AKT OSKARŻENIA 1. ANDRZEJOWI WŁADYSŁAWOWI O W C Z A R Z O W I 2. ZBIGNIEWOWI RYSZARDOWI Z U B O W S K I E M U

(1)

PROKURATURA REJONOWA W LUBLINIE

1 Ds 354/83/S

Lublin, dnia 18 lipca 1984 r.

AKT OSKARŻENIA przeciwko:

1. ANDRZEJOWI WŁADYSŁAWOWI O W C Z A R Z O W I 2. ZBIGNIEWOWI RYSZARDOWI Z U B O W S K I E M U 3. TADEUSZOWI S K I B I E

osk. z art.278 par.3 kk, art.270 par.1 kk, art. 271 par.1 kk w zw. z art.

273 par 2 kk, art 282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk 4. JULIANOWI HENRYKOWI M I G D A L O W I

osk. Z art. 270 par.1 kk, art. 271 par.1 kk, art. 273 par.1 i 2 kk, art.

282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk

5. EDWARDOWI FRANCISZKOWI SZELEŹNIAKOWI 6. GRZEGORZOWI IGNACEMU WOŁCZYKOWI

osk . Z art.278 par.1 kk, art. 270 par.1 kk, art. 271 par.1 kk w zw. Z art.

273 par.2 kk, art. 282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk 7. CECYLII W Ó J C I K

8. ZOFII W I Ś N I E W S K I E J

osk. z art. 278 par. 3 kk, art. 270 par.1 kk, art.271 par. 1 kk w zw. z art.

273 par.2 kk, art. 282a par.1 kk w zw. z art. 10 par.2 kk 9. ANDRZEJOWI Z U B O W S K I E M U

10. WŁADYSŁAWOWI R O Z M U S O W I

osk. z art. 270 par. 1 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art. 273 par. 2 kk, art. 282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par 2 kk.

O S K A R Ż A M:

1. ANDRZEJA WŁADYSŁAWA O W CZ A R Z A s. Józefa i Balbiny z domu Koza, ur. 10 sierpnia 1944 r. W Puławach, zam. Puławy ul. Kołłątaja 38/1, pochodzenia społecznego robotniczego, obywatelstwa i narodowości polskiej, żonatego,

(2)

ojca dwojga dzieci w wieku 16 i 11 lat, o wykształceniu zasadniczym zawodowym, z zawodu aparatowego, zatrudnionego w Zakładach Azotowych w Puławach w

charakterze aparatowego, zarabiającego 12.570 zł. miesięcznie, bez majątku, nie karanego /k.1102/, /tymczasowo

aresztowanego od 20 grudnia 1983 r. do dnia 16 marca 1984 r.

k.563, 1070/

o t o, ż e:

I – w okresie od grudnia 1981 r. do 20 grudnia 1983 r. w Puławach woj.

Lubelskiego, pełnił czynności kierownicze w komisji zakładowej rozwiązanego NSZZ "Solidarność" działającej w miejscowych Zakładach Azotowych zajmując się rozpowszechnianiem nielegalnych wydawnictw tego związku zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. 278 par. 3 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art. 273 par. 2 kk, art.

282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk;

2. ZBIGNIEWA RYSZARDA Z U B O W S K I E G O, s.

Jana i Marii z domu Pawłowska, urodzonego 26 marca 1950 r.

w Puławach, zam. Puławy ul. 22 Lipca 29/16, pochodzenia społecznego robotniczego, obywatelstwa i narodowości

polskiej, żonatego, ojca dwojga dzieci w wieku 2 i 12 lat, o wykształceniu zasadniczym zawodowym, z zawodu chemika, ostatnio zatrudnionego w Zakładach Azotowych w Puławach w charakterze aparatowego, zarabiającego 14.756 zł.

miesięcznie, bez majątku, nie karanego /k.1149/, /tymczasowo aresztowanego od dnia 29 grudnia 1983 r. - przebywającego w Areszcie Śledczym w Lublinie k. 864/

o t o, ż e:

II – od grudnia 1981 r. do 28 grudnia 1983 r. w miejscu jak w pkt I, pełnił czynności kierownicze w komisji zakładowej działającej w miejscowych Zakładach Azotowych zajmując się organizowaniem wydawania i rozpowszechniania nielegalnych

wydawnictw tego związku zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. 278 par. 3 kk, art. 270 par.1 kk i art. 271 par. 1 kk w zw. z art.

