r
Głos
BYSTRA MESZNA WILKOWICE
Gminy Wilkowice
RokXIII nr5 (148) Maj 2019 r.
\_______________ ______________
miesięcznik,pismo bezpłatne ISSN 1897-3566
________________________ i
Wielka woda w GminiE wiikowiCE
Koniec maja okazał się czasem wyjątko
wo obfitych opadów deszczu, które spowo
dowały duże straty w wielu regionach Pol
ski. Żywioł nie oszczędził w tym przypadku również Gminy Wilkowice. Najtrudniejsze dla wszystkich mieszkańców okazały się dni 22-24 maja, kiedy deszcz padał szcze
gólnie intensywnie, powodując liczne zala
nia i podtopienia dróg, piwnic czy ogród
ków. Ochotnicze Straże Pożarne z tere
nu gminy oraz Referat Służb Technicznych miały pełne ręce roboty, uczestnicząc łącz
nie w kilkudziesięciu interwencjach. Naj
gorsza sytuacja, o czym powszechnie wia
domo, stała się udziałem zbiornika małej retencji na Wilkówce w Wilkowicach.
Gwałtowne opady deszczu spowodowa
ły, że rankiem 23 maja sytuacja na zbior
niku drastycznie się pogorszyła. Poziom wody podniósł się o 6 metrów w stosunku do poziomu bezpiecznego pię
trzenia, a na korpusie zapory oraz otaczających ją zboczach stwierdzono bardzo duże na
sączenie ziemi. Podczas zwo
łanego na godz. 12:00 sztabu kryzysowego, Dyrektor Zarzą
du Zlewni w Katowicach, Pan Andrzej Kitel przedstawił opi
nię, iż aktualny stan hydrotech
niczny obiektu nie jest dobry i budzi uzasadnione zagrożenie wystąpienia przerwania tamy.
Postanowiono o niezwłocznym
wdrożeniu „Planu ewakuacji ludzi i mienia na wypadek zagrożenia katastrofą obiek
tu hydrotechnicznego zbiornika wodnego Wilkówka” w I-ej strefie zagrożenia. Po
nadto, podjęto też próbę zmniejszenia po
ziomu wody w zbiorniku za pomocą spro
wadzonych z jednostek na terenie całe
go województwa pomp wysokiej wydajno
ści. Na szczęście pogoda już w piątek wy
raźnie się poprawiła. W sobotę, ok. godz.
20:30, PGW „Wody Polskie” wydały komu
nikat, w myśl którego stan obiektu okre
ślono na odpowiednio stabilny, by umoż
liwić powrót ewakuowanych mieszkańców.
Wszystko to poprzedzone zostało szero
kimi badaniami prowadzonymi przez pra
cowników wspomnianych „Wód Polskich”
oraz Państwową Służbę Geologiczną.
Wielu mieszkańców naszej Gminy za- daje sobie z pewnością pytanie - co da
lej z zaporą na Wilkówce? Woda cały czas jest ze zbiornika spuszczana, w tempie zgodnym z instrukcją użytkowania obiek
tu (ok. 20 cm na dobę). Proces ten po
trwa ok. 7 tygodni. Na zaporze zainsta
lowano dwie, gotowe do użycia pompy
wody wysokiej wydajności, które mają po
móc w przeciwdziałaniu podobnej sytuacji w przypadku wystąpienia kolejnych, inten
sywnych opadów. Przez kilka najbliższych tygodni na miejscu pracować będą spe
cjaliści z Państwowego Instytutu Geolo
gicznego oraz Działu Oceny Stanu Tech
nicznego i Stanu Bezpieczeństwa Bu
dowli Piętrzących Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Ich opinie wyzna
czyć mają ścieżkę dalszego postępowa
nia w celu poprawy bezpieczeństwa za
pory. Warto w tym miejscu też wspomnieć, iż cały czas toczy się postępowanie pro
kuratorskie w tej sprawie, do którego za
wiadomienie złożyły PGW „Wody Polskie”.
Zapora wodna na Wilkówce jest obiektem niezależnym od decyzyjności Urzędu Gmi
ny w Wilkowicach. Jego przyszłość roz
strzygnie się na znacznie wyższym pozio
mie, być może w siedzibie głównej PGW
„Wody Polskie”, być może na którejś z są
dowych rozpraw. Naszym zadaniem po- zostają aktywne działania zmierzające ku temu, by sprawa zbiornika została przez zarządzających nim potraktowana poważ
nie oraz, by poczynione zostały konkretne kroki, które zapewnią mieszkań
com Wilkowic pełne bezpieczeń
stwo. W tym przypadku bezpie
czeństwo ludzi musi okazać się ważniejsze niż koszty.
Chciałem również gorąco po
dziękować wszystkim zaanga
żowanym w walkę ze skutkami intensywnych opadów na tere
nie naszej Gminy, a w szczegól
ności druhom z gminnych jedno
stek Ochotniczej Straży Pożar
nej oraz pracownikom Referatu Służb Technicznych. Gdyby nie ich pełna oddania praca, z całą pewnością mówili
byśmy teraz o poważniejszych stratach na terenie całej Gminy.
Janusz Zemanek Wójt Gminy Wilkowice
wójt informuje
PRZETaRGi:
W dniu 25.04.2019 r. - ogłoszono prze
targ nieograniczony na robotę budowlaną:
„Przebudowę budynku mieszkalnego przy ul. Swojskiej 14 w Wilkowicach wraz z in
stalacjami wewnętrznymi w celu przyjęcia repatriantów z Kazachstanu w systemie za- projektuj-wybuduj”. Przetarg unieważniono, ponieważ oferta z najniższą ceną przekro
czyła kwotę, jaką Zamawiający przeznaczył na sfinansowanie zamówienia.
W dniu 14.05.2019 r. - ogłoszono prze
targ nieograniczony na robotę budowlaną:
„Przebudowę budynku mieszkalnego przy ul. Swojskiej 14 w Wilkowicach wraz z in
stalacjami wewnętrznymi w celu przyjęcia repatriantów z Kazachstanu w systemie za- projektuj-wybuduj”. Termin otwarcia ofert 31.05.2019 r.
ZaPRoSZEnia do Składania oFERT:
W dniu 21.05.2019 r. - przesłano zapro
szenia do składania ofert na „Opracowanie koncepcji architektonicznej budowy przed
szkola i żłobka w Mesznej wraz z zagospo
darowaniem terenu”. Termin składania ofert 30.05.2019 r.
UMowY:
W dniu 16.05.2019 r. podpisano umowę na „Budowę bocznej sieci kanalizacji sa
nitarnej łączącej sieć główną z budynka
mi położonymi na terenie Gminy Wilkowice w roku 2019 - Część I”.
W dniu 16.05.2019 r. - podpisano umo
wę na „Zakup pojazdu przystosowanego do przewozu osób niepełnosprawnych”.
szanowni MlESZkAńCY GMINY wiLkowiCE!
Ostatnia nowelizacja ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 506) wprowadziła pa
kiet znaczących zmian, które zaczęły obo
wiązywać wraz z początkiem nowej kaden
cji organów jednostek samorządu teryto
rialnego. Obowiązek transmisji i utrwala
nia obrad rady za pomocą urządzeń reje
strujących dźwięk i obraz, a następnie za
mieszczania nagrań w Biuletynie Informa
cji Publicznej oraz na stronie interneto
wej to jedna z najbardziej dostrzegalnych zmian. Link do transmisji oraz nagrań z se
sji Rady Gminy Wilkowice dostępne są pod następującymi adresami: https://bip.gwwil- kowice.finn.pl/bipkod/21203526 oraz http://
www.wilkowice.pl/p/transmisja. Jedną z no
wości, z którą będziemy mieć do czynienia w najbliższym czasie, jest „Raport o stanie gminy”. Jest to nowa forma kontroli dzia
łalności organu wykonawczego przez radę gminy w postaci udzielenia lub nieudziele- nia temu organowi votum zaufania na pod
stawie oceny przedstawionego przez niego raportu o stanie gminy.
Chciałbym pokrótce omówić ten temat, aby mogli się Państwo zapoznać z tym za
gadnieniem oraz skorzystać z tej nowej for
my czynnego udziału mieszkańców w pra
cach rady gminy. Zgodnie z art. 28aa ust.
1 ustawy o samorządzie gminnym do dnia 31 maja wójt przedstawia radzie gminy ra
port o stanie gminy. Jest to dokument, który podsumowuje działalność wójta w roku po
przednim, a zwłaszcza „realizację polityk, programów i strategii, uchwał rady gminy i budżetu obywatelskiego.” Dnia 17 maja br.
do Rady Gminy Wilkowice wpłynął „Raport o stanie Gminy Wilkowice za rok 2018”. Do
kument jest udostępniony na stronie inter
netowej http://www.wilkowice.pl/ w zakład
ce GMINA - RAPORT O STANIE GMINY WILKOWICE oraz w BIP-ie: https://bip.
gwwilkowice.finn.pl/bipkod/21255609.
