1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA
Nazwa produktu: Kwas salicylowy Wzór chemiczny: C7H6O3
Inne nazwy: kwas 2-hydroksybenzoesowy Producent:
Dystrybutor:
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Substancja stwarzająca zagroŜenie:
Nazwa chemiczna % wag. Nr CAS Nr WE Symbol ostrzegawczy
Zwroty zagroŜenia (R)*
kwas salicylowy 100 69-72-7 200-712-3 Xn 22-36/38-41
3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ
Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z
obowiązującym prawem. Xn
ZagroŜenie poŜarowe: Ciało stałe, palne. Pyły i pary, w określonych sytuacjach, mogą tworzyć mieszaniny wybuchowe z powietrzem.
ZagroŜenie toksykologiczne:
Działa szkodliwie po połknięciu. Działa draŜniąco na drogi oddechowe i skórę. Ryzyko powaŜnego uszkodzenia oczu. MoŜe wywoływać poparzenia chemiczne. MoŜe wywoływać uczulenia.
ZagroŜenie
ekotoksykologiczne:
Kwas salicylowy działa szkodliwie na zwierzęta, w szczególności ssaki.
4. PIERWSZA POMOC
Uwaga: W pierwszej kolejności naleŜy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŜonego kwasem salicylowym środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół.
Następstwa wdychania:
1. Zapewnić dopływ świeŜego powietrza.
UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji półleŜącej.
2. Zapewnić pomoc lekarską.
Następstwa połknięcia:
1. Doraźna pomoc przy ostrych zatruciach polega na przepłukaniu ust. Następnie podać 1-2 szklanki wody do wypicia. Wywołać wymioty lub wykonać płukanie Ŝołądka.
2. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leŜenie i ciepło.
SkaŜenie oczu:
1. Przemywać skaŜone oczy większą ilością letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach.
2. Zapewnić pomoc okulisty.
SkaŜenie skóry:
1. Zdjąć skaŜone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŜoną skórę, przemyć duŜą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem.
2. W przypadku gdy podraŜnienie skóry nie mija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem.
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU
Szczególne zagroŜenia: Substancja palna. W określonych warunkach pyły z powietrzem mogą tworzyć mieszaniny wybuchowe.
Środki gaśnicze: •
gaśnice CO2,
•
gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC,
•
gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC,
•
gaśnice pianowe,
•
gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem środka.
Zalecenia szczegółowe: Mały poŜar gasić gaśnicą śniegową (CO2) lub proszkową (ABC albo BC), duŜy poŜar gasić pianą lub w ostateczności rozproszonymi prądami wody.
Uwaga: Nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię palącej się substancji. Powoduje to rozprzestrzenianie ognisk poŜaru.
Opakowania naraŜone na działania ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą, a w miarę moŜliwości usunąć z zagroŜonego obszaru.
Sprzęt
ochronny straŜaków:
Ubrania odporne na działanie wysokich temperatur. Ochrony dróg oddechowych.
Uwaga dodatkowa: Produktami spalania jest ditlenek węgla i woda.
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Zalecenia ogólne: W przypadku wydostania się do środowiska kwasu salicylowego, zebrać skaŜającą substancję wraz z zanieczyszczonym podłoŜem do szczelnych opakowań i wywieźć do miejsca zniszczenia na drodze spalania. W przypadku przedostania się kwasu salicylowego do kanalizacji istnieje zagroŜenie zanieczyszczeniem wód powierzchniowych.
Środki ochrony osobistej:
OdzieŜ ochronna, ochrony dróg oddechowych z filtrem cząsteczkowym P2, szczelne okulary ochronne, rękawice ochronne.
Zalecenia szczegółowe: W przypadku przedostania się kwasu salicylowego do wód powierzchniowych, ostrzec jej uŜytkowników. Zbieranie rozlanego roztworu dokonywane jest mechanicznie oraz za pomocą substancji sorbujących (słoma, siano, trociny, wysuszony torf i in.).
Zabezpieczenie
środowiska:Dokładnie zebrać rozsypaną substancję. Starać się nie dopuścić do skaŜenia gleby i wody. Powiadomić odpowiednie władze sanitarne i ochrony środowiska.