273 par. 2 kk, art. 282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk;

3. TADEUSZA S K I B Ę s. Ignacego i Józefy z domu Kozioł, urodzonego 16 maja 1934 r. w Świdniku Dużym, zam. Puławy ul. Izabelli 5/5, pochodzenia społecznego chłopskiego,

obywatelstwa i narodowości polskiej, żonatego, ojca dwojga dzieci w wieku 18 i 22 lat, o wykształceniu wyższym z zawodu biologa, zatrudnionego w IUNG w Puławach w charakterze adiunkta, zarabiającego 13.661 zł. miesięcznie, bez majątku,

(3)

nie karanego /k.1063/, /tymczasowo aresztowanego od 27 grudnia 1983 do dnia 25 stycznia 1984 r. k.743.928/

o to, że:

III – w okresie od grudnia 1981 r. do 27 grudnia 1983 r. W miejscu jak w pkt I, pełnił czynności kierownicze w komisji zakładowej rozwiązanego NSZZ "Solidarność"

działającej w miejscowym Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa zajmując się rozpowszechnianiem wydawnictw tego związku, zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

282a par 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk;

4. JULIANA HENRYKA M I G D A L A s. Stanisława i Janiny z domu Taracha, urodzonego 5 marca 1938 r. w

Puławach, zam. w Puławach ul. Leśna 10/65, pochodzenia społecznego robotniczego, obywatelstwa i narodowości

polskiej, żonatego, ojca dwojga dzieci w wieku 20 i 10 lat, o wykształceniu wyższym rolniczym, z zawodu inżyniera

rolnika, zatrudnionego w IUNG w Puławach na stanowisku adiunkta, zarabiającego 19.800 zł. miesięcznie, bez majątku, nie karanego /k.1243/, /postanowieniem z dnia 16 maja 1984 r.

zastosowano środek zapobiegawczy w postaci dozoru MO k.1204/

o t o, ż e:

IV – w okresie od stycznia 1982 r. do grudnia 1983 r. w miejscu jak w pkt. I,

organizował druk i rozpowszechniał nielegalne wydawnictwa rozwiązanego NSZZ

"Solidarność" zawierające treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego

tj. o czyn z art. 270 par. 1 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art. 273 par. 1 i 2 kk, art. 282a par 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk;

5. EDWARDA FRANCISZKA S Z E L E Ź N I A K A s. Jana i Ireny z domu Drążkiewicz, urodzonego 7 września 1946 r. w Kurowie, zam. w Puławach ul. Czartoryskich 8/8, pochodzenia społecznego chłopskiego, obywatelstwa i narodowości

polskiej, żonatego, ojca dwojga dzieci w wieku 4 i 5 lat, o wykształceniu wyższym rolniczym, z zawodu inżyniera

rolnika, zatrudnionego w IUNG w Puławach w charakterze starszego asystenta, zarabiającego 11.026 zł. miesięcznie, bez majątku, nie karanego /k.1064/, /tymczasowo aresztowanego od dnia 28 grudnia 1983 r. do dnia 29 lutego 1984 r. k.829 – na wolności, zastosowano poręczenie społeczne /k.1015/

(4)

o to, że:

V – w okresie od grudnia 1981 r. Do 28 grudnia 1983 r. W miejscu jak w pkt I, brał udział w rozwiązanym NSZZ "Solidarność" zajmując się rozpowszechnianiem nielegalnych wydawnictw tego związku zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. 278 par. 1 kk, art. 270 par. 1 kk, art. 271 par 1 kk w zw. z art.

