Modelowanie molekularne
metodami chemii kwantowej
Dr hab. Artur Michalak Zakład Chemii Teoretycznej
Wydział Chemii UJ
Ck08
Wykład 12
przyblienie Borna-Oppenheimera, zasada wariacyjna w mechanice kwantowej i w DFT, przyblienie
jednoelektronowe; metoda HF; korelacja elektronowa; metody korelacyjne oparte na funkcji falowej; metoda Kohna-Shama
• Dane do obliczeń kwantowo-chemicznych; GAMESS:
Geometria czasteczki; macierz Z; bazy funkcyjne
w obliczeniach ab initio ; input/output programu GAMESS
• Struktura geometryczna układów molekularnych:
Optymalizacja geometrii; optymalizacja z wiazami; analiza konformacyjna; problem minimum globalnego
• Struktura elektronowa układów molekularnych:
Orbitale molekularne, orbitale KS; wiazanie chemiczne; gęstość rónicowa; orbitale zlokalizowane; analiza populacyjna; analiza rzędów wiązań
• Analiza wibracyjna; Wielkości termodynamiczne;
Reaktywność chemiczna:
Analiza wibracyjna; wielkosci termodynamiczne;
modelowanie reakcji chemicznych; optymalizacja geometrii stanu przejściowego, IRC; indeksy reaktywności chemicznej, molekularny potencjał elektrostatyczny, funkcja Fukui’ego i teoria orbitali
granicznych; jedno- i dwu-reagentowe indeksy reaktywności
Przykład:
Teoretyczne badania procesów polimeryzacji i kopolimeryzacji olefin katalizowanych
kompleksami metali przejściowych Przykład:
Teoretyczne badania procesów polimeryzacji i kopolimeryzacji olefin katalizowanych
kompleksami metali przejściowych
Polietylen
Roczne zużycie (w r. 2000)
- 165 M ton 28 000 ton w czasie wykładu 1.5 h
HDPE, LDPE, LLDPE
- rozmiar makrocząsteczek: masy molekularne, rozkład mas cząsteczkowych
Etylen:
Polietylen Polietylen
Roczne zużycie (w r. 2000)
- 165 M ton 28 000 ton w czasie wykładu 1.5 h
- rozmiar makrocząsteczek: masy molekularne, rozkład mas cząsteczkowych - architektura makrocząsteczek: stopień rozgałęzienia, topologia odgałęzień
HDPE, LDPE, LLDPE
Polietylen
Roczne zużycie (w r. 2000)
- 165 M ton 28 000 ton w czasie wykładu 1.5 h
1) Związek pomiędzy strukturą katalizatora oraz warunkami procesu (T, p)
a mikrostrukturą otrzymywanych poliolefin 1) Związek pomiędzy strukturą katalizatora
oraz warunkami procesu (T, p)
a mikrostrukturą otrzymywanych poliolefin
procesu (T, p) a mikrostrukturą otrzymywanych poliolefin procesu (T, p) a mikrostrukturą otrzymywanych poliolefin
2) Kopolimeryzacja olefin z monomerami polarnymi -
czynniki warunkujące aktywność katalizatora 2) Kopolimeryzacja olefin z monomerami
polarnymi -
czynniki warunkujące aktywność katalizatora
1) Związek pomiędzy strukturą katalizatora oraz warunkami procesu (T, p) a mikrostrukturą otrzymywanych poliolefin 1) Związek pomiędzy strukturą katalizatora oraz warunkami
procesu (T, p) a mikrostrukturą otrzymywanych poliolefin
• Obliczenia statyczne DFT
• Obliczenia statyczne DFT
Metodologia :
2) Kopolimeryzacja olefin z monomerami polarnymi
- czynniki warunkujące aktywność katalizatora 2) Kopolimeryzacja olefin z monomerami polarnymi
- czynniki warunkujące aktywność katalizatora
Polimeryzacja etylenu
n n
TiCl4/MgCl2
• Ziegler, K.; Holtzkamp, E.; Martin, H.; Breil, H. Angew. Chem. 1955, 67, 541. (Das Mülheimer Normaldruck-Polyäthylen-Verfahren)
• Ziegler, K.; Holtzkamp, E..; Breil, H.; Martin, H Angew. Chem. 1955, 67, 426. (Polymerisation Äthylen und Anderen Olefinen)
• Natta, G. J. Polym. Sci. 1955, 16, 143. (Une Nouvelle Classe de Polymeres d’α-Olefines ayant
1950’s : K. Ziegler, G. Natta
-katalizator heterogeniczny
Polimeryzacja etylenu Polimeryzacja etylenu
• Sinn, H.; Kaminsky, W.; Vollmer H.J.; Woldt, R. Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 1980, 19, 380. (“Living Polymers”:
