Kotowski Alojzy

1

SPIS ZA W A R TO ŚĆ TEC Z K I

II I ./l. M ateriały dotyczące rodziny r e la to r a ---

III./2. M ateriały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r . ---

III./3. M ateriały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) — III./4. M ateriały dotyczące ogólnie okresu po 1945 ---

III./5. Inne . r r — IV. Korespondencja

V. Nazwiskowe karty informacyjne VI. Fotografie

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

£

S t o w a r z y s z e n i e S z a r y c h S z e r e g ó w

Z A R Z Ą D G Ł Ó W N Y , 00-270 Warszawa,, ul.K rzyw e Kolo 7

Sftl. j r 18 03 w .17 Nr KonU PKO DP .111 Ockhiol w W am aw ic Nr 1531-114 143-132

WuriiawtL, dnia.

£ L 0 £ * -/£ ś 2 -

Z A Ś W I A D C Z E N I E W E R Y F I K A C Y J N E

■ nxnBBaBaiaaaiBaanxBoaaBBnax3«HBmaaHaamavttaniiBHBHaa«Huaa«H

Komisja W e r y fik a c y jn a S to w a rzy szen ia Szarych Szeregów s t w i e r d z a y l e dru h A w / 9.’ ... p seu d o n im .. . . . i . . . . s yn /.« □ i im / ' / ? ? f ...u r .d n .

£P.*P£

z a m i e s z k a ł y / ^ * / . V}.* /??£y.s,^.a.via. J-X J j . \ 5 . . b y ł / i « / w o k r e s i e

o d .9 ^ l l? ^ ? ; do ? ? ; ? ? : ]?^§Członkiem Szarych S z e r e g ó w ./T a j n y H u f ie c H a r c e r z y A l

Z a ś w ia d c z e n ie n i n i e j s z e wydaje s i ę celem p r z e d ł o ż e n i a : p r z y u b ieg a n iu s i ę o u z y s k a n ie uprawnień kom batanckich, członkow stw a w o r g a n iz a c ja c h kom batanckich i innych sprawach d o t y c z ą c y c h d z i a ł a l n o ś c i kom b atanckiej.

V ctf i

20

Przebieg s ł u ::by: ^

0 6 . 1 9 4 3 . - 2 8 . 0 3 . 1 9 4 5 . Tajny Hufiec Harcerzy AK /Szare Szeregi/. w Gdyni.

Oddział Dywersyjno wywiadowczy, Drużyna Sylwestra Cudzika

21

22

23

24

Ąfl

KOMITET ORGANIZACYJNY 5 0 -łecia PO W STAN IA W ARSZAW SKIEGO

I

•AKCJI BURZA*

P O D PROTEKTORATEM PREZYDENTA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

p rzyzn aje:

K O T O W S K I A L O J Z Y

O D Z N A K Ę PAMIĄTKOW Ą

♦ AKCJI BURZA*

pieczęć Sekretarz Stanu

25

26

R O D Z A JE I O K R E S Y ZALICZAN E DO U P R A W N IE Ń

U S T A W O W Y C H

O k re s y

W y s z c z e g ó ln ie n ie P rz e p is u s t a w y

o d d o

O c 1 9 3 <

c

' 1 9 G

9 1 9 3 9 W O J N A 9 O B R O N N A

0 1

1 C 1 9 3 c

' C

1 1 9 ^

S ^{O B Ó Z}

0 J E N I E C K I

0 3

O l 1 9 ^ : 7 ^ C

A 9"

1 A R M I A 5 K R A J O W A

0 1

/ A

* /

JL,

y ę

7 C

Ł ą c z n ie :

Z m ia p a L

l a t ...-0 2 - m 'e s ię c y . . . .(T > g...

1

p p ) f

W I C E D Y R E Z E S P O Ł U W E R

p m o r E d y t a S / . m

' K L i ^ p t

fucwskj

Adres zam ieszkania /i $j

8 1 .-3 5 3 .G D YN I.A...

WŁADYSŁAWA IV

7 / 1 5 m . 1 8

27

28

A

A lo jz y K o to w s k i ps. „Bolek"

Alojzy Kotowski ps. „Bolek” »r.

20.02.1923 r. w Grabówku pow. Swiecie, syn Konstantyna i Bronisławy.

Jako ochotnik brał udział w obronie Gdyni w 1939 r. Dostał się do niewoli. Wywieziony do Niemiec na roboty. Po intensywnych stara­

niach rodziny, zwolniono go i powrócił do Gdy­

ni. Należał do AK od 0 6 .1943 r. do 28.03.1945 r. Pracował w Hurtowni Warzyw i Owoców, która zaopatrywała okręty, jednostki wojskowe i obozy jenieckie. Wykonywał polecenia swoich przełożonych z AK i przekazywał potrzebne im wiadomości. Do jego obowiązków należało także zdoby­

wanie broni. Gestapo aresztowało go, przebywał na Kamiennej Górze na śledztwie przez 2 miesiące. Po zwolnieniu działał w TUM, brał udział w Akcji B2. Po wkrocze­

niu wojsk sowieckich podjął pracę. Miał na utrzymaniu dwie rodziny, ponieważ ojca w 1939 r. rozstrzelali Niemcy pod Tucholą, a brat ojca Aleksander żołnierz z 1939 r.

dostał się do sowieckiej niewoli i tam zginął.