6. GRZEGORZA IGNACEGO W O Ł C Z Y K A s.

Ignacego i Sabiny z domu Kalecińska, urodzonego 13 marca 1954 r. w Starachowicach, zam. Puławy ul. Sieroszewskiego 17, pochodzenia społecznego robotniczego, obywatelstwa i narodowości polskiej, żonatego, ojca dwojga dzieci w wieku 9 lat, o wykształceniu wyższym, z zawodu historyka,

zatrudnionego ZZG – Zespół Handlu "Veritas" w Warszawie w charakterze inspektora nadzoru, zarabiającego 13.236 zł.

miesięcznie, bez majątku, nie karanego /k.974/, /tymczasowo aresztowanego od dnia 9 stycznia 1984 r. - przebywającego w Areszcie Śledczym w Lublinie k.925/

o t o, ż e:

VI – w okresie od grudnia 1981 r. do 31 grudnia 1983 r. w miejscu jak w pkt I, brał udział w rozwiązanym NSZZ "Solidarność" zajmując się sporządzaniem artykułów zamieszczanych w nielegalnych wydawnictwach tego związku zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości

mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. 278 par. 1 kk, art. 270 par. 1 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art.

7. CECYLIĘ W Ó J C I K z domu Kłyza c. Franciszka i Pauliny z domu Dziewa, ur. 4 lutego 1942 r. w Jarocinie, zam Puławy ul. Czartoryskich 17/8, pochodzenia społecznego robotniczego, obywatelstwa i narodowości polskiej, rozwiedzioną, matkę jednego dorosłego dziecka, o wykształceniu średnim ogólnokształcącym, bez zawodu, zatrudnioną w RSW "Prasa-Książka-Ruch" w Puławach w charakterze księgowej, zarabiającej 9.509 zł. miesięcznie, bez majątku, nie karaną /k.1161/, /tymczasowo aresztowaną od dnia 22 grudnia 1983 r. do 16 stycznia 1984 r. k.630,917/

o t o, ż e:

VII – w okresie od stycznia 1982 r. do 22 grudnia 1983 r. w miejscu jak w pkt I, pełniła czynności kierownicze w rozwiązanym NSZZ "Solidarność" zajmując się rozpowszechnianiem nielegalnych wydawnictw tego związku zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości

(5)

mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. 278 par. 3 kk, art. 270 par. 1 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art.

8. ZOFIĘ W I Ś N I E W S K Ą z domu Górecką, c.

Stanisława i Wandy z domu Błaszczyńska , urodzoną 11 lipca 1948 r. w Kazimierzu Dolnym, zam. Puławy ul. Leśna 13/70, pochodzenia społecznego chłopskiego, obywatelstwa i narodowości polskiej, mężatkę, bezdzietną, o wykształceniu wyższym ekonomicznym, z zawodu ekonomistkę,

zatrudnioną w RPPP "Bacutil" w Puławach, zarabiającą 13.409 zł. miesięcznie, bez majątku, nie karaną /k.1047/, /tymczasowo aresztowaną od dnia 29 grudnia 1983 r. do 29 marca 1984 r.

k.878,1123/

o t o, ż e:

VIII – w okresie od grudnia 1981 r. Do 29 grudnia 1983 r. w miejscu jak w pkt I, pełniła czynności kierownicze w rozwiązanym NSZZ "Solidarność" zajmując się rozpowszechnianiem nielegalnych wydawnictw tego związku zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. 278 par.3 kk, art.270 par. 1 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art.