Art. 28aa ust. 3 daje radzie możliwość określenia szczegółowych wymogów co do raportu. W związku z tym, iż dokument ten
jest prezentowany po raz pierwszy nie sko
rzystaliśmy z tego uprawnienia i nie podej
mowaliśmy uchwały w tym zakresie. Istot
ną informację wskazuje ust. 4, w którym czytamy, że „Rada gminy rozpatruje raport, o którym mowa w ust. 1, podczas sesji, na której podejmowana jest uchwała rady gminy w sprawie udzielenia lub nieudzie- lenia absolutorium wójtowi. Raport rozpa
trywany jest w pierwszej kolejności. Nad przedstawionym raportem o stanie gminy przeprowadza się debatę”. Cała procedu
ra związana z raportem oraz kwestia ab
solutorium będzie przeprowadzona pod
czas sesji Rady Gminy Wilkowice w mie
siącu czerwcu. Ważnym punktem porząd
ku obrad będzie debata nad raportem, do udziału w której ustawodawca dopuścił również mieszkańców. Warto podkreślić, że jest to jedyna przewidziana w ustawie czynna forma udziału mieszkańców w se
sji - art. 28aa ust. 6: „W debacie nad ra
portem o stanie gminy mieszkańcy gminy mogą zabierać głos”. Warunki dopuszcza
jące do udziału w debacie określa z kolei ust. 7: „Mieszkaniec, który chciałby zabrać głos w trybie określonym w ust. 6, składa do przewodniczącego rady pisemne zgłosze
nie, poparte podpisami: 1) w gminie do 20 000 mieszkańców - co najmniej 20 osób; 2) w gminie powyżej 20 000 mieszkańców - co najmniej 50 osób.” W naszym przypad
ku odnosimy się do punktu 1, czyli warun
kiem czynnego udziału zainteresowanego mieszkańca w debacie jest złożenie zgło
szenia, które będzie poparte co najmniej 20 podpisami. Zgłoszenie powinno zawie
rać wskazanie z imienia i nazwiska kon
kretnej osoby, która ma zostać dopuszczo
na do debaty oraz jej własnoręczny podpis.
Lista poparcia powinna wskazywać imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz pod
pis. Dane te pozwalają na weryfikację czy podpisane osoby są mieszkańcami gmi
ny. Kolejne istotne kwestie podnosi ust. 8, który wskazuje, że: „Zgłoszenie składa się najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień, na który zwołana została sesja, podczas
której ma być przedstawiany raport o sta
nie gminy. Mieszkańcy są dopuszczani do głosu według kolejności otrzymania przez przewodniczącego rady zgłoszenia. Liczba mieszkańców mogących zabrać głos w de
bacie wynosi 15, chyba, że rada postano
wi o zwiększeniu tej liczby.” W Gminie Wil
kowice aktualnie obowiązuje liczba okre
ślona w ustawie czyli 15 osób. Jeżeli cho
dzi o termin sesji w miesiącu czerwcu bar
dzo proszę o śledzenie infomacji na stronie internetowej, gdzie zostanie zamieszczo
ne zawiadomienie wraz z porządkiem ob
rad - tak, jak to jest zwyczajowo przyjęte przed każdą sesją. Ust. 9 informuje o ko
lejnym kroku, jakim jest podjęcie uchwa
ły: „Po zakończeniu debaty nad raportem o stanie gminy rada gminy przeprowadza głosowanie nad udzieleniem wójtowi votum zaufania. Uchwałę o udzielniu wójtowi vo- tum zaufania rada gminy podejmuje bez
względną większością głosów ustawowe
go składu rady gminy. Niepodjęcie uchwa
ły o udzieleniu wójtowi votum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nie- udzieleniu wójtowi votum zaufania. „Wy
nik głosowania ma w tym przypadku istot
ne znaczenie dla organu wykonawczego, jakim jest wójt. Bowiem, jak wskazuje ust.
10: „W przypadku nieudzielenia wójtowi votum zaufania w dwóch kolejnych latach rada gminy może podjąć uchwałę o prze
prowadzeniu referendum w sprawie odwo
łania wójta. Przepisy art. 28a ust. 3 i 5 sto
suje się odpowiednio”. Przedstawiony wy
żej nowy instrument kontroli, jakim jest ra
port o stanie gminy, a także inne zmiany w ustawie o samorządzie gminnym zosta
ły wprowadzone ustawą z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowa
nia niektórych organów publicznych.
Przewodniczący Rady Gminy Wilkowice
Marcin Kwiatek
mieszkanka bystrej zaśpiewa w opolu !
Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu oraz towarzyszący mu koncert
„Debiuty” to wydarzenia w polskiej muzy
ce legendarne. To tu, na deskach opolskie
go amfiteatru, swoje pierwsze, poważne występy notowali Maryla Rodowicz, Edy
ta Górniak, Zbigniew Wodecki czy Justyna Steczkowska.
Już wkrótce do zacnego grona opolskich debiutantów dołączy mieszkanka Bystrej, Aleksandra Nykiel, co jest pokłosiem wiel
kiego sukcesu, jaki stał się niedawno udzia
łem tej młodej wokalistki. 19 maja Ola wy
grała wielki finał „Szansy na sukces”, co oznaczało właśnie kwalifikację do sekcji
„Debiuty” podczas tegorocznego Festiwa
lu w Opolu.
Ola Nykiel to młoda wokalistka. Led
wie kilka tygodni temu skończyła 22 lata.
Jak sama mówi, miała to szczęście wy
chować się w rodzinie, w której śpiew za
wsze stanowił ważny element codzienności oraz wspólną, rodzinną pasję. Śpiewaczką była mama Teresa, talent wokalny wykazu
je również siostra Karolina. Wszystkim pa
niom zdarzało się zresztą wielokrotnie wy
stępować w duecie lub trio. Poważniejszą przygodę ze śpiewaniem Ola rozpoczę
ła w szkole podstawowej, podczas jedne
go z konkursów piosenki - Mój talent do
strzegła Pani od muzy
ki i to Ona zaczęła mnie namawiać, by śpiewaniu poświęcić się jeszcze mocniej. Dziś na pewno tego nie żałuję - wspo
mina Aleksandra. Dalej była codzienna, sumien
na praca i pielęgnacja tej pasji. Z czasem Olę co
raz częściej podziwiać można było podczas różnego rodzaju wystę
pów, coraz częściej pró
bowała też swych sił w konkursach piosen
ki. Na jej półce pojawiać
zaczęły się pierwsze nagrody i wyróżnie
nia, potwierdzające ukryty w niej potencjał.
Bardzo ważny element w Jej muzycznej drodze stanowiła współpraca z Fundacją Anny Dymnej „Mimo wszystko”, której Ola jest podopieczną. To na organizowanym przez Fundację „Festiwalu Zaczarowanej Piosenki 2011” Ola osiągnęła swój pierw
szy, znaczący sukces - 3. miejsce w festi
walowej kategorii do lat 16, śpiewając w du
ecie z legendą polskiego rocka - Małgorza
tą Ostrowską. Jeszcze poważniejszym do
konaniem zakończył się występ Oli pod
czas tego samego Festiwalu w roku 2017, kiedy to w kategorii „+16” zajęła 2. miejsce,
ZWYCIĘZCZYNIĄ KONKURSU RNAtOWECOPROGRAMU:
S^A ns Ą .
' ■ H3-■ ■
■L’tkC-S
tym razem w duecie z Andrzejem „Kobrą”
Kraińskim. Anna Dymna to zresztą kolejna ważna dla wokalistki z Bystrej postać, któ
rej wspomnienie budzi na twarzy Oli szero
ki uśmiech - Pani Ania Dymna to niezwykle ciepła i dobra osoba. Mam z Nią naprawdę świetne relacje i bardzo się cieszę, że mia
łam okazję spotkać Ją w swoim życiu.
Kulminacją dotychczasowej drogi mu
zycznej w wykonaniu Aleksandry była ostatnia edycja popularnego programu te
lewizyjnego „Szansa na sukces”. W elimi
nacjach Ola pokonała ok. 2 tysięcy konku
rentów i znalazła się w gronie osób zakwa
lifikowanych do udziału w programie. Przy
dzielono Ją do odcinka, w którym wykony
wane były piosenki z repertuaru Anny Jan
tar, a uczestników oceniał duet Natalia Ku
kulska i Adam Sztaba. Ola w sposób to
talnie zjawiskowy wykonała utwór pt. „Nie wierz mi, nie ufaj mi”, czym zjednała sobie rzeszę fanów przed telewizorami oraz juro
rów i wygrała ten odcinek.
19 maja fani talentu Oli zasiąść mogli przed odbiornikami, by ściskać kciuki za pozytywne rozstrzygnięcie wielkiego fina
łu tegorocznej edycji „Szansy na sukces”.
W jego trakcie Ola wykonała dwie piosen
ki: samodzielnie utwór Maryli Rodowicz pt.
„Łatwopalni” oraz w duecie z Natalią Ku
ALEKSANDRA
kulską - „Wielka dama tańczy sama”. Jej występ spotkał się z entuzjastycznym od
biorem wśród szerokiego jury (m.in. Na
talia Kukulska, Maryla Rodowicz czy bra
cia Golec) oraz fanów, którzy w głosowa
niu SMS-owym zdecydowali, że to właśnie mieszkanka Bystrej wystąpi w trakcie Fe
stiwalu w Opolu, co stanowiło główną na
grodę finałowego odcinka. Sama Ola re
lacjonuje te wydarzenia tak - Finał „Szan
sy” był dla mnie wielkim przeżyciem. Wy
stęp w duecie z Natalią Kukulską pamię
tać będę do końca życia, także dlatego, że to wokalistka, którą od dawna podziwiam.