On Polymerization with Extremely Productive Zigler Catalysts)
• Sinn, H.; Kaminsky, W. Adv. Organomet. Chem. 1980, 18, 99. (Ziegler-Natta Catalysis)
• Wild, F.R.W.P.; Zsolnai, L.; Huttner, G.; Brintzinger, H.H. J. Organomet. Chem. 1982, 232, 233. (ansa-Metallocene
1980-1985:
‘Rewolucja metalocenowa’
katalizatory homogeniczne - metalloceny Zr, Ti
homogeniczne niemetalocenowe homogeniczne niemetalocenowe
AcAc RaRa
FrFr
7
RnRn AtAt
PoPo BiBi
PbPb TlTl
HgHg AuAu
PtPt IrIr
OsOs ReRe
WW TaTa
HfHf LaLa
BaBa CsCs
6
XeXe II
TeTe SbSb
SnSn InIn
CdCd AgAg
PdPd RhRh
RuRu TcTc
MoMo NbNb
ZrZr YY
SrSr RbRb
5
KrKr BrBr
SeSe AsAs
GeGe GaGa
ZnZn CuCu
NiNi CoCo
FeFe MnMn CrCr
VV TiTi
ScSc CaCa
KK
4
ArAr ClCl
SS PP
SiSi AlAl
XII XI
VIII IX X VII
VI V
IV III
MgMg NaNa
3
NeNe FF
OO NN
CC BB
BeBe LiLi
2
HeHe HH
1
XVIII
XVII XVI
XV XIV
XIII II
I
Katalizatory homogeniczne – metal centralny
Katalizatory homogeniczne
– metal centralny
Ligandy obojętne w kompleksach palladu i niklu
C C
N N
Pd
R R
Ar Ar
+
C C
C C
C
C C
C
C
C C
C C
C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C C
C C
C C
Pd C C
Katalizatory diiminowe; Ni, Pd
Katalizatory diiminowe; Ni, Pd
C C
N N
Pd
R R
Ar Ar
+
C C
C C
C
C C
C
C
C C
C C C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C C
C C
C C
Pd C C
• Mw: 30 000 – 1 000 000;
zależnie od katalizatora, temperatury i ciśnienia;
• Mw/ Mn: ok. 1.1-2.0;
• liczba odgałęzień zależna od katalizatora, temperatury i ciśnienia;
• Mw: 30 000 – 1 000 000;
zależnie od katalizatora, temperatury i ciśnienia;
• Mw/ Mn: ok. 1.1-2.0;
• liczba odgałęzień zależna od katalizatora, temperatury i ciśnienia;
C C
C C
C
C C
C C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C
C C
C C
C C
n
Propylen:
n
Etylen:
333 gałęzie na 1000 C w łańcuchu Liniowy łańcuch
W rzeczywistości:
do ok. 120 gałęzi na 1000 C
W rzeczywistości:
od 150 do ok. 330 gałęzi na 1000 C n
Propylen:
n
Propylen:
n
Etylen:
n
Etylen:
333 gałęzie na 1000 C w łańcuchu Liniowy łańcuch
W rzeczywistości:
do ok. 120 gałęzi na 1000 C
W rzeczywistości:
od 150 do ok. 330 gałęzi na 1000 C
Katalizatory diiminowe; Ni, Pd
Katalizatory diiminowe; Ni, Pd
Wpływ ciśnienia na mikrostrukturę polimeru:
n
Propylen:
n
Etylen:
333 gałęzie na 1000 C w łańcuchu Liniowy łańcuch
W rzeczywistości:
do ok. 120 gałęzi na 1000 C
W rzeczywistości:
od 150 do ok. 330 gałęzi na 1000 C n
Propylen:
n
Propylen:
n
Etylen:
n
Etylen:
333 gałęzie na 1000 C w łańcuchu Liniowy łańcuch
W rzeczywistości:
do ok. 120 gałęzi na 1000 C
W rzeczywistości:
od 150 do ok. 330 gałęzi na 1000 C
wysokie p - struktury „liniowe”
niskie p - struktury drzewiaste
Pd – liczba odgałęzień niezależna od p
Kwantowochemiczne modelowanie reakcji chemicznych
• Równanie Schrödingera
• Przybliżenie Borna-Oppenheimera
• Powierzchnia energii potencjalnej (PES)
• Punkty stacjonarne na PES
(minima: substraty, produkty; punkty siodłowe: stany przejściowe)
TS
minimum
analogia:
Energetyka reakcji chemicznych Energetyka reakcji chemicznych
Energia
Alternatywne ścieżki reakcji;
wiele produktów pośrednich
Kwantowo-chemiczne modelowanie reakcji chemicznych
• Metody chemii kwantowej: ab initio i półempiryczne
• Modelowanie reakcji z udziałem metali przejsciowych:
metody ab initio uwzględniające korelację elektronową
- sukces metod opartych na teorii funkcjonałów gęstosci (DFT)
• Obliczenia DFT – wykonywalne dla układów do ok. 100-200 atomów (ok. 1000 elektronów)
Metody kwantowochemiczne w badaniach układów metaloorganicznych oraz reakcji z ich udziałem:
•Niu, S.; Hall, M.B. Chem. Rev. 2000, 100, 353.