9. ANDRZEJA JANA Z U B O W S K I E G O s.

Mieczysława i Sabiny z domu Kłopotowska, urodzonego 24 maja 1942 r. W Puławach, zam. Puławy ul. Kołłątaja 29/4, pochodzenia społecznego robotniczego, obywatelstwa i narodowości polskiej, żonatego, ojca dwojga dzieci w wieku 17 i 15 lat, o wykształceniu średnim technicznym, z zawodu kuśnierza, rencistę, pobierającego rentę w kwocie 10.000 zł, bez majątku, nie karanego /k.1244/, /postanowieniem z dnia 16 maja 1984 r. Zastosowano środek zapobiegawczy w postaci dozoru MO k.1208/

o t o, ż e:

IX – wiosną 1982 r. w Kurowie woj. lubelskiego, zorganizował na terenie

miejscowych Zakładów Futrzarskich rozpowszechnianie wydawnictw rozwiązanego NSZZ "Solidarność" zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające

naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

tj. o czyn z art. art.270 par. 1 kk, art. 271 par. 1 kk w zw. z art. 273 par. 2 kk, art. 282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk;

10. WŁADYSŁAWA R O Z M U S A s. Franciszka i

Kunegundy z domu Sumecka, urodzonego 2 stycznia 1939 r.

(6)

w Zarzeczu, zam. Kurów ul. Głowackiego 11, pochodzenia społecznego chłopskiego, obywatelstwa i narodowości

polskiej, żonatego, ojca trojga dzieci w wieku 18, 13, 3 lat, o wykształceniu średnim technicznym, z zawodu kuśnierza, zatrudnionego w Lubelskich Zakładach Futrzarskich w Kurowie w charakterze mistrza, zarabiającego 15.850 zł.

miesięcznie, bez majątku, nie karanego /k.1261/,

/postanowieniem z dnia 16 maja 1984 r. zastosowano środek zapobiegawczy w postaci dozoru MO k.1200/

o t o, ż e:

X – w okresie od wiosny 1982 r. Do grudnia 1983 r. W miejscu jak w pkt IX,

rozpowszechniał wydawnictwa rozwiązanego NSZZ "Solidarność" zawierających treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju publicznego,

282a par. 1 kk w zw. z art. 10 par. 2 kk;

Na zasadzie art. 16 i 21 par. 1 kpk sprawa podlega rozpoznaniu przez Sąd Rejonowy w Puławach w trybie z w y c z a j n y m.

(7)

U Z A S A D N I E N I E

k.1-4 W dniach 25 i 26 kwietnia 1983 r. W różnych miejscach publicznych na terenie Puław ujawniono kilkaset sztuk ulotek o treści nawołujących do bojkotu obchodów Święta 1-go Maja oraz lżących naczelne organy władzy państwowej i Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą. Ulotki te sygnowane były przez "Solidarność" Ziemi Puławskiej oraz "Solidarność" Zakładów Azotowych w Puławach.

W związku z powyższym w dniu 29 kwietnia 1983 r.

Prokurator Rejonowy w Puławach wszczął w tej sprawie śledztwo w toku którego ustalono następujący stan faktyczny.

W dniu 13 grudnia 1981 r. z chwilą ogłoszenia stanu wojennego została zawieszona działalność wszystkich związków zawodowych w tym i NSZZ „Solidarność”. Już w początkowym okresie obowiązywania stanu wojennego niektórzy byli działacze NSZZ „Solidarność” rozpoczęli nielegalną działalność związkową, polegającą między innymi na wydawaniu biuletynów, informatorów oraz ulotek.

W pierwszych miesiącach 1982 r. na terenie Puław rozpoczęła działalność nielegalna organizacja pod nazwą Komitet Obrony Narodowej NSZZ „Solidarność” Ziemi Puławskiej. W kwietniu 1982 r. część osób działających w tej organizacji została aresztowana, a następnie skazana wyrokiem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Organizacja ta swoją działalność oparła na byłych działaczach komisji zakładowych NSZZ „Solidarność” z terenu miasta Puławy. Zajęła się ona drukiem biuletynów oraz ulotek. Ponadto zorganizowano pomoc materialną dla tzw. osób

„represjonowanych”. Działalność tej organizacji opierała się na systemie piątkowym.

