ROK Ili. NR.. 16~
-:;.,:.: . .,.,..,.,
' -r .. .
.... -"-::;:::" ...
-
O. R. P. ,, Wilja"EJ
twej, wojennej i handloflJeJ
'i ź poch ><l-11a zjawia się rn1 ~za<'l10\11 nic woj11 , jako do atJrnwy pionek który dolf!CZa ~iQ do iunych i , ·d1oó· i w ieh grę, 1lio usmrając id'l.
Ona WY}H tnia pewne rolo. Ona umoż
po'«'no. 01w1·:wjo, ktc'il'e były ni<'możliwo p
wejściom jej do służby. Ona po~n ·ala i::trat.
n,l-cały szPrrg nowyeh kombinaeyj. Ona wz gnca al'senal wykona,vczy. Otwierając niespo- dziewa11c hor)'znnty, pobudza ona wyohraini i_ użyin ia µomy~ły.
.AMIIL\ L C.ASTEX, Th ori R ~tl'at~iq !",
iły zbrojn j , l~ - iRtl'li ·o ,
... ~ 1 iędzy piechotn A b · _) Jest podsta.,fowym im lf\ł'ir.ie 1 d rug·a ( ai·ty lorja)
.. 1-11• "••
~~ o zastąp~cnie I>if'rwsz j.L _, z \ . = na przewaga . piechoty- wła~n<t,j 1ia l nieprv.,, 3a<·1cls:k~. J ·~ za< hwianą .. gdy ut~~Ierja nie 0pis~. t lłlog1czrn~ sprawa ~•ę przedsta it od nośnio powietf'Z.(il i ,rndy ~n Rposób zostll- j~ my ski rO\ a . i . 1rn 1_1a,:łan ie.
il?
i•o i t zn ·101.liwie. ja r 1laJ. H;.ks:LeJ })OtPgI W llllię i <1}a ) 0- f!J t.lrn 11 a<l (')<.i r J S+fy ·
l
i"l.
Zeszyt 16. Rok wydania lll.
Przegląd Morski
Miesi~cznik Marynarki Wojennej
wydawany przez
Szkołę Podchorążych Marynarki Wojennej
Skf ad redakcji : ~--~ ---' - - --
~edaktor naczelny:
Komandor-Porucznik Korytowski Karol.
Zastępca redaktora naczelnego i wydawca:
Komandor-Podporucznik dyplomowany Klossowski Jerzy.
T o r u ń 1 9 3 O r o k u.
l.
~-
Warunki prenumeraty:
Konto w P. K. O. 1G02DO.
W kraju:
z przcsyllq pocztową rocznie
półrocznie
kwartalnie
hnz p1·zesylki pcwztownj rocznie p(>lroc:wio Jnrnrtalnio
Zagranicą:
z prwsyłką poczto wą romrn ie I )()łl'(H'.Zll i(~
kwartalnie
40, - zł 21,- zł 11,- zł
3G,- zł
18,- zt 9,- zł
GO,- zł
2(i,- zł
14,- zł
Prenumeratę można uskuteczniać poza redakcją:
w
<:l<'>wn<·j K~i<~garni \VojskO\\'P,j - WarRzawa, ~owy 8wiat (i~).W To\\'a rzy~t w
.
in „ Buch" - Poznai'1, Plae Wolno~ei :~ ' (}da(1f-lk, Km~subisclHw ~Iarkt 21,Krak(nv, Szczepafrnka !), Lw<)W, Kilii1skieiro 1
t:) '
\\'ilno. Lndwi,'.za(1slrn 5.
PojPdy (tezo 0gzom p 1 arze są do na hyc i a tak w
n
l6 ,,·n Pj Księgarni \Vojslrn\\'ej jak ,rn wszyst1dch wi<Ikszych księgarnia<"h kolejowych na staej~1eli P. K. P. w całPj Po lR<'.e.
Stocznie i warsztaty okr~towe
AUGUSTIN NORMAND
81, Bou_levard
LE H DVRE (FrancJ"a)
81, Boul~vardFran~ots 1 er. 1 \ . Fran~ots 1 er
Torpedowce · i kontrtorpedowce
----·
Łodziepodwodne ·----
Jachty i
okręty szybkobieżne Okrętyhandlowe
J
_ _ _ ,
Lódż
podwodnaI __ _
stawiacz min „WILK'' wybudowana
według ich planów przez
stocznie i warsztaty Dkretoooe nu~ustin Normand
dla Polskiej Marynarki Wojennej.
o
ot rtoID
Marynarki OOoiennei
w Pińsku
wykonują i remontują:
Statki rzeczne motorówki.
Pogłębiarki
i krypy.
Samochody - Traktory - Motory Lokon1o~ile - Maszyny rolnicze.
Przeorowatlzaja urzndzenia - ogrzewania centralnego - Ciecie i spawanie metali.
Wykonują
odlewy
żeliwnei bron- zowe oraz wszelkie roboty w zakres
· stolarstwa i ciesielstwa wchodzące.
Ha
żatlaniekosztorvsv i informacje
bezpłatnie.o
o
o
Luksusowa kamera SOM
SOCIETE D'OPTIQUE & DE MECF\NIQUE DE Hf\UTE PRECISION
(dawniej Lacour - Berthiot)
125
a
133, boulevard Davout, Pf\RIS-20e /)osfm,1cy Frmteusl.:iclr ,lli11isfersfm IV t?i1tJ' i „1/a-r;•narki oraz Pa,'rstw CruiJJozil'mskiclr.,
_J
Dalmierze stereoskopowe typu f\B o bazie 3-metro~ej ~\~s~awione na budujących się obecnie kontr-torpedowcac po 5 ie •
Dalmierze stykowe i stereoskopowe.
Przyrządy artyleryjskie, geoderyjne i sejs~ologiczne.
P · k dl ł d · d d h Mikroskopy I przyrządy opty czne
ens opy a o z1 po wo nyc . • .
F\ t f t f. e Objektywy SOM Berth1ot.
para y o ogra 1czn ·
Prospekty wysyłamy na żądanie.
• •
Górnoślqskie Zjednoczone Huty
!I
Króleoosnn i Lou n :
1Spółka Akcyjna Górniczo-Hutnicza
Kościuszki Hr. 30. Katowice Adr. telegr. ,,Lauro'_ '_
Telef. Hr. 600, 899, 2262, 2263.
dostarczają:
węgiel, koks, żelazo walcowane, blachx zbiornikowe
1 kotłowe,blachy dachowe, blachy faliste, rurL_gazowe
1 kotłowe.Chłodnie i wytwórnie lodu syst. Quiri-Rau.
