PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM nr 1 im. Książąt Oleśnickich w Oleśnicy
Cel: Uczeń czuje się w naszej szkole bezpiecznie, zna zagrożenia współczesnego świata, potrafi radzić sobie w sytuacjach trudnych, skutecznie zaplanować i zrealizować „plan własnego
rozwoju”.
Założenia ogólne
I. Program profilaktyki zakłada realizację celów rozporządzenia zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
Realizacji tych celów sprzyjać będzie budowanie relacji: uczeń –nauczyciel - rodzic.
II. Profilaktyka czyli:
likwidacja przyczyn niekorzystnych zjawisk (eliminowanie czynników ryzyka i przeciwdziałanie im),
promowanie zdrowia, a przede wszystkim zdrowego stylu życia
rozwijanie potencjalnych możliwości uczniów.
III. Proponowane strategie:
1. Oddziaływania profilaktyczne zależne od stopnia i rodzaju rozpoznanego zaburzenia występującego u ucznia. Do niego też dostosowana będzie profilaktyka:
a) mająca na celu wzmocnienie czynników (wewnętrznych i zewnętrznych) chroniących przed patologią i kreujących zdrowie, wysoką jakość życia,
b) skierowana na środowiska (osoby), które z różnych powodów zagrożone są patologią,
c) będąca formą terapii, interwencji kryzysowej stosowanej w przypadkach, gdy dziecko zostało dotknięte już patologią.
2. Budowanie autorytetu nauczyciela obok autorytetu rodzica sprzyjać będzie skuteczności prowadzonych działań na zajęciach dydaktycznych, wychowawczych i rekreacyjnych.
3. Prowadzenie zajęć profilaktyczno – wychowawczych i dydaktycznych metodami aktywnymi takimi, jak:
inscenizacje,
dyskusje grupowe, debaty,
praca z komputerem- przy wykorzystaniu programów multimedialnych,
pokazy tematyczne,
tworzenie planów działania, czyli własnych planów rozwoju,
burza mózgów,
rysowanie, tworzenie „map myśli”,
praca w parach, w małych grupach -metoda projektu
gry,
zajęcia warsztatowe,
mediacje- „metoda wspólnej sprawy”,
organizowanie tematycznych apeli,
wypełnianie ankiet i kwestionariuszy,
odgrywanie ról, drama,
praca z tekstem, analiza i jego przetwarzanie.
4. Rozwijanie osobowości młodego człowieka, umożliwienie mu (poprzez reżyserowanie sytuacji wychowawczych) rozwijania inteligencji emocjonalnej.
5. Konsekwentne przestrzeganie norm społecznych, w tym statutu szkoły.
6. Promowanie uczniów zdolnych, ich zainteresowań, wzmacnianie pozytywów w zachowaniu.
IV.
W celu poprawy efektywności profilaktyki w szkole nauczyciele zobowiązani są do dalszego
poszerzania wiedzy z zakresu:
1) procesów grupowych,
2) zagrożeń współczesnego świata (sekty, dopalacze, Internet,...)
3) rozpoznawania przejawów niedostosowania społecznego,
4) rozpoznawanie sygnałów ostrzegawczych uzależnień i jego etapów,
5) rozpoznawania zachowań autodestrukcyjnych, w tym skłonności samobójczych,
6) znajomości ośrodków i osób zajmujących się pomaganiem, terapią (do dysponowania danymi zobowiązany jest pedagog szkolny inne instytucje wspierające pracę szkoły),
7) diagnozowania klasy i grupy – w szczególności nauczyciele wychowawcy i pedagog szkolny.
V. Podstawowe zadania szkolnego programu profilaktyki.
1. Rozpoznanie zagrożeń istniejących w szkole i środowisku ucznia.
2. Niwelowanie aktów agresji wśród uczniów (przemocy fizycznej, psychicznej, słownej), wymuszeń, zastraszeń, niszczenia mienia i używania wulgaryzmów.
3. Promowanie zdrowego stylu życia.
4. Pozyskiwanie rodziców do współpracy i włączanie ich w realizację programu profilaktycznego.
VI. Tematy- zagadnienia do realizacji.
KL. I.
Samopoznanie – znam swoje „mocne i słabe strony”.
Autoprezentacja – umiejętne budowanie pozytywnego wizerunku siebie.
Zasady współżycia w grupie – znam normy społeczne.
Tworzenie norm grupowych – podstawowe zasady etyki.
Presja grupy – jak sobie z nią radzić? –
Zagrożenia, jakie niesie z sobą Internet. Jak umiejętne korzystać z sieci?
