Scenariusz lekcji – Podstawowe różnice między kosztem a wydatkiem
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
-
zapoznanie uczniów z pojęciem kosztu i wydatku,-
wykazanie różnic między kosztem a wydatkiem,-
wyjaśnienie układów rodzajowego i funkcjonalnego.b. Umiejętności
- podzielenie poznanych kosztów na rodzajowe, materiałowe.
2. Metoda i forma pracy
Wykład.
3. Środki dydaktyczne
Brak.
4. Przebieg lekcji
Nauczyciel sprawdza listę obecności, a następnie wyjaśnia pojęcie: koszty.
Koszty stanowią wyrażone w ujęciu wartościowym celowe zużycie przedmiotów pracy, środków pracy, usług oraz wynagrodzenia za pracę w określonym czasie.
Nauczyciel pyta uczniów: jakie rodzaje kosztów znacie?
Uczniowie odpowiadają: zużycie materiałów, wynagrodzenia Nauczyciel: Od pojęcia „koszt” trzeba odróżnić wydatek.
Wydatek jest to rozchód środków pieniężnych na określony cel.
Wydatek może występować:
- równocześnie z powstaniem kosztu, np. wydanie materiałów do zużycia w momencie ich zakupu,
- przed powstaniem kosztu, np. wydatek na zakup materiałów, które zostaną zużyte w określonym okresie,
- po powstaniu kosztu, np. zapłata za zużyte wcześniej materiały.
Nauczyciel pyta uczniów: z jakimi wydatkami najczęściej mamy do czynienia w działalności gospodarczej?
Uczniowie odpowiadają: zakup materiałów, zapłata za energię, wypłata wynagrodzeń
1
Nauczyciel mówi: Koszty w księgowości są grupowane w następujących układach:
- rodzajowym, - funkcjonalnym.
Układ rodzajowy odpowiada na pytania: „Ile kosztów zostało poniesionych?” i „Jakiego rodzaju koszty zostały poniesione?”.
Układ, w którym grupuje się koszty poszczególnych funkcji działalności nazywa się układem funkcjonalnym.
Układ rodzajowy grupuje koszty na dwie grupy:
1) koszty materialne, 2) koszty niematerialne
Nauczyciel pyta: jak myślicie, jakie koszty zaliczamy do kosztów materialnych?
Uczniowie odpowiadają: koszty zużycia materiałów, środków trwałych, energii.
Nauczyciel dyktuje:
Do kosztów materialnych zaliczamy:
- zużycie materiałów, - zużycie środków trwałych, - zużycie energii,
- zużycie usług obcych.
Nauczyciel pyta: jakie koszty zaliczamy do kosztów niematerialnych:
Uczniowie odpowiadają: wynagrodzenia, kredyty bankowe.
Nauczyciel mówi:
Do kosztów niematerialnych zaliczamy:
- wynagrodzenia,
- narzuty na wynagrodzenia (składniki ZUS, odpisy na fundusze specjalne), - odsetki od pożyczek i kredytów,
- pozostałe koszty o charakterze niematerialnym, np. opłaty za szkolenie pracowników, prenumerata.
Nauczyciel mówi:
Dla każdego rodzaju kosztu otwieramy odrębne konto.
Koszty księgujemy zawsze po stronie Wn (Debet).
Nauczyciel mówi: mamy jeszcze inny podział kosztów na koszty stałe i zmienne; jak myślicie, jakie są koszty stałe?
Uczniowie odpowiadają: takie, których wartość jest stała, od niczego nie zależą.
Nauczyciel objaśnia:
Do kosztów stałych zalicza się koszty, które niezależnie od zmian wielkości produkcji 2
pozostają na prawie jednakowym poziomie.
Jako przykład kosztów stałych można wymienić koszty zarządu jednostki, na które składają się pensje personelu kierowniczego i administracyjnego, czynsze, dzierżawy, amortyzacja środków trwałych.
Nauczyciel mówi: Kosztami zmiennymi są te koszty, które w miarę wzrostu rozmiarów produkcji rosną, a w miarę jego spadku – maleją.
Nauczyciel mówi: wymieńcie rodzaje kosztów zmiennych.
Uczniowie wymieniają: zużycie materiałów, energii, towarów, paliwa.
Nauczyciel mówi: Typowym przykładem kosztów zmiennych jest wartość zużycia na cele produkcyjne surowców oraz płac pracowników na akordzie.
Zakończenie lekcji
Nauczyciel zamyka dziennik i wychodzi z sali.
3