Kompresory. Żórawie (krony) wsielk. typów.
Transportery kubłowe i taśmowe. Zbiorniki
żelazne do wszelkich celów. Odlewy żeliwne i stalowe, surowe i w stanie obrobionym.
Walce żeliwne utwardzone. Michy dla prze-
mysłu chemicznego. Mosty żelazne kole- jowe i drogowe. Hangary lotnicze. Maszty radjowe. - Konstrukcje żelazne dachowe.
Zwrotnice kolejowe. Wagony towarowe do wszelkich celów. Sprężyny. Zestawy ko-
łowe. Części tłoczone i kute do wagonów i samochodów.
• ==========================================- l
-~,g~l~l~[e~- 1 ' Pod POISk~kr~~~dera i I . . ,, e I ugn 01,bo" I . I wysyłajcie wasze towary i sprowadzajcie wasze 1~,~
surowce z zagranicy wyblcznie la<lunki masowe
li~~
Wegi el, Drzewo, Cement, Cukier, Rudv, Hawozv sztuczne
I
Flotaprzedsiębiorstwa: ~
\1. Statki towarowe: s.s. ,,Nir.men'· - 5100 tonn ffW,
11~
~
s. s. ,,\ViRla" - 5100 t.nw.,
s. s. ,,-warta'' - 4200 t.1 ~~~
11·l)\V., s. s. ,,"Tilno", ,,Poznaf1", ,,Katowice", ,,Toruf1'',
,;2
,,Krak(iw" po ~WOO t. D\V., s. s. ,,Tr,zow" 1020 t. DW.
2. ~tatki pasażerskie: R. s. ,,Odafo;k", ,,Cdynia'',
I
,,.Jadwiga", ,,\Yanda" i „Hanka". ,~I
W czasie sezonu lntniogo statki przodsięLiorstwautrzymują regularną komunikację pomiędiy
Gdańskiem, Gdynią, Helem, Sopotami i Jastarnią ~
i Ulvcieczki zagraniczne do DanH, Szwecji, Horwegji, ~ .
FinlandH, Estonji i łotwv. Prospektv no żqdonie.
GDYNlfl
To1ofon,r:.Ad rns telngraf. .,
~
" I'oi: :.:,::;::::w
i ci<• I cl ;li::
1
n ~;: : : : ' / \\' \ : ~:
'R: :·\\'~~ ':
1fin. rn
I
Jan Raue, Smolna 17. Tekron 23ri-4i\.I
-~~~~~~
I
"Wiii--·· .... --
Budowa i naprawa wszel- kiego rodzaju okrętów rzecznych i morskich - Fabryka maszyn - kotlarnia I Doki
pływająceo
nośnoścido 8000 tonn - Wysoko-
~prawnościowe kotły pa - rowe - maszyny parowe.
Silniki Diesla stojącej i le-
żącej
budowy - Silniki
- -
elektryczne - przetwor- niki - Konstrukcje żelazne .
I
...
TREŚĆ:
Strona , 1. Por. mar. Stan icwicz .J orzy - Organizacja marynarki
wojciiuej w Hosji Sowieckiej (1) 341 2. Por. mar .. J ablo11ski nrunon Torpeda w walce
nowoczesnej .
;l, Kpt. mar. Ko(fręlJski Włodzimierz - Niebezpieczny se ktot· przy nad wodnym ataku torpedowym . . . 3841 4. Kdr. p01·. Steyer Włodzimierz - Desanty i operacje
dcsanto,,,. do rnku 1 H14 (II) . . 398 5. Kpt. mar. Dzienisiowicz Stanisla w - Krótka analiza
sondy Thomsona 407
G. Kpi. mar. w st. sp. inż. IIuLert Witold nozwój polskiej maryna1·ki handlowej 410 7. Kdr. ppor. dypl. Czeczott Hafal - Sprawozdanie
z „HiYista ~laritima"
8. Kpt. mar. dypl. Stankiewicz Haman - Kronika za- graniczna
D. Kronika uibljograficzna
415
4!31
8.
p. por. mar. rez .. 1 acynicz Stefan-
I
t P.
Stef an Jacynicz
porucznik marynarki rezerwy .
.,__Vieubłaga!la .~1111eró, lak henuz,ąlrdna dla starego 1: ntło
df'go. dla słabego i silnrgo, JWC,?ynila nową 1ryrw{ 10 nielZ:Cz- nym korp1t~ie of i cerów marynarki wojmne;j, unosząc ze sabr{
młode :tycie por. mar. rez. Sff'f flna .Jacynicm.
1{ 71. 7JOr. mor. rezerlf'?J St,(an Jaeynicz urodził się 12 maja
D,rs
r. !Ul !Jif ll'ie Kowic12skicj IO rodzinnym niajątku.1H(J,wszki. ó'rednir 1f'!Jkształccm:e oteynwl w yżmnajzum 'IO ;]fi- tawie, 7rn .',1co11czeniu ,11rnuwzpon wyjechał I(' rnku 1915 do />etershur9a 1 tu złożył '}ll(lfz(l'f, JJrdru~ li-letnim chłopcem,
u,yratou•al lnnl{1:ego lcole:H, k,!pir{ceyn M:f w morzn, .fnż wtedy 7J/y1ual .<u,iPfnie. cz11ł zm11.iłnuJonie do morza 1: by! za,n·ił:owa
Jiffln s11orf 01ote111.
J >n 11k011c.?r11 iu ,r;imn{LZ.Jnr11 ll'.'drrpźl w r. 1 !) 1:3 do Szkoły
Oardcmary11skfrj lf' l'rJrrsbury11. ,,,, rokll następnym odhywa wraz ze s1r'!J111i kole,r;wni 7J()(ln1ż ,:w,>zeh11,1! nri J>acyf1kn wi pokładzie k/'l!,{01n11ikrt ,.Ord·;. i'o pol()rocie z poilró.iy ć1ciezrb
JlCJ, na !f•lrt.\J/.e stru•anie zo.,;f{1;je przeniesiony do Tymc1asow1;j
Szkoły J!or:-:kir.j w Orrrnirnbrwmi'r!, kturą ko11.czy w r. 1[) 17 ,· nfr::ym11je ,..,fopie11 111frz1nowi c2as1t wqjenneyo.