Jednocześnie w tym samym okresie rozpoczęły działalność tajne komisje zakładowe NSZZ „Solidarność”. Komisje takie powstały między innymi w Zakładach Azotowych w Puławach oraz w Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa.

k.574 Przewodniczącym tajnej komisji zakładowej w Zakładach Azotowych został Marek Matras, który ujawnił swoją nielegalną działalność korzystając z przepisów ustawy o amnestii z dnia 21 lipca 1983 r. Był on jednocześnie członkiem Regionalnej Komisji Koordynacyjnej w Lublinie, która była organem wykonawczym Tymczasowego Zarządu Regionu Środkowo-Wschodniego. W trakcie zebrań RKK ustalono program działania, który realizowany był także na terenie Puław przez Tymczasowy Zarząd Oddziału Ziemi Puławskiej, w skład którego weszły niektóre z osób rozwiązanego Komitetu Obrony Narodowej. Tymczasowy Zarząd Ziemi Puławskiej kierował działaniem tajnych Komisji Zakładowych z terenu Puław.

W skład tajnej Komisji Zakładowej Zakładów Azotowych w Puławach obok Marka Matrasa weszły następujące osoby: Zbigniew Zubowski, Andrzej Owczarz i Jerzy Kustra.

Oni to realizując program podziemnych struktur związkowych ustalili w trakcie zebrań, które odbywały się w mieszkaniach prywatnych formy i metody działania na terenie Zakładów Azotowych.

Z zeznań Jerzego Kustry, który skorzystał z ustawy o amnestii oraz innych świadków i wyjaśnień podejrzanego Andrzeja Owczarza wynika, że członkowie w/w Komisji utworzyli w poszczególnych wydziałach Zakładów Azotowych konspiracyjne struktury, które zajęły się kolportażem wydawnictw podziemnych struktur NSZZ „Solidarność” oraz zbieraniem składek na nielegalną działalność związkową. Podejrzany Andrzej Owczarz i Zbigniew Zubowski oraz Jerzy Kustra kierowali wyżej opisaną działalnością. Byli inicjatorami akcji malowania na terenie Zakładów napisów między innymi takich jak:

(8)

„ZOMO + SB = SS”, „Sowiety to wróg”, „PZPR precz z symbolem szubienicy”¹, „Precz z juntą Jaruzela” oraz symboli „Solidarności walczącej”. Zorganizowali oni także „akcję balonową”, która polegała na kolportażu ulotek przy pomocy balonów. W związku z głoszonymi przez podziemie hasłami bojkotu prasy przeprowadzono akcje rozrzucania na terenie Zakładu dzienników wydawanych przez organa PZPR. Osoby uczestniczące w akcjach inicjowanych przez Komisję Zakładową Zakładów Azotowych niejednokrotnie pod presją psychiczną zmuszane były do wykonywania poleceń osób kierujących nielegalną działalnością. Szereg z tych osób skorzystało z ustawy o amnestii. Tajna Komisja Zakładowa Zakładów Azotowych prowadziła także działalność wydawniczą.

Ukazywał się biuletyn Komisji Zakładowej Zakładów Azotowych oraz ulotki sygnowane przez tę Komisję.

Na jednym z zebrań Komisji Zakładowej Zakładów Azotowych poruszona była sprawa poligrafii, którą zorganizować miał Zbigniew Zubowski. O tym, że działalność taka była prowadzona w szerokim zakresie świadczy duża ilość kolportowanych wydawnictw sygnowanych przez Komisję Zakładów Azotowych. Wynika to także z zeznań Jerzego Kustry i wyjaśnień Andrzeja Owczarza.

Działalność Komisji Zakładowej w Zakładach Azotowych była kontynuowana do końca 1983 r.

Podobną szeroką nielegalną działalność związkową prowadziła powstała w 1982 r. Komisja Zakładowa w Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa.

