STANIS£AWA TOMKOWICZA
INWENTARZ
zabytków powiatu s¹deckiego
Z rêkopisów Autora wydali i w³asnymi komentarzami
opatrzyli Piotr i Tadeusz
£opatkiewiczowie
~ ~
Inwentarz zabytków powiatu s¹deckiego to pierwsze, kry- tyczne wydanie cennego tekstu ród³owego, przez ponad stule- cie pozostaj¹cego w rêkopisie. Jego autorem jest Stanis³aw Tomkowicz krakowski historyk sztuki i konserwator, który jako pierwszy w Polsce, w latach osiemdziesi¹tych wieku XIX, podj¹³ nowoczesne i systematyczne badania inwentaryzacyjne zabytków galicyjskich, w tym tak¿e obu S¹czów i okolic.
Dziêki Tomkowiczowi dysponujemy dzi bezcennym zapisem historyczno-artystycznego stanu posiadania u schy³ku XIX wieku, porednio równie¿ danymi do smutnego remanentu strat i zniszczeñ, jakim uleg³a substancja zabytkowa tych stron w ci¹gu XX stulecia.
Oryginalny tekst Inwentarza podany zgodnie z zasadami wydawnictw ród³owych zaopatrzony zosta³ w obszerne komentarze, informuj¹ce o losach poszczególnych zabytków, wspó³czesnych odkryciach i nowych ustaleniach konserwator- skich. To w komentarzach w³anie zamieszczona zosta³a nasza dwudziestowieczna wiedza o zabytkach S¹decczyzny, przyna- le¿na im bibliografia, tudzie¿ autopsja Wydawców.
Wspólnym mianownikiem archiwalnego i wspó³czesnego tekstu jest obszerna czêæ ilustracyjna tomu owoc ¿mudnych poszukiwañ Wydawców w prywatnych i publicznych kolekcjach ikonograficznych. Wiêkszoæ z zamieszczonych tu fotografii, rysunków i grafik pochodz¹cych z epoki Tomkowicza dost¹pi³a publikacji po raz pierwszy. Taki w³anie walor maj¹ XIX-wieczne rysunki Stanis³awa Wyspiañskiego, Józefa Mehoffera i Stefana Matejki, którzy w trakcie studenckich peregrynacji terenowych pod kierunkiem prof. W³adys³awa
£uszczkiewicza zdo³ali utrwaliæ w szkicownikach dziesi¹tki s¹deckich zabytków.
Jest zatem bez w¹tpienia Inwentarz Stanis³awa Tomkowi- cza pozycj¹ nie do przecenienia w badaniach nad przesz³oci¹ S¹decczyzny. Jest tak¿e dzie³em dostarczaj¹cym kapitalnej wiedzy o wiecie tyle¿ bliskim, co i bezpowrotnie minionym
v
W 2001 roku ukaza³ siê Stanis³awa Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu jasielskiego.
W 2005 roku ukaza³ siê Stanis³awa Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu kronieñskiego.
W przygotowaniu Inwentarz zabytków powiatu limanowskie-
STANIS£AWA TOMKOWICZA Inwentarz zabytków powiatu s¹deckiego
~ ~
STANIS£AWA TOMKOWICZA
INWENTARZ
zabytków powiatu s¹deckiego
Z rêkopisów Autora wydali i w³asnymi komentarzami
opatrzyli Piotr i Tadeusz
£opatkiewiczowie
Muzeum Narodowe w Krakowie KRAKÓW 2007
~ ~
Wydanie z rêkopisu Stanis³awa Tomkowicza Inwentarz zabytków powiatu s¹deckiego w³asnoæ Muzeum Narodowego w Krakowie przechowywanego w Bibliotece Ksi¹¿¹t Czartoryskich w Krakowie, sygn.: rkps MNK 609
Opracowanie redakcyjne: Piotr i Tadeusz £opatkiewiczowie
Opracowanie graficzne, skanowanie, sk³ad tekstu i monta¿ elektroniczny: Tadeusz £opatkiewicz
ISBN 978-83-89424-71-6
Copyright by Muzeum Narodowe w Krakowie, 2007 Recenzenci:
Prof. dr hab. Jerzy Gadomski Dr hab. Piotr Krasny
Publikacja pod patronatem Generalnego Konserwatora Zabytków w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Dofinansowano ze rodków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Operacyjnego Dziedzictwo kulturowe
Czêæ ilustracyjna
Mapa miejscowoci dawnego powiatu s¹deckiego, uwzglêdnionych przez Stanis³awa Tomkowicza w tekcie Inwentarza zabytków
1. Andrzejówka dawna cerkiew greckokatolicka, widok od zachodu. Fot. Z. £. 1930
