·f
'.
I
. ;
-.. .1
, ,I
",
j 'ji
; :j
\
l;
1'; : i •
'l
; ;,:
"
:i
, I
i!
t.
(
."
..
..
..
? .
-i I
.?. '.
!'
0',
..
..
. . ..
'"
.
' ..
..
..
.
• ... j
•/T',. ,
\
\ •r i
"
..
. .
...
'l'
•
'ZELAZO?BETON
... ?,1:
/.J(' ;). "'t
SPÓ?KA Z OGRANICZON? ODPOWIFDZIALNO?CI?
\. \
,,- '. t'\ I!';
W/.?SZAWA
UL. ZORA WIA I I
,
r'Y
Adres telegraficzny: ?ELBETON - WARSZA W A
\
\\1919-19'29
D R U K CI\LEWSKI [) A U W A R S Z A \'\' A
..?.'
•
'-\ ? ." ??'":& ?
J : ? ?", .\.' .?
;,
.?
. ,
(' .?
1919 -1929
[
irma "?elazo-Beton" Spó?ka z ograniczon? odpowiedzialno?ci?, zo-
sta?a za?o?ona dla prowadzenia robót in?ynieryjno budowlanych
? w dniu 6 sierpnia 1919 r. na mocy aktu zeznanego u Notarjusza
St. Tyborowskiego w Warszawie, przez in?ynierów: Alfonsa Bogus?aw-
skiego, W?adys?awa Kry?skiego i W?adys?awa Malinowskiego z kapita?em
zak?adowym 600.000 Mkp.
W dniu 14 pa?dziernika 1920 r. na miejsce A. Bogus?awskiego wst?-
pi? in?ynier Wac?aw Polkowski. Kapita? spó?ki w roku 1925 zosta? przewa-
lutowany na 100.000 z?. i nast?pnie stopniowo by? powi?kszany tak, ?e
obecnie wynosi 400.000 z?. Przez dziesi?cioletni okres swej eg?ystencji
firma "?elazo-Beton" wykona?a ca?y szereg robót in?ynieryjnych i wi?k':-
\
szych budowli rz?dowych, komunalnych, domów mieszkalnych prywatnych, \
spó?dzielczych oraz budynków fabrycznych. W pierwszym okresie
\
swej
dzia?alno?ci w latach 1919 -1922 firma przyjmowa?a czynny udzia? w od-
budowie Kresów Wschodnich, zniszczonych podczas wojny i wykona?a
znaczn? ilo?? robót w Wile?skiej Dyrekcji Kolejowej, a mianowicie: budow?
dworców, wie? ci?nie?, sk?adów, oko?o 200 mostów ?elazo-betonowych,
domów mieszkalnych i t. d.
Równie? na kresach zosta?y wybudowane przez firm? "?elazo-Beton"
z polecenia Komisarjatu Nadzwyczajnego dla walki z epidemjami - 4
szpitale epidemiczne w Brze?ciu n, 'Bugief\l' Pru?anach, Wo?kowysku i Lidzie.
W roku 1922 firma "?elazo-Beton" przyst?pi?a do budowy Oficer-
skiej Szko?y In?ynieryji i Wy?szej Szko?y Wojennej w Warszawie
przy ul. Nowowiejskiej, Topolowej i Koszykowej. Robota ta, sk?adaj?ca
si? z 19 wi?kszych budynków, by?a prowadzona w ci?gu 3 lat i uko?-
3
czona w 1925 r. Dalsza dzia?alno?? firmy wobec zwi?kszonego ruchu
budowlanego w Warszawie, by?a skoncentrowan? przewa?nie w Warsza-
wie, gdzie firma wykona?a ca?y szereg gmachów publicznych, rz?dowych,
fabrycznych i mieszkalnych.
W roku 1926 rozpocz?? si? znaczny ruch budowlany spó?dzielczy,
w którym firma wzi??a czynny udzia?, buduj?c w ci?gu 1926 do 1929 roku
oko?o 20 wi?kszych spó?dzielni mieszkaniowych, z których cz??? przedsta-
wia?a sob? ca?e kolonje mieszkaniowe.