Pierwsze nielegalne wydawnictwa drukowane były właśnie na terenie tego Instytutu. Było to pod koniec 1981 r. Następnie urządzenia poligraficzne były przenoszone do różnych mieszkań na terenie Puław, gdzie odbywał się druk wydawnictw.

Drukiem nielegalnych wydawnictw zajmowali się pracownicy IUNG Zbigniew Lipa, Leszek Biały oraz inne osoby.

Znaczącą rolę w pracy konspiracyjnej Komisji Zakładowej odgrywali pracownicy naukowi IUNG Tadeusz Skiba, Edward Szeleźniak, Julian Migdal i inni, którzy skorzystali z ustawy o amnestii ujawniając swoją działalność.

Podejrzany Tadeusz Skiba jak wynika z zeznań świadków Włodzimierza Maziarczyka i Zbigniewa Białego kierował kolportażem nielegalnych wydawnictw struktur

„Solidarności” oraz dostarczał je kolporterom.

Wydawnictwa te rozprowadzane były na terenie IUNG przez sieć kolporterów zatrudnionych w poszczególnych komórkach organizacyjnych IUNG.

Część wydawnictw kolportowanych na terenie IUNG była odpłatna, a pieniądze uzyskane z ich sprzedaży przekazywano m. in. Tadeuszowi Skibie.

Kolportażem tych wydawnictw zajmowali się także Edward Szeleźniak i Julian Migdal.

./.

Ponadto Julian Migdal uczestniczył w organizacji druku nielegalnych wydawnictw. Z jego inicjatywy Barbara Sadura podjęła się

sporządzania matryc do drukowania wydawnictw. Razem z nią czynność tę wykonywała Barbara Misiołek. Od nich też Zbigniew Lipa odbierał matryce, które wykorzystywał do

1 Powinno być chyba: "PZPR precz" z symbolem szubienicy.

(9)

druku. Teksty do biuletynów opracowywane były między innymi przez podejrzanego Grzegorza Wołczyka. Były one w rękopisach bądź w maszynopisach. Przekazywał je on do punktu, w którym sporządzano matryce, bądź Zbigniewowi Lipie w umówionym miejscu. Barbara Sadura i Zbigniew Lipa w czasie okazania rozpoznali biuletyny i ulotki, które zostały przez nich wydrukowane.

Na terenie Puław zorganizowana była sieć kolportażu nielegalnych wydawnictw. Były one rozprowadzane do wszystkich większych zakładów pracy poprzez główne punkty kolportażu. Jak wynika z zeznań Juliusza Bączkowskiego punkty takie były zorganizowane w mieszkaniu podejrzanej Cecylii Wójcik, a w

późniejszym okresie w mieszkaniu Marii Kurzępy.

Juliusz Bączkowski dostarczył w/w osobom listę zakładów pracy w Puławach i Kurowie, gdzie miały być dostarczane biuletyny. Cecylia Wójcik dokonywała rozdziału posiadanych wydawnictw zgodnie z zakodowanym systemem podanym jej przez Juliusza

Bączkowskiego. Z mieszkania Cecylii Wójcik odbierane były biuletyny i inne wydawnictwa przez kolporterów, którzy dostarczali je między innymi do Zakładów Azotowych, IUNG Zakładów Futrzarskich w Kurowie. Biuletyny do głównych punktów kolportażu dostarczane były przez Zbigniewa Lipę oraz na hasło przez nieznanego mężczyznę. Mężczyzna ten dostarczał wydawnictwa spoza terenu Puław. Właśnie te wydawnictwa kierowane były do poligrafii, gdzie dokonywano ich przedruku.

Kolporterzy, którzy zgłaszali się do Cecylii Wójcik i Marii Kurzępy odbierali biuletyny po podaniu hasła. Oni też dostarczali pieniądze uzyskane ze sprzedaży odpłatnych

wydawnictw.