Bardzo ważne były też dla mnie ciepłe sło
wa ze strony Anny Wyszkoni oraz Ryszar
da Rynkowskiego. Pan Ryszard powie
dział, że mam piękny głos i mam go ekspo
nować. Na pewno zapamiętam sobie Jego słowa! Wielka radość i wzruszenie.
Za Aleksandrą Nykiel ogromny sukces, dzięki któremu jej nazwisko zaczęło się ze sporą regularnością przewijać przez lo
kalne oraz ogólnopolskie media. Przed Nią kolejne, duże wyzwania i szansa, by w muzycznym świecie zaistnieć na dłużej - W najbliższym czasie skupiam się na przy
gotowaniach do występu podczas Festiwa
lu w Opolu. Będzie to dla mnie wielkie wy
darzenie. Mogę zdradzić, że wykonam pio
senkę pt. Moja Siła, skomponowaną dla mnie przez Piotra Mireckiego, lidera zespo
łu Fausystem, w którym śpiewam. Udany występ w Opolu może okazać się począt
kiem poważnej przygody, czegoś o czym marzy wielu młodych ludzi w Polsce. Ola pytana o swoje marzenia odpowiada z wła
ściwą sobie skromnością - Moje marzenia związane są ze sceną i to z nią chciałabym związać swoją przyszłość. Marzę o tym, by mój śpiew dawał po prostu radość - mnie oraz wszystkim, którzy będą go słuchać.
Największe wydarzenie w dotychczaso
wej przygodzie artystycznej Oli Nykiel bę
dzie miało miejsce w piątek, 14. czerwca.
Wówczas to, koncertem
„Debiuty”, zainauguro
wany zostanie 56. Fe
stiwal Piosenki Polskiej w Opolu, podczas które
go wokalistka z Bystrej wystąpi w towarzystwie innych, tegorocznych debiutantów, m.in. Nata
lii Zastępy, Jagody Kret czy zespół Sonbird. Na pytanie, czy wykorzysta obecność w Opolu, by śledzić kolejne koncer
ty Festiwalu, Ola prze
cząco kręci głową - Nie mam niestety na to cza
su. Dzień po moim występie w Opolu będę już w Krakowie, gdzie wystąpię podczas fi
nału 15. Festiwalu Zaczarowanej Piosenki.
Festiwal Zaczarowanej Piosenki to miejsce, gdzie Ola czuje się szczególnie dobrze i do którego zawsze chętnie wraca. W tym roku również z pewnego, dodatkowego powo
du. Jedną z gwiazd Festiwalu będzie Kuba Badach. Nie ukrywam, że Kuba Badach to od dawna jeden z moich muzycznych ido
li. Niezwykle cieszę się, że będę miała oka
zję go poznać - mówi podekscytowana Ola.
Sebastian Snaczke
Szanowni MieSzkańcy!
Informuję, że w związku z podjęciem uchwały nr VII/67/2019 z dnia 24 kwietnia 2019 r. w sprawie wygaśnięcia man
datu radnego Rady Gminy Wilkowice Adama Nikiel, uchwała została przesłana do zainteresowanego. Radny miał pra
wo do wniesienia skargi i z tego uprawnienia skorzystał w terminie. Aktualnie udzielana jest odpowiedź na skargę, która wraz z kompletem dokumentów zebranych w sprawie zostanie przesłana do sądu.
Przewodniczący Rady Gminy Marcin Kwiatek
a
Fundusze Europejskie
infrastruktura i Środowisko
Unia Europejska
Fundusz Spójności
DoFinanflawafio ze NjinodOWCfO FundUMU OthfOfiy śródo^lika i Gospodarki Wodoci
BUdowa kanalizacJi w GMinie wilkowice
W Wilkowicach, Bystrej i Mesznej budowane są kolejne kilometry sieci kanalizacyjnej. Zaplanowane prace odtworzenio- we na drogach czekają na dogodną pogodę. Tymczasem już za dwa tygodnie dzieci uczęszczające do Przedszkola Publicz
nego oraz Szkoły Podstawowej nr 2 w Wilkowicach będą miały okazję „zbudowania” własnej sieci kanalizacyjnej i prze
konania się, jakie zalety ona z sobą niesie. Wszystko podczas dwóch Festynów Ekologiczno-Edukacyjnych, które odbędą się na początku czerwca br.
W minionych tygodniach intensywne pra
ce inżynieryjne - w ramach projektu „Bu
dowy sieci kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy Wilkowice w wyznaczonych obsza
rach aglomeracji” - przebiegały w ciągu ul.
Kościelnej, Szkolnej, Orczykowej i Lipowej (Meszna); Rzemieślniczej, Borsuczej, Ci
chej, Wesołej, Słowiczej i Potoczek (Wilko
wice) oraz Pod Piekłem (Bystra).
Tymczasem u progu wakacji dla dzie
ci z Gminy Wilkowice przygotowano, w ra
mach projektu, dwa Festyny Ekologicz- no-Edukacyjne. Pierwszy w Szkole Podsta
wowej nr 2 w Wilkowicach (3 czerwca br.), drugi w Przedszkolu Publicznym w Wilko
wicach (4 czerwca br.). Dla dzieci przygo
towano zawody sportowe oraz mnóstwo atrakcyjnych zabaw dotyczących ekolo
gii, a zwłaszcza ochrony bezcennych za
sobów wodnych, przed bezmyślną i szko
dliwą działalnością człowieka. Dzieci z po
mocą animatorów będą mogły zbadać jakość wody płyną
cej w kranach, zbu
dować fragmenty własnej sieci kana
lizacyjnej i dowie
dzieć się, dlaczego jest ona tak ważna, ozdobić bawełnia
ne torby na zaku
py, które doskona
le zastępują nieeko- logiczne plastikowe reklamówki.
Chcąc dbać o środowisko natu
Festyn ekologiczno-edukacyjny - maj 2018 r.
ralne całej planety, należy zacząć działa
nia od siebie, swojej rodziny, swojej gmi
ny - swojego miejsca na Ziemi. Spraw
my wspólnie z naszymi dziećmi, by Gmina
Wilkowice była tym miejscem, gdzie moż
na cieszyć się z walorów czystego środo
wiska.
Autor: ERMAT GROUP
leśne OBseRwacje PRzedSZkOiaków z Mesznej
W środę 8 maja 2019 r. przedszkolaki z Zespołu Szkolno-Przedszkol- nego w Mesznej wraz z panem Bogdanem Ogrodnikiem z Pracowni Edu
kacji Żywej udały się na krótką, aczkolwiek bardzo interesującą wyciecz
kę do pobliskiego lasu. Głównym celem wizyty było przybliżenie dzieciom środowiska przyrodniczego, jakim jest las oraz zapoznanie ze zwierzyną i roślinnością tam występującą. Dzieci poznawały otaczającą przyrodę za pomocą zmysłu wzroku, słuchu i dotyku. Mali przyrodnicy z wielkim zapałem szukali okazów przyrodniczych, które mieli szansę obejrzeć za pomocą lup - dokładnej obserwacji poddane zostały liście, mrowiska, kora drzew, rośliny, a także małe owady. Przed
szkolaki dowiedziały się jak należy zachowywać się w lesie i dlaczego tak ważne jest to, by szanować przyrodę i jej nie zaśmiecać. Wycieczka była dobrą okazją do rozbudzenia zainteresowań otaczającą przyrodą, wzbogacenia wiedzy oraz kształ
towania postaw proekologicznych. Do przedszkola dzieci wróciły zmęczone, ale w pełni zadowolone i bogatsze o nowe doświadczenia. Wspomnienia z tego wyda
rzenia na pewno na długo pozostaną w ich pamięci.
Zespół Promujący ZSP w Mesznej
MaJowo i koloRowo
W nawiązaniu do nadchodzącego Dnia Matki i Ojca zwracamy uwagę na możliwo
ści wyrażania swoich emocji poprzez za
bawę i pracę. Są to rozmowy, wypowie
dzi dzieci - ich otwartość i dojrzałość. Dzie
ci potrafią wskazywać ważne dla nich sytu
acje i osoby. Podczas zajęć i zabaw przed
szkolaki poznają podstawowe wartości, które pozwalają na budowanie wiary w sie
bie i swoje możliwości.
Zadaniem nauczyciela jest wspieranie dziecka w procesie poznawania i uczenia się wartości. Dziecko uczy się nazywania uczuć, potrafi praktycznie zastosować wie
dzę w relacjach z innymi ludźmi.
Nasze przedszkole wprowadza dzie
ci w świat wartości, wyposaża je w wiedzę o świecie, w którym należy zachować rów
nowagę między poszczególnymi elemen
tami ekosystemu i rozumnie postępującym człowiekiem.
Wiek przedszkolny jest szczególnym okresem rozwojowym. Dziecko chłonie za
chowania, nawyki, zwyczaje dorosłych.
Nauczyciel i Rodzice muszą kształtować u najmłodszych wiedzę ekologiczną. Edu
kacja ekologiczna ma szerokie grono od
biorców. Jeżeli dorośli są dla dziecka wia
rygodni, będzie ono kopiowało ich zacho
wanie. Dziecko musi być świadome, że zanieczyszczenia spowodowane przez człowieka i jego bezrozum- ną działalność są niebezpieczne dla żywych organizmów. Świadomy przedszkolak musi znać zasady wy
chowania do ekologii.
W związku z obchodami Świa
towego Dnia Ochrony Środowiska Naturalnego w przedszkolu orga
nizuje się warsztaty ekologiczne oraz Piknik Ekologiczny.