•Frenking G., Frohlich, N. Chem. Rev. 2000, 100, 717.
•Cundari, T.R. Chem. Rev. 2000, 100, 807.
•Dedieu, A. Chem. Rev. 2000, 100, 543.
procesy polimeryzacji:
Metody kwantowochemiczne w badaniach układów metaloorganicznych oraz reakcji z ich udziałem:
•Niu, S.; Hall, M.B. Chem. Rev. 2000, 100, 353.
•Frenking G., Frohlich, N. Chem. Rev. 2000, 100, 717.
•Cundari, T.R. Chem. Rev. 2000, 100, 807.
•Dedieu, A. Chem. Rev. 2000, 100, 543.
procesy polimeryzacji:
Kwantowo-chemiczne modelowanie procesów polimeryzacji
procesów polimeryzacji
Założenie: energetyka reakcji elementarnych
nie zależy od długości łańcucha polimeru:
Mechanizm polimeryzacji etylenu:
Mechanizm polimeryzacji etylenu:
k. alkilowy (β-agostyczny) k. π olefiny
+ etylen
k. alkilowy (γ-agostyczny)
Polimeryzacja olefin - mechanizm
n
Propylen:
n
Etylen:
Liniowy łańcuch
Polimeryzacja olefin - mechanizm Polimeryzacja olefin - mechanizm
n
Propylen:
n
Etylen:
Liniowy łańcuch
W rzeczywistości:
do ok. 120 gałęzi na 1000 C
Polimeryzacja olefin - mechanizm
n
Propylen:
n
Etylen:
Liniowy łańcuch
W rzeczywistości:
do ok. 120 gałęzi na 1000 C
W rzeczywistości: od 150 do ok. 330 gałęzi na 1000 C
Izomeryzacja łańcucha:
Mechanizm polimeryzacji etylenu:
Mechanizm polimeryzacji etylenu:
Polimeryzacja α-olefin Polimeryzacja α-olefin
•Względna stabilność izomerycznych kompleksów alkilowych
•Względna stabilność izomerycznych kompleksów alkilowych
Modelowanie teoretyczne procesów polimeryzacji
Modelowanie teoretyczne procesów polimeryzacji
Założenie: energetyka reakcji elementarnych
nie zależy od długości łańcucha polimeru:
6 reakcji propagacji (2,1- i 1,2-; 1o, 2o, 3o)
3 reakcje terminacji (1o, 2o, 3o )
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
Ar Ar
+
C C
N N
Pd
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
R R
Ar Ar
+
C C
C C
C C
C
N N C
C C
C C
C C
Pd
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
Ar Ar
+
C
C C
C C C
C C N C
N C
C C
C C
C C
C
Pd C
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
R R
Ar Ar
+
C
C C
C C
C C C
C
C C C
N C
N C
C C
C C C
C C
C C
Pd
C C
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
Ar Ar
+
C C
C C
N N
Pd
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
R R
Ar Ar
+
C C
C
C C
C C C
C C N C
N C
C C
C
C C C
C
Pd
C
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
Ar Ar
+
C
C C
C C
C C
C C
C
C C
C
N C
C N C
C
C C C
C C
C C
Pd
C C
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
R R
Ar Ar
+
C C
C C
C
C C
C
C C
C C N N
Pd
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr) 2) Katalizatory z różnymi podstawnikami:
• R = H; Ar = Ph
• R = H; Ar = Ph (Me)2
• R = H; Ar = Ph (i-Pr)2
• R = Me; Ar = H
• R = Me; Ar = Ph (Me)2
• R = Me; Ar = Ph (i-Pr)
C C
N N
Pd
Ar Ar
+
C C
C C
C
C C
C
C
C C
C C
C
C C C
C C
C C
N C
C N C
C
C
C C
C C
C C
Pd
C C
Modele katalizatorów:
Modele katalizatorów:
1) Układ modelowy: R = H; Ar = H 1) Układ modelowy: R = H; Ar = H
Obliczenia DFT:
Obliczenia DFT:
Wzrost łańcucha:
Reakcje izomeryzacji:
Obliczenia DFT:
A. Michalak, T. Ziegler, "Pd-catalyzed Polymerization of Propene - DFT Model Studies", Organometallics, 18, 1999, 3998-4004.