Zdrowy styl życia, a zagrożenia: alkohol, nikotynizm, narkotyki i inne środki odurzające
(realizacja zagadnień w zależności od efektów diagnozy potrzeb grupy).
Rozpoznawanie emocji i umiejętne radzenie sobie z emocjami negatywnymi.
Metody i techniki skutecznego uczenia się.
KL. II.
Radzenie sobie w sytuacjach trudnych – mediacje i „metoda wspólnej sprawy”.
Podejmowanie właściwych decyzji i umiejętność mówienia „nie”.
Trudna sztuki: komunikacji werbalnej i pozawerbalnej, negocjacji i mediacji.
Sposoby rozwiązywania różnego typu konfliktów.
Etyka, a mój własny system wartości – z uwzględnieniem kontekstu rodziny, kultury.
Bezpieczne korzystanie z Internetu i innych źródeł informacji.
Rozwijanie zainteresowań – autoprezentacja z wykorzystaniem metody projektu.
Zdrowy styl życia, używki – choroba alkoholowa, nikotynizm, narkomania, uzależnienie
od korzystania z sieci.
Problemy zdrowotne – zagrożenia chorobami w XXI wieku (anoreksja, bulimia, AIDS i inne…).
KL. III.
Planowanie własnej przyszłości ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wyboru
zawodu.
Kreowanie siebie jako osoby dojrzałej – wartość rodziny we współczesnym społeczeństwie.
Radzenie sobie ze stresem – poznanie technik relaksacyjnych i różnych form spędzania
czasu wolnego.
Umiejętność wyrażania różnych uczuć. Człowiek jako wartość w ujęciu różnych filozofii.
Negocjacje, mediacje a konflikt pokoleń. Jak go umiejętnie rozwiązywać?
Prawdy i mity o alkoholu, nikotynizmie i innych używkach.
Decyduj mądrze sam o sobie! Odpowiedzialność, tolerancja, asertywność …
Profilaktyka HIV i AIDS.
Redagujemy „ plan własnego rozwoju” i szukamy skutecznych możliwości jego realizacji.
Lp. ZADANIE SPOSOBY REALIZACJI OSOBY
ODPOWIEDZIALNEINSTYTUCJE
WSPIERAJĄCE TRMIN
REALIZACJI
PROCEDURY
EWALUACYJNE 1. Rozpoznaniezagrożeń istniejących w szkole i środowisku ucznia.
1. Rozmowa indywidualna z uczniem, rodzicem i nauczycielami.
2. Ankietowanie społeczności uczniowskiej.
3. Obserwacja.
4. Wywiad środowiskowy.
5. Pozyskiwanie informacji od instytucji lokalnych współpracujących ze szkołą.
Nauczyciele, wychowawcy, pedagog i psycholog szkolny
ZPPP, Wydział prewencji Komendy Powiatowej Policji, MOPS, PCPR, Sąd Rodzinny, kuratorzy.
Wrzesień oraz na
bieżąco Ankiety
Wywiady
Analiza dokumentacji Monitoring zachowania ucznia
2. Zmniejszenie aktów agresji wśród uczniów (przemocy fizycznej, psychicznej, słownej), wymuszeń, zastraszeń, niszczenia mienia i używania wulgaryzmów.
1. Przedstawienie społeczności uczniowskiej prawnych konsekwencji zachowań sprzecznych z normami społecznymi poprzez: apele, pogadanki, lekcje wychowawcze, spotkania
z przedstawicielami kompetentnych instytucji.
2. Praca indywidualna z uczniem:
- rozmowy indywidualne (np. informacyjne, ostrzegawcze)
- udzielanie wsparcia: psychologicznego i pedagogicznego, materialnego.
3.Otoczenie szczególną opieką uczniów pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych, odznaczających się dużą nadwrażliwością emocjonalną – często odrzucanych przez grupę rówieśniczą
4. Szybkie monitorowanie dostrzeżonych niepokojących zachowań i niezwłoczne podejmowanie działań niwelujących powstałe zagrożenia i sytuacje.
5. Propagowanie metod negocjacji i mediacji w rozwiązywaniu różnych konfliktów.
6. Prowadzenie zajęć psychoedukacyjnych z zakresu poznania siebie, komunikacji interpersonalnej.
Pedagog, nauczyciele wychowawcy,
Pedagog szkolny, wychowawcy klas.
Wszyscy pracownicy szkoły.
Nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny.
Nauczyciele wychowawcy, pedagog szkolny.
nauczyciele WOS, WDŻ.
Pedagog szkolny, nauczyciele WOS, WDŻ.
Policja
ZPPP, MOPS, PCPR, Sąd Rodzinny
Nauczyciele prowadzący koła zainteresowań, SKS, kluby sportowe, świetlica środowiskowa, Szkolne i lokalne instytucje pełniące funkcje wychowawcze, opiekuńcze i inne.