Przy budowie firma stosuje najnowsze urz?dzenia techniczne oraz ma-
szyny budowlane w celu najwi?kszego zmechanizowania pracy, a tern
samem zredukowania kosztów budowy:
W tym?e celu firma zastosowa?a przy ostatnich budowach amery-
ka?skie ruchome rusztowania systemu Fr. B. Gilbreth' a, które wykaza?y
bardzo dobre rezultaty, podnosz?c znacznie wydajno?? pracy mularzy.
W ko?cu 1927 roku firma, wobec znacznego rozwoju ruchu budo-
wlanego w Gdyni, otworzy?a tam swój oddzia? przy ul. Portowej Nr. 1
i wykona?a ca?y szereg budowli, wskazanych w ni?ej za??czonym spisie.
Poni?ej przytaczamy spis wa?niejszych robót
wykonanych przez firm? "? e laz o - B e t o n"
oraz podajemy szereg zdj?? z tych robót.
4
ROBOTY KOLEJOWE.
Budowa odcinku kolei Sierpc - P?ock.
Budowa wie? ci?nie? w T?uszczu, Koluszkach, Warszawie na Pelco-
wi?nie, Baranowiczach, Pi?sku, Horodcu, Molodecznie, Zalesiu, Krzywi-
czach, G??bokiem, Po?oczanach, Wilejce.
Odbudowa dworców na stacjach: Ró?anka, Skrzybowce, Mosty,
Nowojelnia, Skidel, Kosowo, Bohdanów, Zajezierze.
Budowa domów mieszkalnych dla urz?dników kolejowych na stacjach:
Mo?odeczno i Mosty.
Budowa oko?o 200 mostów ?elazo-betonowych o mniejszej rozpi?-
to?ci w Wile?skiej Dyrekcji Kolejowej.
Budowa 4 mostów ?elazo-betonowych na linji Warszawa - Rawa-
Tomaszów, oraz' 2 przepustów na linji Warszawa - M?ociny.
Budowa wiaduktu mostu kolejowego na Wi?le w Warszawie.
Budowa remizy tramwajowej Sp. Ak. Elektryczne Koleje Dojazdowe
w Grodzisku.
.-'
"
\
\\\ ......, ...
·iP _...
•' "---.. o
I·
?'.. ,
;,. . •
.t
-1-
-;;;;':;";";;i''-;;'';:??':??:''-',
.F' .' -?- -Wiadukt do nowego mostu kolejowego przez Wis??, budowany wespó? z firm?
K. Rudzki i S-ka.
5
---?--- --- ---_1
Wie?a ci?nie? w T?uszczu.
Dworzec P. K. P. w Skrzybowcach.
6
\
\\,?'.'.;:.-.
'. ,
J
'. "
l'en' w Koluszkach.
WIeza cisn
KP. w Bohdanowie.
Dworzec P. .
7
·
'??
-' ,? ..<):.r
Wie?a ci?nie? na Pelcowi?nie w Warszawie.
Poci?g rozwo??cy mosty betonowe z ?órawiem dla ich ustawiania w Wile?skiej Dyr. P. K. P.
< .i' '1'
8
\
\Uk?adanie mostów ?elb etowych w Wile?skiej D
•.
yrekcji P. K. P.
Budowa p?yt w Wile?skiej Dyrekcji P. K. P.
9
I
Wn?trze remizy tramwajowej E. K. D. z uwzgl?dnieniem przekrycia dachowego
syst. Pols?efan.
[-
?-: -. --.?-
l
-
\, .
"
..
,<
'. j
\
'?1?\?
..??t.'. \. ".J
.::.:
'1? J,.'l.''. . ,';rr? , ' ," ! ''''-\. ".
:... 1!-' .•
?'." ....
ELlK {PYClNf KOLUE DOJAZDOWE
Remiza tramwajowa Elektrycznych Kolei Dojazdowych w Grodzisku.
10
ROBOTY FABRYCZNE
I KONSTRUKCJE ?ELAZO-BETONOWE.