Kolportaż wydawnictw na terenie Zakładów Futrzarskich w Kurowie zorganizował Andrzej Zubowski na polecenie Zbigniewa Zubowskiego. Było to wiosną 1982 r. Zbigniew Zubowski otrzymał od Andrzeja

Zubowskiego adres Henryki Zając, która odbierała nielegalne wydawnictwa z głównego punktu kolportażu, a następnie przewoziła je do Kurowa i tam przekazywała

Władysławowi Rozmusowi, który kolportował je wśród pracowników miejscowych Zakładów Futrzarskich.

W grudniu 1983 r. kiedy to w wyniku działań podjętych przez Służbę Bezpieczeństwa WUSW w Lublinie szereg osób skorzystało z ustawy o amnestii, podejrzana Zofia Wiśniewska swoim działaniem spowodowała

wydanie grudniowego numeru biuletynu Ziemi Puławskiej. W tym celu nawiązała kontakt ze Zbigniewem Lipą polecając mu wydanie tego biuletynu, co miało być odpowiedzią na

„represje” w Puławach. Ze Zbigniewem Lipą ustaliła hasło oraz miejsce odbioru wydrukowanych wydawnictw. Jak wynika z zeznań Leszka Białego biuletyn ten wydrukował on. Na hasło ustalone między Lipą a Wiśniewską przekazał on go nieznanemu mężczyźnie. Fakt ten świadczy o tym, że Zofia Wiśniewska odgrywała czołową rolę w podziemnych strukturach NSZZ „Solidarność”.

Z przeprowadzonych w sprawie niniejszej

przesłuchań pomieszczeń i osób wynika, że „podziemie puławskiej Solidarności” w dużej ilości wydawało i kolportowało nielegalne wydawnictwa takie jak Biuletyny Informacyjne Komisji Zakładowej ZA Puławy, Biuletyny Informacyjne Ziemi Puławskiej oraz ulotki.

Ponadto kolportowano nielegalne wydawnictwa z innych regionów kraju takie jak Informatory Regionu Środkowo-Wschodniego, Tygodnik Wojenny, Solidarność Nauczycielska, Tygodnik Mazowsze i wiele innych. Gro informacji umieszczanych w informatorach i ulotkach zawierało treści lżące, wyszydzające i poniżające naczelne organy PRL, fałszywe wiadomości mogące wyrządzić poważną szkodę interesom PRL oraz treści nawołujące do podejmowania działań mających na celu wywołanie niepokoju

(10)

publicznego. Autorzy publikacji zamieszczonych w biuletynach i ulotkach nawoływali do bojkotu wszelkiej działalności państwowej i gospodarczej, co w konsekwencji

kształtowało nastroje niepewności społecznej. Adresatami tych wydawnictw byli robotnicy, jak również młodzież szkół puławskich. Wykorzystując słabą orientację polityczną młodzieży latem 1982 r. „podziemie Puław” zorganizowało wśród młodzieży grupy plakatowe. Konsekwencją tego były aresztowania wśród młodzieży szkół

puławskich i związane z trym dramaty rodzinne.

Przykładem tego są ulotki sygnowane przez Solidarność Ziemi Puławskiej skierowane do uczniów i uczennic szkół puławskich wzywające w swej treści do nielegalnych obchodów Święta 1-go mają.

Niemal stałym motywem przewijającym się w tekstach jest stwierdzenie, że Polska jest krajem zniewolonym. Wynika to między innymi z apelu „Solidarności” ZA Puławy „...naszym celem jest wolna, niepodległa,

demokratyczna Rzeczypospolita Polska, wolna od komunistycznego terroru ideologicznego i politycznego zniewolenia...”, „...nie poprzemy komunistycznych związków zawodowych, czy PRON zorganizowanych w celu ponownego zniewolenia narodu i podporządkowania ojczyzny imperialnym interesom Rosji Sowieckiej”. W biuletynie nr 10 z 10.10.1982 r. pisze się „...przeciwstawienie się sowietyzacji narodu, moralne potępienie bezprawia i zbrodni właścicieli PRL, umiędzynarodowienie sprawy polski ma pełne poparcie „Solidarności” jako ruchu społecznego”.

