Tadeusz Sarnowski
Orzecznictwo Sądu Najwyższego
Palestra 17/3(183), 78-80
1973
ORZECZJUCrWO SĄ O LI ISA J WYŻSZEGO
1.
UCHWAŁA SĄDU NAJWYŻSZEGO z dnia 30 września 1972 r.
(III PZP 30/72) Sąd N ajw yższy po rozpoznaniu
n a posiedzeniu jaw ny m zagadnie n ia praw nego przekazanego przez sąd W ojew ódzki dla m. st. W ar szaw y w W arszaw ie postanow ie n iem z dnia 30 m aja 1972 r. do rozstrzy gn ięcia w try b ie a rt. 391 k.p.c.:
„1. Czy do roszczenia o w y płatę w ynagrodzenia dodatkow ego przew idzianego w § 6 uch w a ły n r 400 R ady M inistrów z d n ia 10 gru d n ia 1963 r. (M.P. N r 94, poz. 438) m a zastoso w an ie a rt. 473 k.z.?
2. Czy w ynagrodzenie to p rzy słu g u je rad cy p raw n em u w w ysokości określonej w § 6 u st. 5 cytow anej uchw ały, gdy w ciągu danego ro k u k alen darzow ego zostaje on z a tru d n io ny w n astępn y m zakładzie pracy, gdzie o trz y m u je w y n a grodzenie dodatkow e?
3. J a k ie w ynagrodzenie należy b rać pod uw agę p rzy w ylicza n iu su m y dodatkow ego w y n a grodzenia w razie znacznej zm iany wysokości w y n agro dzenia zasadniczego w ciągu danego rok u k alen d arzo w ego?”
u d z i e l i ł n astęp u jącej o d p o w i e d z i :
1. D odatkow e w yn agrod zen ie rad cy p raw n ego przew idziane w § 6 u ch w a ły nr 400 R ady Mi n istrów z dnia 10 grudnia 1963 r. (M.P. N r 94, poz. 438) podlega skutkom rocznej pre- k lu zji z m ocy art. 473 k.z., je żeli stało się ono w ym a g a ln e przed zakończeniem u m o w y o pracę, w ram ach której radca praw n y zastęp ow ał zakład pra cy w procesie sąd ow ym , w k tó rym przyznano tem u zakłado w i zw rot kosztów zastępstw a. 2. D odatkow e w yn agrod zen ie w
zakresie, w jakim stało się w y m agaln e po zakończeniu w y żej w ym ien ion ego stosunku pracy, p rzy słu g u je radcy praw nem u n iezależn ie od tego, czy został on zatrudniony w cha rakterze radcy p raw nego w in nym zakładzie pracy i czy p o biera tam także w yn agrod ze nie; m aksym alną w ysok ość tej dodatkow ej n ależn ości oblicza się od zasadniczego w y n agro dzenia pobieranego przez radcę praw nego przed ustan iem um ow n ego stosu nk u pracy.
GLOS A
do powyższej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 30 września 1972 r. III PZP 30/7(1 Słuszność stanow iska Sądu N ajw yższego w powyższej uchw ale nie może budzić żadnych w ątpliw ości.
N r 3 (183) Orze cz nic two Sądu N ajw yż szeg o 79
R adcy p raw n em u zatru d n io n em u na podstaw ie um ow y o pracę p rz y sługuje, zgodnie z § 6 uch w ały n r 400 R ady M inistrów z dnia 10.X II. 1969 r., dodatkow e w ynagrodzenie: w w ysokości 70% zasądzonego przez sąd zasadniczego w yn ag ro d zen ia należnego pełnom ocnikow i procesow e m u — w procesach sądow ych z osobam i fizycznym i i z organizacjam i nie będącym i org anizacjam i państw ow ym i oraz w procesach z pow ództw a w ytoczonego przez zak ład p racy k o rzy stający z usług rad cy praw nego, a 100% tegoż w ynagrodzenia — w procesach w ytoczonych przeciw ko za kładow i pracy.
W spraw ach z pow ództw a zakładu pracy dodatkow e w ynagrodzenie w ypłaca się ra d c y p raw n em u w połowie z pierw szej w yegzekw ow anej kw oty, pozostałą zaś połow ę w ypłaca m u się po w yegzekw ow aniu połow y należności głów nej, a w spraw ach z pow ództw a przeciw ko zakładow i p ra cy dodatkow e w ynagrodzenie w ypłaca się rad cy p raw n em u w całości po w yegzekw ow aniu kosztów od dłu żnika (§ 6 ust. 4 cyt. uchw ały n r 400).