2. Barcice drewniany koció³ parafialny (spalony w roku 1882), widok od po³udniowego zachodu. Fot. z roku ok. 1880
3. Barcice murowana dzwonnica parawanowa, mur cmentarny, w g³êbi drewniana baraka, któr¹ zasta³ Tomkowicz. Fot. przed rokiem 1901
4. Barcice stara plebania. Fot. z roku 1907
5. Barcice drewniana kapliczka szafkowa Mêki Pañskiej. Fot. S. Udzieli z roku 1901
6. Biegonice dawny koció³ parafialny (zburzony ok. roku 1907), widok od pó³nocy. Rys. S. Matejki z roku 1889
7. Biegonice dawny koció³ parafialny, widok od pó³nocy, z prawej szczegó³ wspornika podokapowego. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
8. Biegonice dawny koció³ parafialny, widok od pó³nocy. Poni¿ej widok wnêtrza kruchty podwie¿owej. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
9. Biegonice dawny koció³ parafialny (zburzony ok. roku 1907), widok z nawy do prezbiterium. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
10. Biegonice dawny koció³ parafialny (zburzony ok. roku 1907), widok z prezbiterium do nawy. Powy¿ej przekrój i szczegó³y dekoracji kamiennej chrzcielnicy. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
11. Biegonice dawny koció³ parafialny, widok z wnêtrza kruchty podwie¿owej, z prawej kamienna kropielnica, poni¿ej widok i przekrój chrzcielnicy. Rys. J. Bukowskiego i J. Mehoffera z roku 1889
12. Biegonice dawny koció³ parafialny, inskrypcja z niezachowanej p³yty nagrobnej Habdañskiego, poni¿ej fragm. bordiury z tej p³yty, obok kropielnica, u do³u wnêtrze kruchty. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
13. Biegonice dawny koció³ parafialny, motyw dekoracji t³a niezachowanego obrazu tablicowego Zaniê- cia Najwiêtszej Panny Marii, obok d³oñ w. Piotra z kadzielnic¹ szczegó³ obrazu j.w., poni¿ej kamienna chrzcielnica oraz fragment dekoracji jej czary i odrys inskrypcji. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
14. Biegonice dawny koció³ parafialny, chrzcielnica z roku 1660, szczegó³y dekoracji czary, poni¿ej szkic kamiennej kropielnicy. Rys. S. Matejki z roku 1889
15. Biegonice dawny koció³ parafialny, niezachowana, pónorenesansowa p³yta nagrobna plebana Andrzeja Habdañskiego (z lewej szkic ca³oci, z prawej kartusz z monogramem). Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
16. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
17. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium (na cianie pó³nocnej obraz fundacji ks. S. Wcianeckiego). Poni¿ej: kartuszowe obramienie tablicy upamiêtniaj¹cej ks. Wcianec- kiego, szkic kartusza z herbem Strzemiê, Monogram SW i data 1589. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
18. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, niezachowane manierystyczne uszaki z nastaw o³tarzy bocz- nych, z lewej pónogotycka figurka w. Anny Samotrzeæ. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
19. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, niezachowane manierystyczne uszaki z nastaw o³tarzy bocz- nych. Repr. wg £uszczkiewicza 1891a
20. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, kolumienka manierystycznej nastawy o³tarza g³ównego, z prawej niedokoñczone szkice. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889 (kolorowany akwarel¹)
21. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, gotycki obraz Chrztu Chrystusa w Jordanie, z prawej inskrypcja ze wstêgi Boga Ojca: hic est filius meus dilectus in quo mihi placuit ipsum audite. Rys. S. Matejki z roku 1889
22. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, tablicowy obraz z Matk¹ Bosk¹ Bolesn¹ i w. Janem. Rys.
