Jak podjąć studia i studiować w warunkach zachodzących zmian?

(1)

Podstawowe elementy Podstawowe elementy

Procesu Bolońskiego.

Jak podjąć studia i studiować w warunkach Jak podjąć studia i studiować w warunkach

zachodzących zmian?

Marek Wilczyński

Zespół Ekspertów Bolońskich

Akademia Techniczno-Humanistyczna Bielsko Biała 12 maja 2011 r.

(2)

PROCES BOLOŃSKI

• Pierwszy sygnał – Deklaracja Sorbońska 1998 r. – Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy

• Początek – Deklaracja Bolońska 1999 r. – podpisana przez 29 krajów w tym Polskę

2 2

krajów w tym Polskę

• Okresowo, co dwa lata odbywają się konferencje ministrów

odpowiedzialnych za szkolnictwo wyŜsze w krajach realizujących załoŜenia Procesu Bolońskiego

• Ostatnia, jubileuszowa konferencja odbyła się w Budapeszcie i Wiedniu. W jej toku do grupy państw realizujących załoŜenia Procesu Bolońskiego właczono Kazachstan, jako 47 kraj

członkowski.

(3)

Proces Boloński w świetle mitów Proces Boloński w świetle mitów

Narzucony został przez Unię Europejską aby Narzucony został przez Unię Europejską aby

zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często duŜo zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często duŜo lepsze

lepsze

Ma ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnychMa ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnych

Zamyka drogę do dalszego wykształcenia części Zamyka drogę do dalszego wykształcenia części studentów, którzy zakończą studia licencjackie.

studentów, którzy zakończą studia licencjackie.

ObniŜa poziom kształceniaObniŜa poziom kształcenia

MoŜna bez problemu studiować co się chceMoŜna bez problemu studiować co się chce

MoŜliwe są przeskoki z najbardziej odległych MoŜliwe są przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych.

dyscyplin naukowych do innych.

Bez wysiłku moŜna studiować w uczelniach całej Bez wysiłku moŜna studiować w uczelniach całej Europy

Europy

(4)

A liczba jego … A liczba jego …

44 7

3 3

44 7

Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu Bolońskiego jest Kazachstan

Deklarację Bolońska w 1999 r. podpisało 29 krajów wśród nich Rzeczpospolita Polska

Obecnie Proces Boloński realizowany jest w

47 krajach

(5)

Cele Procesu Bolońskiego Cele Procesu Bolońskiego

Budowa Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego

Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróŜnicowany system szkolnictwa wyŜszego w Europie

Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności systemu szkolnictwa wyŜszego w Europie

Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy

systemu szkolnictwa wyŜszego w Europie Zatrzymanie „odpływu talentów” z Europy

DąŜenie do większego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy

(6)

Drogi do celu Drogi do celu

Szerokie upowszechnienie studiów trójstopniowych.Szerokie upowszechnienie studiów trójstopniowych.

Uczenie się zamiast nauczania Uczenie się zamiast nauczania –– indywidualizacja: SCLindywidualizacja: SCL

Tworzenie elastycznych programów studiów z przyjęciem Tworzenie elastycznych programów studiów z przyjęciem efektów uczenia się (

efektów uczenia się (learning learning outcomesoutcomes -- LOLO) za punkt ) za punkt wyjścia

wyjścia

Kształtowanie LO tak by przygotować absolwenta do Kształtowanie LO tak by przygotować absolwenta do

podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian na podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian na rynku. (

rynku. (employabilityemployability).).

rynku. (

rynku. (employabilityemployability).).

Upowszechnienie systemu punktów ECTS (Upowszechnienie systemu punktów ECTS (EuropeanEuropean Credit Credit Transfer and

Transfer and AccumulationAccumulation SystemSystem))

Ciągłość kształcenia przez całe Ŝycie Ciągłość kształcenia przez całe Ŝycie lifelonglifelong learning learning –– LLLLLL

Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i studentów (

studentów (mobilitymobility).).

Powstanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości Powstanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości kształcenia

kształcenia

Porównywalność i uznawalność kolejnych etapów Porównywalność i uznawalność kolejnych etapów kształcenia. (WaŜnym elementem EQF i KRK)

kształcenia. (WaŜnym elementem EQF i KRK) ⁶⁶

(7)

Co czeka maturzystę Co czeka maturzystę – –

przyszłego studenta?

RóŜnorodność wyboru.RóŜnorodność wyboru.

Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomoweStudia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe

Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli punktów ETCS

punktów ETCS

Wybór przedmiotów w elastycznym programie studiówWybór przedmiotów w elastycznym programie studiów Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i

Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i suplementem do dyplomu

suplementem do dyplomu

Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelniUczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni

MoŜliwości stwarzane przez róŜne rodzaje mobilnościMoŜliwości stwarzane przez róŜne rodzaje mobilności

Studia w nowych warunkach tworzonych przez Studia w nowych warunkach tworzonych przez

wprowadzenie w Ŝycie europejskich (EQF) i krajowych wprowadzenie w Ŝycie europejskich (EQF) i krajowych (NQF) ram kwalifikacji

(NQF) ram kwalifikacji

Stałe uzupełnianie kwalifikacji, takŜe po studiachStałe uzupełnianie kwalifikacji, takŜe po studiach

(8)

RóŜne moŜliwości kształcenia i pracy RóŜne moŜliwości kształcenia i pracy

Praca 2 Praca 3

Studia II stopnia Studia III

stopnia

Studia podyplomowe

Jednolite 5 letnie studia

8

Matura 8

Praca 2

Studia I stopnia

Praca 1 Kursy, kolegia,

szkoły policealne

stopnia

Jednolite 5 letnie studia magisterskie

(9)

Punkty ECTS

Punkty ECTS – – co to jest? co to jest?

Uczelnia tworząc program studiów określa najpierw Uczelnia tworząc program studiów określa najpierw efekty uczenia się (LO) dla kierunku i dla

efekty uczenia się (LO) dla kierunku i dla poszczególnych kursów i przypisuje kursom poszczególnych kursów i przypisuje kursom

odpowiednią ilość punktów ECTS biorąc pod uwagę odpowiednią ilość punktów ECTS biorąc pod uwagę wymiar czasu ,jaki przeciętny student poświęca, by wymiar czasu ,jaki przeciętny student poświęca, by osiągnąć zamierzone efekty uczenia się.

osiągnąć zamierzone efekty uczenia się.

Ilość uzyskanych punktów ECTS nie zaleŜy od oceny, Ilość uzyskanych punktów ECTS nie zaleŜy od oceny, jaką uzyskało się zaliczając kurs.

jaką uzyskało się zaliczając kurs.

Przyjmowano, Ŝe jeden punkt ECTS powinien Przyjmowano, Ŝe jeden punkt ECTS powinien odpowiadać 25

odpowiadać 25 –– 30 godzinom pracy studenta (w 30 godzinom pracy studenta (w ramach zajęć i własnej).

ramach zajęć i własnej).

(10)

ECTS i kolejne etapy studiów.

Studia III stopnia (bez ECTS)

Studia II stopnia 60 – 120

Jednolite studia magisterskie

10 10

Studia 1 stopnia

180- 240 ECTS

60 – 120 ECTS

Studia 1 stopnia

180- 240 ECTS

Studia 1 stopnia

180- 240 ECTS

Studia 1 stopnia

180- 240 ECTS

60 – 120 ECTS

Jednolite studia magisterskie 300 –360 ECTS

(11)

„Filary ziemi”

„Filary ziemi” – – czyli jak budować … czyli jak budować …

Przedmioty kierunkowe

Translatoria

Ekonomia Grupa I

Mobilność

Przedmioty ogólne

Przedmioty kierunkowe

Języki obce

Praktyka Erasmus Grupa II

Elastyczność

Praktyki

(12)

Suplement do dyplomu Suplement do dyplomu

W suplemencie do dyplomu wymienione są wszystkie W suplemencie do dyplomu wymienione są wszystkie

osiągnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form osiągnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form aktywności podczas studiów.

aktywności podczas studiów.

Suplement do dyplomu ułatwia mobilność pionową Suplement do dyplomu ułatwia mobilność pionową

stanowiąc podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w stanowiąc podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w dalszym toku kształcenia

dalszym toku kształcenia

Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach

pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach absolwenta.

absolwenta.

12 12

(13)

Elastyczne programy studiów Elastyczne programy studiów

Powinny zapewnić:

Zatrudnialność Zatrudnienie

pracownikom Zatrudnialność czy

absolwentów pracownikom

uczelni

Zatrudnialność absolwentów

Zatrudnienie pracowników

uczelni czy

(14)

Jakość,

Jakość, jakość jakość i jeszcze raz i jeszcze raz jakość !

jakość !

WaŜnym elementem zachodzących zmian WaŜnym elementem zachodzących zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości

jakości

Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny

Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny wewnętrzny system zapewniania jakości.

wewnętrzny system zapewniania jakości.