ZPPP ZPPP
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
Wrzesień
Cały rok
Cały rok
Na bieżąco
Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Ankiety, obserwacja, wywiad,
Analiza dokumentacji
Analiza dokumentacji pedagoga szkolnego i wychowawców klas.
Analiza dokumentacji
Obserwacja, wywiad, monitoring ucznia
Obserwacja
8. Przeszkolenie nauczycieli w omawianym zakresie
3. Promowanie zdrowego stylu życia
1. Dostarczanie wiedzy na temat zagrożenia niektórymi chorobami, niewłaściwego korzystania z sieci i innych źródeł informacji, zażywania środków uzależniających:
alkoholu, nikotyny, dopalaczy, narkotyków i leków.
2. Włączanie treści z zakresu profilaktyki do zajęć przedmiotowych, wychowawczych, pozalekcyjnych,
3. Popularyzowanie wiedzy na temat HIV i AIDS oraz chorób przenoszonych drogą płciową; - na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych.
4. Dostarczanie pozytywnych wzorców radzenia sobie ze stresem i sposobów bezpiecznego spędzania czasu wolnego, poprzez lekcje, zajęcia psychoedukacyjne i sportowe, spektakle teatralne.
5. Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą nierozważne korzystanie z Internetu. Realizacja zagadnienia na lekcjach wychowawczych, zajęciach z edukacji czytelniczej i medialnej i inne zgodnie z potrzebami. Szkolenie nauczycieli.
6. Organizowanie różnych form spędzania czasu wolnego takich jak: wycieczki piesze, rowerowe, krajoznawcze, koła zainteresowań, zajęcia sportowe.
8. Włączanie w działalność profilaktyczną uczniów, zwłaszcza w:
- akcje profilaktyczne na terenie szkoły, - akcje profilaktyczne w środowisku, - organizowanie konkursów, quizów tematycznych.
Wszyscy nauczyciele
Wszyscy nauczyciele
Pielęgniarka szkolna, pedagog, nauczyciele.
Wszyscy pracownicy pedagogiczni szkoły.
Nauczyciele wychowawcy, bibliotekarz, pedagog szkolny,
Nauczyciele wychowawcy,
Pedagog i psycholog szkolny,
pielęgniarka szkolna.
Sanepid, policja
Sanepid, PCK
SKS, UKS,
Policja rodzice
Wychowawcy klas
Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Zgodnie z planami pracy wychowawczej Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Zgodnie z planami pracy wychowawczej
Analiza zapisów w dziennikach zajęć.
Analiza dokumentacji
Analiza dokumentacji
4. Pozyskanie rodziców uczniów do współpracy oraz
1. Zmiana stylu prowadzenia zebrań z rodzicami poprzez np. zajęcia integracyjne, instruktażowe dla rodziców, poruszanie problemów uczniów na forum – wspólne
Nauczyciele wychowawcy, pedagog szkolny.
ZPPP,
W trakcie
„Drzwi otwartych w szkole”, podczas
Analiza dokumentacji
programu profilaktycznego
2. Organizowanie zebrań rodziców z udziałem uczniów i innych kompetentnych osób w zależności od potrzeb.
3. Pedagogizacja rodziców poprzez:
- prelekcje specjalistów,
- organizowanie punktów konsultacyjnych, - omawianie problemów związanych z okresem dorastania- podczas
zebrań rodziców,
- prelekcje i konsultacje dotyczące bezpiecznego korzystania z
Internetu
4. Przeszkolenie członków RR i grupy nauczycieli
w zakresie rozpoznawania sygnałów świadczących o sięganiu przez dziecko po narkotyki.
5. Stworzenie możliwości spotkania rodziców z inspektorem ds. nieletnich i skorzystania z
indywidualnych możliwości uzyskania porady od specjalisty np. w kwestii uzależnień, zachowań autodestrukcyjnych.
6. Zapraszanie rodziców na uroczystości szkolne, imprezy okolicznościowe organizowane przez szkołę także przy współudziale rodziców.
Wychowawcy klas
Wychowawcy klas Pedagog szkolny wychowawcy klas
Pedagog szkolny
Pedagog szkolny
Pedagog szkolny
Dyrekcja szkoły, nauczyciele ZPPP, Policja
Policja
wywiadówek śródrocznych i zebrań RR oraz doraźnie wg potrzeb
Grudzień
styczeń
Zgodnie z harmonogramem uroczystości szkolnych
Ankietowanie rodziców dotyczące wiedzy o potrzebach dziecka w okresie adolescencji
Ankieta ewaluacyjna