Metody utylizacji: Niszczyć na drodze spalania zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.
7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Zapobieganie zatruciom: Podczas stosowania kwasu salicylowego nie jeść, nie pić, nie zaŜywać leków, unikać bezpośrednich kontaktów organizmu z kwasem salicylowym, unikać wdychania pyłów, par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŜ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanych pomieszczeniach. Przechowywać w zamknięciu.
Zapobieganie
poŜarom/wybuchom:
Przestrzegać zasady ochrony przeciwpoŜarowej. Unikać wzbijania pyłu.
Chronić opakowania przed ciepłem i nagrzaniem.
Magazynowanie: W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach, w magazynie materiałów szkodliwych, w moŜliwie niskiej temperaturze. Unikać kontaktów z redukującymi i utleniającymi substancjami.
Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.
Metody postępowania z odpadami:
Za odpad moŜna uznać kwas salicylowy, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do technicznego zagospodarowania. Substancja palna.
Likwidacja na drodze spalania, w wyznaczonych miejscach lub instalacjach.
Klasyfikacja kwasu salicylowego jako odpadu:
Grupa 07 – Odpady z przemysłu syntezy organicznej.
Podgrupa 07 01 – Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania podstawowych produktów przemysłu syntezy organicznej.
Rodzaj 07 01 99 – Inne niewymienione odpady.
8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Rozwiązania techniczne:
Ogólne – niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania kwasu salicylowego.
Sprawna wentylacja.
Osobiste wyposaŜenie ochronne:
Ręce: Rękawice z tworzywa odpornego na działanie rozpuszczalników organicznych.
Oczy: Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego odpornego na działanie rozpuszczalników organicznych).
Drogi oddechowe: Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami kwasu salicylowego (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2).
Skóra i ciało: Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.
Ogólne środki ochrony:
Ochrony zbiorowe: Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŜu stanowisk pracy.
Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy.
Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zaŜywać leków podczas pracy.
Zapobieganie zagroŜeniom: Tam gdzie występuje moŜliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŜeń par lub aerozoli pochodzących z kwasu salicylowego, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą.
Obowiązujące w Polsce najwyŜsze dopuszczalne stęŜenie (mg/m
3) w środowisku pracy:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769).
NDS – 10 mg/m
3– jak dla nietrujących pyłów przemysłowych.
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Masa cząsteczkowa: 138,15 g/mol
Postać fizyczna, barwa, zapach: Kwas salicylowy jest hydroksylową pochodną najprostszego kwasu aromatycznego – kwasu benzoesowego. W warunkach normalnych jest to krystaliczne ciało stałe barwy białej, o ostrym, słodkawo-kwaśnym smaku.
Temperatura topnienia: 158-160ºC
Temperatura wrzenia: 211ºC
Gęstość (20ºC): 1,443 g/cm³ Temperatura zapłonu: >150ºC
Rozpuszczalność w wodzie: Słabo rozpuszcza się w wodzie – 1,8 g/litr w 20ºC, dobrze w alkoholu, eterze, chloroformie.
Wartość pH roztworu nasyconego/20ºC: 3 PręŜność par: 1,3 mbar/114ºC
Stopień zagroŜenia wód: Mały.
Inne: Kwas salicylowy otrzymywany jest z fenolu w reakcji Kolbego. Stosowany w lecznictwie, do syntezy barwników, środków zapachowych, zapraw do druku, środków konserwujących, jako wskaźnik fluorescencyjny.
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Stabilność i reaktywność: W warunkach normalnych kwas salicylowy jest chemicznie stabilny.
Reagent w licznych syntezach organicznych. Niebezpieczny w zetknięciu z substancjami organicznymi i po ogrzaniu. Pyły z powietrzem tworzą mieszaniny wybuchowe. Unikać kontaktów z
Ŝywnością i silnymi utleniaczami.Właściwości korozyjne: Słabe.
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Drogi naraŜenia człowieka: Wdychanie pyłów, połknięcie, kontakt pyłu z oczami.
