Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, edukacja wczesnoszkolna
Temat: Wiem, co czujesz
Treści kształcenia:
Uczeń:
1) Uczy się współodczuwać (empatia) – treści rozszerzone,
2) Czyta i rozumie teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski – edukacja polonistyczna (1.1b),
3) Wyszukuje w tekście potrzebne informacje – edukacja polonistyczna (1.1c),
4) Tworzy proste ilustracje dźwiękowe do tekstów i obrazów oraz improwizacje ruchowe do muzyki – edukacja muzyczna (3.2b),
5) Współpracuje z innymi w zabawie, nauce szkolnej – edukacja społeczna (5.4).
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Słucha uważnie i ze zrozumieniem utworów literackich,
● Wyszukuje w tekście utworu fragmenty odpowiadające na pytania,
● Wypowiada się pełnymi zdaniami na podany temat,
● Czyta uważnie i ze zrozumieniem zdania oraz krótkie teksty,
● Potrafi określić, jakich zachowań człowieka pies nie lubi,
● Wie, dlaczego pies nazywany jest wiernym przyjacielem człowieka,
● Umie określić, jakie są potrzeby psa,
● Nazywa emocje, jakie odczuwają inni,
● Dobiera wyrazy o znaczeniu przeciwnym,
● Uzupełnia zdania wybranymi wyrazami,
● Określa charakter uczuć – przyjemne i nieprzyjemne,
● Współpracuje w grupie w celu jak najlepszego wykonania zadania.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Uważnie słucha utworów literackich,
● Czyta ze zrozumieniem krótkie teksty,
● Wypowiada się pełnymi zdaniami na określony temat,
● Dobiera wyrazy o znaczeniu przeciwnym,
● Określa i nazywa emocje, jakie odczuwają inni.
Środki dydaktyczne:
● Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne Wyobraź sobie, że jesteś psem…, karty pracy (Prośby psa oraz Nazywamy uczucia),
● Wydruki tekstu wiersza On nie mówi, a ja wiem…1 dla każdego ucznia,
● Piosenka Jak rozmawiać trzeba z psem z drugiej części filmu Akademia Pana Kleksa ze słowami Jana Brzechwy, do muzyki Andrzeja Korzyńskiego2,
● Komputer z głośnikami, 1 Wiersz autorki scenariusza.
1
● Tablica interaktywna,
● Tablica magnetyczna,
● Przybory do pisania,
● Chmurki z papieru dla każdego ucznia,
● Uśmiechnięte i smutne „buźki” dla każdego ucznia.
Metody nauczania:
● Podająca: wyjaśnienia,
● Problemowe: aktywizujące – rozmowa, mapa myśli,
● Programowana: z użyciem komputera,
● Praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe.
Formy pracy:
● Zbiorowa jednolita,
● Indywidualna zróżnicowana,
● Grupowa jednolita.
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel wita się z dziećmi. Następnie uczniowie siadają w kręgu i słuchają wiersza On nie mówi, a ja wiem…, czytanego przez nauczyciela.
Uczniom z trudnościami słuchowymi (obniżona percepcja słuchowa, niedosłuch) lub z problemami ze skupieniem się należy wręczyć wydruk z wierszem, tak aby w trakcie odtwarzania materiału mogli w razie potrzeby jednocześnie śledzić tekst.
2. Rozmowa inspirowana treścią wysłuchanego utworu i doświadczeniami dzieci.
Wszyscy uczniowie otrzymują wydruk wiersza. Prowadzący zajęcia zadaje pytania stymulujące wypowiedzi dzieci i prosi o wyszukiwanie oraz odczytywanie odpowiednich fragmentów utworu:
● Jakim przyjacielem jest Reks, bohater utworu?
● Dlaczego psa nazywamy wiernym przyjacielem człowieka?
● Jak zachowuje się pies, kiedy jego pan jest smutny?
● W jaki sposób pies okazuje swoją miłość do człowieka?
● Czy wiesz, co jest potrzebne psu do szczęścia?
3. Wspólne wykonanie zadania Wyobraź sobie, że jesteś psem… na komputerach lub tablicy interaktywnej.
Polecenie: Wyobraź sobie, że jesteś psem. O czym marzysz?
Dzieci przeciągają odpowiednie elementy graficzne (miska, kość, buda, dłoń) do chmurki symbolizującej psie myśli i uzasadniają swój wybór. Nauczyciel powinien zadbać, aby w rozwiązywaniu zadania brali udział uczniowie nie tylko zdolni, ale również ci z deficytem umiejętności społecznych, by pomóc im przełamać nieśmiałość.
4. Uzupełnianie obrazka.
Prowadzący zajęcia rozdaje wycięte z papieru chmurki i zadaje dzieciom pytania:
● Jak myślicie, o czym jeszcze marzy pies?