Odznaczony: Krzyżem Armii Krajowej.

29

W dniu 31 stycznia 2001 roku na cm entarzu W itomińskim w Gdyni pożegnaliśmy śp. A lojzego K otow skiego ps.

„Bolek”, urodzonego 20 lutego 1923 roku w Grabówku, pow. Swiecie, syna K onstantego i Bronisławy.

Patriotyczne w ychow anie śp. Alojzy Kotowski otrzym ał w domu rodzinnym.

Ojciec Alojzego K otow skiego K onstanty w czasie I wojny światoWej, jako mileszkahiec Pomorza, został w cielony do armii niemieckiej; walczył wó Frahćji, gdzie został ranny i um ieszczony w szpitalu w Berlinie. Podczas 'póbytti w szpitalu udaje się K onstantem u zbiec i przedostać się do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i darej;;iAValczy6'*, Ó ^rilepold l^głoići Polski.

W okresie m iędzywojennym był weteranem w alk o ódżyskanie niepodległości państw a polskiego; Był członkiem ’ organizacji Zw iązek Zachodni Podczas wojny w 1939 r. udał śi§ do •Modlina, aby uczestniczyć w wojnie obronnej z Niemcami. P o 1 zakończeniu działań wojennych wrócił w rodzinne strony, gdzie został aresztowany przez władze niemieckie i rozstrzelany w dniu 27.10/1939 roku w Rudzkim Moście i pochow&ny w zbiorowej mogile koło Tucholi. Za bohaterską walkę z Niemcami był odznaczony Krzyżem W alecznych i Krzyżem Virtuti Militari V klasy.

Śp Alojzy K otow ski, wychowany na przykładzie w łasnego ojca, należał do harcerstw a i jako ochotnik w 1939 roku brał udział w obronie Gdyni, należąc do I M orskiej Ochotniczej D rużyny Harcerskiej pod Koleczkowem. Pod do w ództw em :po rucznika‘WpjśK O brdńy N arodow ej hm Bolesława Polkow skiego w raź z’ d itiży n ąT icź^ ąyi23'',Ha!rceny;:wMćźył z przeważającymi siłami wroga. Po zaciętej walee,51 W której polfegło kilku kolegów, a wielu zostało rannych, dostał ‘śi^'- Hó|! ńieiwoli!l i został wywieziony na roboty do Niemiec. Po intensyw nych1 staraniach rodziny Alojzy został zw olniony i pow rócił do kraju, do Gdyni.

Od czerw ca 1943 roku do m arca 1945 róku należał do Armii Krajowej, pracując w hurtow ni w arzyw i ow oców . H urtow nia ta

OcojlIoOAj M d / j l G O A f '

30

zaopatryw ała w w arzyw a i ow oce niemieckie okręty wojenne, jednostki w ojskowe i obozy jenieckie. W tym czasie AJojzy wykonywał polecenia swoich przełożonych z Tajnego H ufca Harcerzy Armii Krajowej i przekazywał im potrzebne i zdobyte wiadomości. Były to między innymi akcją B - l, /d o ty c z ą c a przekazania planów portów Gdym i;G d ańsk a 8 fJ&pok’ USA, w l;jwyniku czego porty i flota niemieckiej m arynarki y czerniej p o stały 09.10.1943 r. zbom bardowane, akcja

3-2,1 d o ty c z ą c a l^ ^ rz ą d z e n ią ifp la n ó w stanowisk w ojsk niemieckich J&rll; i w ^ j i t m m miasta Gdyni oraz przekazania ich

lin^ę fronty|sztabow i wojsk sowieckich i polskich oraz ak cj. A-A, polegająca :n a]|fpżm inow aniu łądunków wybuchowych z obiektów

einaczonychjaęyjzpiszczenia w śródmieściu Gdym.

Do obow iązków Alojzego Kotow skiego należało także zdobywanie broni dla oddziałów Armii Krajowej i Tajnego Hufca Harcerzy.

Został aresztow any i przebywał w śledztwie przez dwa miesiące na Kamiennej Górze. P o zwolnieniu z aresztu d a le j. pracow ał w Tajnym Hufcu H arcerzy.. :*•>•

j Po w yzw oleniu-założył rodzinę i podjął pracę. Alojzy Kotowski był długoletnim pracow nikiem Stoczni Rem ontowej „N auta” w Gdyni

W 1990 roku w stąpił do Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, K o ł ą ^ , Gdyni, gdzie był aktywnym członkiem, brał udział

p ip c z y s to ś c i^ ';pątriotycznyęjh, państwowych i kościelnych.

t; |:v.;Zjar, sw oją ( l ^ p ^ r ó ś ć w Armii!; Kraj owej odznaczony został Krzyżem Ki aj o we^ l i d żn aka pam iątkow ą Akcji „Burza” oraz odznaką pa- ow ą W alk- jo N iepodległość” . Został zgłoszony do tsu na podpójmęznika i do Patentu W eterana Walk o N iepodległość, których nie.doczekał; odchodząc na w ieczną wachtę.

