Wiktor Hahn
Przyczynki do twórczości Jana
Nepomucena Kamińskiego. II
Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce
literatury polskiej 10/1/4, 488-489
488 Notatki.
panowała niepodzielnie i nawet wywarła wpływ na obce języki. Tak np. w języku niemieckim powstał pod je j wpływem nowy rzeczownik „ Romantismus“, co prawda mało używany i raczej już zastępowany przez formę „Romanticismus“, odpowiadającą an gielskiej „rom aiiticism “. Przedewszystkiem jednak forma francu ska przyjęła się w języku polskim — jako rzeczownik „roman tyzm“, który też z biegiem czasu wyparł niemal zupełnie daw niejszą formę romantyczność.
Lwów. Dr Al. Łucki.
Przyczynki do twórczości Jana Nepomucena Kamińskiego.
II. i).
W dalszym ciągu podaję jeszcze następujące uzupełnienia: 741 Kochany braciszek, komedya oryginalna, nie je s t utwo rem Jan a Nepomucena Kamińskiego ; wyszła ta rzecz pod nazwi skiem Ju liu sza A 7eksandra Kamińskiego (1805— 1860), p. t.: К. b., pierwotna fraszka ze śpiewkami w 1 a. Lwów 1834; przedru kowane nadto w P i s m a c h jego, Tom I Lwów 1834. Estreicher II 341 zachował ciekawą notatkę: „tę komedyę podarował Ka- mińskiemu K o n s t a n t y S ł o t w i ń s k i , je j autor w łaściw y“.
143] Staroświeczczyzna i postęp czasu je st przeróbką nie m ieckiej kom edyi: Grillenfänger aus Vormeinung oder Alte und neue Zeit (nieznanego bliżej autora), jak o tem świadczy dopisek w karcie pierwszej rękopisu BH 99.
147J Skalmierzanki czyli Kwiat prawdy (czyli Koniki zwie rzynieckie) napisane w 1828 r. według notatki BH 703.
153] Twardowski tegoczesny czyli Dyabeł na Krzemionkach (BH 777) je s t zupełnie odmienną co do treści komedyą, nic nie m ającą wspólnego z utworem Kamińskiego: Twardowskim na Krzemionkach.
W sztuce tej majętny obywatel Dobrosław pragnie wydać córkę swą Zuzannę za literata Piórnickiego, — mimo tego, że kocha ona Erasta. Erast wraz ze służącym swym Urwiszem, prze brawszy się za Twardowskiego i dyabła, przestrachem zmuszają Dobrosława do oddania ręki Zuzanny Erastowi. Od owego to epi zodu, uwzględnionego w sztuce tylko w drugim akcie, ma kome dya tytuł. Autor je j nieznany— o autorstwie Kamińskiego trudno m yśleć — powstała prawdopodobnie w latach 1827 i nn. ; w je - dnem m iejscu komedyi mowa o wieku X IX .
Notatki. 4 8 9 171] Trzecią część Krakowiaków napisał w r. 1872 A l e k s a n d e r Ł a d n o w s k i : Skarby i upiory, opera ludowa w 3 a., uwieńczona drugą nagrodą konkursową w konkursie krakowskim w r. 1872. Utworu tego nie ogłoszono drukiem; zdania recenzen tów o je j wartości są sprzeczne.
179] Ja n Grudczyński, starosta rawski, należy usunąć ze spisu dzieł Kamińskiego, jest to bowiem sztuka Ludwika Dmu- szewskiego; przypisał ją mylnie Kamińskiemu S. Schnür-Peplowski.
W obec tych uzupełnień, za oryginalne utwory Kamińskiego można uważać tylko B r a c i S t r a w i ń s k i c h (15), T w a r d o w s k i e g o n a K r z e m i o n k a c h (153, z pewnemi jednak za strzeżeniami co do fabuły miłości Złotomira i Lubwidy), i Z a b o b o n (171). D o l i n a c z a r ó w , (28) jest niewątpliwie przeróbką jakiegoś utworu obcego, na razie jednak oryginału nie mogę
wskazać.
Zestawiam jeszcze kilka wydań, nie uwzględnionych po przednio :
S k a l m i e r z a n k i : w wydawnictwie Naród sobie t. 101. Nakładem księg. A. Cybulskiego. Poznań 1905. 2 wydanie (roku pierwszego wyznania nie znam). 8-o, s. 166 tekstu i 113 nut.
Z a b o b o n : W arszawa 1859, Tarnów 1881, Lwów Bibl. Mrówki 1881, Poznań 1886, Złoczów Bibl. powszechna nr. 5 4 2 — 5).
W i l h e l m T e l l : Biblioteka Mrówki. 1880, Biblioteką Uni wersytetów ludowych t. 157. W arszaw a 1911.
W a l l e n s t e i n i W ilh e lm T e l l są przedrukowane w Dzie łach poetycznych Schillera, pod redakcyą A. Zippera (w wydaniu lwowskiem 1885, Stanisławowskiem 1906).