Budowa sk?adów, ku?ni i remizy wagonowej w fabryce Tow. Akc.
Lilpop, Rau & Loewenstejn w Warszawie.
Budowa silosów na w?giel w elektrowni okr?gowej w Pruszkowie.
Budowa Radjocentrali Transatlantyckiej (budynki i fundamenty pod
wie?e ?elazne) pod Warszaw? .
...
Budowa fundamentu pod turbin? parow? w cementowni Ro?
Budowa m?yna parowego Erlich & S?obodkin w Lublinie.
Budowa Wytwórni Sprawdzianów w Warszawie.
Budowa hali fabrycznej w fabryce Tow. "Perkun" w Warszawie.
Budowa 4 magazynów wojskowych w Lublinie.
Budowa gmachu ?azienek w uzdrowisku Solec. \
Budowa hali fabrycznej w fabryce d?wigów Br. Jenicke w Wars?awie.
\
Budowa hal fabrycznych zak?. mech. In?. St. Nehring, P. Jasi?ski
\
S-ka, w WarszaNie: \\
Budowa skarbca ?elazo-betonowego w Banku Zjednoczonych Ziem
Polskich w gmachu Hotelu Europejskiego w Warszawie.
Budowa skarbca ?elazo-betonowego w Banku Gospodarstwa Krajo-
wego w Warszawie, ul. Królewska Nr. 5.
Budowa wytwórni karabinów maszynowych - Pa?stwowych Wytwórni
. Uzbrojenia w Warszawie.
II
•J
---?-
-'.,----?---
Radjostacja Transatlantycka w Warszawie.
???:,?"""",,>t,?,, ,,??<:,,>;'???
?:N? ... ',A-'. "f..;... ?._.;; ?- '.J.>
,"_?.?:???;.?'+<
?
'.
'f"'<
1--- __
1
... , ..
r:'
?<?.
?'
Wytwórnia Sprawdzianów w Warszawie przy ul. Duchnickiej 3, Sala maszyn.
/2
-- -- --- --?
Wylwórnia Karabinów Maszynowych w Warszawie.
Wylwórnia karabinów maszynowych w Warszawie. Zbrojenie stropów,
13
-'--
J,;
"
-
? .'
....
Wytwórnia karabinów maszynowych w Warszawie. Jedna z hal.
Wytwórnia karabinów maszynowych w Warszawie. Zbrojenie stropów grzybkowych.
14
GMACHY
RZ?DOWE I PUBLICZNE.
Wy?sza Szko?a Wojenna w Warszawie.
Oficerska Szko?a In?ynierji w Warszawie.
Dyrekcja Pa?stwowych Wytwórni Uzbrojenia w Warszawie.
Kino- Teatr "Splendid" (konstrukcje ?elazo-betonowe).
Dyrekcja Wodoci?gów i Kanalizacji w Warszawie.
Budynek administracyjny przy szpitalu wojskowym lm. Józefa
Pi?sudskiego w Warszawie.
m
?-;-(
1 "
!
II=: oC> ?1JDo.,
\
,,\.
'? ••• , "i-'
\\\ .-1.' ,
J .:
....' ot.
_.
"'-
I
...
,.
., ·1
?
)l'
....
\"1.1"'1'10
r
l ,:,- t
,
,,,
?.,
'. .:...
'?"
? 4
Wn?trze kino-teatru "Splendid" w Warszawie
/5
Gmach Dyrekcji Pa11slwowych Wylwórni Uzbrojenia w W'arszawie przy ul. Duchnickiej 3.
.?,
-,'
L---
'l----, \\t
- --
"'--
l;,?
'\ .
?
.*-....! l
Wn?trze kino-teatru "Splendid" w Warszawie.
/6
Oficerska szko?a in?ynierji w Warszawie przy ul. Nowowiejskiej,
?!<:,?? ...??"..,
... ...:" t+
-p. -
..?,. ?---""',-".- •.-,. -, -?
Oficerska szko?a in?ynierji w Warszawie.
/7
• II"
•• 1
..r
___
."