W cl1rrrok1rrze of 1cern znstaje zaok>•rtowany na lodzirtth porlwodi1Jrh eskrzdry 111orza J:rdfyckiego.
l'o 1rylwchn h0l."ZCl('ir:kiej re11'ol1łqji, .~. p . .'-,'te(rtn ./acy11u~_z przerlo.·daje .e;i~· ,In I. rojlf. osiada w Wan~·za1cie i JJJ'Ollmrlzi /..!11~1,r JJl'Y 11·nJ W'. W n k11 /;ł /!I. ydy (})czy.foie zagra.ta 11ir:h~?JJU'- czc11:,f ll'o - /.inarły rzuca spr111cy pryu:rdnc, zactą!}a slr. ,rlo ml/ry1zarki 1cojennej i oh1;jnwie tlnwódzfll'O J11011itora ua W1.sle.
W prz,nitlne I krytyczJle d!ll. su'1p11iol('e ."' r. _19:!0 P?1··.
11u~r. Jacy1ncz, _jako do1códca 111oudora na 1V1.~lr, hwrze_1uliwt
'I() polyc;kr1cl1 pomirrlzy ... Y1('8!(t!U1{ a />tockie1n z. Jl{l,',famJ({CI{ o~
/1'8Cftor/n (tr,IIJr( f){)l.i.:?f'lllif:h'.I{. JV .ieJn('J Z f[Jc/~ 7~ofyczelc mon~- for zosfc~JC lf'-Zkn1fzonlj JJ?'!l'Z pociski ho[i:iZf.ll'U'.kll' z. 10.na~ft'JJSflOt~
zalo71io11y, jf',t/0 11'.'tff'C?il!f do1n{pfcri zr11:rf'/za zwz_ezt.CJ/le zalog1
11 ,1 {ou·1i ln-ze1; Wisły. przyfcm nsolw-.-nr> 11.rzPn~;.~·.i 1
a1111y?!'
u;tlr(rl, 11/1' /)ru:z',{(: 11,(J, .r::if 11y Of/tell 11.iCJH:ZfJ.)(fClf!f8k1._eJ arfylerjl .. .f O
•() . . , '. ]) 101· 11/(1,1' ,i...,'fefrlll Jar'7'flllC! olJeJHIU.jC Od[IOWlC_dzwlne
li, )lll(, ·'· . J • • • . . . ' . .
~t(~Jl()l('/,<-'kn dn11:udr11 oJdziill.n )/lfrku1n l 1wac1,.7e /() t~J dztedzz-
. · . · I 1u·JS l
nie z wirlkun zri11o!e111 i zam1l?"·w111'1ll az to ,Jt~ r., //! ?I ua własną pru.~fJ., zost1~1e z1uolmmiy do rezc ncy.
l'o zwolnicnw z u·oJskrt ·"· p. por. ·nwr. rcz .. \'fe/cm .fo- 1'!J11icz po . .:wi1·crt sir całko1cicie or,r1cwizo1r·cwi1r mforlc.r;o przc- 111!fsłn gd,1/Jlskiego i flf'orzy (innr - .,Jlorpof·•, ld~rr! kierlfje ct.t d () ,.;. Ili lf1'Ci.
Dfog1e clo1codzeme oddzirdem 1wrk0w, n·y.-dawianie sweyo zrlrowia ua ·11 ią>Ofj()(ly i 11ieu·y,r;ody, z1011!Zane z za111ieszkhua-
nielll }l{l 1110fm·ó1r·ce, 1()1"('SZCfC iHf('IIS!Jll'JlP lllfrkr)/f'aJliC, tak /!0- trzl'b>Zf. rllfl zwlircPuirr 7,i1>r11•szyr·li nwrk/nn · polskich i "ła.<,ci- 1orgo 1:ch wyszkolenia, odln)a sir 111ekorzy.,d11ie ,1a zdrn1l'ilf . .:. p. por. mct11• rez . .!ary1,icz(( .
... ~. p. por. mal'. rei. ,<...'te(rwa .!acunicza crclw1cafo ?r11cszc
po,r;oda dlfcha. szczl'ro . .:1:. lot11·0 . .::,; 11, olJt;j..:ci,,, :,kru11ma . .:1! ; hra/.'' lt'!Jmnga11 dl,i sfrhir. /'01n!J2'SZe Cl'Ch!f lf'ZIJ/ulzilu 'l('..;.r,;d l.·olrfJUlf,' og1;/nrr sy111paUr i pozosfrnf'ily o 111>11 jak l/(~jlcJ>.-ze 1rspo11111irnia.
;(marl!f otaczał .,,zcZP.'JÓluq 71irrz·ololl'it0.<.cirt i clhaln/ciit sl('yr:h pod1cladJ1ych. prze.j1111ril{C sir Ż!f'co u'.lt losPm 1 bolwz- kami, lf'!Jrobito mu to ll'l!'l/..:iP, powa.ta11ie ,,..-:r6d vr;d1da,lnych nerego1nych .
• { z1. 71or. 1nrtr. rf'Z. ,\'fefrm .!11c,111zicz zosfrd 11ocho11;a11!/
dnia 13 m.arca r. h. Il' m iasfeczku Sowr J/ :asto p0d War- szcW'({. Spoczql ou r{(llcko od s1cucli stron rodzim1ych, d(l/rko od .fyu·iolu, którrnur po.~1ci~·cil spon! czrl1~ życia, dfllcko i od teqo poffstr~j1!CP,rJrJ .'Jrorl11, .fo·ia1frzqce90 o ży,n:Jt 1,~j sile JWSZf.(J() kraJu, ({ /() kt,;rym X1>1(lfl!J tak dllf!JO i l(Sl:l11ie JO'(ICOWa{.
Si ech mu ziemia ()jc?fJSfa lekki{ łJrdztf'.
-
Or~anizacJa marvnarki c110iennei w Rosn Soooietkiel
(OpracowanP na podstawie rnntcrj:ilu wykładanego 1w, stnrszyl'!1 kurs:1cli w sowic<·ldch ~zlrnlach morsldc'.h.
\V R T
Vi
P.01·gan izacja Kierownic;twa :;\lorskiom i Riła mi Z. R. ~;_
n.
składa się z władz centralnych i lokalnych.
Władza pierwsz;ycll rozciąga się na(l ws;r.ystkiemi orgri- 11ami ~lużby morf;kiej; władza drugich ogranicza się cto posztz<'- g<1lnych rejonowych kompetencji, pozatem 8f1 one podporzqdko- wa11n centrali.