Zebrane dowody świadczą także o tym, że działalność nielegalnych struktur „Solidarności” wspierana była przez wrogie Polsce ośrodki

zachodnie. Między innymi świadczą o tym zakwestionowane w czasie przesłuchań

magnetofony produkcji japońskiej. Z przeprowadzonych oględzin taśm magnetofonowych wynika, że wykorzystywano je do nagrywania demonstracji ulicznych oraz audycji

wrogich radiostacji.

Wszyscy podejrzani nie byli dotychczas karani sądownie i posiadają pozytywne opinie w swoim środowisku.

Przesłuchani w charakterze podejrzanych Andrzej Owczarz, Edward Szeleźniak, Cecylia Wójcik i Andrzej Zubowski przyznali się do dokonania zarzucanych im czynów i wyjaśnili zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym.

Zbigniew Zubowski, Tadeusz Skiba, Grzegorz Wołczyk i Zofia Wiśniewska nie przyznali się do dokonania zarzuconych im czynów i skorzystali z przysługującego im prawa odmowy złożenia wyjaśnień.

Natomiast Julian Migdal i Władysław Rozmus w swych wyjaśnieniach podali, iż nie prowadzili nielegalnej działalności związkowej.

WICEPROKURATOR

/mgr. P. Dudzik/

(11)

Lista osób podlegających wezwaniu na rozprawę:

a/ oskarżeni

k. 561-562, 749-750 1. Andrzej Owczarz – 24-100 Puławy, ul. Kołłątaja nr 38/1 942-947 z obrońcą adw. Tomaszem Przeciechowskim z Zespołu 1068-1069 Adwokackiego nr 1 w Lublinie, Al. Racławicjkie 4.

1269-1270

k.862-863,937-938 2. Zbigniew Ryszard Zubowski – Areszt Śledczy w Lublinie

978-979, z obrońcą adw. Krzysztofem Zawadzkim z Zespołu Adwokackiego 1072-1074 nr 1 w Lublinie, Al. Racławickie 4

k. 741-742 3. Tadeusz Skiba – 24-100 Puławy, ul. Izabelli 5/5

z obrońcą adw. Włodzimierzem Wysockim z Zespołu Adwokackiego nr 5 w Lublinie ul. Szopena 3

k.1202-1203 4. Julian Migdal – 24-100 Puławy, ul. Leśna nr 10/65

k. 827-828 5. Edward Szeleźniak – 24-100 Puławy, ul. Czartoryskich 8/8

z obrońcą adw. Wiesławem Doliną z Zespołu Adwokackiego nr 1 w Lublinie, Al. Racławickie nr 4

k.923-924,935-936 6. Grzegorz Wołczyk – Areszt Śledczy w Lublinie

z obrońcą adw. Barbarą Stefaniuk z Zespołu Adwokackiego nr 1 w Lublinie, Al. Racławickie 4

k.628-629,745-745 7. Cecylia Wójcik – 24-100 Puławy, ul. Czartoryskich 17/8

z obrońcą adw. Andrzejem Ślaskim z Zespołu Adwokackiego nr 1 w Lublinie Al. Racławickie 4

k.876-877,933-934 8. Zofia Wiśniewska – 24-100 Puławy, ul. Leśna 13/70

z obrońcą Mieczysławem Czekajem z Zespołu Adwokackiego nr 2 w Lublinie, ul. Krakowskie Przedmieście 51

k.1206-1207 9. Andrzej Zubowski – 24-100 Puławy, ul. Kołłątaja 29/4 k.1198-1199 10. Władysław Rozmus – 24-170 Kurów, ul. Głowackiego 11

(12)

b/ świadkowie

k.332-335 1. Janusz Smagieł – 78-400 Szczecinek ul. Koszalińska 29/5 k.355-356 2. Jerzy Malarski – 24-100 Puławy, ul. Czartoryskich 19/3

etc. etc. etc.