Przykładowe wyniki:
Bariery dla wstawienia etylenu:
DFT: 16.7 kcal/mol exp.: 17.4 kcal/mol
Bariery dla izomeryzacji:
DFT: 5.8 (6.8) kcal/mol
exp: 7.2 kcal/mol C
C C
C C
C C
C C C
C
C C C
C
N C
C N C
C
C C C
C C
C C
Pd
C C
Obliczenia DFT – polimeryzacja etylenu Obliczenia DFT – polimeryzacja etylenu
A. Michalak, T. Ziegler, "Pd-catalyzed Polymerization of Propene - DFT Model
C C C
C C
C C
C C
C
C
C C C
C
N C
C N C
C
C C C
C C
C C
Pd
C
Exp. C
(theoret.)
Wpływ podstawników w układach rzeczywistych
Preferencja elektr. Efekt steryczny (k. modelowy) (k. rzeczywiste) kompl. alkilowe izo-propyl izo-propyl
kompl. πππ-olefinyπ izo-propyl alkil n-propyl alkil kompl. πππ-olefinyπ propylen etylen
TS dla wstawienia 2,1- 1,2-
Preferencja elektr. Efekt steryczny (k. modelowy) (k. rzeczywiste) kompl. alkilowe izo-propyl izo-propyl
kompl. πππ-olefinyπ izo-propyl alkil n-propyl alkil kompl. πππ-olefinyπ propylen etylen
TS dla wstawienia 2,1- 1,2-
Reakcje izomeryzacji Reakcje izomeryzacji
0.000.00
+4.56 +4.56
-3.42 -3.42
0.000.00 +5.84+5.84
+1.59 +1.59 Po
wstawieniu 1,2-
Po
wstawieniu 2,1-
Reakcje izomeryzacji
0.000.00
+4.56 +4.56
-3.42 -3.42
0.000.00 +5.84+5.84
+1.59 +1.59 Po
wstawieniu 1,2-
Po
wstawieniu 2,1-
Reakcje izomeryzacji Reakcje izomeryzacji
0.000.00
+4.56 +4.56
-3.42 -3.42
0.000.00 +5.84+5.84
+1.59 +1.59 Po
wstawieniu 1,2-
Po
wstawieniu 2,1-
A. Michalak, T. Ziegler, „Stochastic modelling of the propylene polymerization catalyzed by the Pd-based diimine catalyst: influence of the catalyst structure and the reaction conditions on the polymer microstructure”, J. Am. Chem. Soc, 124, 2002, 7519-7528.