Do władz centralnych zalicza sie: ltewolucyjna nada Wojenna Z. S. R. IL (H. \\'. S. Hopubliki), Sztab Sil Morskich I:. K. K. I;~. (
no
hot n i czo-\Vlaścia11skiej Czerwonej Floty), Kiero- wnictwo Pomocnika Szefa )\Iarynarki do Spraw Teclrnicinon
os poda rczych,n
ł<'iwna Służ ba Il ydl'Ogrnficzna, Organy ~I or-~kiego Sztabu Hcpuhliki.
I>o wtadz lokalnych (micjseowyeh) naleią: l~e,~olncyjna ltada \\'ojc,nna ~lorza*) (I:. \V. S. ~lorza), (h·gany 8z1.al>ow l\I(lrza oraz Konwndy Port6w \\'ojonnycl1. •
I Komisarjat ludowy do spraw lądowych morskich Rok 1918.
Zasadnieze z11iia11y w organizacji resortt~. wojounog:o rc- pul>liki nast:u>iły po p~ździornikowej rew<;lu~Jl:, ~o:,·:1 ·'.<.H'.1:.ię rni11isterju111 wojny, czyli tak zwany u_ bolsze\\Ik<rn_ l~om1~<11pt Ludowy do Spraw Ladowycli i ~lors)nch wraz. z _Jego podp'J- 1·zadkowaniom, można 11jąć w nast,~pllJ~cyr_n Rzemacw, o~ltwal'Z:l~
j:!c.ym szkiol<'l organizacyjny _najwrzsze.1 . \\ł:l<IZ,Y /anst~,·~!\\'('J w ttosji ~owier.kiej _ 1:owolucYJną l\adę \\ o.1e11n,l llepuhhl, 1
*) ,Jak ;iaprzyklad. J:altyekiegu, Cz,irnego lnh Białego.
\
Rewolucyjna Ra<Ja Wojenna Republiki.
Zarząd Sprawami
I
Rew. Rady Wojen.
Republiki
Najwyts: - : : - , _
Pra=---.J
Centralna slufba zaopatrzenia
Oddział politycz
Rewoluc.-Wojen Trybunał
ny
ny
-
I
I-
I
_ l
Ws,echrosyjski St!dh Głowny
Prezes Rewo!. R11dy Wojen.
i Ludowy Komisarz do Sprdw Wojskowych
i Morskich
Członkowie polityczn!
Główno
dowodzący
K-nik I D-ca Sil
I
Morskiego Komlsar· Morskich
I
jatu ~epubl.
Głownu tc::t.11 nicz110-gospo- d.ircza ~lużba
rnorc;ka
:-- I ..
- -R-rm_j_d _ __,Sztab Sil Mor- sk!th Republiki
D-cy poszciególnych
flot I flotyl
.Zwierzchnikiem sit zbrojnych republiki jest prezes ne- wolucyjnej Woj{111ne_j l:ad}:! onże_ ludowy komi~a,·z do spraw wojskowych i mo1·!-\k1eh. l\1e1·c)\r~1ct:vo p0Rzczegól11erni organami komisarjatu naleiy do rewolucyJllOJ r~dy republiki, przyczem
oLowiązki naczelnego wod_za Rprawl~Je tak zwany Ola w kom
(< Hównodowodzący), kt<'iry Jest czlonkrnm Hady.
Wyższe dowództwo morsl~it1 i. kierownictwo zostało po- wierzone szefowi morskiego _kom1s~rJatu, kt<!ry ł,1czy w sobie dwa ohowiazki: dowodzon ie 1 adm m1strowamo. Zgodnie z po- wyższym, posiada Oil pod wójnq zależność: od Hewolucyjnej Hady
\Y ojennoj Rf'pu l>liki - jako Azef m~rAk1ego komisarjatu, oraz od naczelnego wodza (nławkoma) - Jako dow(idca sił morskicl1.
Draki i usterki w konstrukcji komisarjatu do spraw woj.sko.wych i rnorskich dadzą się wyt Mmac_zyć te_m, że organi- zaeJa Jego Lyla prz(•prowadzana w ok1·N;io WOJny domowej, któ!·a wymagała szybkiego u~tauowienia uruchomienia aparatu wyzRzego dowództwa.
Rok 1921.
\~ladza sowiecka, uświadamiając niedomagania w 'Struk- tur!'e wyzszego dowództwa, przeprowadziła w roku 1921 pe r
z m 1 a n v .J. N , ... O\\ a orgamzacJa mia a · · · l naRtępującą formę: '' n e
Rewolucy;na Rada Wojenna Republiki.
Zarząd sprawami Rew. Rady Wojen.
Republiki
Najwyższa Rada Prawna
Centralna sluiba zaopatrzenia
Główne kierowni- ctwo szkól wojsk.
_r- I
I
Odddal polllynny -Rewo I uc.-Wojenny Trybunał
Główny Zarząd Wszechros. Flolq Powietrzną
Prezes Rewol. Rady Wojen.
Republiki i Ludowy Komisilrt do spraw wojskowych i morskich
Członkowie
I
polityczni
I
Głów no- R. R. W. R. dowodzący (R. W. S. R.)
Pomocnik glównodo- wodz<lcego do ~praw
morskich
Główna techniczno- 905,podarcza służba
morska
I
SLtab Rob"Jtni- czo wlościańsk.
Czerw. f\rmji
ł\kadernja Wojenna
Sztab Sil Morskich
Republiki
D-cy poszczególnych
flot I floty!
W szcmacie powyższym widoczna jest dążność do roz- graniczenia ouowiązków dowodzenia od administrowania. Nie d?JH'?wad:'ono jednak do kofwa pracy w tym kierun k_u, co spe- CJalme daJe się iauważyć w odniesiNiiU do marynarki.
W rrku Pomocnika ~aczelne"o Wodza do Spraw l\Tor- skich jak i 1wprzednio
łączyły się
te 0dwa pierwiastki.Tego rodzaju orgau izacja istniała <lo r. 1924, to znaczy do czasu, kiedy nastąpiła ogólna ł'eorganizacja wyższej władzy woj~kowej.
343
Rok 1924.
Na czele sil zbrojnych Z. H. S. IL jak i w latach po- przednich Rtoi Prezes Rewolucyjnej Wojennej Ha<ly Związku Sowieckiego, onże Ludowy ·Komisarz do Spraw Wojskowych i ~lorskich, jednak siły te oraz ich administracja podporządko
wane zoRtaly obecnie Rewolunyjnej Wojennej HadziA Z R. 8. R
R~wolucyjna Rada Wojenna Republiki.
I
Z-ca PrezesaI
:..