J. Mehoffera z roku 1889
23. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, tablicowy obraz z Matk¹ Bosk¹ Bolesn¹ i w. Janem. Repr. wg
£uszczkiewicza 1891a
24. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, pónogotycka figurka w. Anny Samotrzeæ. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
25. Che³miec koció³ cmentarny w. Heleny, pónogotycka figurka w. Anny Samotrzeæ. Rys. S. Wyspiañ- skiego z roku 1889
26. Chomranice koció³ parafialny, widok wnêtrza. Fot. z roku ok. 1910
27. Chomranice gotycki obraz Op³akiwanie Chrystusa z kocio³a parafialnego. Fot. M. Moraczewskiej z roku 1936
28. Czarny Potok widok kocio³a od strony po³udniowej, stan sprzed przebudowy w pocz. XX wieku. Ryc. z koñca wieku XIX
29. D¹brówka Polska drewniany koció³ paraf., widok od pó³nocy (stan przed przebudow¹ wie¿y). Fot. T. Szyd³owskiego z roku ok. 1920
30. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, widok od strony po³udniowej (stan po przebudowie wie¿y). Fot. B. Tretera z roku 1939
31. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, widok z nawy na polichromowany parapet chóru muzycznego i wczesnobarokowy prospekt organowy. Fot. z roku ok. 1930
32. D¹brówka Polska drewniany koció³ paraf., widok w kierunku chóru muzycznego. W nasta- wie o³tarza bocznego, przy cianie pó³nocnej, drewniany krucyfiks o cechach pónogotyckich, obok ambona i barokowa rzeba Chrystusa u s³upa. Fot. z roku ok. 1930
33. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, widok na manierystyczn¹ nastawê o³tarza g³ównego z obrazem Op³akiwanie Chrystusa. Fot. z roku ok. 1930
34. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, widok w kierunku zachodnim na dekoracjê malarsk¹ stropu nawy. Fot. z roku ok. 1930
35. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, Mistyczne ob³óczyny w. Norberta z Xanten kompozycja na rodkowym plafonie stropu nawy. Fot. T. Szyd³owskiego z roku ok. 1920
36. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, fragment dekoracji malarskiej stropu nawy, w dolnym kasetonie (porodku) popiersie W³ady- s³awa Jagie³³y. Fot. T. Szyd³owskiego z roku ok. 1920
37. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, fragment dekoracji malarskiej stropu nawy. Fot. T. Szy- d³owskiego z roku ok. 1920
38. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, fragment dekoracji malarskiej stropu nawy. Fot. T. Szyd³owskiego z roku ok. 1920
39. D¹brówka Polska drewniany koció³ parafialny, fragment dekoracji malarskiej stropu nawy. Fot. T. Szyd³owskiego z roku ok. 1920
40. D¹brówka Polska drewniana kapliczka szafkowa na s³upie. Fot. S. Udzieli z roku 1901
41. Jakubkowice widok wsi z pocz¹tku XIX wieku. Z lewej zespó³ kocielno-plebañski w Jakubkowicach, z prawej zabudowania dworsko-folwarczne w £ososinie Dolnej. Repr. wg Kronbacha
42. Jakubkowice dawny drewniany koció³ parafialny, widok od po³udniowego wschodu. Fot. z roku ok. 1920
43. Jakubkowice dawny drewniany koció³ parafialny, widok od pó³nocnego wschodu. Fot. A. Nitscha z roku 1936
44. Jakubkowice dawny drewniany koció³ parafialny, widok od pó³nocnego wschodu. Fot. B. Tretera z roku 1935
45. Jakubkowice dawny drewniany koció³ parafialny, widok od po³udniowego zachodu. Fot. B. Tretera z roku 1935
46. Jazowsko widok wsi z pocz¹tku XIX wieku. W g³êbi doliny zespó³ kocielno-plebañski. Repr. wg Kronbacha
47. Jazowsko rzut poziomy, fragment elewacji pó³nocnej oraz widok elewacji wschodniej kocio³a parafialnego. Repr. kopii pomiaru austriackiego budowniczego z roku 1801
48. Jazowsko koció³ parafialny, widok od po³udniowego wschodu. Fot. B. Tretera z roku 1934
49. Jazowsko koció³ parafialny, manierystyczna nastawa o³tarza bocznego. Fot. i odrêczne zwymiarowanie S. Tomkowicza z 29 lipca 1892 roku
50. Krynica widok zespo³u uzdrowiskowego z pocz. XIX wieku. Repr. wg Kronbacha
51. Krynica widok ogólny zespo³u uzdrowiskowego, w centrum cerkiew greckokatolicka. Fot. z roku 1908
52. Krynica ród³o g³ówne i zak³ad k¹pielowy. Ryc. B. Podbielskiego sprzed roku 1861
53. Krynica wielki dom gocinny Pod Trzema Ró¿ami Teofila Seiferta. Rys. J. Brydaka z roku ok. 1870
54-57. Librantowa niezachowane p³askorzeby z roku 1871 w kapliczce przydro¿nej z 1 po³. XVII wieku:
Matka Boska z Dzieci¹tkiem adorowana przez . Dominika i Katarzynê Sieneñsk¹, Matka Boska Czêsto- chowska, w. Anna oraz nieokrelony w. Aposto³ (Mateusz, Bart³omiej lub Tomasz?). Z prawej strony do ramy przymocowany destrukt pónogotyckiego krucyfiksu z pocz. XVI wieku. Fot. B. Tretera z roku 1933
58. £abowa dawna cerkiew greckokatolicka, widok od pó³nocy. Fot. E. Koz³owskiej z roku ok. 1950
59. £¹cko koció³ parafialny, niezachowany pónogotycki obraz tablicowy Matki Boskiej z Dzieci¹tkiem oraz . Antonim Pustelnikiem i Rochem. Fot. S. Tomkowicza z roku 1892
60. £¹cko koció³ parafialny, pónogotycka chrzcielnica kamienna z roku 1493 we wnêtrzu zakrystii. Fot.