; jDrogi nasz K olego Alosiu, żołnierzu Polskiego Państw a Podziem nego, zawsze w iem y B ogu i Ojczyźnie, żegnamy Cię w smutku, żalu i w modlitwie z nadzieją, że D obry B óg przyjmie Cię do swego Królestwa

Ja żegnam Cię w imieniu Prezesa i Zarządu Koła ŚZŻAK w Gdym oraz K oleżanek i Kolegów.

CześćjTwej pamięci! <

J ó z e f K wiatkow ski

Z -ca Prezesa K ola Ś Z Ż A K w G dvni

31

“ A K 0iG d p;„ , ”Bolek” (1923- 2001>- żotaierz « h Urodzony 20 H 1923 r. w Grabówku pow. Świecie; syn rolnika Konstantego i B ro^slaw y z d. Schmidt. W listopadzie 1936 r. zamieszkał w Gdym u brata opału 6 San ^ ° t0WSkieg0’ któremu czasu wojny pomagał w sprzedaży

Z chwilą wybuchu wojny jako ochotnik, po krótkim przeszkoleniu, do 16 IX 1939 r. brał udział w walkach I Morskiej Drużyny Harcer­

skiej w Gdyni (Kępa Oksywska, Koleczkowo).

Dostał się do niewoli i jako robotnik został skie­

rowany do pracy w gospodarstwie w okolicach Lęborka. Dzięki usilnym staraniom rodziny, a także pochodzeniu z Pomorza został w lutym 1940 r. zwolniony. Niemiecki urząd pracy w Gdyni skierował go w marcu 1940 r. do pracy w hurtowni warzyw i owoców „Thiesen und Fiedler” jako robotnika, a potem, do końca wojny jako kierow cę/D p konspiracji w marcu 1943 r.

pod ps. „Bolek” 'zaprzysiągł go Sylwester Cu- dzik ps. „Sylwester” dca grupy podporządkowa­

nej 1 plut. TH H -A K (dowódca Edmund Śmierzchalski ps. „M orski Orzeł”).

Praca związana z zaopatrywaniem jednostek wojskowych na stojących w porcie okrętach wojennych umożliwiała zdobywanie informacji o Kriegsmarine, które przekazywał oficerowi AK Józefowi Welzowi, zatrudnionemu na stanowisku wydawcy towarów w tej samej firmie. Z polecenia J. W elza zdobywał także broń. Zadenuncjowany przez marynarza niemieckiego, został aresztowany w maju 1944 r. Po dwóch miesiącach ciężkiego śledztwa w Gdyni na Kamiennej Górze, na interwencję Thiesena, dla którego także zdobył broń, został zwolnio­

ny. Dostarczył uczestnikom Akcji B-2, przeprowadzonej przez TH H -A K , dane o stacjonujących jednostkach wojsk niemieckich i Kriegsmarine w porcie gdyń­

skim i Małym Kacku.

Po wojnie nie ujawnił swej działalności w AK. Zamieszkał w Gdyni, gdzie w różnych instytucjach państwowych pracował jako kierowca. Zmarł w styczniu 2001 r. i został pochowany na cmentarzu Gdynia-W itomino.

Odznaczony Krzyżem Armii Krajowej. Otrzymał odznakę pamiątkową Ak­

cji „Burza” i „W eterana Walk o Niepodległość” .

Ojciec Konstanty Kotowski jako Pomorzanin wcielony do armii niemiec­

kiej, w czasie I wojny światowej ranny, zbiegł ze szpitala w Berlinie i walczył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. W okresie międzywojennym działał w Polskim Związku Zachodnim. Walczył w kampanii wrześniowej, po powrocie do domu został aresztowany i rozstrzelany 27 X 1939 r. w Rudzkim Moście k.

Tucholi. Stryj Aleksander dostał się do niewoli sowieckiej i tam zginął.

A P A K , T.: A . K otow ski; J. K w iatkow ski, „G dański P rzekaz” nr 2 , 2 0 0 1 , s. 4 1 —42.

Elżbieta Skerska

5 bod' fary o <Y~ /i/rr

p t ? f * w v r r U W W $ iO O A f

80

32

33

^ to w - s to C

T *

A lo jz y K O TO W SK I sy n Konstantego

plutonow y 2 0 .0 2 .1 9 2 3 G rabów ko pow . Ś w ie c ic

“B o lek ”

. p i -

VI. 19/13 - 2 8 . I I I . 1945 r .

D ntżyna S y lw e str a Chudzika

w y w ia d o w c a A K na okrętach Kriegsmarine w porcie w o j. G dyni

ź o b '

ł 3 S

34

35

36

37