Oficjalnym polskim organem Oficjalnym polskim organem

sprawdzającym jakość, uznawanym przez sprawdzającym jakość, uznawanym przez instytucje europejskie jest Państwowa

instytucje europejskie jest Państwowa Komisja Akredytacyjna

Komisja Akredytacyjna

14 14

(15)

Studen

Studenci ci jako „eksperci” w jako „eksperci” w oparciu o do ś wiadczenie

oparciu o do ś wiadczenie

1. Program

2. Proces nauczania 3. Nauczycieli

Mogą oceniać:

3. Nauczycieli 4. Organizację 5. Instytucję

6. Ogólną satysfakcję z odbytych studiów

Z „Gazety Wyborczej”

(16)

Najnowsze zmiany Najnowsze zmiany – –

Krajowe Ramy Kwalifikacji Krajowe Ramy Kwalifikacji

Europejskie ramy kwalifikacji Europejskie ramy kwalifikacji – – 8 8 poziomów

poziomów

Krajowe ramy kwalifikacji od 5 Krajowe ramy kwalifikacji od 5 (Francja) do 12 (Szkocja)

(Francja) do 12 (Szkocja)

Polski projekt przewiduje 8 Polski projekt przewiduje 8 poziomów

poziomów

www.krk.org.pl

¹⁶¹⁶

(17)

Opis poziomów kwalifikacji Opis poziomów kwalifikacji

Polskie Krajowe Ramy Kwalifikacji proponują Polskie Krajowe Ramy Kwalifikacji proponują opis poziomów kwalifikacji przy uŜyciu trzech opis poziomów kwalifikacji przy uŜyciu trzech głównych zakresów efektów uczenia się

głównych zakresów efektów uczenia się określonych terminami:

określonych terminami:

Wiedza Wiedza

Umiejętności Umiejętności

Postawy Postawy

(18)

8 7 6

ERK B

7 6 5 10

9 8 A

„

Tłumaczenie” kwalifikacji

5 4 3 2 1

5 4 3

2 1

Model – Tomasz Saryusz - Wolski

8 7

6 5

4 ₁₈₁₈

(19)

Liczą się kompetencje ….

Czyli o konieczności LLL Czyli o konieczności LLL

Zmienność wymogów rynku pracy zmusza do ciągłego Zmienność wymogów rynku pracy zmusza do ciągłego pozyskiwania i doskonalenia kompetencji.

pozyskiwania i doskonalenia kompetencji.

Konieczne jest uczenie się przez całe Ŝycie (LLL)Konieczne jest uczenie się przez całe Ŝycie (LLL)

Kompetencje ogólne (Kompetencje ogólne (generycznegeneryczne) stanowią punkty wyjścia do ) stanowią punkty wyjścia do rozwijania róŜnorodnych umiejętności na wielu polach aktywności rozwijania róŜnorodnych umiejętności na wielu polach aktywności zawodowej

zawodowej

Kompetencje specyficznie dla danej dziedziny nie są oczywiście Kompetencje specyficznie dla danej dziedziny nie są oczywiście przez pracodawców lekcewaŜone, lecz bardziej niŜ ich posiadanie przez pracodawców lekcewaŜone, lecz bardziej niŜ ich posiadanie w wąskim zakresie ceniona jest gotowość i zdolność do ich

w wąskim zakresie ceniona jest gotowość i zdolność do ich nabywania w zaleŜności od aktualnych potrzeb.

nabywania w zaleŜności od aktualnych potrzeb.

(20)

Jak sprawdzić, czy uczelnia zapewnia wysoką jakość?

1. Sprawdzić, czy wybrany kierunek posiada akredytację PKA lub środowiskowych komisji akredytacyjnych np. UKA.

2. JeŜeli to moŜliwe zapoznać się z raportem w/w komisji.

3. Zapoznać się z opiniami studentów i absolwentów na forach 3. Zapoznać się z opiniami studentów i absolwentów na forach

internetowych np. www.ocen.pl

4. Sprawdzić czy uczelnia posiada przejrzysty i przyjazny uŜytkownikowi informatyczny system informacji i obsługi studiów.

5. Zapoznać się z rankingami np. Perspektyw, Newsweek’a itp.

6. Sprawdzić moŜliwości mobilności (Erasmus, MOST) na wybranym wydziale.

20 20

(21)

Dziękuję za uwagę !

http://ekspercibolonscy.org.pl

wilczynski.m@wp.pl