S. Tomkowicza z roku 1892
61. £¹cko koció³ parafialny, monstrancja srebrna typu wie¿yczkowego z roku ok. 1600. Fot. S. Tom- kowicza z roku 1892
62. £¹cko koció³ parafialny, pónogotycki obraz tablicowy, po bokach dwa bia³e ornaty wzmiankowane przez Tomkowicza. Fot. S. Tomkowicza z 15 wrzenia 1893 roku
63. Mochnaczka Ni¿na dawna cerkiew greckokatolicka w. Micha³a Archanio³a, widok od zachodu. Fot. L. Lepszego z roku 1919
64. Mochnaczka Ni¿na dawna cerkiew greckokatolicka w. Micha³a Archanio³a, widok od wschodu. Fot. L. Lepszego z roku 1919
65. Mostki kapliczka przydro¿na przy gociñcu nad Dunajcem. Fot. S. Udzieli z 17 sierpnia 1903 roku
66. Moszczenica Ni¿na drewniany koció³ parafialny, widok od po³udniowego zachodu. Fot. L. Lepszego?
z 16 wrzenia 1908 roku
67. Moszczenica Ni¿na drewniany koció³ paraf., widok z nawy w kierunku manierystycznej nastawy o³tarza g³ównego w. Miko³aja (w zwieñczeniu gotycki obraz w. Zofii). Fot. L. Lepszego? z 16 wrzenia 1908 roku
68. Moszczenica Ni¿na nastawa o³tarza g³ównego w. Miko³aja. Akwarela K. Polityñskiego z roku 1893
69. Moszczenica Ni¿na drewniany koció³ parafialny, manierystyczna nastawa o³tarza bocznego z lewej.
Fot. L. Lepszego? z 16 wrzenia 1908 roku
70. Moszczenica Ni¿na drewniany koció³ parafialny, manierystyczna nastawa o³tarza bocznego z prawej.
Fot. L. Lepszego? z 16 wrzenia 1908 roku
71. Moszczenica Ni¿na drewniany koció³ parafialny, gotycki obraz tablicowy w. Zofii (po wyjêciu z nastawy o³tarza g³ównego). Fot. S. Tomkowicza z wrzenia 1893 roku
72. Muszyna widok placu rynkowego, na pierwszym planie kapliczk¹ w. Jana Nepomucena, z prawej pierzeja po³udniowa. Fot. z roku ok. 1920
73. Muszyna widok ogólny placu rynkowego, z lewej pierzeja po³udniowa. Fot. po roku 1912
74. Muszyna widok wschodniej pierzei Rynku, w g³êbi koció³ parafialny. Fot. z roku ok. 1913
75. Muszyna rynek z kapliczk¹ w. Jana Nepomucena, w g³êbi pierzeja pó³nocna. Fot. prof. Bogackiego z roku ok. 1915
76. Muszyna fragment pierzei po³udniowej Rynku, w g³êbi budynek magistratu. Fot. z roku ok. 1920
77. Muszyna plac rynkowy w dniu targowym. Fot. z roku ok. 1909
78. Muszyna plac rynkowy w dniu targowym, w g³êbi pierzeja pó³nocna. Fot. z roku ok. 1914
79. Muszyna Stara Gmina i s¹siednie domy drewniane z pó³nocnej pierzei rynkowej. Rys. J. Matejki z roku 1867
80. Muszyna Stara Gmina i s¹siednie domy drewniane z pó³nocnej pierzei rynkowej. Litogr. M. Kuczyñski, wg rys. J. Matejki
81. Muszyna pó³nocna pierzeja rynkowa po po¿arze. Fot. z roku ok. 1926
82. Muszyna ul. Kocielna, w g³êbi fasada kocio³a parafialnego. Pocztówka z roku ok. 1920
83. Muszyna drewniane rzeby Matki Boskiej i dwóch biskupów we wnêce muru ogrodzeniowego (zagi- nione). Fot. B. Tretera z roku 1936
