Ćwiczenie Co nas łączy – co nas dzieli?
Wyznanie Miejsce modlitwy
Głowa Kościoła/
związku wyznaniow ego
Sakramenty Kapłani Podstawy wiary
Katolicyzm
Prawosławie
Protestantyzm
Anglikanizm
Cechy wspólne chrześcijaństwa:
Rzymsko katolicy
Termin ten (od grec. katholou – globalnie, całościowo) odnosi się do powszechności i
jedności wiary. Kościół katolicki stanowi pewną całość, co wyraża się w słowach: „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół”.
Cechy charakterystyczne:
– niewidzialna Głowa Kościoła – Chrystus;
– widzialna Głowa Kościoła – papież (Biskup Rzymu);
– siedem Sakramentów Świętych;
– nauka oparta na Piśmie Świętym i Tradycji (ustny przekaz wiary);
– wiara w Trójcę Świętą;
– hierarchia w Kościele: papież, biskupi, kapłani, diakoni;
– Msza św. – centralny punkt roku liturgicznego (bezkrwawa ofiara Chrystusa, w czasie której oddaje się On Ojcu pod postaciami chleba i wina przeistoczonymi w Ciało i Krew);
– Rok liturgiczny oparty na dwóch ważnych wydarzeniach z życia Chrystusa (Boże Narodzenie, Zmartwychwstanie);
– wiara w życie wieczne;
– kodeks moralny (Dekalog, 2 Przykazania Miłości);
– miejsce modlitwy: kościół.
Prawosławie
Po schizmie wschodniej w 1054 r. Kościół zachodni nazywa siebie katolickim, natomiast chrześcijanie Wschodu określają się Kościołem prawosławnym, mając na myśli naukę 7 soborów ekumenicznych, jakie się odbyły w latach 325–787.
Cechy charakterystyczne Kościoła prawosławnego:
– nie uznaje zwierzchności Biskupa Rzymu (papieża);
– istnieje 15 niezależnych Kościołów, które wyznają tę samą wiarę i celebrują tę samą liturgię;
– podstawowa różnica między katolicyzmem a prawosławiem: Filioqe (prawosławie przyjmuje, że Duch Święty pochodzi tylko od Ojca; katolicyzm uważa, że od Ojca i Syna);
– posiadają 7 sakramentów świętych;
– hierarchia: biskupi wyłaniani spośród mnichów; kapłani, diakoni;
– niektóre Kościoły prawosławne (konstantynopolitański, rumuński, grecki, fiński) używają kalendarza gregoriańskiego na święta stałe, kalendarza juliańskiego na święta ruchome (inne np.: Kościół jerozolimski, rosyjski, serbski – używają tylko kalendarza juliańskiego);
– miejsce modlitwy: cerkiew;
– rok 1965 – odwołanie wzajemnych ekskomunik przez Kościół katolicki i prawosławny (papież Paweł VI i patriarcha Konstantynopola – Atenagoras).
Kościoły reformowane
Związki wyznaniowe protestanckie:
XVI wiek – powstanie związków wyznaniowych: luterańskich (Niemcy, Skandynawia);
kalwińskich (Szwajcaria romańska, Holandia, Szkocja i inne).
• Luteranizm:
– zapoczątkowany przez Marcina Lutra; ok. 70 mln wyznawców;
– istnieją różne typy kościołów luterańskich;
– cztery zasady: 1. Biblia jest podstawowym źródłem wiary, 2. Zbawienie jest darem Boga, 3. Zbawienie jest łaską niezasłużoną i bezwarunkową, 4. Chrystus jest jedynym pośrednikiem między ludźmi a Bogiem;
– celebrują sakrament chrztu i Wieczerzy Pańskiej;
– kapłanów nie obowiązuje celibat, dopuszcza do kapłaństwa kobiety;
– miejsce modlitwy: zbór
• Kalwinizm:
– główny przedstawiciel Jan Kalwin;
– 4 zasady: tylko wiara, tylko łaska, tylko Pismo, tylko Chrystus.
• Kościół anglikański (Henryk VIII – 1534 r.) Cechy charakterystyczne:
– ok. 450 diecezji rozsianych po świecie (ok. 70 mln wyznawców) – posługują się głównie: „Księgą wspólnej modlitwy”
– cechy charakterystyczne: Pismo Św.; wyznanie wiary przekazane w pierwszych wiekach chrześcijaństwa; sakrament chrztu św. i obrzęd Wieczerzy Pańskiej; episkopat oparty na sukcesji historycznej, dopuszcza do kapłaństwa kobiety (1992 r.), kapłanów nie
obowiązuje celibat.
– miejsce modlitwy: zbór
(Na podstawie EC: s. 42–43, 338–340, 599–605, 610–612)
Związki wyznaniowe nie są kościołami, przerwana została sukcesja apostolska.
Modlitwa św. Jana Pawła II:
O Ty, która jesteś
pierwszą służebnicą jedności Chrystusowego Ciała ukształtowanego pod Twoim macierzyńskim sercem, pomóż nam,
pomóż wszystkim wiernym,
którzy tak boleśnie odczuwają dramat dziejowych podziałów chrześcijaństwa, odnajdywać wytrwale drogę
do jedności Ciała Chrystusa poprzez bezwzględną wierność Duchowi Prawdy i Miłości, który został im dany
za cenę Krzyża i Śmierci Twego Syna, Matko!