Grupy „BIEDRONECZKI” i „MO
TYLKI” uczestniczyły w warszta
tach ekologicznych zorganizo
wanych przez Urząd Gminy pro
wadzonych przez panią Majkę w ogrodzie przedszkolnym. Poprzez obserwację zo
baczyły owada - kowol, dżdżownicę oraz chrząszcza biegacza. Przedszkolaki utrwa
liły zasady właściwego zachowania się wo
bec zwierząt i roślin, wdrożyły zasadę sza
nujmy przyrodę. Otrzymały pamiątki, które udekorowały kąciki przyrody w sali.
Dziecko w wieku przedszkolnym odkry
wa otoczenie poprzez zabawę wykorzystu
jąc wszystkie zmysły: wzroku, dotyku, wę
chu, smaku i słuchu. Idealnym sposobem nabywania wiedzy przez dziecko jest ucze
nie się poprzez działanie. Stymulatorem wzbudzania ciekawości jest bezpośred
ni kontakt z przyrodą i otaczającym środo-
wiskiem. Dużą ilość informacji dostarcza
ją zabawy i gry terenowe, spacery oraz wy
cieczki. Warto wykorzystywać potrzebę ru
chu i ciekawości u dzieci. Ciekawą inicja
tywą jest współpraca przedszkola z insty
tucjami wspierającymi proces wychowaw
czo - dydaktyczny.
Pamiętajmy, że edukacja bierze swój po
czątek w domu rodzinnym z czasem wpły
wa wszechstronnie na człowieka.
8 maja na sali OSP w Wilkowicach od
było się „Spotkanie z Filharmonią Ślą
ską”. Dzieci z naszego przedszkola pozna
ły brzmienie akordeonu, słuchały muzy
ki z krajów bałkańskich i wspólnie się ba
wiły muzyką. Dnia 9 maja mieliśmy okazję gościć w naszym przedszkolu zawodników z klubu sportowego TS PODBESKIDZIE.
Piłkarze opowiedzieli dzieciom jak wyglą
dają ich treningi, mecze oraz odpowiadali na pytania zadawane przez przedszkolaki.
Nie zabrakło wspólnej gry w piłkę i strzela
nia goli. Całe spotkanie zostało uwiecznio
ne na wspólnych zdjęciach, a dzieci otrzy
mały symboliczne upominki.
Pozostałe majowe atrakcje w naszym przedszkolu:
• Teatrzyk „Nowe przygody Koziołka Ma
tołka”.
• Teatr jednego aktora - „KOPCIUSZEK”
w wykonaniu P. Popławskiej.
• Dzień Dziecka.
Z okazji DNIA MAMY I TATY przedszko
laki i personel naszego przedszkola składa
ją serdeczne życzenia.
Barbara Nowak Danuta Staniec Małgorzata Tobiasz
CHoCiaŻ dESZCZ PAdAł WYTRWALE - PRZEdSZkoLAkl w BySTReJ nie nUdziły SiĘ wcale
„W zdrowym ciele - zdrowy duch, więc skaczemy dziś za dwóch”, a że ruchu nigdy za wiele, więc już po raz trzeci zorganizo
waliśmy Olimpiadę Przedszkolną. Począ
tek był oficjalny i dostojny: krótka rozmo
wa na temat znaczenia kolorów kół olimpij
skich, wprowadzenie flagi Polski i odśpie
wanie hymnu narodowego. Pomimo desz
czowej pogody, olimpiada odbyła się...
w sali przedszkolnej. Nie przeszkadzało to setce przedszkolaków, które z wielkim za
angażowaniem, siłą i aktywnością godną prawdziwego sportowca biegały slalomem, skakały w workach, podrzucały piłecz
ki, przechodziły przez przeszkody; jednym słowem uczestniczyły w zawodach sporto
wych. Być może dużą rolę odegrał doping przyjaciół „w biało - czerwonych barwach”.
Okrzykom: „dalej, dalej..”, „szybciej, szyb
ciej..” i oklaskom po dotar
ciu zawodników do mety nie było końca. Każdy uczest
nik olimpiady otrzymał „złoty medal”, bo każdy brał udział w wybranej konkurencji.
„Zdrowy duch - w zdro
wym ciele, angielskiego ni
gdy za wiele” to motto przy
świecało Asi, Kasi z grupy III oraz Martynce i Mateuszo
wi z grupy IV, którzy wzię
li udział w „Międzyprzedsz- kolnej olimpiadzie z języ
ka angielskiego”, zorganizowanej przez przedszkole „Mali odkrywcy” w Mesznej.
Zadania językowe wywołały dużo uśmie
chu (szczególnie, gdy trzeba było szybko wybrać odpowiedni rodzaj garderoby) i za-
dowolenia (gdy odpowiedziało się dobrze na pytanie w języku angielskim). Spotkanie zakończyło się wspólnym posiłkiem serwo
wanym w iście królewskim stylu (owoco
we szaszłyki, winogronowe jeżyki i pyszne
lody o smaku kiwi). Ponieważ poziom umie
jętności językowych był wysoki i wyrówna
ny, jury zadecydowało, że każdy zawodnik zdobył I miejsce.
„Nowych kolegów poznać chcę, więc do przedszkola wybieram się” - 15 maja gości
liśmy dzieci, które od 1 września rozpocz- ną edukację przedszkolną. Pod opieką ro
dziców przyszłe przedszkolaki czuły się swobodnie i były pewne siebie, chętnie za
glądały w każdy przedszkolny kąt, bawiły się wszystkimi możliwymi do zdobycia za
bawkami. Wielką frajdę sprawiło korzysta
nie z malutkich toalet i mycie rąk w małych umywalkach (taplaniu się w wodzie nie było końca). Duże wrażenie wywołało oglądanie przedstawienia w wykonaniu „Tygrysków”
- „Na góralską nutę” - mali goście podska
kiwali i próbowali śpiewać. Przyszłe przed
szkolaki ze smakiem zjadły babeczki z bu
dyniem i owocami, popijając je wybranym sokiem. Na pożegnanie każdy wybrał so
bie myszkę przygotowaną przez „Ogniki”
i z uśmiechem wrócił do domu. Ciekawe co będzie 1 września...
W tym samym dniu przedstawienie „Na góralską nutę” zaprezentowano na gmin
nym konkursie KGW „Nasze ku
linarne dziedzictwo” organizowa
nym w sali OSP w Bystrej. Duża scena nie speszyła „Tygrysków”, dźwięczne, jasne dziecięce głosiki docierały wszędzie, a taniec z ciu
pagami wywołał wiele uśmiechu na twarzach oglądających.
„Wzdłuż i wszerz Polskę pozna- jemy - o Bałtyku dziś się dowie
my”. Realizując cykl zajęć „Krajo
brazy Polski” 17 maja zaprosiliśmy do przedszkola pana Piotra Pie- lesza - marynarza, który na nie
jednym statku i po niejednym mo
rzu pływał, ale najbardziej ukochał Bałtyk i jacht szkoleniowy „Zawisza Czarny”. Opo
wiadał, w iście marynarskim stylu - o pięk
nie naszego morza, falach, sztormach i jego mieszkańcach. Pokazywał i objaśniał elementy wyposażenia jachtu, mobilizując do zapamiętania nazw: szekla, cuma, bu- laj, ster, krętlik. Objaśniał znaczenie ban
dery na statku pokazując tę, która opłynę- ła z nim wiele mórz (nasza polska - biało - czerwona z orłem). Uczył knagować, kla
rować i wybijać szklanki na dzwonie, obja-
śniając ich znaczenie. Było wspólne śpie
wanie szant i pieśni kubryku (piosenek że
glarskich) przy akompaniamencie granym na gitarze przez gościa oraz czynne po
znawanie zawodu marynarza: przenosze
nie cumy (bardzo gruba lina), wybijanie szklanek i poszukiwanie bursztynu w mięk
kim, delikatnym, przywiezionym z Łeby pia
sku. Spotkanie wzbudziło u dzieci tyle emo
cji, że każdy chce zostać marynarzem. Już czekamy na następne.
Aleksandra Jaślanek Agnieszka Ziemiańska
wSzyScy cHceMy Być PRzyJaciÓłMi kUBUSia
Przedszkole w ZSP w Mesznej przystąpiło do ogólnopolskiej akcji „Kubusiowi Przyjaciele Natury”, która jest organizowana przez markę Kubuś. To największy w Polsce ekologiczny program edukacyjny dla przedszkoli, którego celem jest uczenie dzieci, w jaki sposób dbać o naturę. Akcja edukacyjna skierowana jest do przedszkoli w całej Polsce. W ramach programu dzieci dowiedziały się: jak dbać o rośliny, zwierzęta i czystość powietrza, jak segregować śmieci, oszczę
dzać energię i wodę, a także dlaczego warto jeść warzywa i owoce oraz jak ak
tywnie spędzać czas w zgodzie z naturą.
Zabawa z Kubusiem przyniosła nam wiele radości oraz możliwość przyswoje
nia nowych wiadomości. Realizując cele programu dzieci bardzo angażowały się w wykonywanie wszystkich zadań. Na zdjęciu rezultaty naszych działań.
Zespół Promujący ZSP w Mesznej
Szanowni PańSTwo, dRodzy czyTelnicy...
to BYłO wielkie świĘTO dla BiBiiOTekaRzy w powiecie BieiSkiM!
