Badanie stopnia opanowania przez uczniów umiej ętności opisanych w standardach wymaga ń egzaminacyjnych 1.1d, 1.3, 1.4 – karty pracy i materiały
pomocnicze.
KARTA PRACY nr 1
1.Wypisz wymienione w tekście nr 1 elementy krajobrazu, które nie należą do przyrody: a……….., b……….., c…………... .
2.Wymienione w tekście /podr. str. 19/ organizmy żywe wpisz w odpowiednie miejsce do tabeli:
Zwierzęta budzące się | Rośliny zakwitające | Ptaki przylatujące | ze snu zimowego | wczesną wiosną | do Polski | | | | | | | | | | | | | 3.Korzystając z diagramów kołowych, uzupełnij tabelę:
4.W oparciu o mapę pogody /podr. str.29/ uzupełnij zdania:
W północno-wschodniej części Polski jest zachmurzenie ………., a temperatura w dzień wynosi ……… .
W Polsce centralnej występują opady…………. i wieje wiatr ………. . Na południu Polski występują opady……….., a temperatura nocą
spadnie do …………. .
5.Przeczytaj tekst nr 2 i zaznacz właściwą odpowiedź:
Jaką średnicę mają najczęściej kulki gradu:
a/ 15 mm b/ 5mm c/ 5 cm d/ 14 cm.
Największa znaleziona gradzina miała średnicę:
a/ 0,76cm b/0,76mm c/14 cm d/ 14 mm.
Grad powstaje w chmurach: a/ pierzastych, b/ burzowych, c/ warstwowych, d/ pierzasto-warstwowych.
6.Na podstawie tabeli nr 1 odpowiedz na pytania:
Najwyższa temperatura ………… C, była w dniu ………. . Ile dni było bezdeszczowych?... dni.
7. Odczytaj z wykresu średnią temperaturę lipca w górach i zapisz ją ………… .
8.Uzupełnij tabelę, korzystając z diagramu słupkowego:
--- miesiąc I II III IV V VI VII
opady /mm/ 60 80 120
Tekst nr 1
Przyroda to wszystkie rzeczy i zjawiska otaczające człowieka, które w sposób naturalny powstały na Ziemi. To skały, woda, powietrze i organizmy żywe. Natomiast budynki, ulice, samochody i inne rzeczy, które wytworzyli ludzie nie są częścią przyrody. Przyrodę dzielimy na ożywioną (rośliny, zwierzęta, grzyby, bakterie) i nieożywioną (woda, powietrze, skorupa ziemska).
Tekst nr 2
Jak duży może być grad?
Lodowe kulki mają zwykle średnicę około 5 milimetrów, ale zdarza się, że rozmiarami dorównują piłkom golfowym lub grejpfrutom. Największa zmierzona gradzina miała
średnicę 14 cm, ważyła 0,76 kilograma. Grad powstaje w chmurach burzowych, kiedy prądy wstępujące i zstępujące przenoszą kryształki lodu przez cieplejsze i chłodniejsze warstwy powietrza. Na zmianę topniejąc i zamarzając, kryształ rośnie – kiedy staje się zbyt ciężki, opada na ziemię w postaci gradu.
Do rozwiązania zadania nr 3, 6, 7 i 8 uczniowie mieli do dyspozycji odpowiednio:
- diagramy kołowe,
- tabelę podającą średnie dobowe temperatury powietrza i dobowe sumy opadów w jednym miesiącu w różnych miejscach,
- liniowy wykres temperatury powietrza w górach,
- wykres słupkowy rocznego przebiegu opadów w górach.
KARTA PRACY nr 2 1. Na podstawie tekstu nr 1 dokończ następujące zdanie
Recykling odpadów jest procesem bardzo korzystnym, gdyż pozwala on:
a/ ……… b/………..
Obejrzyj podane opakowanie. Znak ekologiczny umieszczony na nim oznacza ……….