84. Muszyna koció³ parafialny, gotycka rzeba Matki Boskiej z Dzieci¹tkiem z roku ok. 1470.
Fot. J. E. Dutkiewicza z roku ok. 1930
85. Muszyna koció³ parafialny, gotycka rzeba w. Jadwigi z roku ok. 1470. Fot. B. Tretera z roku 1936
86. Muszyna koció³ parafialny, gotycka rzeba w. Otylii z roku ok. 1470. Fot. B. Tretera z roku 1936
87. Muszyna koció³ parafialny, ornat z 1 po³. XVII wieku z haftowanym herbem Korab. Fot. L. Lepszego z roku 1919
88. Muszyna koció³ parafialny, ornat o kolumnie haftowanej, na tle z³otem kwiaty jedwabne kolo- rowe, boki z ciê¿kiego adamaszku, z po³. XVII wieku. Fot. L. Lepszego z roku 1919
89. Muszyna ruina zamku biskupów krakowskich. Rys. M. B. Stêczyñskiego z roku ok. 1845
90. Muszyna ruina zamku biskupów krakowskich. Rys. N. Ordy (o³ówek, akw. na pap.) z roku ok. 1880
91. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny (zburzony w roku 1894), widok od pó³nocy, na pierwszym planie bramka drewniana w kszta³cie kapliczki. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
92. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny (zburzony w roku 1894), widok od po³udnia. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
93. Nawojowa bramka drewniana w kszta³cie kapliczki w ogrodzeniu dawnego kocio³a parafialnego (zburzo- na w roku 1894). Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
94. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny (zburzony w roku 1894), szczegó³ przerocza w deskowa- niu izbicy oraz kroksztynów podokapowych namiotowego daszku wie¿y-dzwonnicy. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
95. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny (zburzony w roku 1894), nadpro¿e portalu do zakrystii. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
96. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny, marmurowa p³yta nagrobna Piotra Nawojowskiego. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
97. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny (zburzony w roku 1894), szczegó³y z nagrobka Piotra Nawojowskiego: czworodzielna tarcza herbowa, he³m oraz fragment zbroi, poni¿ej odpis majusku³owej inskryp- cji, u do³u zwymiarowany rysunek ca³ego nagrobka. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
98. Nawojowa dawny drewniany koció³ parafialny (zburzony w roku 1894), szkic kamiennej chrzcielnicy.
Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
99. Nawojowa widok dawnego kocio³a parafialnego (po zburzeniu prezbiterium i zakrystii). Osoby rozpozna- ne: (1) p. Ziemkowski; (2) p. Kabtak leniczy; (3) Józef Popio³ek kamerdyner; (4) ks. dr Dutkiewicz;
(5) ks. Jakub ¯abecki proboszcz Nawojowej; (6) p. Gostyñski; (7) Jakub Fr¹czek s³u¿¹cy; (8) Edward hr.
Stadnicki; (9) ks. biskup Ignacy £obos ordynariusz diecezji tarnowskiej; (10) ks. kanonik Rozwadowski proboszcz staros¹decki; (11) ks. Mochnacki paroch z Maciejowej). Fot. z roku 1894, wykonana w dniu powiêcenia kamienia wêgielnego pod budowê nowego kocio³a parafialnego
100. Nawojowa pa³ac Stadnickich, widok ogólny pa³acu od strony dziedziñca. Litogr. z 1 po³. XIX wieku
101. Nawojowa pa³ac Stadnickich, widok od strony dziedziñca. Rys. M. B. Stêczyñskiego z roku ok. 1845
102. Nawojowa pa³ac Stadnickich, widok ogólny od strony pó³nocnej. Rys. N. Ordy z roku ok. 1880
103. Nowy S¹cz widok miasta od pó³nocnego wschodu, z pocz. XIX wieku. Na pierwszym planie dawny koció³ kolegiacki. Repr. wg Kronbacha
104. Nowy S¹cz widok miasta od pó³nocy, z pocz. XIX wieku. Na pierwszym planie zamek, w g³êbi kaplica Lubomirskich. Repr. wg Kronbacha
105. Nowy S¹cz widok ogólny miasta od pó³nocy. Rys. F. Vandruszki z 1 po³. XIX wieku
106. Nowy S¹cz widok ogólny miasta od pó³nocy. Lit. J. Zahradniczka wg rys. Rudolfa Alta z 1 po³. XIX wieku
107. Nowy S¹cz widok miasta od pó³nocy. Na pierwszym planie zamek, w g³êbi zabudowania dawnego kocio³a i klasztoru franciszkanów. Rys. N. Ordy z roku ok. 1880
108. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, widok od pó³nocnego wschodu na masyw wie¿y pó³nocnej. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
109. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, plan pierwszej kondygnacji oraz szkice architektonicznych szczegó³ów wnêtrza wie¿y pó³nocnej. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
110. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, plan i przekrój przybudówki wie¿y pó³nocnej oraz inskrypcja na wewnêtrznym pod³uczu portalu tej przybudówki. Poni¿ej rzut gotyckiego sklepienia kruchty po³udniowej oraz przekrój wêgara portalu z kruchty po³udniowej do prezbiterium. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
111. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, plan drugiej kondygnacji oraz szkice architektonicznych szcze- gó³ów wnêtrza wie¿y pó³nocnej. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
112. Nowy S¹cz szkic gotyckiego fryzu i manierystycznej grupy Pasji na zachodniej elewacji wie¿y po³udniowej kolegiaty. Poni¿ej nadpro¿e z dat¹ 1505 w elewacji kamienicy przy ul. Lwowskiej, obok tablica z elewacji kamienicy w naro¿niku Rynku i ul. Lwowskiej. Rys. S. Matejki z roku 1889
113. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, gotycki fryz i manierystyczna grupa Pasji z zachodniej elewacji wie¿y po³udniowej. Repr. wg £uszczkiewicza 1891a
114. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, herb Pogoñ z gotyckiego fryzu na zachodniej elewacji wie¿y po³udniowej. Repr. wg £uszczkiewicza 1891a
115. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, gotycki fryz z elewacji zachodniej wie¿y pó³nocnej (ca³oæ i detale). Rys. J. Mehoffera z roku 1889
116. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, gotycki fryz z elewacji zachodniej wie¿y pó³nocnej. Repr. wg
£uszczkiewicza 1891a
117. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, widok zachodniej elewacji przybudówki wie¿y pó³nocnej, inskryp- cja w pod³uczu archiwolty portalu tej przybudówki, data z nadpro¿a portalu wie¿y po³udniowej, profil gzymsu oraz wêgara okna pierwszej kondygnacji wie¿y pó³nocnej. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
118. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, inskrypcje trêbaczy miejskich z 1617 na wêgarze i pod³uczu portalu przybudówki wie¿y pó³nocnej. Z prawej szkic portalu plebanii, wy¿ej kartusz z klucza archiwolty.
Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
119. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, wnêtrze kruchty po³udniowej. Rys. S. Wyspiañskiego z 1889
120. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, szkic pónogotyckiego portalu schodkowego we wnêtrzu kruchty po³udniowej (ca³oæ oraz przekroje wêgara i nadpro¿a). Poni¿ej inskrypcja na niezachowanych zawiasach drzwi w kruchcie. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
121. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, inskrypcja epitafijna Franciszka Ksawerego Riedelswalda (zob. il. 126), ni¿ej kowalskie antaby drzwi kruchty po³udniowej. U do³u wnêtrze karczmy w Zabe³czu pod Nowym S¹czem. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
122. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium. W nastawie o³tarza bocznego po stronie prawej obraz Przemienienia Pañskiego, w nastawie o³tarza g³ównego pónogotycki krucyfiks. Fot. z roku ok. 1920
123. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, kamienna p³yta nagrobna nieznanego mieszczanina s¹deckiego.
Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
124. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, epitafium Erazma i Katarzyny Karczów z roku 1584. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
125. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, epitafium Zofii Po³awiñskiej z roku 1623. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
126. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, tablica epitafijna Franciszka Ksawerego Riedelswal- da z roku 1808. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889 (zob. il. 121)
127. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, zwymiarowany rysunek kamiennej kropielnicy w kruchcie po³udniowej. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
128. Nowy S¹cz dawny koció³ kolegiacki, br¹zowa chrzcielnica z roku 1557. Ni¿ej odpis inskrypcji z gór- nej czêci czary. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
129. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej, widok od po³udniowego wschodu, w g³êbi wie¿e daw- nego kocio³a kolegiackiego. Fot. z roku 1922
130. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej, pónogotyckie nadpro¿e z dat¹ 1505 i inicja³em PS.
Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
131. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej, pónogotyckie nadpro¿e z dat¹ 1505 i inicja³em PS.
Repr. wg £uszczkiewicza 1891a
132. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej podczas remontu prowadzonego w latach 1913-1914.
Fot. z roku ok. 1914
133. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej, pónogotycki portal z dat¹ 1505 i inicja³em PS, widok od ul. Lwowskiej. Fot. z roku 1922
134. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej, fragment elewacji przyziemia od ul. Lwowskiej, z pónogotyckim portalem schodkowym. Fot. z roku ok. 1925
135. Nowy S¹cz dawny dom kapitu³y kolegiackiej, widok elewacji przyziemia od ul. Lwowskiej. Fot. z roku ok. 1930
136. Nowy S¹cz dawny klasztor franciszkanów, widok na pozosta³oci gotyckiej ciany po³udniowej prezbi- terium (zburzonej przed 1894), poni¿ej kartusz z herbami Konstantego Lubomirskiego niegdy we wnêtrzu kaplicy Lubomirskich (zaginiony w koñcu XIX w.). Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
137. Nowy S¹cz kompleks dawnego klasztoru franciszkanów, widok na pozosta³oci gotyckiej ciany po³ud- niowej prezbiterium (zburzonej przed 1894). Repr. wg £uszczkiewicza 1891b
138. Nowy S¹cz kompleks dawnego klasztoru franciszkanów, pó³nocna elewacja kaplicy Lubomirskich z resztkami ciany po³udniowej prezbite- rium kocio³a franciszkañskiego. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
139. Nowy S¹cz dawny klasztor franciszkanów. Rys. Philippa Moscheroscha z roku 1789, przerysowany na kalce przez S. Tomkowicza