Wielkim zaszczytem dla Gminnej Biblioteki Publicznej w Wilko- nagród w konkursie wyłaniającym najlepsze biblioteki powiatu biel- skiego 2018/2019! To już XIX edycja konkursu, którego organiza- wicach była możliwość współorganizacji uroczystej gali wręczenia
torami są Powiat Bielski, Stowarzy
szenie Bibliotekarzy Polskich oraz Książnica Beskidzka.
Uroczystość, dzięki urzejmo- ści Dyrektor Agnieszki Sech, od
była się w obiekcie GOK „Promyk”
w Bystrej 10 maja br. Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do zorganizowania tej pięknej gali:
Władzom Gminy Wilkowice, Zarzą
dowi Powiatu Bielskiego, Stowa
rzyszeniu Bibliotekarzy Polskich, Książnicy Beskidzkiej, Pracowni
kom GOK „Promyk” i każdemu,
kogo nie zdołaliśmy tu wymienić. Dzięku
jemy również wszystkim zacnym Gościom!
Osobiście, jako dyrektor, dziękuję Panu Bogdanowi Kocurkowi za współprowadze- nie uroczystości, Pani Katarzynie Rucha- le za wzorową współpracę, Panu Januszo
wi Zemankowi za wsparcie, Pani Agniesz
ce Sech oraz Pracownikom GOK „Promyk”
za obsługę techniczną i gościnność, a tak
że moim kochanym Bibliotekarzom! Pragnę wspomnieć, że uroczystość uświetnili jed
ni z najlepszych muzyków bielskiej sceny muzycznej: Justyna Masny (vocal), Marcin Żupański (saksofon), Artur Kudłacik (gita
ra basowa) oraz Piotr Matusik (instrumen
ty klawiszowe).
Gratuluję osiągnięć i nagród oraz wyróż
nień wszystkim zaprzyjaźnionym Bibliote
kom. Korzystając z okazji, z radością infor
muję, iż wg statystyk za rok 2018, dotyczą
cych aktywnej działalności bibliotek, zaj
mujemy zaszczytne 3. miejsce w POWIE
CIE BIELSKIM, wśród samorządowych, pu
blicznych bibliotek województwa śląskiego.
Tuż za GBP Bestwina oraz MiGBP Czecho- wice-Dziedzice!
Dziękujemy jeszcze raz za ten zaszczyt i wyróżnienie!
Aleksandra Szymik-Caputa Dyrektor GBP w Wilkowicach
SReBRne Gody „ondRaSzkÓw” oRaz BiBlioTekaRzy GMiny wilkowice
26 kwietnia br. w siedzibie głównej Gminnej Biblioteki Publicznej w Wilkowicach odbył się uroczysty Jubileusz 25 lat współpracy Stowarzyszenia Plastyków „Ondraszek” z Bielska-Białej oraz Bibliotekarzy z terenu Gminy Wilkowice. W wy
darzeniu, któremu tradycyjnie towarzyszyła piękna wystawa Artystów, wzięli udział zacni, zaproszeni Goście. Dzięki Ich obecności, jeszcze uroczyściej i podnioślej, Bibliotekarze wraz z „Ondraszkami” mogli podziękować osobom, które naj
bardziej przyczyniły się do tych „srebrnych godów” współpracy, a były to Panie i Panowie: Maria Jasiczek, Agata Prochow- nik, Grażyna Zając, Jan Cholewa, Mieczysław Rączka, Antoni Kufel, Janusz Zemanek.
Stowarzyszenie Plastyków „Ondraszek”
istnieje 51 lat, a jego Członkowie uprawia
ją malarstwo sztalugowe, akwarele, rysu
nek, itd. W swoich szeregach stowarzysze
nie zrzesza ludzi w różnym wieku i różnych zawodów - pasjonatów sztuki. Organizo
wane warsztaty twórcze w plenerze rozwi
jają wrażliwość na piękno otaczającego re
gionu, a poprzez wystawy przybliżają sztu
kę okolicznej ludności.
Ćwierć wieku temu doszło do porozumie
nia SPO z Panią Marią Jasiczek, ówcze
sną dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Wilkowicach, a później kontynuowano ustalenia pomiędzy kolejnymi dyrektorami i prezesami, dotyczące organizacji wystaw malarskich w bi
bliotece. W maju br. mija 25 lat od otwarcia pierwszej wystawy, w której wzięli udział miej
scowi malarze, na
leżący do SPO, tj. B. Adamiec, M.
Bajek i J. Bojdys.
W kolejnych la
tach w filiach bi
bliotek w Bystrej i Mesznej również wystawiano pra
ce SPO, których przez ćwierć wie
ku była niezliczo
na ilość, niejed
nokrotnie zachwycały widza i przenosiły go w obszar refleksji nad urodą otaczają
cego nas świata. Od początku obie insty
tucje cieszyły się silnym wsparciem Wój
ta Jana Cholewy, a później przez kolejne 3 kadencje Mieczysława Rączki. W tej chwi
li współpraca podtrzymana jest z obecnym Wójtem Januszem Zemankiem.
Członkowie „Ondraszka” wielokrotnie an
gażowali się w akcje mające na celu eduka
cję plastyczną dzieci i młodzieży na impre
zach kulturalno-oświatowych naszej gminy.
Dzięki wystawom, do grup malujących dołączały kolejne mieszkanki Wilkowic:
Barbara Michura, Jolanta Kapela i Barbara Maria Adamiec, która w marcu br. na Wal
nym Zebraniu Wyborczym została preze
sem SPO.
Sztuka istnieje dzięki twórcom, ale rozwi
ja się tylko w takim społeczeństwie, gdzie jest pielęgnowana, lubiana, uznawana i wspierana. „Ondraszki” oraz Bibliotekarze dbają o ten rozwój.
Barbara Adamiec wieloletnia Prezes stowarzyszenia, Aleksandra Szymik-Caputa Dyrektor GBP w Wilkowicach
kUlinaRne dziedzicTwo
15 maja 2019 r. o godz. 13.00 w sali Domu Strażaka w Bystrej odbył się gmin
ny konkursu „Kulinarne Dziedzictwo”. Or
ganizatorami Konkursu/Przeglądu była Gmina Wilkowice, Gospodynie z Kół Go
spodyń Wiejskich z Bystrej, Mesznej i Wil
kowic oraz Gminny Ośrodek Kultury „Pro
myk”. Konkurs/Przegląd miał na celu wy
łonienie najlepszych tradycyjnych potraw
wielkanocnych przygotowanych przez Koła Gospodyń Wiejskich z terenu Gminy Wilko
wice.
W konkursie wzięły udział 3 koła: KGW Bystra wraz z Przewodniczącą Panią Marią Fijak, KGW Meszna z Przewodniczącą Pa
nią Agatą Prochownik oraz KGW Wilkowice z Przewodniczącą Panią Urszulą Misiejko.
Zgodnie z regulaminem, potrawy ocenia
no w 5 kategoriach: Zupy, Dania Gorące, Produkty (pieczywo, wyroby garmażeryjne, wyroby nabiałowe), Ciasta, Nalewki.
Konkurs rozpoczęto od powołania komi
sji, którym przewodniczył, Wójt Gminy Wil
kowice, Pan Janusz Zemanek.
Skład komisji konkursowej powołano na
stępująco:
• Jurorzy w kat. zupy: Alicja Raszka-Mi-
cherdzińska, Maria Cichoń,
• Jurorzy w kat. danie gorące: Alek
sandra Szymik-Caputa, Aleksandra Kastelik,
• Jurorzy w kat. produkt: Antoni Kufel, Grzegorz Gabor,
• Jurorzy w kat. ciasta: Alina Macher, Małgorzata Wieczorek, Andrzej Po
bożny,
• Jurorzy w kat. nalewki: Agnieszka Sech, Marcin Kwiatek.
Po wnikliwej degustacji wspaniale przy
gotowanych potraw i podliczeniu punk
tów przyznanych na kartach oceny, jury przyznało następujące miejsca:
Kategoria „Zupy”:
1 miejsce: KGW Wilkowice - „Chrzanowa na święconce”,
2 miejsce: KGW Bystra - Zupa zielona, 2 miejsce: KGW Meszna - Zupa chrzanowa.
Kategoria „Danie Gorące”:
1 miejsce: KGW Bystra - Kita wieprzowa,
2 miejsce: KGW Wilkowice - Kaczka na winie z żurawiną, 2 miejsce: KGW Meszna - Rolada z szynki faszerowana.
Kategoria „Produkt”:
1 miejsce: KGW Meszna - Pasztet wielkanocny,
2 miejsce: KGW Wilkowice - Mięsny wie
niec z sosem porzeczkowo-żurawinowym 1 galantyną z zielonego groszku,
2 miejsce: KGW Bystra - Paszteciki babecz
ki.
Kategoria „Ciasto”:
1 miejsce: KGW Bystra - Babka z adwoka
tem,
2 miejsce: KGW Wilkowice - Mazurek „Go
ście Jadą”,
3 miejsce: KGW Meszna - Wielkanocna babka „Adwokatka”.
Kategoria „Nalewki”:
1 miejsce: KGW Wilkowice - Nalewka z zielonych szyszek sosnowych,
1 miejsce: KGW Bystra - Nalewka jajeczna, 2 miejsce: KGW Meszna - Proboszczówka.
Potrawy prezentowane podczas gminnego przeglądu będą brały udział w Powiatowym Przeglądzie „Kulinarne Dziedzictwo Powiatu Bielskiego”. Życzymy wszystkim Paniom powodzenia.
