1. Co nas łączy? Charakterystyka głównych bohaterów Kamieni na szaniec Aleksandra Kamińskiego
a. 1. Cele lekcji
i. a) Wiadomości Uczeń:
• zna treść książki A. Kamińskiego Kamienie na szaniec.
ii. b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi na podstawie tekstu dopasować przykładowe opisy do poszczególnych sylwetek bohaterów,
• potrafi znaleźć cechy wspólne, łączące wszystkich trzech bohaterów utworu,
• potrafi rozwiązywać problemy w sposób twórczy,
• rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów,
• potrafi odnieść analizowane cechy charakteru postaci literackich do własnych postaw życiowych.
b. 2. Metoda i forma pracy
Praca w grupach, praca z tekstem
c. 3. Środki dydaktyczne
Kartki z informacjami o bohaterach (załącznik 1)
d. 4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć.
ii. b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel dzieli klasę na 4 bądź 5 grup, każda z nich otrzymuje zestaw z opisem trzech głównych bohaterów paradokumentu A. Kamińskiego Kamienie na szaniec: Zośki, Rudego i Alka. Opisy są umieszczone na karteczkach. Zadaniem uczniów jest dopasowanie ich do poszczególnych
bohaterów. Każdy zespół otrzymuje arkusze szarego papieru z wypisanymi imionami bohaterów, w wolne miejsca przyklejają opisy, starając się, aby były one zgodne z kolejnością zdarzeń w utworze.
Uczniowie mogą również dopisać te wydarzenia lub informacje, które są im znane, a których nie ma na podanych kartkach. Następnie grupy prezentują plakaty na forum klasy, omawiają je i odpowiadają na pytania ze strony innych członków grup (załącznik 1).
2. Następnie uczniowie rozmawiają na temat, które z cech bohaterów, spośród wypisanych na
kartkach, było trudno im dopasować do konkretnej osoby i dlaczego. Uczniowie powinni zauważyć, że chłopcy mieli wiele wspólnych cech charakteru, jak: odwaga, komunikatywność, wpojony od młodości patriotyzm, rozwijanie zainteresowań, cechy przywódcze, umiejętność współdziałania, odkrywanie talentów, otwartość, współczucie, pomysłowość.
iii. c) Faza podsumowująca
Uczniowie dyskutują na temat, które cechy charakteru głównych bohaterów Kamieni na szaniec są im szczególnie bliskie, które chcieliby w sobie wykształcić, a które może mają.
e. 5. Bibliografia
Kamiński A., Kamienie na szaniec, Czytelnik, Warszawa 2000.
f. 6. Załączniki
i. a) Informacje o bohaterach (Opisy poszczególnych bohaterów do wycięcia).
Załącznik 1.
Ojciec zaraził go patriotyzmem, gdyż sam jako młody chłopak walczył w I Brygadzie Legionów Piłsudskiego i dostał odznakę Virtuti Militari.
Miał siostrę o imieniu Danuta.
Jego matka organizowała tajne szkoły polskie pod zaborem rosyjskim.
Ten bohater miał bardzo dobre relacje z matką, przyjaźnił się z nią.
Jego ojciec był dyrektorem Fabryki Karabinów, w listopadzie 1939 roku został rozstrzelany, gdyż odmówił współpracy z Niemcami.
Jego matkę wywieziono do obozu koncentracyjnego, nie wiedziała o śmierci syna.
Miał jasne włosy, piegi i był rudawy.
W gimnazjum przezwano go imieniem dziewczyny, gdyż miał dziewczęcy wygląd, niebieskie oczy i blond czuprynę.
Zakochany był w Baśce.
Szybko mówił, energicznie wymachiwał rękami, wysportowany, najlepszy narciarz, uwielbiał ryzyko, wybierał do zdobycia najwyższe góry, mało zbadane szlaki.
Niespokojna dusza, spragniona niecodzienności.
Dużo rozmawiał ze swoim ojcem profesorem.
Był bardzo zdolny, ale uczył się na czwórkach.
Znakomity kucharz.
Całą duszę wkładał w rozmowy, dlatego bardzo go lubili koledzy, miał wręcz swoich wielbicieli.
Komendant „Wawra”, zawsze spokojny i opanowany.
Wymyślił odznakę dla Buków: 23 w trójkącie na pomarańczowym tle; artystycznie uzdolniony.
Komendant Hufca Szarych Szeregów, organizator wypraw ćwiczebnych do lasu.
Pisał pamiętnik.
Wymyślił hasło Tylko świnie siedzą w kinie.
Narysował 80 żółwi, znak według którego ludzie powinni pracować wolniej na rzecz Niemców.
Przezywano go Kotwicki.
Najsprawniej wybijał szyby u fotografów.
Zmarł jako ostatni z bohaterów książki.
Był bohaterem „kopernikowskiej” afery.
ii. b) Notatki dla nauczyciela Przykładowe rozwiązanie ćwiczenia.
Rudy:
Ojciec zaraził go patriotyzmem, gdyż sam jako młody chłopak walczył w I Brygadzie Legionów Piłsudskiego i dostał odznakę Virtuti Militari.
Miał siostrę o imieniu Danuta.
Miał jasne włosy, piegi i był rudawy.
Znakomity kucharz.
Wymyślił odznakę dla Buków: 23 w trójkącie na pomarańczowym tle; artystycznie uzdolniony.
Wymyślił hasło Tylko świnie siedzą w kinie.
Przezywano go Kotwicki.
Narysował 80 żółwi, znak według którego ludzie powinni pracować wolniej na rzecz Niemców.
Zośka:
Jego matka organizowała tajne szkoły polskie pod zaborem rosyjskim.
W gimnazjum przezwano go imieniem dziewczyny, gdyż miał dziewczęcy wygląd, niebieskie oczy, blond czuprynę.
Dużo rozmawiał ze swoim ojcem profesorem.
Był bardzo zdolny, ale uczył się na czwórkach.
Komendant „Wawra”, zawsze spokojny i opanowany.
Komendant Hufca Szarych Szeregów, organizator wypraw ćwiczebnych do lasu.
Pisał pamiętnik.
Zmarł jako ostatni z bohaterów książki.
Alek:
Jego ojciec był dyrektorem Fabryki Karabinów, w listopadzie 1939 roku został rozstrzelany, gdyż odmówił współpracy z Niemcami.
Zakochany był w Baśce.
Jego matkę wywieziono do obozu koncentracyjnego, nie wiedziała o śmierci syna.
Szybko mówił, energicznie wymachiwał rękami, wysportowany, najlepszy narciarz, uwielbiał ryzyko, wybierał do zdobycia najwyższe góry, mało zbadane szlaki.
Niespokojna dusza, spragniona niecodzienności.
Całą duszę wkładał w rozmowy, dlatego bardzo go lubili koledzy, miał wręcz swoich wielbicieli.
Był bohaterem „kopernikowskiej” afery.
Najsprawniej wybijał szyby u fotografów.
iii. c) Zadanie domowe
Z którym z bohaterów Kamieni na szaniec najchętniej byś się zaprzyjaźnił i dlaczego?
g. 7. Czas trwania lekcji
45 minut
h. 8. Uwagi do scenariusza
brak
