Danuta Michałowska
Jestem nauczycielką religii w Gimnazjum w Ozorkowie. Ukończyłam wyższe studia magisterskie na Uniwersytecie kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Mam za sobą dziesięcioletni staż pracy w nauczaniu religii.
Chciałabym podzielić się swoim doświadczeniem katechetycznym i przedstawić ciekawą, moim zdaniem, metodę aktywizującą, którą można wykorzystać nie tylko na lekcjach katechezy.
Drzewko decyzyjne to metoda, którą zaczerpnęłam z podręcznika metodycznego do historii- Historia, poradnik dla nauczyciela, cz. II, M.Pacholska, R.Poźnikiewicz, Poznań, 2000, 14-15.
Metoda ta polega na graficznym zapisie procesu podejmowania decyzji. Stosując tę metodę:
- znajduje się różne rozwiązania danego problemu, - zauważa się różne związki między rozwiązaniami, - dostrzega się skutki przyjętego rozwiązania.
Kształcenie umiejętności:
- prezentacji własnego punktu widzenia,
- poprawnego posługiwania się językiem ojczystym, - przygotowania się do publicznych wystąpień, - podejmowania indywidualnych decyzji,
- rozwiązywania problemów w sposób twórczy, rozwiązywania sprawności umysłowych.
Etapy postępowania:
Etap wstępny:
• przygotowanie schematu drzewa,
• podanie problemu w taki sposób, aby uczniowie mieli możliwość wyboru (wpisanie go w pień drzewa),
• określenie celów i wartości branych pod uwagę przez podejmujących decyzję.
Etap zasadniczy:
• podanie rozwiązań (wpisywanie ich w gałęzie drzewa),
• określenie pozytywnych i negatywnych skutków każdego rozwiązania.
Etap końcowy:
• podjęcie decyzji, sformułowanie końcowego wniosku
Uwagi dotyczące realizacji: Problem musi być tak sformułowany, aby uczniowie dostrzegali potrzebę dokonania wyboru.
Relacja z przeprowadzonej katechezy
Metodę drzewka decyzyjnego wykorzystałam na lekcji katechezy w III kl gimnazjum.
Temat dotyczył wolności w szerokim znaczeniu, ale przede wszystkim eksponował jej chrześcijańską wizję.
Wprowadzenie. Na wstępie pozwoliłam uczniom na spontaniczne wypowiedzi, dotyczące wolności. Uczniowie już nieraz otarli się o tę tematykę, a więc dyskusja nie sprawiała im kłopotu. A oto, niektóre z wypowiedzi: „ wolność to możliwość podejmowania decyzji”,
„ czuję się wolny, kiedy mnie nikt, ani nic nie ogranicza”, „ wolny jest tylko ten, kto może
czynić to, na co ma ochotę”, „ prawdziwą wolność daje człowiekowi Bóg, ale ta wolność nie jest łatwa w realizacji”.
Aktywizacja. Po tych wypowiedziach podzieliłam klasę na grupy pięcioosobowe i każdej grupie przydzieliłam schemat drzewka decyzyjnego. Następnie zaproponowałam, aby zastanowili się w grupach jaką wolność chcieliby wybrać w swoim życiu. Należało podjąć decyzję w oparciu o rozpracowanie dwóch skrajnie różnych poglądów na wolność: wszystko mi wolno oraz wolność jako dar Boga.
Praca w małych grupach. Uczniowie proponowali różne rozwiązania do postawionych problemów i wpisywali je w gałęzie drzewa, uwzględniając zarówno pozytywne jak i negatywne skutki obu decyzji. Na samym końcu uczniowie dokonali podsumowania pracy i zapisali końcowy wniosek, który ukazywał najwyższą, priorytetową wartość wolności.
Puenta. Prace zespołów przedstawiono na forum klasy i dokonano porównania końcowych wniosków.
P.S. Metodę tę można wykorzystać także przy realizacji innych tematów, np. jak powinien zachować się miłosierny Samarytanin? (w oparciu o przypowieść Łk 10,30-36), lub co daje młodemu człowiekowi alkohol?
Wniosek: Wybieram wolność, którą rozumiem jako Dar Boga.
Realizacja tej decyzji nie jest łatwa, ale gwarantuje mi prawdziwe szczęście.
pozytywne pozytywne
- nikogo nie muszę słuchać - wybieram tylko to co jest dla mnie dobre
- inni mnie nie obchodzą - dostrzegam w człowieku
godność osoby
- robię tylko to co jest przyjemne - czuję się odpowiedzialny za swojeżycie
- mogę stać się dojrzałym człowiekiem
- opierając się na nauce Jezusa mogę osiągnąć szczęście skutki
negatywne negatywne
- wchodzę w złe towarzystwo - nie mogę robić wszystkiego na co
- wpadam w nałogi mam ochotę
- odchodzę od Boga - muszę liczyć się z potrzebami - nie szanuję ani siebie ani bliźniego innych ludzi
- nie mogę leniuchować
I Wolność według hasła: II Wolność jako dar Boga
„Wszystko mi wolno”
WYBÓR
Decyzja:
Jaką wolność mam wybrać?