Oprawę artystyczną imprezy z iście góralskim „przytupem”
przygotowała grupa „Tygrysków” z Przedszkola Publicznego z Bystrej.
Dziękujemy wszystkim zaproszonym Gościom, którzy uświetnili
swoją obecnością to wydarzenie. ŁH
wspoMnienia o J ózefie kwaśnyM wiEioiETniM sołTYSie Wilkowic
1 września 2018 roku nastąpiło uroczy
ste oddanie do publicznego oglądu odre
staurowanego pomnika „BOHATEROM WOJNY POLEGŁYM ZA WOLNOŚĆ OJCZYZNY W LATACH 1939-1945 WDZIĘCZNI OBYWATELE WILKOWIC”.
Wydarzenie to było doskonałą oka
zją do przypomnienia sylwetki inicjatora i głównego animatora budowy tego po
mnika. Był nim Józef Kwaśny, który w la
tach 50-tych i 60-tych ubiegłego wieku sprawował przez 18 lat funkcję sołtysa Wilkowic.
Józef Kwaśny Urodził się w 1911 roku w Wilkowicach, gdzie mieszkał wraz z rodzicami. Wy
buch wojny zastał go w Warszawie, gdzie w tym czasie pracował.
W wyniku zawieruchy wojennej i ucieczki przed Niemcami zna
lazł się we Francji i działał tam w ruchu oporu. Trzykrotnie uciekał Niemcom po aresztowaniu.
W tamtym czasie wstąpił do formowa
nych oddziałów wojska polskiego i walczył m.in. pod Narvikiem. Po zakończeniu wojny pracował w kopalniach węgla kamiennego we Francji, gdzie poznał Edwarda Gierka.
Ta znajomość okazała się niezwykle przy
datna w późniejszej jego pracy.
Po zakończeniu wojny, mimo ostrzeżeń jakie otrzymał od Jana Nowaka Jeziorań
skiego, zdecydował się jako repatriant wró
cić do kraju.
Po powrocie do rodzinnych Wilkowic wy
brany został sołtysem. Funkcję tę sprawo
wał przez około 18 lat zaskarbiając swą
postawą i szeroką działalnością zaufanie Uroczyste oddanie do użytku odrestaurowanego pomnika w dniu1 września 2018r.
i sympatię mieszkańców, którzy do dzisiaj z uznaniem go wspomi
nają. Te wspomnienia dotyczą szczególnie jego roli, jaką odegrał przy budowie wspomnianego na wstępie pomnika.
Dla realizacji swoich planów budowy pomnika spowodował za
wiązanie się społecznego komitetu, w którym aktywnie działało wielu mieszkańców Wilkowic. Podkreślić należy duże zaangażo
wanie uczniów Szkoły Podstawowej.
W pierwszym etapie wybudowano nagi postument i budowa stanęła, gdyż ówczesna władza zamiast orła chciała, by pomnik zwieńczyła gwiazda - symbol ówczesnego reżimu. Na takie roz
wiązanie ani J. Kwaśny, ani społeczny komitet nie chciały się zgo
dzić. Impas trwał około 5 lat i dopiero odnowiona znajomość Kwa
śnego z Gierkiem, który był w tym czasie sekretarzem partii w Ka
towicach pozwoliła na kontynuowanie budowy z orłem na cokole.
Był to prawdopodobnie jedyny taki obiekt w województwie, który nie nosił symboli tamtego ustroju.
Sołtys Józef Kwaśny pozostawił po sobie jeszcze jeden pomnik, który żyje do dzisiaj. Tym pomnikiem jest założona przez niego Spółka Wodociągowa. W czasie sprawowania funkcji sołtysa do
prowadził do melioracji gruntów or
nych sołectwa, a także wybudował wiele utwardzonych dróg i mostków.
Działalność sołtysa Józefa Kwa
śnego zapisała się złotymi zgłoskami w historii Wilkowic.
Cześć jego pamięci!
P.S. Na podstawie wspomnień ro
dziny, znajomych i innych mieszkań
ców, z inicjatywy sołtysa minionej ka
dencji Ryszarda Rączki wspomnienia te spisał Zbigniew Grabowski.
co u nas...
Kwiecień w „Promyku” za
kończyliśmy spotkaniem Klu
bu Podróżnika. Tym razem Pani Anna Brol zabrała nas ze sobą w podróż do piękne
go Maroko!
Dziękujemy Pani Ani za opowiedzenie i pokazanie nam niezwykłych miejsc i za
kątków, które miała okazję zwiedzić wraz z mężem!
Zapewne zachęciła przy
byłych, aby następną podróż odbyć właśnie w te strony!
Trasa zwiedzaniaMaroka
15.09.-29.09-2010r. MAROKO
8 maja br. w GOK „Promyk” odbył się wernisaż wystawy malarstwa „Lek
cja z Fałatem”. Obrazy powstały w Pracowni Sztuk Pięknych, działającej od 2002 roku w Spółdzielczym Centrum Kultury „BEST” przy Spółdzielni Miesz
kaniowej Złote Łany w Bielsku-Białej. Od początku opiekę artystyczną i me
rytoryczną nad pracownią sprawuje dr hab. Krzysztof Dadak. Na zajęcia uczęszczają miłośnicy sztuki, twórcy nieprofesjonalni z Bielska-Białej i oko
lic. Zaprezentowane prace inspirowane są twórczością znanego akwarelisty.
Wystawę można oglądać do 9 lipca i nie jest to data przypadkowa, bowiem tego dnia przypada 90-ta rocznica śmieci Juliana Fałata - ogromnie ważnej postaci dla naszej Gminy, a szczególnie Bystrej, gdzie mieszkał i tworzył od 1910 do 1929 roku. Zapraszamy także do fotografowania się na ławeczce z podobizną Fałata, która znajduje się przed „Promykiem”.
Z wielką przyjemnością gościliśmy Kubę Blokesza, śpiewającego i grające
go na gitarze oraz zespół „Chwila Nieuwagi” pochodzący z Górnego Śląska, wykonujący muzykę stanowiącą mieszankę folku śląskiego w nowoczesnym wydaniu, jazzu, ballady, piosenki poetyckiej. Program muzyczny „Brama Mo
rawska” to kusząco uchylone drzwi, które wystarczy pchnąć, by zanurzyć się w świat zupełnie inny! Składa się on kompozycji współczesnych czeskich pie
śniarzy, czeskich zespołów folkowych i folk-rockowych, m. in. Karela Kryla, J. Raduzy, czy grupy Ćechomor.
Młodzi polscy wykonawcy na nowo interpretują (czasem tłumaczą) utwory, które na co dzień stanowią inspirację w ich własnej twórczości. Dziękujemy za wspaniały wieczór!
W niedzielę 19 maja odbyło się pierwsze w tym roku wyjście w góry z cy
klu „Przewodnik czeka...”, organizowane w ramach naszego Klubu Podróż
nika! Cykl wypraw rozpoczęliśmy od stron Bystrej, podążaliśmy trasą od Ma
gnusa do źródeł Białki.
Mimo ostatnich deszczowych dni, podczas naszej podróży zawitało słoń
ce, dzięki któremu pogoda była idealna! W trakcie wycieczki mieliśmy przy
jemność zwiedzić Hotel Golden Tulip Magnus, dziękujemy serdecznie Pani Dyrektor hotelu oraz obsłudze za taką możliwość. Kolejne wyjście już 23 czerwca przy okazji I Góralskich Dni Wilkowic, tym razem wybierzemy się w stronę Magurki, do zobaczenia!
gminny ośrodek kultury PROMYK
Serdecznie zaprasza dzieci i dorosłych
2 czerwca od godz. 15 00
ul. J. Fatata 2k. Bystra
4 -f *
Dzitó Dziecka Wskie Opowieści'
• Spektakl dla dzieci
.Dwóch piratów i kapitan Jeff"• Koncert
grupy gitarowej z GOK ..Promyk"• Pirackie animacje
..Pozytywka - Fabryka DobrychPomysłów'• Wspólne
poszukiwanie skarbu
• Nauka
wiązania węzłów
żeglarskich pod okiem ..wilka morskiego"• Konkurs
naautorskie przebranie o tematyce morskiej• Poczęstunek
14 czerwca 2019 r. (piętek) godz. 18:30
SERDECZNIE ZAPRASZAMY NA
KONCERT
UC1NIÓW STUDIA PIOSENKI I REHABILITACJI GŁOSU
„CHARISMA
które pro wada vocal coach
Justyna Masny
y a
WSTĘP WOLNY !
GOK ..Rromyk'
ul Ju tana Fatata 2k, 43-360 Bystf tel. 33 8170773
w/.aak. wllko\Ar'ce. o1 V.
gminny
cś odek
kultury
PROMYKzapraszajia spotkanie: JI
ISEANDIA
Północna, nie ty IL o tnorsL*, przygoda, czyli S p i tu bc rgc n i lula
Wtorek, 25.06. godz.: 1 9:00
piwwaftab lupnacjachtowy Marcin Bizoń .... £
; *
* /
i*
ws
1l "4^1"GOK„PROMYK”-
|^K0F 11L Falala lit, Bystra \
tel. 53 817 07 73 ' ■ WSTĘPWOLNY!