● Co moglibyście dorysować w pustych chmurkach?
Każde dziecko dorysowuje jakąś rzecz (sytuację), którą lubi pies. Po skończeniu tej pracy uczniowie wieszają swoje rysunki na tablicy magnetycznej, tworząc „mapę” psich potrzeb.
2 Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=wFPdnkF6QMc lub Akademia Pana Kleksa, w: Pan Kleks, reż. K. Gradowski, DVD, Kino Polska.
2
Chmurki przedstawiające tę samą rzecz grupują metodą „promyczkowe uszeregowanie”
(w środku napis „pies” lub rysunek psa).
Podsumowanie zadania – dzieci odpowiadają na pytanie: „Jak myślicie, co dla psa jest najważniejsze?”.
5. Wysłuchanie piosenki pt. Jak rozmawiać trzeba z psem z drugiej części filmu Akademia Pana Kleksa i zabawa ruchowa: ilustrowanie ruchem słów i melodii piosenki.
6. Praca w grupie z kartą pracy: Prośby psa. Utrwalenie pisowni przeczenia „nie”
z czasownikami.
Dzieci otrzymują polecenie uzupełnienia zdań podanymi w ramce czasownikami. Kartę pracy dostają wszyscy i wspólnie, w grupie ustalają, jak poprawnie wpisać wyrazy. Wybrani z każdej grupy uczniowie głośno odczytują zdania, a nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
Poprawnie uzupełnione zdania:
Nie ciągnij mnie za ogon!
Nie wkładaj mi ręki do pyska!
Nie zabieraj mi jedzenia!
Nie rzucaj we mnie kamykami!
Nie wchodź na teren, którego pilnuję!
Nie budź mnie, kiedy śpię!
Dzieci przepisują zdania do zeszytu, zwracając uwagę na pisownię partykuły „nie”
z czasownikami, i podkreślają przeczenia.
7. Praca samodzielna z kartą pracy Nazywamy uczucia.
Uczniowie otrzymują karty pracy z dwoma zadaniami. Karty mają dwie wersje, różniące się od siebie pierwszym zadaniem. Wersja 1 przeznaczona jest dla dzieci uzdolnionych lingwistycznie, które do podanych wyrazów dopisują słowa o znaczeniu przeciwnym – muszą je same wymyślić. W wersji 2 uczniowie łączą w pary antonimy podane na karcie. Pary wyrażeń antonimicznych to: nieszczęśliwy – szczęśliwy, smutny – wesoły, rozdrażniony – spokojny, wystraszony – odważny.
Drugie ćwiczenie jest identyczne w obu wersjach karty i polega na uzupełnieniu następujących zdań:
Kiedy jestem (smutny), mój pies liże mnie po ręce.
Kiedy jestem (wesoły), mój pies jest (szczęśliwy).
Przy uzupełnianiu zdań dzieci mogą zajrzeć do tekstu wiersza On nie mówi, a ja wiem…
Po upływie czasu przeznaczonego na pracę nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań.
8. Podsumowanie zajęć: zabawa Wesoły czy smutny?.
Nauczyciel czyta wyrazy określające uczucia. Dzieci podnoszą do góry uśmiechnięte buźki, kiedy uważają, że uczucie jest przyjemne; smutne – jeśli uznają, że dane uczucie jest nieprzyjemne.
Wyrazy: smutek, gniew, radość, spokój, zadowolenie, rozpacz, życzliwość, przyjaźń, strach, miłość, złość, wzruszenie, zachwyt, lęk, duma, cierpienie, szczęście, zazdrość, wstyd.
Na zakończenie zajęć nauczyciel zachęca uczniów do refleksji – każde dziecko kończy zdanie: „Wiem, co czują inni, bo…”.
Uwagi:
3
Tekst wiersza pt. On nie mówi, a ja wiem… do wydrukowania dla uczniów z trudnościami słuchowymi (obniżona percepcja słuchowa, niedosłuch) lub z problemami z koncentracją uwagi:
On nie mówi, a ja wiem…
Od lat wielu ze mną jest mój przyjaciel wierny – pies.
Kiedy smutno mi i źle, Reks po ręce liże mnie.
On świetnie odgaduje, co myślę i co czuję.
Kiedy śmieję się do łez, Reksio też szczęśliwy jest.
Kiedy swój ogonek kuli, mówi: chcę się przytulić.
Nic nie słychać – Reks słyszy, nawet w największej ciszy!
Uszy czujnie nastawia…
I już tata się zjawia!
Kiedy Reks skacze na drzwi, wiem, co chce powiedzieć mi:
że głodny – patrzy w pysku z miską…
I wiemy już wszystko.
Nie musi mówić, ja wiem, bo bardzo kochamy się!
4