....• . :.' . ?
., ?.• '·'·.??.?11111111
.,,? :i ?.?.! Il
iln??;I'?
"I"
U?llIlllU
-:._ l.. ? JJ?.lmnlil '.'
•... "?_, ? .?-::,";;-'. 1?
... (1 ... 'G j' I 1 .
-
...:'\. ? ? ?: ? '\ '\.'\,::-".l.:' ,\; \ \ '" .. " "',
. I.
."'1 '. l·, "': ""
Oficerska szko?a in?ynierji w Warszawie przy ul. Nowowiejskiej.
."
M'
.?.
r l'
\ --
I? .... ,
I'?
? \
_.
,
'j
'",:,
'.
•
. r l
,I '-",. ?
??---?
Oficerska szko?a in?ynierji w Warszawie. Sala wyk?adowa.
18
.".
Oficerska szko?a in?ynier] i w Warszawie.
,;
x-:
/ /
... ,0;"" ,,/??
/? ","?'
./ .:
lO ,
-
Sala aktowa.
"J
\
•
.-
!;.
,..,. ....-
. ,,'
't.
\
\.J
Oficerska szko?a in?ynierj i w Warsza wie. Labora lorj um.
/9
Wy?sza szko?a wojenna w Warszawie przy ul. Koszykowej.
?I
.
"\
Dom admini str acyjny przy szpitalu wojskowym im. Marsza?ka Pi?sudskiego w Warszawie
przy ul. Nowowiejskiej.
20
DOMY
I SPÓ?DZIELNIE MIESZKANIOWE.
Dom Hr. St. Ledóchowskiego w Warszawie, ul. Przemys?owa 24.
Kolonja na Burakowie - Magistratu m. Warszawy (16 domów).
5 domów oficerskich w D?blinie.
Nadbudowa domu Banku Gospodarstwa Krajowego, w \Varszawie,
ul. Sienna 17.
Dom Tow. "Polthap" Warszawa, ul. Pa?ska Nr. 83.
Domy robotnicze l-szego Osiedla w ?odzi, przy ul. Wile?skiej Nr. 26-28
(100 domów dwumieszkaniowych).
Dom M. Bohdanowicza w Warszawie, Al. Ujazdowskie Nr. 9.
Spó?dzielnia mieszkaniowa "W?asno??" , Warszawa, ul. Karowa 5.
Spó?dzielnia budowlano-mieszkaniowa im. St. Konarskiego, w War-
szawie (5 budynków) przy ul. Raszy?skiej.
Mieszkaniowe Stowarzyszenia Spó?dzielcze Oficerów na ?oliborzu
w Warszawie, (45 domów w tern jeden dom 24 rodzninny), \
Spó?dzielnia mieszkaniowa "Zacisze " Warszawa, róg S?onecznej i Spa-
cerowe].
Spó?dzielnia mieszkaniowa "Pewno??", Warszawa, Al. 3 Maja 14.
" " "Kresowa", Warszawa, ul. Koszykowa 6.
" " "Idealna", " ul. Koszykowa 8.
Spó?dzielcze Stowarzyszenie Mieszkaniowe Urz?dników Pa?stwowych,
Warszawa, ul. Marymoncka 6-a.
Spó?dzielnia Mieszkaniowa "Budowisko" , Warszawa, ul. Kaliska 17.
2/
Dom Spó?dzielni Mieszkaniowej Urz?dników Pa?stwowych w Warszawie przy ul. Marymonckiej,
22
J eden z domów mieszkaniowej Spó?dzielni Stowarzyszenia Oficerów na ?oliborzu
w Warszawie.
\-
\Jeden z domów mieszkaniowej Spó?dzielni Stowarzyszenia Oficerów na ?oliborzu
w Warszawie.
23
Dom 24 rodzinny mieszkaniowej Spó?dzielni Stowarzyszenia Oficerów na Zoliborzu
w Warszawie.
"
Dom Spó?dzielni Mieszkaniowej "W?asno??",- w Warszawie przy ul. Karowej 5.
24
25
'a.t .
..?,??: ...