KALENDARZ KDLTDRALNY GMINY WLKOWICE
CZERWIEC
TRWA KONKURSFOTOGRAFICZNY „WYJĄTKOWI MIESZKAŃCY GMINY WILKOWICE”.SZCZEGÓŁY NA STRONIE www.gok.wilkowice.pl
TRWA KONKURSPLASTYCZNY Z OKAZJI 75. ROCZNICY POWSTANIA WARSZAWSKIEGO. SZCZEGÓŁY NASTRONIE www.gok.wilkowice.pl
NA WSZYSTKIEWYDARZENIAWSTĘP WOLNY!
Data Godzina Nazwaimprezy Organizator Miejsce Odbiorcy
Niedziela
02.06. 15:00 DZIEŃ DZIECKA - „Morskie opowieści”, szczegóły na plakacie
GOK „Promyk” GOK
„Promyk”
Wszyscy
Wtorek
04.06. 19:00 Seans: film familijny z okazji Dnia Dziecka
„Niania i wielkie BUM”, reż. Susanna White
GOK „Promyk” GOK
„Promyk”
Dzieci z
opiekunami
Sobota
08.06. 10:00 Szachy na biwaku - turniej
SRWB„Bystrzańska Inicjatywa”
Biwak w Bystrej
Wszyscy
Sobota
08.06. 18:00 SOBÓTKA
TowarzystwoPrzyjaciół Bystrej
Biwak w Bystrej
Wszyscy
Wtorek
11.06. 17:00 Warsztaty rodzinne, budowa domków dla motyli, W ramach 5. Festiwalu EKODZIEŁO Zapisy do 10.06.
Klub „Gaja” GOK
„Promyk”
Wszyscy
Wtorek
11.06. 19:00 DKF „Promyk”: „Posłuchane opowieści”
W ramach 5. Festiwalu EKODZIEŁO
Klub „Gaja” GOK
„Promyk”
Młodzież Dorośli
Czwartek
13.06. 17:00 „Czwartkowe spotkania
z Organizacjami z Gminy Wilkowice”
GOK „Promyk” GOK
„Promyk”
Organizacje
Działacze Kultury
Piątek
14.06. 18:30 Koncert uczniów Studia Piosenki i Rehabilitacji Głosu „CHARISMA”, Justyna Masny
GOK „Promyk” GOK
„Promyk”
Wszyscy
Piątek
14.06. 17:00 Wernisaż wystawy rzeźby autorstwa pana Tadeusza Pawełka
GBP Wilkowice
GBP Wilkowice
Wszyscy
Wtorek
18.06. 19:00 DKF „Promyk”: „Więcej niż miód”, film dokumentalny z panelem dyskusyjnym W ramach 5. Festiwalu EKODZIEŁO
Klub „Gaja” GOK
„Promyk”
Młodzież Dorośli
Sobota
22.06. 10:00 I GÓRALSKIE DNI WILKOWIC oraz BITWA NA SZAŃCACH
Organizatorzy Polana nad zbiornikiem wodnym
Wszyscy
Niedziela
23.06. 09:00 Przewodnik czeka: „Letnie widoki z Magurki w najdłuższe dni roku”
GOK „Promyk”
Dni Wilkowic
Zbiórka pod sklepem
„Rogacz”
Wszyscy
Wtorek
25.06. 19:00 Klub Podróżnika: „Północna, nie tylko morska, przygoda, czyli Spitsbergen i Islandia ”.
Prowadzi kapitan jachtowy Marcin Bizoń
GOK „Promyk” GOK
„Promyk”
Wszyscy
Piątek
28.06. 17:00 Wieczór autorski pani Doroty Dziemińskiej
Finisaż wystawy obrazów pani Magdaleny Bogdan
GBP Wilkowice
GBP Wilkowice
Wszyscy
Sobota
29.06.
od 10:00
Jarmark Sztuki Regionalnej oraz V Góralskie Posiady „Góralskie potrawy w lokalnej tradycji”
SRWB
„Bystrzańska Inicjatywa”
Biwak w Bystrej
Wszyscy
AKTUALNE WYSTAWY:
GOK „Promyk” w Bystrej: - DO 09.07. „LEKCJA Z FAŁATEM” PRACOWNIA SZTUK PIĘKNYCH PRZY SCK „BEST”
- WYSTAWA FOTOGRAFII ZOSI FERFECKIEJ: „CZY TO JESTEM JA?”
Gminna Biblioteka Publiczna w Wilkowicach: - OD 03.06. DO 28.06. WYSTAWA RZEŹBY TADEUSZA PAWEŁKA, - OD 03.06. DO 28.06. -WYSTAWA OBRAZÓW MAGDALENY BOGDAN
„Stara Szkoła” w Huciskach - „430 LAT Hucisk”
PRZYGOTOWANIE INFORMACJI: GOK,TJ. GMINNYOŚRODEK KULTURY „PROMYK”
INFO: 33 817 07 73, www.gok.wilkowice.pl, ul. J. Fałata 2k, 43-360 Bystra
M^znlańskl Ośrodek Kultury
„Nad Borami"
K|ok z *a*ą i hamalą dla
□oroś tych.
:je dla Dzieci.
^Alrakęyjne nagrody dla aktywnych Dzieci.
Poczęstunek przygotowany przez Gospodynie z KGW Messna.
<23 Al INNA BIBL I OT E l< A PUBLICZNA W WILKOWIC AC
ij
filia w j\4eszn^
/
L
<Z3 I NJ M/\
R I R LIOTEKA PUBLICZNA W WILKOWICACH
GMINNA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W WILKOWICACH
Pana Tadeusza Pawełka z Żywca
w dniach 3—28 czerwca 2019 r.
w godzinach o i warci a biblioteki
ZnajtM ran: www.bibltarta-wifittwkt.pl Hapisi: gb^bibltart^witawlH.pl ZMfewfldc 31 fl 170 872 Upnttl diI fc-dr jnlj
wystawy rzeźby autorstwa
Wernisaż wystawy 14 czerwca 2019 r, o godz, 17.00
.lytifcrie i; I > nnu-| i i ii 11 * IXlikilUitmth, przy n I Si r.tżjfl icj '.
W LIPCU ISIERPNIU SBP W WILKOWICACH EEK1Ł
FIUAWMESZNEJ CZYNNA BADZIE:
FILIĄ >V BYSTREJ CZ*NW BĘDZIE;
M.00-1J.W 1J.'00-17.00 11.00-19.00 09.00-1 T.04 W GODZINACH
W GODZINACH
PONIEDZIAŁEK, WTOREK ŚRODA, CZWARTEK PIĄTEK
PONIEDZIAŁEK, WTOREK W GODZINACH ŚROM-PIĄTEK W GODZINACH
Ahik
UWAGA! WAKACYJNA ZMIANA GODZIN OTWARCIA BIBLIOTEK GMINNYCH!
PONIEDZIAŁEK WTOREK-P1ĄTEK
WsjwWc* rtf C^telWr* « ufrudntaui prażymy Zywyrriy mSanych a słonecznych wefcacp'
______
GMINNA BIBLIOTEKA PUBTJCZNA W WILKOWICACH
ZnajtM ran: www.biWtarta-wifittwkt.pl N10ł»; Cb^bibitat4u'wUŁawlH.pl Złdfwori. 319 170 872
Wydarzeniem towarzyszącym będzie finiftaż wystawy obrazów PaniMagdaleny Bogdan!
V Wystawę możnn zwiedzić w dniach 3-28 czerwca
wgiulziruch ntwarda biblioteki.
czasamiwystarczy kilkadżwiękóy akordówparę
byzrozumieć
cojestnajważniejsze najpiękniejsze
z najcudniejszej prostoty kilka w zadumie łez wylanych daje nadzieję
na jutro na zawsze na szczęście
upflMll IW WIECZÓRAUTORSKI Pdni Durńty Dlch-m iń-rkicj
z Bielska-Białej
wdniu 28 czerwca 2019r.o godzinie l7dł0
w studź ibic głównej GBP w Wilkowicach, przy uE, Srra?_ickn-| i
PodSUMowanie SezonU GRzewczeGo
Jako podsumowanie minionego sezonu grzewczego przedstawiamy wykresy obrazujące ja
kość powietrza w gminie w ujęciu dobowym i sezonowym. Warto się z nimi zapoznać, aby mieć świadomość jak bardzo zanieczyszczonym powietrzem oddychamy.
^BYSTRE^
wykReSy doBowe
Poziom zanieczyszczenia w By
strej (około 4000 mieszkańców) jest najniższy z trzech miejscowo
ści gminy, choć liczba mieszkańców jest dwukrotnie większa niż w Mesznej (około 2100 mieszkańców).
naJGoRzeJ JeST w wilkowicacH. TaM PozioM PyłÓw zawieSzonycH JeST PRawie dwUkRoTnie
Odczyty dobowa 01 11.2018‘2SJKJ31®
WHrtoić
wyŻSzy niŻ w PozoSTałycH wSiacH i PRzez całą doBĘ JeST on PRzekRoczony.
Przyczynia się do tego z pewnością gęsta zabudowa oraz naj
większa w gminie liczba mieszkańców, tj. około 6 600. Na wszyst
kich wykresach krzywa godzinowa zanieczyszczeń (średnie stęże
nie szkodliwych pyłów w poszczególnych godzinach) ma podob
ny przebieg, zgodny z naszym rytmem pracy i snu: znaczny wzrost poziomu zanieczyszczeń w porze powrotu z pracy oraz nieznacz
ny wzrost w godzinach poran
nych. Najgorzej jest w godzi
nach nocnych, kiedy trafiają do pieców niedozwolone odpady, bo kolor dymu wydobywające
go się z komina jest niewidocz
ny, a trujący odór jest rozwie
wany przez wiatr po okolicy.