• Symulacja wzrostu i rozgałęziania się łańcucha makrocząsteczki w oparciu o obliczone bariery reakcji elementarnych
• Badania wpływu katalizatora oraz warunków reakcji (T, p) na mikrostrukturę poliolefin
1 atom C przy katalizatorze:
‘złapanie’ monomeru oraz wstawienie
(1,2- lub 2,1-)
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
1 atom C przy katalizatorze:
‘złapanie’ monomeru oraz wstawienie
(1,2- lub 2,1-)
Pierwszorzędowy C przy katalizatorze:
1) izomeryzacja do drugorzędowego 2) wstawienie 1,2-
3) wstawienie 2,1- 4) terminacja
1
2 3 4
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Drugorzędowy C przy katalizatorze:
1) izomeryzacja do pierwszorzędowego C 2) izomeryzacja do drugorzędowego C 3) wstawienie 1,2-
4) wstawienie 2,1- 5) termincja
Symulacje stochastyczne
1 2
3 4
5
Symulacje stochastyczne Symulacje stochastyczne
Drugorzędowy C przy katalizatorze:
1) izomeryzacja do drugorzędowego C 2) izomeryzacja do drugorzędowego C 3) wstawienie 1,2-
4) wstawienie 2,1- 5) termincja
Symulacje stochastyczne
Drugorzędowy C przy katalizatorze:
1) izomeryzacja do pierwszorzędowego C 2) izomeryzacja do drugorzędowego C 3) wstawienie 1,2-
4) wstawienie 2,1- 5) termincja
Symulacje stochastyczne Symulacje stochastyczne
Pierwszorzędowy C przy katalizatorze:
1) izomeryzacja do drugorzędowego 2) wstawienie 1,2-
3) wstawienie 2,1- 4) terminacja
Symulacje stochastyczne
Pierwszorzędowy C przy katalizatorze:
1) izomeryzacja do trzeciorzędowego 2) wstawienie 1,2-
3) wstawienie 2,1- 4) terminacja
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Symulacje stochastyczne
Prawdopodobieństwa Prawdopodobieństwa
] [ 0
1 ,
1 kiso
β
r =
] [ 0
2 ,
2 kiso
β
r =
Podstawowe założenie:
względne prawdopodobieństwa
= względne szybkości reakcji Podstawowe założenie:
względne prawdopodobieństwa
= względne szybkości reakcji
πi
πj = ri rj
πiso.1
πiso.2 = riso.1
riso.2 = kiso.1
kiso.2 ≈ exp(∆∆G1 , 2
kT ) πi
i
∑
= 1Dwie reakcje izomeryzacji:
Reakcja wstawienia i reakcja izomeryzacji:
Podstawowe założenie:
względne prawdopodobieństwa
= względne szybkości reakcji Podstawowe założenie:
względne prawdopodobieństwa
= względne szybkości reakcji
πi
πj = ri
rj π
i
i
∑
= 1πiso.1
πins. 1, 2 = riso.1
rins.1, 2 ≈ kiso.1
kins.1, 2 Kcompl. polefin
ins ins
p K
k k r
] [
] [ 0
. .
β π
=
=
=
] [ 0
1 , 1 kiso β r =
Symulacje stochastyczne – polimeryzacja propylenu
Symulacje stochastyczne – polimeryzacja propylenu
R = H; Ar = H
C C
N N
Pd
R=H; Ar= Ph
C C
C C
C C N C
N C
C C
C C
C C
Pd
Symulacje stochastyczne
– polimeryzacja propylenu
– polimeryzacja propylenu
R=An; Ar= Ph(i-Pr)2
C C
C C
C
C C
C
C
C C
C C C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C C
C C
C C
Pd C C
Symulacje stochastyczne – polimeryzacja propylenu
Symulacje stochastyczne
– polimeryzacja propylenu
Polimeryzacja propylenu – wpływ katalizatora
R=H; Ar=H: 331.6 br.; 66.7% 33.3%; 0
R=H; Ar=Ph: 122.5 br.; 51.7%; 40.1%; 14.2
R=H; Ar=Ph(CH3)2:
269.6 br.;60.9%; 38.1%; 0.89
R=H; Ar=Ph(i-Pr) :
R=CH3; Ar=Ph(CH3)2:
251.0 br.; 59.7%; 38.7%; 0.93
R=CH3; Ar=Ph(i-Pr)2:
238.2 br.;61.7%; 36.5%; 2.6
R=An; Ar=Ph(i-Pr)2:
255.6 br.; 59.9%; 38.5%; 1.35
0 30 60 90 120 150 180
No. of branches
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ temperatury
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ temperatury
C C
C C
C
C C
C
C C C
C C C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C
C C C
C C
Pd
C C
0 30 60 90 120 150 180
No. of branches
C C
C C
C
C C
C
C C C
C C C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C
C C C
C C
Pd
C C
- wpływ temperatury - wpływ temperatury
220 240 260 280 300 320
0 100 200 300 400 500
T [K]
No. of branches / 1000 C
T=498K
C C C
C C
C C
C C
C
C
C C C
C
N C
C N C
C
C C C
C C
C C
Pd C C
Polimeryzacja propylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ temperatury
Polimeryzacja propylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ temperatury
T=98K
T=298K
• Dwie ścieżki wstawienia propylenu: 1,2- i 2,1-
• Usuwanie gałęzi nastąpić może tylko po wstawieniu 2,1-
• Wstawienie 1,2- ma niższą barierę o ok. 0.6 kcal/mol
• Praktycznie po każdym wstawieniu 2,1- usuwana jest gałąź
0 30 60 90 120 150
No. of branches
- wpływ ciśnienia olefiny - wpływ ciśnienia olefiny
C C
C C
C
C C
C
C C C
C C C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C
C C C
C C
Pd
C C
0 30 60 90 120 150
No. of branches
C C
C C
C
C C
C
C C C
C C C
C C C
C C
C C
C
N C
C N C
C
C
C C
C C C
C C
Pd
C C
Exp.
