Rodzaje olejów smarowych
Podział olejów smarowych
Oleje smarowe
Naturalne Syntetyczne
Zwykłe Ulepszane Destylowane
Oleje rafinowane
Typu HD
Emulsyjne
Wysokoalkaliczne
Dyspersyjne
Węglowodorowe
Niewęglowodorowe
Dwuestrowe Poliestrowe
Oleje naturalne
Oleje smarowe zwykłe - definicje
• Oleje smarowe zwykłe, to takie które nie zawierają żadnych dodatków polepszających ich właściwości eksploatacyjne.
• Oleje smarowe (zwykłe) rafinowane są oczyszczone z niepożądanych składników i są bardziej odporne na starzenie od olejów destylowanych
• Oleje smarowe (zwykłe) destylowane – uzyskiwane są w wyniku destylacji zachowawczej ropy naftowej.
Charakteryzują się dużą skłonnością do utleniania oraz dużą zawartością składników niepożądanych np. asfalty, żywice i parafiny. Mają zastosowanie w temperaturach otoczenia i olej smarowy jest ciągle odnawiany. Cecha dodatnia- większa smarność od olejów rafinowanych.
Oleje smarowe ulepszane - definicje
• Oleje ulepszane ( inhibitowane) są to oleje rafinowane,
zawierające specjalne dodatki
(inhibitory) w postaci związków
chemicznych, których zadaniem
jest polepszenie poszczególnych
własności oleju.
Oleje smarowe ulepszane - właściwości
W zależności od dodatków wprowadzonych do oleju uzyskuje się :
1. Polepszenie smarności oleju,
2. Zwiększenie lepkości oraz wskaźnika lepkości oleju,
3. Obniżenie temperatury krzepnięcia oleju, 4. Utrzymywanie w czystości powierzchni
smarowanych,
5. Zwiększoną odporność na utlenianie,
Oleje smarowe ulepszane – c.d.
6. Zmniejszone oddziaływanie korozyjne oleju, 7. Mniejsze spienianie się oleju,
8. Zapewnienie smarowania przy dużych naciskach powierzchniowych,
9. Naturalizację kwasów powstających przy spalaniu paliw zawierających siarkę
Jeżeli wprowadzone do oleju dodatki polepszają równocześnie kilka właściwości oleju, to noszą nazwę dodatków wielofunkcyjnych
Oleje smarowe ulepszane – c.d.
Oleje smarowe typu HD stosowane są w ciężkich warunkach pracy.
Oleje te spełniają następujące zadania:
1. Zapobiegają powstawaniu i osadzaniu się w silniku szlamu olejowego,
2. Zapobiegają tworzeniu się osadów na
tłoku, w strefie pierścieni tłokowych
i pod denkiem tłoka,
Oleje smarowe ulepszane typu HD – c.d.
3. Przeciwdziałają powstawaniu kwasowych
produktów spalania paliw zawierających siarkę i ty samym redukują właściwości korozyjne
oleju i związane z tym zużycie pierścieni tłokowych, tulei cylindrowych oraz łożysk,
4. Przedłużają okres pracy oleju w silniku, dzięki zwiększeniu jego odporności na starzenie
( utlenianie).
Oleje smarowe ulepszane wysokoalkaliczne
• Oleje smarowe wysokoalkaliczne charakteryzują się
ogólną liczbą zasadową rzędu kilkudziesięciu mg KOH/g i są zaliczane do olejów
o specjalnych własnościach.
• W zależności od struktury i składu chemicznego, rozróżniamy następujące typy wysokoalkalicznych, silnikowych olejów cylindrycznych:
1. Oleje emulsyjne, 2. Oleje dyspersyjne, 3. Oleje jednofazowe
Oleje smarowe ulepszane wysokoalkaliczne – c.d.
• Oleje emulsyjne – nierozpuszczalne
w oleju dodatki alkaliczne wprowadza się
w roztworze wodnym tworzącym z olejem emulsję.
Oleje są nieprzejrzyste o kolorze mlecznym,
• Oleje dyspersyjne –dodatki alkaliczne są silnie rozdrobnione w stanie stałym lub galaretowatym.
Oleje są mętne i nieprzejrzyste,
• Oleje jednofazowe – dodatki alkaliczne są
całkowicie rozpuszczone. Oleje są przejrzyste i mają ciemne zabarwienie.
Oleje syntetyczne
Oleje syntetyczne
• Oleje syntetyczne mają zastosowanie w turbinach gazowych typu lekkiego.
• Oleje syntetyczne węglowodorowe uzyskuje się przez uwodornienie pozostałości ropnych, smoły węglowej,oraz oleje otrzymywane metodą
Bergiusa przez uwodornienie węgla. Uzyskany produkt nazywamy syntetyczną ropą. Oleje
węglowodorowe są bardziej odporne na starzenie niż oleje naturalne,ale mniej niż niewęglowodorowe.
Oleje syntetyczne – c.d.
•Wśród olejów syntetycznych niewęglowodorowych w turbinach gazowych znalazły zastosowanie oleje
dwuestrowe i poliestrowe.
Zalety olejów dwuestrowych:
1. odporność na utlenianie w temperaturze rzędu 175 do 230ºC.
2. Znakomite właściwości smarne przy stosowaniu prędkości rzędu 350 m/s (dla olejów mineralnych prędkość rzędu 125 d0 150 powoduje uszkodzenie powierzchni trących).
3. Oporność termiczna wynosi 290 do 315ºC
Oleje syntetyczne – c.d.
Zalety olejów poliestrowych:
1. Połączenie olejów dwuestrowych z olejami
poliestrowymi pozwala na uzyskanie prędkości rzędu 500 m/s,
2. Odporność termiczna ( temperatura, które przekroczenie powoduje pojawienie się
w oleju koksu w formie płytek) wynosi 340 do 370ºC 3. Wysoka odporność na utlenianie.
Wada olejów syntetycznych – wysoki koszt
Porównanie różnych olejów smarowych dla turbin gazowych
Oleje mineralne Oleje syntetyczne
Dla turbin
parowych ATF dwuestrowe poliestrowe Koszt
względny
1 2 5 9
Temperatura
pracy [ºC]
90 135 175 200
Względna odporność na utlenianie