-R-ew_._Republiki Ra_d_y_W_o_j-en_.-.;- - -
Prezes Rewo!. Rady Wojen. Rep.
i Ludowy Komisarz do Spr Wojskowych i Morskich
Członkowie Rewo!. Rady Wojennej
I
Zarząd Sprawami_ _ _ Rew. Rady Wojen Republiki
- - - Republiki - - ,
· - - - i
Szef Zarządu Czerwoną
Rrmją
D-ca Sil Morsk.
Republiki
D-ca Floty Po- wietrrnej Republiki
I
I
- -
II
- -
! I
_ __I
SLef SL!abu f\rrnjiWojenna lnspekcj.i
Szef oddzi~lu - - politycznego Repu-
bliki (P. U. R.)
l -
zaopatrzenid Szef służby armji i floty iI_ ,-.S - z- ef_ '.'l _ lu - ż- by -::-1
tdrnej
---..;
Rzemat przedstawia. organizację pokojową. ~ a wy-pad ck wojny ze względu 11a kon1oezno~ć zachowania jednoosoLowośei
wtadzy przy dowodzeniu, oraz dla ~koordynowania dzialaf1 bojo- wych na lądzie, morzu i powietrzu, przewidziano jeRt wyzn:wzenin
~aezplnego \Vodza, kt6remu zo~Umie podpol'Zqdlrnwana <·ata
Riła zbrojna Związku Howiockiego.
li. Wyższe morskie dowództwo .
. Zanim pl'zystąpi się do omówienia organiza<'ji \\'yższego
~t?rsk1e~o D~wództwa, nałoży rozważy(· zasady, Ila kt(,rych ono wrnno się opierać.
Riła morska składa się z 2-ch zasaduiczych elementów a mianowicie:
a) floty, której zadaniem je.st walka na morzu;
b) baz morskich, które służą jako ośrodek utworzenia, kompletowania, zaopatrzenia, rnmontu i odpoczynku floty.
Wobec powyższego jest zupełnie zrozumiałem, że na czelo
każdego z wyżej wymienionych elementów winien Rtać samo- dzielny dowódca ewentualnie komendant. ,Jednakowoż przy t0rnlencji za<'.howania jodnoosobowości władzy, która miałaby
za obowiązek kierowanie współpracą obu element6w ua czele n101·skich sil, organizacja wojenna przewiduje stanowisko wyższego
morskiego dowódcy.
Koordynowanie czynności tych 2-ch zasarlniczych ele- mont1>w siły morskiej jest niczbędnern do osiągnięcia powodzenia
poclczas wojny. ·
To toż strukturę organizacyjną wyższego morskiego dow6dztwa można szcmatycznic przedstawić w isposób nastę
pujący:
K-nci baz mors.
Przed wojna światową eala. władza !nors~rn sp~czywała w rQku ministra ma"i-y1iarki, kt<fremu bezposredmo byli podpo-
l'ządkowani:
a) wico-minh;ter
b) dow<'>dcy flot poszezogólnych mórz oraz
e) komendanci port6w wojennych, kt6rzy częściowo W)'-
konywali obowi:p~ld komendant6w baz:
Wice- minister
··· ...
·· ....
Minister morski
··· ....
Główni K-ncl Portów
Wojen.
O-cy Sil Morskich na po- szczegól-
nych monach
Przy takiej organizacji porty miały _trojaką zależność:
pod w~glęctem administracyjnym - od mmi~tra marynarki, oper~cyJn~,~ - od c!~wódcy flotr danego n~orza 1 technicznym - od w1ce-m1mstra. I ego rodzaJu 8komp1I kowane uzalożnicni8 portów było powodem szeregu konfliktów, odbijających sie
~zkodliwie na bojowym przygotowaniu poty. ' W cza~ie wojny światowej zrozumia_n? błędy organizacyjne w rezultacie czego porty zostały calkow1c1e podporządkowanP dowódcom sił morskich na poszczeg6lnych morzach. \V r. 1925 ustalono następującą strukturę wyższego morskiego dowództwa Republiki.
Komitet Naukowo- Techniczny R. K. K. f.
Komitet Szkelny Morski
R. K. K. f,
Wyd zlał Redakcyj- no-Wydawniczy
R, K. K. F.
s,ef marynarki
Szlab Sil Morskich Republiki
Pomocnik Szefa
J
D-cy ::»11 Morskich
oddziel- nvch mórz
Na czele wszystkich Ril mor~kich robotniczo-wlościai1Rkiej
czerwonej floty stoi szef, posiadający sw6j Rztab. Bezpośrednio szefowi fią podporządkowani:
1) dowódcy flot na poszczeg61nych morzach,
2) pomocnik szefa marynarki H. K. K. J,'., którego obo-
wiązkiem jest kierownictwo działem techniczno-gofipodarczym.
,Jako organy doradcze podlegają szefowi:
1) Komitet Naukowo-Techniczny IL K. K. F.
2) Komitet. Rzkolny ~Iorski,
3) Wydział Redakcyjno-Wydawniczy R. K. K. F . .Zadaniem tych organów jest:
1) Załatwianie spraw dotyczących naukowo-technicznej Htrony teorji i praktyki morskiej,
2) Kwestje przygotowania personelu,
3) Organizacje wojerno-morskich zakładów naukowych, 4) Wydawanie i rozpowszechnianie wojenno-morskiej literatury wśród porHonelu floty i pracujących mas.
Ili. Zespoły okrętowe.
Celem maksymalnego wykorzysta_nia broni i wykonania zada(1 bojowych, poszczególne jednostln morskie łączone są w zespoły. Zespoły pod względem organizacyjnym dzielą się
na: niższe, o ile w ~kład ich wchodzą okręty tego samego typu, i wyższe, gdy składają się z okrętów należących do różnych
typów.
a) Niższe zespoły okrętowe.: Każdy okręt wojenny, kt6ry możo wykonać pewne zadanie hoJowe, nazywa się taktyczną
luL Lojową jednostka. Czasom taktyczną jednostkę tworzą 2 okręty np. traulery: Taktycwym zespołem nazywa się po- łączenie pod ror.kazami jednego do~Yódcy wif~kszej ilości okrętów tego samego typu. Stosowanem J.est to ze względu n_a celowe wykorzystanie gł<>wnej broni tych Jednostek podczas bitwy.
Taktyczny zosp6l składa. się z różnej ilości okrętów.