"' .?:
Kolonja na Burakowie Magistratu st. m. Warszawy.
\ \
/'
Jr"'-ll-, '"
rJ1, i
ID.I,.I
"tli: "."
.,.
-t-
.;-
, -:-:- ??. ,.:--:? ?
Jeden z domów na kolonii Konarskiego w Warszawie.
26
o
,:..,
\
\\\Osiedle robotnicze w ?odzi. Szalunek domu.
l Osiedle robotnicze w ?odzi przy ul. Wile?skiej 26-28. Dom dwurodzinny.
28
,
)o
II
..::i.!IIII•
II
,II f,
Domy osiedla robotniczego w ?odzi przy ul. Wile?skiej 26 - 28.
Rusztowania ruchome przy budowie Kolonji Magistratu st. m. Warszawy na Burakowie.
29
BUDOWY W GDYNI.
4 domy mieszkalne dla oficerów i podoficerów Marynarki Wojennej.
Stacja pilotów Marynarki Handlowej.
Magazyn torped i hala akumulatorowa Marynarki Wojennej.
Magazyn dla ?ledzi Polskiej Spó?ki dla Handlu Mi?dzynarodowego.
Fundamenta dla d?wigu i kana? ?lizgowy -na wybrze?u morskiem Mary-
narki Handlowej.
... - .. --
Stacja Pilotów w Gdyni.
30
Fu-ndamenty pod krany d?wigowe w porcie Gdy?skim.
Stacja Pilotów w Gdyni.
3/
Dom podoficerski w Oksywiu pod Gdyni? Funduszu Kwaterunku Wojskowego.
':1
,
,,?': ..
. "??".
?. ?,
l'
.1
i
-...t'
?, ?J!:; ... _XI?"
,
•. , 11
?I
?
r'll ?, ?! ?? ;r .. : I!?
II
_
I I h, ?1
111
.',?, . IJ' .,j' ?l'
.?? ?.??
'I. ? Ir,T?
: ? l h I ?
??
??; 11,, i-lII
?'" •ó1m
f ,.'ID?1
?.?: ?f???,i:
1;,....'...iH ?
,-??,:::ld
'.. .., ?: f 1.1' ? .;4'.. 1..."""?::- lo-.. t?'·.
I. .. .. '1? .>I:tt? ,
... '- u'!v. . ":'
-
r ..
, " .. ????4"':" ':'--:,",,:.-.-: ..?..-.,.?"< -. "•. ..:.?
* t ? :_??
...r
.... ??,? •• ' _... ?':, ,""_. ','t
... ·:.L ???:? .... ?- .' ;>?,;:?:.. .. ;.?
.
..;;;;...,... ... .s; ?? ??????» .... "I.?
""
.;?
•• \- ....
-- ... ',..
?.
? -:;?t ?,- ?;:. ???.r.1 ,...,.",,??.??,,/? Y--"'?'?l ? . ??..?.t. .... z" !?,. ;;;.".?}iI;' ...J...4 -.c,.
t.? .... " ?... ,. ?\?.,;.,; ... ? .,;t.? .... r s«.: ... ,, :J J., ?'?itIW1t... ? ?1"_, ?
f. . ?.,..;---- '..t,,,,,, ',o 'f5';";: : 'l'??:::"''''''?''''''''' '?e:";l'?I"''''' .:.? .1'4 l.?-'
,?. ?- ,
?
••• ,?
??:.;: .????;r???i(··\'?;'?::??-".;'i????:??:? '.:' .??J:!i?:
.
t4_? ...
"
??> lo. ? .?<:''1r??????1 •oj ;: ..._-,?
t<"
...?tt "-
j, ..*" --
"""-? ,,. ...
• ,'1";!? • -,r"i.,,;-..., .•?... ??JIt ... - "'?? ....?-:t""'. ? _'
?--i_
.?.
#.- ".
Domy oficerskie Funduszu Kwaterunku Wojskowego w Oksywiu pod Gdyni?.
32
\
l
,'f
!
1
,4 f
I?
,.,.
.,....
• a •
"