140. Nowy S¹cz plan kompleksu dawnego kocio³a i klasztoru franciszkanów. Rys. W. £uszczkiewicza z wykorzystaniem starszych pomiarów Ph. Moscheroscha z roku 1789. Repr. wg £uszczkiewicza 1891b
141. Nowy S¹cz dawny koció³ franciszkanów. Rekonstrukcja planu prezbiterium; przekrój s³u¿ki w apsy- dzie; elewacja wewnêtrzna po³udniowej ciany prezbiterium; maswerk okna prezbiterium; architektoniczna oprawa niszy celebransa? Repr. wg £uszczkiewicza 1891b
142. Nowy S¹cz dawny koció³ i klasztor franciszkanów, elementy nagrobka Dobka £owczowskiego. Rys. S. Matejki z roku 1889
143. Nowy S¹cz dawny koció³ i klasztor franciszkanów, p³yta i kartusz herbowy z nagrobka Dobka £owczowskiego. Repr. wg £uszczkiewicza 1891a
144. Nowy S¹cz dawny koció³ i klasztor franciszkanów, szczegó³y z p³yty nagrobnej Dobka £owczow- skiego: he³m, buzdygan i popiersie zmar³ego. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
145. Nowy S¹cz dawny koció³ i klasztor franciszkanów, inskrypcja epitafijna z nagrobka Dobka £owczow- skiego, poni¿ej tablica z roku 1640 upamiêtniaj¹ca fundacjê klasztoru. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
146. Nowy S¹cz dawny koció³ i klasztor franciszkanów, inskrypcja z tablicy pami¹tkowej z roku 1640, poni¿ej kartusz z nagrobka Dobka £owczowskiego, do³em drewniane schodki prowadz¹ce na piêtro wie¿y w dawnym kompleksie franciszkañskim. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
147. Nowy S¹cz dawny koció³ i klasztor franciszkanów, kartusz herbowy i inskrypcja epitafijna z nagrobka Zofii Dobkowej. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
148. Nowy S¹cz widok dawnego kocio³a i klasztoru norbertanów z roku 1782. Ryc. wg Sygañskiego
149. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok na po³udniow¹ elewacjê nawy i prezbiterium. Fot.
S. Krzy¿anowskiego z roku 1901
150. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok od po³udniowego wschodu na barokow¹ bramê ogrodzenia i prezbiterium. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
151. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok na barokow¹ bramê ogrodzenia i doln¹ czêæ po³udniowej ciany prezbiterium. Rys. S. Wys- piañskiego z roku 1889
152. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok od po³udniowego wschodu na barokow¹ bramê ogrodzenia i prezbiterium. Fot. z roku ok. 1925
153. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
154. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
155. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium. Fot. S. Krzy¿anow- skiego z roku 1901
156. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, widok z nawy do wnêtrza prezbiterium. Fot. T. Szyd³owskie- go z roku 1927
157. Nowy S¹cz dawny koció³ norbertanów, kartusz z herbem Szreniawa oraz inskrypcja z epitafium Jana S. Lipskiego. Poni¿ej portal wejciowy w kruchcie zachodniej z 1731. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
158. Nowy S¹cz dawny koció³ w. Miko³aja, widok na fasadê frontow¹. Fot. A. Z. Olesia z roku 1929
159. Nowy S¹cz dawny koció³ w. Miko³aja, widok od strony prezbiterium. Fot. B. Tretera z roku 1935
160. Nowy S¹cz kapliczka Szwedzka, fragment rzeby w. Marii Magdaleny z pónogotyckiej grupy Niesienia Krzy¿a. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
161. Nowy S¹cz kapliczka przy ul. Lwowskiej, maszkaron z dawnego prêgierza miejskiego. Rys. S. Wyspiañ- skiego z roku 1889
162. Nowy S¹cz dawny ratusz (spalony w roku 1894), rzut poziomy kondygnacji przyziemia. Rys. J. Jainknera z roku 1875
163. Nowy S¹cz dawny ratusz (spalony w roku 1894), rzut poziomy I piêtra. Rys. J. Jainknera z roku 1875
164. Nowy S¹cz dawny ratusz (spalony w roku 1894), rzut poziomy II piêtra. Rys. J. Jainknera z roku 1875
165. Nowy S¹cz dawny ratusz (spalony w roku 1894), widok z placu rynkowego, w elewacji I piêtra widoczne ostro³ukowe blendy gotyckiej fazy architektonicznej. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