Zalrży to od typu jednostek \\'OJOilil}:ch, wcl~o?zącrch '~ skład jogo. Ilość ta jest określona 1101:rnanu ta!dykt 1 _wo1enne1 orga- nizacji. J tak, dla okrętów duzych, 1!1aJącycl~ Jako brof1 arty-
lerję ciQżkiego kalibru, liczba ta. wyno~1 3, gdyz przy wspólnem strzelaniu do jednego celu osiąga. się w tym wypadku naj- wi(;kszy
°Io
trafief1; pl'zy ~!rz~l~nm z .4-ch o.krętówOfo
nie zwiQksza się, a przy w1ęk~ze,1 Il~sc1 strz~laJący~h Jectnostek 0/, ten nawet maleje - samo zas k10rowame ogmem znacznie się utrudnią.Pl'zy okrętach posiadających jako główne uzbrojenie torpedy - ~kład zespołu taktycznego (ilość jednostek) określa Rię sal wą torpedową do bl'ygady linjowych okrętów itd.
347
\Yychodząc z powyższego założenia, został uRta011Y,
Rklad zespołu takty1·.znego dla poszezcg6liwgo t.ypu okręt6°w wojennyeh.
Okn}ty linjow·e.
Kr:!Żmrniki linjowe
,, !PJ.i:kio
Kont,·-torp. typu „XowiJ.i:1• Kon tr-torp. sta ,·rgo typu Lodzie podwodne
<) kl't;ty patrolowe Traulery
.:\Ionitorv . Kanonie.rki
Stawiacze min sieei
I łoś{'
jod 11.
4
-t -t
--1-
8 --1:-8*
H
~)
~ azwa ZPRpołu
taktycznego
"
I >ywizjon .·,
"
c ><!dział mr(·nt.
brygada
< ><Idzi a?
Brygady dziuli! RiQ na 2 pMbryg:a<Ir Dywizja składa si,z z 2-1·'1 brygad. Tak samo dla utat \\'I~!1~1a go~p<:da1·ki przrd- sta\\'ia się Rprawa z dywizjonami. I>yw1zJon dz101I się na dwie grnpy; 2 <ly\\'izjo11y sta11owią l>rygadlJ; 2 brygady tworzą
dywizj~. . . . .
.:donitol'y, kanonierki, ~tawiaezo mlll 1 s1ee1 oraz transpor- towce są łączone w oddziały lub bl'ygady, przyczem iloś(:
poszczeg(i lnF h j()d no st "k w oddział 0 . lu lJ brygadzie ok roś lana jest w zal<~żności od opemcji, kt<'>rą niaJ:~ orw i·ykona{'. .
. Jednak dla "ygody kierowania akcją, nie powiuirn
oddział ewrn t ual n ie brygada pod wzgl<,dem i l0ści prze knwzae 5 do 8 okrPt<>\\',
,Jednostki wcliodząee \\' skład zespołu taktycrnego winny
by<~ jednakowego typu i muszą po_s1a<lać jednakowo dane
takt~·czne, to je~t szrLJkoś(, dalekono~ność i Rzybkostrzelność dziat, zalotr morskie itd.
Dy,rizjon t rau!Pl'<>\\' skla_da ~i11 z ~):ei_u okrętów z tego względu, że dla przeprowadzorna okr~_:tu lmJOWPgo pl'zoz polo minowe wymaganern jest przetrałowanie 1>,asa długu~ci -100 sążni, do czego potrz('bno są 4 pary traulerow. U-ty trauler jPst
okrętem kieru 11 ko wym, gdyż podczaR t rałowa11 ia i n ne nie Ra
w stanif' p1·owadzić" dokladnPj nawigacji i ZH<'howat: wła~chn:
kierunek. ~
. b) Wyższe zesp(!łY okrętowe: \\' arunki dzisiejszej l;!twy morskiej wymaµ:aJ:! udziału w IlH'J nie jednej grupy
oKręMw t ,•go samego l y pu, leez ea lego ~zeregu i 1111 yt h grup
. . *) L:tcze'11i1! lodzi podwodny<'h w dywi1Jon ni1·111a na c,du udo·
g_01_lnwn_1a . lJl'OWa.dz,•nia (l)H'I':lt'ji hojow1·j, h·cz rol,i ~i,, to dla ulat\rienia flzkolema 1 zaopatrz<'nia.
IV. Organizacja dowództwa floty.
Zgodnie r. powyższem, w skład floty wchodr.ą zespoły
manewrowe i taktyczne, na czele których stoją oddzielni do- wódcy, o uprawnieniach dow6dc6w zespołu.
Dla udogodnienia kwe~tji Rzkolenia i zaopatrywania, torpedowce wchodzące w skład zespołów manewrowych eskadry
~ą łączone w specjalne dywizje torpedowe.
Og6lną strukturę dow6dztwa floty można przedstawić następująco:
D-ca D-ca
-
D-ca D-ca·ływizji dywizji D -ca D-ca oddz. odd1.
tralo- okrę- I -ej 2-ej okr~- stawia
wej !ów pa· •·sk adr:, ·~skadry tówlot •:Ly min
frolnw ~
-
DDDDDO
I~ o ·47
~ ~
>, o
"O "O tł Ili Q.
u
6
o o O') Cl 4) ::i 4) ~ -
. o o
N ,_ Q.
(l ~ i
u 4) ....
• c:
Cl Ili
E
...
· - 4) •
~ ~
>, o
"O "O Ili 4) oJ • o
e-
Cl-
D-ca D-ca oddz.
oddz.
kano- wojeri.
n i erek
mnnit. transp.
-
\ p t
N a czele floty danego morza stoi Rewolucyjna Harla
~ ojenna .:\[orza (Tiewwojensowiet), składająca się z trzech osób:
rezesa R. W. S., który jest zarazem dowódcą floty (namorRi) i dwóch członków, z których jeden jeRt szefem wydziału poli-
ycznego morza.
k
Cala wtactza na danem morzu ześrodkowana jest w rę
ach Hewolucyjnej Rady Wojennej. Pod względem operacyj- 1ym, zależy flota uezpośrednio od dowddcy floty.
t
R a d a c a · -
- 1~
c: Dowódca floty o
(namorsi) -;;·
S..:ef
:::, :::, Członek Ol
o wydziału Rewo!. , 3
~ politycz- Rady I o
~ nego morza Wojennej ~
~ , _ __ - - - Ol
(R. W. S. Morza)
Organizacja morskiego sztabu R. K. K. F.
z
Organ wyższego dowodzenia - Rztab morskich sił
n.
K.K. F. pod względem swPj organizacji niejednokrotnie ulegał ,mianom od począt.ku powRtania pa{1stwa sowieckiego.
