Konfrontacja
Tomasz Dziedziński Gr. II SSP III
• Art. 172. Osoby przesłuchiwane mogą być
konfrontowane w celu wyjaśnienia sprzeczności.
Konfrontacja nie jest dopuszczalna w wypadku określonym w art. 184.
• Art. 184 – instytucja świadka anonimowego
Geneza instytucji konfrontacji
• Konfrontacja znana była już polskiej Konstytucji warszawskiej o sądach sejmowych z 17 maja 1791 r., austriackiej Franciscanie z 1803 r., pruskiej ordynacji kryminalnej z 1805 r., francuskiemu Code d'instruction criminelle z 1808 r., jak i rosyjskiej ustawie postępowania karnego z 1864 r., a także polskim k.p.k. z 1928 r. i k.p.k. z 1969 r.
• Określano ją w różny sposób - jako "naoczne słuchanie" lub
"naoczne stawienie", "stawienie sobie do oczu”.
• W k.p.k. z 1969 r. użyto określenia "konfrontacja" i objęto nią wszystkich przesłuchiwanych, przy czym unormowano ją w ramach regulacji instytucji przesłuchania (art. 157 § 3 k.p.k. z 1969 r.).
Istota instytucji konfrontacji
• Konfrontacja polega na tym, że w czasie jednego przesłuchania wypowiadają się na ten sam temat kolejno obie przesłuchiwane osoby, których poprzednie wypowiedzi były sprzeczne. Każda z nich słyszy wypowiedź poprzednika i ma się także do niej ustosunkować; może zatem również, za zgodą prowadzącego czynność, zadawać drugiej osobie pytania, jeżeli może się to przyczynić się do usunięcia sprzeczności.
• Kolejność kierowania pytań zależy od prowadzącego czynność; zaleca się przy tym rozpoczynanie od osoby wydającej się bardziej wiarygodną.
Zasady przeprowadzania konfrontacji
konfrontacja nie jest obligatoryjną czynnością procesową - organ przesłuchujący ma takie uprawnienie;
korzysta z niego tylko wtedy, gdy konfrontacja w konkretnej sytuacji procesowej umożliwiłaby ustalenie,
które wypowiedzi są wiarygodne
celem konfrontacji jest wyjaśnienie sprzeczności mających charakter istotny – gdy może się to przyczynić do
prawidłowego ustalenia stanu faktycznego
w zależności od statusu procesowego przesłuchiwanych osób, mają one prawo (oskarżeni, podejrzani) albo
obowiązek (świadkowie, biegli, tłumacze, specjaliści) ustosunkowania
się co do faktu wystąpienia różnic
zaleca się ograniczenie konfrontacji do dwóch osób – jednoczesne konfrontowanie kilku czy kilkunastu
osób może utrudniać prawidłowy przebieg czynności
z przeprowadzenia konfrontacji zawsze sporządza się protokół (art. 143 § 1 pkt
5);
protokołowaniu powinien podlegać całokształt czynności (pytania i
odpowiedzi)
Nie przeprowadza się konfrontacji:
gdy oczywiste jest, że w realiach konkretnego postępowania osiągnięcie tego jest niemożliwe - przeprowadzenie konfrontacji jest
zbędne
nie wolno konfrontować świadka anonimowego, chyba że status taki
utracił, a także, gdy świadek anonimowy zeznaje jako świadek
jawny, o czym oskarżony i jego obrońca nie wiedzą. Zakaz konfrontacji nie dotyczy świadka
koronnego
niedopuszczalna jest konfrontacja pośrednia, polegająca na odczytaniu
przesłuchiwanemu protokołów przesłuchania innej osoby