………
2. Na podstawie informacji z podręcznika /str.123/ uzupełnij schemat:
3.Korzystając z diagramu kołowego, uzupełnij tabelę:
4.W oparciu o mapę Polski /podręcznik str. 105/ uzupełnij zdania:
Wigierski Park Narodowy znajduje się na Pojezierzu ………. .
Kampinoski Park Narodowy znajduje się na ……… od Warszawy.
Przez Pieniński Park Narodowy przepływa rzeka ……… .
Znajdujący się w Tatrzańskim Parku Narodowym szczyt Rysy ma wysokość …………..
m n.p.m.
5. Przeczytaj tekst nr 2 i zaznacz właściwą odpowiedź:
Do 2030 r. według prognoz średnia globalna temperatura wzrośnie o:
a/ 3,5 C b/ 5 C c/ 3,5 – 5 C d/ 0,5 C
Wzrost temperatury spowoduje podniesienie się poziomu mórz i oceanów o:
a/ 0,5 m b/ 1 m c/ 3,5 m d/ 5 m
Od 1900 roku do roku 1989 globalne temperatury wzrosły o około:
A/ 5 C b/ 0,5 C c/ 3,5 C d/ 3 C 6. Na podstawie tabeli nr 1 uzupełnij zdania:
W Polsce utworzono ……….. rezerwatów przyrody.
Obszary chronionego krajobrazu zajmują ……….. % powierzchni kraju.
Powierzchnia wszystkich parków narodowych w Polsce wynosi ………. ha.
7. Odczytaj z wykresu i zapisz, ile kg makulatury zebrali uczniowie klasy IV w kwietniu
………… kg
8. Uzupełnij tabelę, korzystając z diagramu słupkowego
Tekst nr 1
Odpady zawierają surowce
Wiele składników odpadów można użyć ponownie. Odzyskiwanie surowców z odpadów i ich powtórne wykorzystanie zwane popularnie
„recyklingiem”, nie tylko zmniejsza ilość odpadów ale pomaga równocześnie oszczędzać surowce
Typowy śmietnik zawiera:
Obszary chronione w Polsce
Obszar chroniony Ilość Powierzchnia w ha Procent powierzchni kraju
Parki narodowe 23 307 016 0,95
Rezerwaty 1 200 14 066 0,45
Parki krajobrazowe 105 2 130 299 6,81
Obszary chronionego 231 5 257 478 16,8
krajobrazu
Pomniki przyrody 23 529 - -
Leśne Kompleksy Promocyjne
10 445 670 1,42
Diagram słupkowy
Liczba wysypisk śmieci w woj. śląskim w latach 1998-2001
Tekst nr 2
W jakim tempie ociepla się klimat na świecie?
Według prognoz do 2030 r. średnia globalna temperatura wzrośnie o 3,5- 5 stopni Celsjusza.
Poziom mórz i oceanów podniesie nie przynajmniej o 0,5m. Woda zaleje delty wielkich rzek, w tym Żuławy, znikną np. Wenecja i Aleksandria oraz państewka położone na atolach.
Miniony XX wiek był najcieplejszy w tysiącleciu. 1989 roku, czyli przed upałami lat 90 Raport Badań Klimatycznych Uniwersytetu Wschodniej Anglii poinformował, ze globalne temperatury wzrosły ok. 0,5 stopnia Celsjusza od początku stulecia.
Literatura:
Paweł Fabijański. Najpiękniejsze miejsca 23 parki narodowe – Polska. Wyd. Podsiedlik Raniowski i Spółka.
Fokus. Numer specjalny 1 i 3/2003
Gertruda Maurer. I ty chronisz środowisko. Polski Klub Ekologiczny. Kraków 1991.
Bożena Zyznawska. Pomysły zamiast odpadów. Gospodarowanie odpadami domowymi.
Katowice 2003.
Niektóre zadania na kartach pracy należy wypełniać z wykorzystaniem podręcznika do przyrody dla klasy czwartej, wyd. Nowa Era.