R
Organizację jego z roku 1U29 można szematycznie przect-
tawić 11astępująco:
Szef Sztabu
Sił Morskich Republiki
Oddział personalny
Wydział zagraniczny
I Oddział
operacyjnyI
organ i z.- mobil. WydziałWydział strategiczny
Oddział wyszkolenia
Wydział taktyczny
Wydział historyczny
Rzta h R. K. K. F. jest ccutrnlnym · organem Ludowego KomiRal'jatu do Spraw \\' ojskowych i ~Iorf-ikich. J>o niego na-
lo:i.ą zagadnienia obrony morskiej, przygotowania do wojny, organizacja, mobilizacja, kompletowanie, l'cjestracja oraz wyszko- lenie personelu sil morskich.
Szef sztal>u bezpośrednio podporządkowany szefowi ma- rynarki wojennej, jednocześnie jost jego za~tt.;pcą.
Z Rzematu jo~t wido~zncn1, żo rol<t sztabu „Dużogu'', ezy
też ,,(;cnc'1·alnego'' spełnia oddział operacyjny. Obowiązkiem
szefa oddziału operacyjnego jest og()lne kierown idwo i koordy- nowani o pracy podległych mu orgnn<'>w.
W skład sztabu wszedł r6\n~ i eż 11uwou twcrzony w yd ział
szyfrów, kt<'iry z.e względu na spoc.1alt!n znacH•1tiu i <Wlt•Jn za- chowania najwi1~k~zej tajemnicy, jest bezpo~rrnlnio podporz:1dko- wany komisarzowi oddzi alu oporne y j n ego.
Por<iwnując szemat powyższy z s:zomatem 1eort>tycznym,
można przyjść do wniosku, że odpowiada. on „<loM. luźnie sze- matowi naukowemu, pod wzglt~dcrn organJzac.11 oddziału opera- cyjnego. Stntktura sztabu morskiego skomJ_llikowana jest przez doda n ie mu oddziaMw: wysz kolonia (u cze I n10JP u pn1 w len ie) i per- sonal nPgo (strojowego), kt<>1·0 właściwie musiałyby wejść w skład
gli>wnogo sztalm mori-ddcgo.
VI. Organizacja sztabu dowództwa floty i niższych dowództw.
Zasad n i czo wszp·itki u dow(,d zt wa n iższycli f-:\topn i, " wy- j ątk icm bojowych jednostek (pojedy(1czych), wir1ny posiadar. sw6j sztab. Wobec niniejszego zakresu prac>', ich organizaja jc~t znacznie uproszczona.
Sz.tah floty i oddzielnych e~kadr można uj:!(~ w nast<~- puj~icy szcmat:
Sztabowi_
I
specjał~
Szef Sztabu Floty
Wydz.
operacyjny
Wydz administr.
pf'rsnnalnPj
Wydział operacyiny tych sztal>6w Rpelnia funkcję wy- dzial~5w: strategicznogo, Rtatystycznego i organizacyjno-mobili- zacyJnego.
Wydział personalny i wyszkol()n ia (Strojewoj-rasporiaditiel- nyj oddiol) ma powierzone sobie kwestje personalne i czynność
administrowania składem osobowym. Obowiązki wydziału tak- tycznego sprawują specjaliści sztabowi (dowództ-wa floty, ewen- tualnie eskadry): artylerzysta, torpe<lyRta, inżynier - mechanik, lotnik, lekarz itd.
Sztab niższy<~h wspol<'>w, jak n. p. dywizji, brygady i dy- wizjonu jest pod względem swej organizacji jeszcze więce.1
nprnszczony. (Jata praca ześrodkowuje się w ręku adjutanta (f'lag-sekri0taria) i sztabow.\·ch (ftagrnarn,kich) Rpecjalistów.
VII. Organizacja desantu.
Przy organiwwaniu operacji desantowej należy p:rze-
wi<lzieć następujqce trzy otapy:
1) przyjęcir oddziałów <.lesantowych na okręty flotyli tran~portowej,
2) przejścio flotyli transportowej morzem,
~) wysadzenie desantu na brzegu nieprzyjacielskim.
\V operncji desantowej biorą nct:dal dwa rodzaje sił zbroj- nych: oddziały lądowe i morskie.
\\~ o hec~ po wyż8zego dla zachowania za Rady jedno oso bo-
wości dowodzenia, cPlem ułatwienia operacji kwestja dowódcy i jego kompetencje winny byó określone zawczasu.
Hozmie~zc•zenio oddzial<>W lądowych na okrętach floty wymaga znajomrnfoi mor~kiego fachu, dlatego toż z chwilą przy- bycia o<ldziaMw lądowych do portu, muszą one być podporząd
kowane morskiemu dowt")dztwn. To podporządkO\vanie morskim dow(idcom powinno być zachowane przez calv czas przejścia desantowej flotyli .w mol'~u i przy wysaLlzen(u ocldzial<\w. n~
brzeg <lo czasu, az oddziały wysadzone nie zajmą wlasc1weJ pozycji na lądzie. Z tym momentem na um<>wiony s~gnal dmdjdcy lądowego kiernwanie całą oprracją przechodzi d~
nirgo. Flota wojP1rna z tym momentem winna wykon_y~vac w~zystkio jogo zarządzenia, gdyż drcydującym. czyn111k1em w prze pi owadzrniu operacji je8t od tej chwili armJa. , .
\\' związku z powyższein or<ranizacja dcsantm; winna przmvidywat~ na~t~pujące Rtanowiska i::,morskich dowódc<!W:
1) dow<'>dca wRpołu kon wojującrgo (przy_ w~ęl~Rzyc.h operacjach dOW<>ciCa floty) - obowiązek dowodzenia ,:' f~\.O·Ill~Je z chwil:! wyjścia zespołu do~rnntow(igo w morzu
(:<?
clrn Ili zaJęcia priez d,~sant stanowiska, w8kazanego mu na lądzw,.2) kierO\rnik WYRadzenia desantu - 1~odp01 ZJdko~any jest pod<'zas całej 01wracj i pirrwszomn <!owodcy. _h!Ol~UJ~ on
· l · 1 c-•łr1t11 Jfw·o or<rarnzacJą 1 do przygotowana.'111 do W)'~R( zen1a < O;-,, • ? , .h , , ... .
chwili, póki wysadzone oddziały lądowe nie zaJmą "ska,.aneJ
pozycji na lądzie jest on dowódcą wszystkich morRkich i lądo
wych sil, operujących 'N rejonie wysadzenia desantu;
3) dowódca flotyli transportowej - w czasie przyjęcia
"desantu i priejścia jest podporządkowanym dowódcy zespołu
konwojującego. Z chwilą przybycia na miejsce wysadzenia desantu, aż do kompletnego zakoiwzenia tej operacji podporząd
kowuje się kierownikowi wysadzenia desantu.
VIII. Kwestja podporządkowania morskim dowódcom
oddziałów lądowych.
Bardzo często przy rozwiązaniu niektórych zadaf1 strate- gicznych, flota musi współdziałać z oddziałami Jądowemi.
Zachodzi wówczas pytanie, któremu z dwóch dowódców należy
się kierowanie całokształtem operacji. Praktyka wykazuje całą trudnoM i komplikacje tego zagadnienia, gdyż od właściwego
postawienia kwestji dowodzenia najczęściej zależy wynik całej
operacji.
,Jeżeli przy wspólnych działaniach decydujące znaczenie
mają operacje morskie, wówczas siły lądowe muszą być bez-
względnie podporządkowane morskiemu dowództwu, gdyż tylko w tym wypadku może być skoordynowaną celowość poszczegól- nych działa11. Odwrotnie, główne zadanie operacji ma odbyć się na lądzie i wykonywane jest przez armję lądową, a flota jest
środkiem pomocniczym, której jedynym zadaniem jeRt wspól- dzialan_ie z oddziałami lqdowemi, w celu osiągnięcia zamierzo- nego celu, w6wczas ogólne dowództwo spoczywa na dowódcy
lądowym, któremu flota wojenna winna się podporządkować:.
Xależy pamiętać, że podporządkowywanie oddziałów lą
dowych morskiemu dowództwu i odwrotnie można stosować je- dynie w zagadnieniach operacyjnych. Tego rodzaju zależność w innych wypadkach jest niemoiliwą, gdyż wRkutek nieznajo-
mości i niezrozumienia właściwych cech tych rodzaji uroni mo- o·:l nastąpi(; poważne kom pl i kac je
n Kwestje poruszone wyżej, niejednokrotnie zostały spraw- dzone podczas wojny świato"·ej i domowej.
IX. Organizacja wewnętrzna na okręcie.
Personel okrl~tów H. K. K. F. dzieli ~ię na dwie zasad- nicze kategorje: oficer(>W (komandirow) i sze1·egowyeh. Tworzy on zupełnie odrębnq dziedz_in_ę woj~nno-1~10rskiPj służby pod
względem personalnym, admuustracyJnym 1 gospodarczym.
X a czele okr(~tu stoi dowódca i komisarz. I>-ca jest od- po,~'ie<Jzialny za stan okl'ętu i załogi, oraz za właściwe p1·zyRpo-
~ol,ie111e okrętu do walki. Podstawowym obowiązkiem d-cy JeRt wyszuka.nie nowycJ1 metod w dziedzinie taktyki, najlepsze w_ykor_zystan1e okrętu i jego uzbrojenia~ taktyczne przygotowa- me oficerów okr~towych oraz pl'zygotowanie całego personelu okrt:towego do Rkoordynowanej p1·a,·y w l'ZUf-:ie bitwy.
Dla ułatwienia pracy d-cy okrętu i dla umożliwienia mu kierowania jej we właściwym kierunku, kwestje: personalne, administracyjne oraz wyszkolenie są powierzone pomocnikowi d-cy. W wypadku nieobecności d-cy okrętu oficjalnym jego
zastępcą jeRt pomocnik d-cy, któremu bezpośrednio pod każdym względem jest podporządkowany cały personel okrętowy.
Komisarz wojskowy wyznaczony jest na okręt z pośród członków HoRyjskiej Komunistycznej Partji (R. K. P.). Jest on narówni z dowódcą okrętu odpowiedzialny za normalny tok
służby okrętowej. Do zasadniczego obowiązku jego należy dzie- dzina wychowawcza załogi, specjalnie w zakresie wychowania i uświadomienia partyjno-politycznego, poza tern ma on poru-
czoną sobie dokładną obserwacj~ całokształtu życia okrętowego
we wszelkich jego przejawach.
Komisarz kieruje pracą partyjną i polityczno-oświatową
przez podległe mu polityczne i partyjne organa. Do tych ostat- nich należą: pomocnik komisarza, który jest jednocześnie jego
zastępcą, kierownicy polityczni, ,,starszyny polityczni", odpo- wiedzialni organizatorzy K K. P. i R. L. K. Z. l\I. (Rosyjski
Leni11ski Komunistyczny Związek l\Ilodzieży), bibljotekarz i za- \
rządzający klubem okrętowym.
Wyznaczenie i wszelkie przesunięcia komisarzy ma prawo dokonywać jedynie Rewolucyjna Rada Wojenna Republiki.
Powyższe zmiany personalne są umieszczane w rozkazie organu centralnego R. K. K. F.
Pracę komisarzy okrętowych reguluje l\lorski Oddział
(danego morza) politycznej służby Republiki (P. U. R.), który otrzymuje wszelkie dyrektywy i wytyczne od swej centralnej władzy - Służby Politycznej Rewolucyjnej Hady vVojennej Hopu bliki.
W zależności od typu okrętu i jego budowy, odpowiednio jeRt Rkompletowana załoga (pod względem Rpecjalności). Na cze~e każdej Rpecjalno~ci stoi starszy okrętowy Rpecjalista (koma1~d1_r H. K. K. F.), kt()ry ma do pomocy młodszych oficerów _spec1al.~- st 6w. i\llodszym oficerom specjalistom podlegają st_ars1 podoh:
cerowie specjaliści (glawnyje Rtarszyny) a tym ostatrnm - mlods1 podoficerowie specjaliści (starszyHy) i szereg<?wcy. . ,
Okręt "·ojenny posiada szereg specJalnych urządzen, które wymagają obsługi fachowo przygot?wanego„ person~lu.
Te Rpocjalne urządzenia dzielą się na kategol']e, _w ktorych kaula posiada wlaf;ci wą Rol>ie organizację oraz oddzielny Rkład ORO- bowy, wyspecjalizowany. w danym kienml~u.
Do wyżej wspomnianych kategoryJ odnoszą się nastę- pująco specjalnogci:
1. Artyleryjska - posiadająca szereg specjalistów ofi- cerów i szeregowych. Do kategorji pierwRzej należą: starsi i młodsi oficerowie (komandiry H. K K. F.) specjaliści. Starszy artylerzysta jest odpowiedzial_nym d-cą ?ałej okrętowej_ artylerji;
pod jego opieką są wszystkie mecha111zmy oLsługuJące dztal arty I ery j~ki.