śmierci i dotarł do Hamburga. Po zbombardowaniu miasta przez aliantów znalazł się w grupie zmuszanych do pracy przy usuwaniu ze schronów zabitych Niemców. Potem zbiegł do partyzantki francuskiej. Ponownie areszto­

wany, został umieszczony w obozie koncentracyjnym w Neuengamme. Zginął na przełomie kwietnia i maja 1945 r., załadowany wraz z innymi więźniami na stare barki, które Niemcy skierowali na morze i zbombardowali.

Żonaty z Genowefą Treider. Małżeństwo było bezdzietne.

APAK, Dok. „Grunwald”, T.: Kęsik A., Kęsik B.; B o g u c k i A., Materiały histo­

ryczne dotyczące członków podziemnej organizacji wojskowej braci Antoniego i Bronisława Kęsików..., Bydgoszcz 1988 (mps w zbiorach autora); Dzieje Chełmży, pod red. M. Wojciechowskiego, Chełmża 1994, s. 213, 216, 220; zbioiy rodziny Kęsików z Chełmży; Rei. Majewskiego Alfonsa z dn. 1 IX 1968 r„ s. 7 oraz z dn.

22 VIII i 9 XI 1986 r. (mps w zbiorach autora); zaświadczenie ZBoWiD, rei. Bąka Adolfa z dn. 9 II 1988 r.

7

8

9

10

11

12

13

14