166. Nowy S¹cz dawny ratusz (spalony w roku 1894), wnêtrze sali radnej. Rys. S. Wyspiañskiego z 1889
167. Nowy S¹cz p³yta z kartuszem heraldycznym, która do roku 1894 wmurowana by³a obok wejcia do ratusza. Z prawej klamka empirowa z kolegium jezuickiego. Rys. S. Matejki z roku 1889
168. Nowy S¹cz bo¿nica ¿ydowska, widok wnêtrza w kierunku bimy. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
169. Nowy S¹cz bo¿nica ¿ydowska, widok wnêtrza w kierunku bimy. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
170. Nowy S¹cz bo¿nica ¿ydowska, widok wnêtrza w kierunku bimy. Rys. S. Matejki z roku 1889
171. Nowy S¹cz kamienica nr 10 w pierzei zachodniej Rynku. Nadpro¿e z inskrypcj¹ i dat¹ 1608 oraz sklepiona sieñ z ostro³ukow¹ bram¹. Poni¿ej kamienice w naro¿niku Rynku i ul. Kociuszki (zniszczone przez po¿ar w roku 1894). Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
172. Nowy S¹cz dawna kamienica Marczewskich na rogu Rynku i ul. Lwowskiej, kamienna tablica z mono- gramem IHS w elewacji od strony ulicy. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
173. Nowy S¹cz dawna kamienica Rillera, ³uk koszowy bramy wejciowej z maszkaronem w kluczu archi- wolty. Rys. S. Wyspiañskiego z roku 1889
174. Nowy S¹cz dawna kamienica Marczewskich, kamienna tablica z monogramem IHS w elewacji od strony ul. Lwowskiej. Repr. wg £uszczkiewicza 1891a
175. Nowy S¹cz zamek (zburzony wroku 1945), widok od strony wschodniej, na pierwszym planie baszta Kowalska. Drzew. F. Rutkow- skiego wg rys. F. Kostrzewskiego z roku 1861
176. Nowy S¹cz zamek (zburzony wroku 1945), widok od strony pó³nocno-wschodniej, na pierwszym planie baszta Kowalska. Rys. I. Che³mickiego z roku 1868
177. Nowy S¹cz zamek (zburzony wroku 1945), rzut przyziemia i I piêtra. Rys. Rungego z 21 marca 1857 roku
178. Nowy S¹cz zamek, widok od strony pó³nocno-wschodniej na basztê Kowalsk¹. Rys. S. Matejki z roku 1889
179. Nowy S¹cz zamek, widok od strony wschodniej na basztê Kowalsk¹. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
180. Nowy S¹cz zamek, widok od strony wschodniej na basztê Kowalsk¹. Rys. S. Wyspiañskiego z 1889
181. Nowy S¹cz zamek (zburzony wroku 1945), widok g³ównego skrzyd³a od pó³nocnego zachodu. Fot. H. Poddêbskiego z roku 1936
182. Nowy S¹cz zamek, widok od strony pó³nocno-wschodniej na basztê Kowalsk¹. Fot. J. Zaj¹czkowskiego z roku ok. 1900
183. Nowy S¹cz zamek (zburzony w roku 1945), widok na g³ówne skrzyd³o, w g³êbi dziedziñca baszta Kowalska. Fot. z roku ok. 1935
184. Nowy S¹cz zamek, widok na attykê kurtyny pó³nocnej oraz basztê Kowalsk¹ po pracach rekonstrukcyjnych z roku 1905. Fot. z roku ok. 1908
185. Nowy S¹cz zamek (zburzony w roku 1945). Widok na grzebieñ attyki kurtyny pó³nocnej oraz basztê Kowalsk¹ widoczne efekty prac rekonstrukcyjnych z lat 1926-1936. Fot. B. Tretera z roku 1936
186. Nowy S¹cz zamek, widok od strony dziedziñca wewnêtrznego na odcinek pó³nocnej kurtyny muru obronnego oraz basztê Kowalsk¹. Fot. B. Tretera z roku 1935
187. Nowy S¹cz zamek, widok od strony dziedziñca wewnêtrznego na odcinek pó³nocnej kurtyny muru obronnego z chodnikiem stra¿y oraz basztê Kowalsk¹. Fot. B. Tretera z roku 1935
188. Nowy S¹cz zamek, widok na basztê Kowalsk¹ od strony dziedziñca wewnêtrznego oraz schody wejcia na ganek stra¿y muru obronnego. Fot. B. Tretera z roku 1935
189. Nowy S¹cz zamek (zburzony w roku 1945), szkic renesansowych obramieñ portali i okien, z prawej fryz nadpro¿a z herbem Szreniawa. Rys. J. Mehoffera z roku 1889
190. Nowy S¹cz zamek (zburzony w roku 1945), szkic renesansowego nadpro¿a z herbem Szreniawa. Rys.
S. Matejki z roku 1889
191. Nowy S¹cz zamek (zburzony w roku 1945), renesansowe nadpro¿e (widok od frontu i profil), poni¿ej manierystyczny portal forteczny z herbem Szreniawa w kluczu archiwolty. Rys. S. Wyspiañskiego z 1889