Najbezpieczniej jest wyjść na spacer w godzinach południo
wych (między 10.00 a 13.00).
Linie poziome na wykresach wyznaczają maksymalne do
puszczalne stężenie szkodli
wych pyłów - żółta linia py
łów PM2,5, a pomarańczowa pyłów PM10. W poszczegól
nych miejscowościach limit ten był wielokrotnie przekra
czany, stanowiąc poważne zagrożenie dla życia, przede wszystkim dzieci, osób star
szych i kobiet w ciąży.
wykReS Sezonowy
Ukazuje uśredniony poziom zanieczyszczeń pyłem PM10 i PM 2,5 z odczytów z trzech czujników SYNGEOS roz
mieszczonych w Gminie Wil
kowice. Są tam pokazane średnie dobowe poziomy za
nieczyszczeń. Linia 50 mikro- gramów/m3 wyznacza najwyż
szy dopuszczalny prawem eu
ropejskim poziom zanieczysz
czeń pyłu PM10. Linia 25 mi- krogramów/m3 to dopuszczal
ny poziom dla pyłu PM 2,5.
Jak widać z wykresu po
ziom dopuszczalnych stężeń dla pyłu PM 10 na 120 dni będący przedmiotem anali
zy został przekroczony w 54.
dobach. Jest to wynik lep
szy w porównaniu z rokiem ubiegłym (101/123). Tym nie
mniej dopuszczalna liczba dni przekroczeń w roku zgod
nie z prawem europejskim wynosi 35 dni/rok.
Wyniki przedstawione na wykresie jednoznacz
nie wskazują na bardzo złą jakość powietrza w naszej gminie. Co jest decydującym powodem takiego stanu?
Ogrzewanie gospodarstw domowych w okresie zimo
wym. Poza sezonem grzew
czym nie obserwuje się bo
wiem przekroczeń stężeń py
łów w naszej gminie, a naj
wyższe poziomy stężeń kore
lują z niskimi temperaturami i pogodą bezwietrzną.
Z wykresu wynika, że po
ziom alarmowy w naszej gminie nie został przekroczo
ny w tym roku. Oczywiście wynika to nie tyle z czystości powietrza, ile z najwyższych w Europie poziomów alarmo
wania. Gdyby takie powietrze było w Paryżu, alarm ogło
szono by 26 razy!
Nie wiemy, na ile niższy poziom zanieczyszczeń po
wietrza w naszej gminie jest wynikiem wzrostu świadomo
ści i przedsięwziętych przez mieszkańców działań obni
żających emisję, a na ile wy
nika z bardziej sprzyjających warunków atmosferycznych.
Monitoring sytuacji w ko
lejnych latach pozwoli nam na wyciągnięcie precyzyj
niejszych wniosków. Z pew
nością jednak, to przede wszystkim my sami możemy wpłynąć na znaczną popra
wę powietrza w Gminie Wil
kowice.
Bystrzański Alarm Smogowy
Szanowni MieSzkańcy!
Informujemy, że w dniu 27 marca 2019 roku Rada Gminy Wilko
wice podjęła uchwałę nr VI/53/2019 w sprawie terminu, częstotli
wości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami ko
munalnymi, wg której:
• termin płatności za II kwartał 2019 roku przypada na 30 czerwca 2019,
• termin płatności za III kwartał 2019 roku przypada na 30 wrze
śnia 2019 roku,
• termin płatności za IV kwartał pozostaje bez zmian.
Zmiana terminu płatności jest wynikiem oczekiwań właścicie
li nieruchomości, którzy wyrażali swoje niezadowolenie z powodu konieczności uiszczania opłaty w połowie danego kwartału.
Zmianie uległ również termin płatności za gospodarowanie od
padami z nieruchomości, na których znajdują się domki letnisko
we lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyj
no-wypoczynkowe. Roczną ryczałtową opłatę uiszcza się w termi
nie do 30 czerwca każdego roku.
Jednocześnie uchwałą Rady Gminy Wilkowice nr VII/57/2019 z dnia 24 kwietnia 2019 roku zostały zmienione stawki opła
ty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, które od 1 czerwca 2019 roku kształtują się następująco:
1. Dla właścicieli nieruchomości zamieszkałej lub w części za
mieszkałej rozliczających się w oparciu o ilość zużytej wody z danej nieruchomości:
• przy segregacji odpadów - 4,70 zł/m3 zużytej wody,
• przy braku segregacji odpadów - 9,40 zł/m3 zużytej wody;
2. Dla właścicieli nieruchomości zamieszkałej lub w części za
mieszkałej rozliczających się w oparciu o ilość osób zamieszku
jących daną nieruchomość:
• przy segregacji odpadów - 16,00 zł od osoby/miesiąc,
• przy braku segregacji odpadów - 32,00 zł od osoby/miesiąc.
Zmienione zostały także stawki opłaty za pojemniki o określo
nej pojemności dla właścicieli nieruchomości niezamieszkałych.
Szczegółowe stawki opłat zawarte są w uchwale, dostępnej na BIP w zakładce „PRAWO LOKALNE”.
Wprowadzone zmiany dotychczasowych stawek spowodowane są:
• stale zwiększającą się ilością odpadów komunalnych odda
wanych przez mieszkańców, szczególnie odpadów stanowią
cych pozostałość po segregacji,
• rosnącymi kosztami odbioru/transportu odpadów komunal
nych.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami gospodarowanie odpa
dami komunalnymi musi być systemem samofinansującym się, co oznacza, że jego koszty muszą być pokryte z opłat pobieranych od wytwórców odpadów.
Takie uwarunkowania wymuszają na Gminie dostosowanie wy
sokości opłat pobieranych od mieszkańców do ponoszonych wy
datków na zagospodarowanie odpadów.
Należy przy tym zaznaczyć, że każdy z nas ma wpływ na wyso
kość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Poprzez ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów, a także dokładniejsze segregowanie przyczyniamy się do obniżania kosztów ich zago
spodarowania.
Formularze deklaracji dostępne są w siedzibie Urzędu Gminy w Wilkowicach oraz na stronie www.wilkowice.pl w zakładce ekolo- gia/gospodarka odpadami/deklaracja.
Deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami ko
munalnymi mogą być składane:
• na dzienniku podawczym Urzędu Gminy w Wilkowicach,
• w Referacie Gospodarki Odpadami w pokoju 204 (na parterze) w godzinach pracy Urzędu Gminy w Wilkowicach,
• w formie elektronicznej przy wykorzystaniu Elektronicznej Plat
formy Usług Administracji Publicznej (ePUAP) dla Urzędu Gmi
ny w Wilkowicach poprzez elektroniczną skrzynkę podawczą.
Warunkiem złożenia deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest jej podpisanie bezpiecznym podpisem elek
tronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowane
go certyfikatu lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym e-PUAP,
• listownie na adres: Urząd Gminy w Wilkowicach, ul. Wyzwolenia 25, 43-365 Wilkowice.
Natomiast właściciele nieruchomości rozliczający się od ilości osób zamieszkujących daną nieruchomość otrzymają stosowne zawiadomienie o zmianie stawki opłaty. W tym przypadku nie ma konieczności składania nowej deklaracji na rok 2019.
Wszelkie informacje dotyczące gospodarki odpadami można znaleźć na wskazanej wyżej stronie internetowej lub można kon
taktować się z Referatem Gospodarki Odpadami telefonicznie pod nr 33 499 00 77 wew. 402 lub osobiście w pokoju 204 na parterze Urzędu Gminy w Wilkowicach.
Referat Gospodarki Odpadami
HALA SPORTOWAGOSIR,UL. SZKOLNA BA. WILKOWICE.
BCiRłfiN
‘Kronika
WSTĘP: CEGIEŁKA NA SZPITAL PEDIATRYCZNY WSIĘLSKU-BJALEJ.
Trzopek Andrze j P.P.H.U.
' „ADC”
Sprzedaż:
-» kurcząt, kur, brojlerów,
*
-c
z bóż, o . ,r
ziemniaków,
pasz pełno 0 orcjowych
dla zwierząt
I
Te1. 605 515 613
wywiozę , bądź zakupię STARE ZBĘDNE RZECZY Z PIWNICY, STRYCHU, STODOŁY ROZBIORĘ STARE DOMY
LUB STODOŁĘ.
WYKONAM MEBLE OGRODOWE (ŁAWKI, ALTANKI, HUŚTAWKI),
OGRODZENIA SIATKOWE, PANELOWE ORAZ DREWNIANE
tel .
608 132 7 58 9
I
GREEN
© 514 038 422
GREEN Z©NE
KOMPLEKSOWA PIELĘGNACJA OGRODÓW
skup - sprzedaz - serwis samochody
motory , skutery , quady
*montaż systemów nawadniania "GARDĘNA’ ' • rozdrabnianie gałęzi/frezowanie pni - *
■ * koszenie trawyizarośli
’ ♦ przycinanie drzew i żywopłotu ' ■ wycinka drzew, wywóz trawy, zrębki, gałęzii drzew
* sprzątanieterenu, zakładanie trawników■ - * całorocznaopieka nad zielenią ul. Prosta 19 43-365 Wilkowice
e mail: flti.cair@lnterla.pl