Informacja ogólna: Kwas salicylowy jest substancją szkodliwą. Działa Ŝrąco. MoŜe wywoływać poparzenia chemiczne. MoŜe wywoływać uczulenia.
Dane toksykologiczne:
LD5o (domięśniowo, szczur) = 891 mg/kg.
Działanie miejscowe:
Wdychanie pyłów: Kwas salicylowy wywołuje kaszel, ból w klatce piersiowej i skrócenie oddechu. W wysokim stęŜeniu moŜe spowodować bezdech z pieniącą się śliną (objaw obrzęku płuc). MoŜe pojawić się zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna.
Połknięcie: Kwas salicylowy wywołuje uczucie palenia w ustach i nudności z wymiotami. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna.
Kontakt z oczami: Pojawi się podraŜnienie i zaczerwienienie. Wystąpi łzawienie.
Kontakt ze skórą: Pojawi się podraŜnienie i zaczerwienienie z bąblami. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Działanie na organizmy wskaźnikowe:
Ryby: Choroby i szybką śmierć u karpi powoduje odczyn pH 4,8. Pstrąg jest wraŜliwszy na kwasy, natomiast szczupaki i liny są znacznie mniej wraŜliwe. Śnięcie linów przy pH 4,6 występuje dopiero po dwóch dniach działania. Jeśli jest duŜa zawartość Ŝelaza w wodzie, to juŜ przy małej kwasowości wody (pH około 5,5) wytrąca się on na skrzelach ryb, powodując ich śmierć.
Rośliny: Przy stęŜeniu większym niŜ 1 mol na 6400 dm
3następuje zahamowanie wzrostu korzeni kiełkujących roślin. Słabe stęŜenia powodują zmniejszenie poboru wody. Mała kwasowość wzmaga transpirację, silna ją hamuje.
Stopień zagroŜenia wód: mały.
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206) Zawartość opakowania wg:
rodzaju 07 01 99 inne, niewymienione odpady Opakowania wg:
rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 04 opakowania z metalu
rodzaju 15 01 07 opakowania ze szkła
Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie.
ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw.
Opakowania opróŜnić całkowicie.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID)
Nr UN: -
Klasa: -
Grupa pakowania: -
Kod klasyfikacyjny: -
Numer rozpoznawczy zagroŜenia: -
Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID): -
B. Transport morski (IMDG) Nr UN: -
Klasa: -
Grupa pakowania: -
EmS – numer: -
Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie
Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: -
C. Transport lotniczy (IATA-DGR) Nr UN: -
Klasa: -
Grupa pakowania: -
Nalepka ostrzegawcza wg IATA: -
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.
Na etykietach naleŜy umieścić następujące informacje:
Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych
Xn Napis ostrzegawczy na opakowaniach
jednostkowych
Produkt szkodliwy.
Zwroty wskazujące rodzaj zagroŜenia R 22 Działa szkodliwie po połknięciu.
R 37/38 Działa draŜniąco na drogi oddechowe i skórę.
R 41 Ryzyko powaŜnego uszkodzenia oczu.
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania S 2 Chronić przed dziećmi.
S 26 Nosić odpowiednią odzieŜ ochronną.
S 39 Nosić okulary lub ochronę twarzy.
Kartę wykonano zgodnie z:
• Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769).
• Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206).
• Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638)
• Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).
• Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
16. INNE INFORMACJE
Chemiczne określenie produktu:
Kwas salicylowy
Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych Xn Produkt szkodliwy.
Normy na sprzęt ochronny:
PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania,
badanie, znakowanie;
PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŜytku w pracy. Zmiana A1;
PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania;
PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów;
PN-EN 466:1998 OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŜy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3);
Powietrze na stanowiskach pracy
PN-EN 1540:2004 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia
PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŜenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa.
Uwaga:
• UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŜszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŜytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŜytkownika. Karta charakterystyki nie moŜe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu.
• Produkt nie moŜe być uŜywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŜeli podanym w p.1 karty charakterystyki.
• Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.
• Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych.
• Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej.
• Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań.