E L IG IU S Z ROSZYK
P O R Ó W N A N IE N IEKTÓR YC H M ETO D OZNACZANIA WÇGLA O R G A N IC Z N E G O W G L E B IE
Z K atedry Chemii Rolnej iWSR — ‘W rocław . K ierow nik — pirof. dr K. B oratyński
W poprzednich pracach 1 przedstaw iono wyniki uzyskane dla 49 próbek glebowych o zna nym składzie mechanicznym , p H oraz zawartości w ęglar nów, przy zastosow aniu najczęściej używ anych w naszych laboratoriach metod oznaczania w ę gla org a n ic zn eg o w glebie. W artości uzyskane za pomocą metody Terlikowskiego (suche spalanie) przyjęto za 100. Ś rednie w artości w liczbach względnych uzyskane przy z a stosow aniu innych metod p rz ed staw iają się następująco: m etoda Tiurina 98%, ruetoda Westerhoffa 97%, metoda Lichterfelde 92%, dublańska 89% i Novaka - P eliska 84%.
W dalszych b ada nia ch oprócz wyżej wymienionych metod użyto do porów nania jeszcze trzech innych metod oznaczania w ęgla o rga nic znego w glebie, stosow anych w laboratoriach zachodnioeuropejskich, a m ia n o wicie: metody C aro lan a , metody R au terb e rg a i metody S p rin g e ra i Klee. M etodą S p rin g e ra i Klee oznaczano węgiel zarów no miareczkowo, jak i kolorymetrycznie po przesączeniu roztw orów przez sączki z bibuły. O z n a czenia w ykonano na tym sam ym m ateria le glebowym.
W odniesieniu do metody Terlikowskiego średnie w yra żone w, liczbach w zględnych dla poszczególnych metod p rz ed staw iają się następująco: metoda C aro lan a 97%, metoda R au terb e rg a 99%, m etoda S p rin g era i Klee m iareczkowa 100%, n a to m ia st kolorym etryczna 102%.
Dodatkow o w m etodzie S p rin g e ra i Klee porów nano na 10 próbkach glebowych wyniki kolorym etrycznego oznaczania w ęgla przy zastosow aniu w jednym przypadku sączenia przez sączki z bibuły, w drugim, — odw
iro-1 K. B oratyński: O m etodach ояшюг.а.ша w ęgla orgiamicznego w glebie. Roczniki Glebozn,awiczie, dodatek do »tomu V II, s. 3.
’K. B oratyński i E. R aszyk: V ergleichende U n tersu ch u n g en über einigie B estim m u n g s- m ethoden des o rg a n isc h e n (Kohlenstofifgehatos im Boden. Z eitschrift für P łla n z e n e r- n ä lm m g , D ü n g en u n d B odenkunde 84, 1959, s. 133.
152 Eligiusz Roszyk
w.ywania roztw orów przed kolorym etrowaniem . W obu przypadkach nie stwierdzono istotnych różnic w porów naniu z oznaczeniem miareczkowym tą sa m ą m etodą.
Na podstaw ie przeprow adzonych b adań stwierdzić można, że n a j b a r dziej n a d a ją c ą się do m asowych oznaczeń jest m etoda Westerhoffa. W y różnia się ona szybkością w ykonania oznaczeń, stosunkow o dobrą zgod nością wyników z uzyskanym i m etodą suchego sp alan ia (średnio 3 % niż sze) oraz n ajniższ ym kosztem wykonania.
O pracow ane m ateria ły z niniejszej pracy zostaną w sw oim czasie zło żone do druku w „Rocznikach G leboznaw czych“ .
ST R E SZ C ZE N IE
Autor porównyw ał laboratoryjne metody o zna cza nia w ęgla o rganicznego w glebie. Stw ierdzono, że najbardziej odpowiednią do m asowych oznaczeń jest metoda Westerhoffa zarów no ze w zględu na szybkość, j a k i koszt.
E. РОШ ИК С РА ВН ЕН И Е М ЕЖ Д У С О Б О Й Н Е К О Т О Р Ы Х С П О С О Б О В О П Р Е ДЕЛЕНИЯ У ГЛЕРОДА П О Ч В Е Н Н Ы Х О Р Г А Н И Ч Е С К И Х ВЕЩ Е СТВ К аф ед р а Я грон ом и ческой Химии В ро ц л ав ско й В ы сш ей С ел ьско х о зяй ствен н о й Ш колы Р е з ю м е А втор п о д в ер г с р а в н и т е л ь н о м у и с с л е д о в а н и ю м етоды о п р е д е л е н и я о р г а н и ч е с к о г о п о ч в е н н о г о у глерод а. У стан о в л е н о , что для м ассов ы х о п р е д е л е н и й н а и б о л е е п одход я щим о к а зы в а е т с я метод В е с т е р г о ф ф а в виду б ы с т р о т ы о п р е д е л е н и й и малых рас х о д о в по их п роизводству. E. ROSZYK C O M P A R IS O N O F S O M E M E T H O D S O F ORGAN IC CARBON D E T E R M IN A T IO N IN SOIL
C hair >of A gric. C hem istry, College of A griculture, W roclaw
S iu m m ia г y
C o m p arin g laboratory procedures for o rg a n ic soil carbon determ ination author arrives at the conclusion th a t the Westerhoff m ethod is most convenient for m a ss determ ination ow ing to its rapidity and low cost.