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ ciśnienia olefiny
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ ciśnienia olefiny
p
- wpływ ciśnienia olefiny - wpływ ciśnienia olefiny
p
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ ciśnienia olefiny
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez kompleks Pd - wpływ ciśnienia olefiny
0 20 40 60 80 100 120 140 160
0 0,02 0,04 0,06 0,08 0,1
p [arb.u.]
br./1000C
--symulacje stochastycznesymulacje stochastyczne
N NiO
14 - 600 psig P
Dane eksperymentalne: Hicks, F.A., Brookhart M.Organometallics 2001, 20, 3217.
Dane eksperymentalne: Hicks, F.A., Brookhart M.Organometallics 2001, 20, 3217.
0 20 40 60 80 100 120 140 160
0 0,0038 0,0076 0,0114 0,0152 0,019 0,0228
br./1000C
teor.
eksp.
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez oboj
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez obojęętny kompleks Nitny kompleks Ni --symulacje stochastycznesymulacje stochastyczne
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
40 50 60 70 80 90 100
br./1000C
teor.
eksp.
--symulacje stochastycznesymulacje stochastyczne
p 600 psig
200 psig
50 psig
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez oboj
Polimeryzacja etylenu katalizowana przez obojęętny kompleks Nitny kompleks Ni --symulacje stochastycznesymulacje stochastyczne
Polimeryzacja etylenu - wpływ ciśnienia/ katalizatora:
symulacje modelowe
Polimeryzacja etylenu - wpływ ciśnienia/ katalizatora:
symulacje modelowe
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
0.0001 0.001 0.01 0.1 1
∆
∆∆
∆E1=2.0 kcal/mol
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
0.0001 0.001 0.01 0.1 1
∆
∆
∆
∆E1=3.0 kcal/mol
0 100 200 300 400 500 600
0.0001 0.001 0.01 0.1 1
∆
∆∆
∆E1=4.0 kcal/mol
0 100 200 300 400 500 600
0.0001 0.001 0.01 0.1 1
∆∆
∆∆E1=6.0 kcal/mol
p
∆
∆
∆
∆E1=1; ∆=1; ∆=1; ∆=1; ∆E2=2 kcal/mol
∆∆
∆∆E1=1; ∆=1; ∆=1; ∆=1; ∆E2=5 kcal/mol
∆
∆∆
∆E1=2; ∆=2; ∆E=2; ∆=2; ∆ 2=5 kcal/mol
• Obliczenia DFT:
związek pomiędzy strukturą katalizatora a energetyką reakcji elementarnych
• Obliczenia DFT:
związek pomiędzy strukturą katalizatora a energetyką reakcji elementarnych
• Symulacje stochastyczne:
związek pomiędzy energetyką reakcji elementarnych i termodynamicznymi
warunkami procesu (T, p) a mikrostrukturą poliolefin
• Symulacje stochastyczne:
związek pomiędzy energetyką reakcji elementarnych i termodynamicznymi
warunkami procesu (T, p) a mikrostrukturą poliolefin
Część I - podsumowanie
0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000
0 100 200 300 400 500 600 700
p
Mn
N O
Ni Ph(iPr)2
P(Ph)3 Ph
0 50000 100000 150000 200000 250000 300000 350000 400000 450000 500000
0 200 400 600 800 1000
p Mn
N O
Ni Ph(iPr)2
P(Ph)3 Ph
Dane doświadczalne: Brookhart M. , Hicks F.A. Organometallics 2001, 20, 3218; Brookhart, M., Jenkins J. C., J.Am.Chem.Soc., 2004, 126, 582.
R H
N-Ar Ni O
R H
N-Ar Ni N-Ar O
Ni O
R H
C H+2 CH2 N-Ar
Ni O
R H R
N-Ar Ni O
H
N-Ar Ni O
H N-Ar R
Ni O
H R
BHT BHE