J e s t rzeczą n iew ątp liw ą, że w ym ienione w yżej dodatkow e w ynagrodze nie w yp łacan e jest ra d c y p raw n em u na m ocy zaw artej um ow y o pracę, a w ięc podlega ono sk u tko m p rek lu zji przew idzianej w a rt. 473 k.z., u trz y m a n y m w m ocy przez art. X II § 2 p k t 2 przep. w prow . k.c. Z godnie z a rt. 473 k.z. pracow nicy i pracodaw cy nie m ogą dochodzić sądow nie roszczeń w y n ik ający ch z um ow y o pracę po u p ły w ie ro k u od zakończenia sto su n k u pracy. Je d n a k ż e p rek lu z ja ta — zgodnie z dotychczasow ym ju ż orzecznictw em SN — o bejm u je tylko roszczenia, k tó re stały się w y m ag alne p rzed zakończeniem stosunku pracy, n ato m iast nie o b ejm u je roszczeń pow stały ch lu b w ym agalnych dopiero po u sta n iu um ow nego sto su n k u pracy.
Z określo n y ch w przep isie § 6 ust. 4 u ch w ały n r 400 R ady M inistrów zasad w y p ła ty w ynag ro d zen ia dodatkow ego rad c y praw nego w ynika, że w ym agalność roszczeń z tego ty tu łu zależna jest od przebiegu i sk utkó w egzekucji. Dopóki w ięc n ie zostaną spełnione w a ru n k i w ym ienione w § 6. ust. 4 cyt. uchw ały, dopóty w ynagrodzenie n ie jest jeszcze w ym ag alne i dlatego rad c y p raw n em u nie p rzy słu g u je roszczenie o jego w y p łatę. A skoro nie m a roszczenia, to nie może biec te rm in p rek lu zji z a rt. 473 k.z.
Radca p ra w n y nie tra c i rów nież u p raw n ie ń do dodatkow ego w y n a g ro dzenia przew idzianego w § 6 u ch w ały n r 400 RM, któ re stało się w y m a galne po rozw iązaniu um ow y o pracę i podjęciu z a tru d n ien ia wT in n y m zakładzie pracy, a n a w e t w razie zap rzestan ia w ykonyw ania zaw odu rad c y praw nego.
Jak iek o lw iek ograniczenie u p raw n ie ń rad c y praw nego z tego ty tu łu byłoby sprzeczne z przepisam i w ym ienionej u chw ały R ady M inistrów , k tó re nie uzależn iają w y p ła ty dodatkow ego w ynagrodzenia rad cy p ra w nego od za tru d n ie n ia ty lk o w jed ny m zakładzie p racy bądź od pozostaw a n ia rad cy praw nego w um ow nym stosun k u pracy z p ierw o tny m z a k ła dem. R adca p raw n y , zgodnie z § 4 cyt. uchw ały, m oże być jednocześnie za tru d n io n y w k ilk u zakładach pracy. D odatkow e w ynagrodzenie rad c y praw nego w ym ienione w § 6 cyt. uch w ały jest uzupełnieniem zasadnicze go w ynagrodzenia i n ie tra c i tego c h a ra k te ru po rozw iązaniu um ow y o pracę.
Sposób obliczania dodatkow ego w ynagrodzenia rad c y praw nego określa § 6 ust. o cyt. uchw ały. Sum a ty ch w ynagrodzeń pobieranych w d an y m
80 Or ze cz nictw o Sądu N ajw yższego Nr 3 (183) zakładzie pracy nie m ożejprzekraczać w ciągu ro k u kalendarzow ego (łącz nie) 3-miesięcznego w ynagrodzenia zasadniczego.
Podkreślić w reszcie należy, że zakład p rac y obow iązany jest udzielić rad cy praw n em u w każdym czasie info rm acji o przebiegu egzekucji i w y sokości w yegzekw ow ania należności. U praw nienia rad cy praw nego w ty m zakresie w y p ły w ają z obow iązku czuw ania n a d w szczętym postępow aniem egzekucyjnym (§ 12 zarządzenia n r 62 P rezesa R ady M inistrów z dnia 3.VII.1962 r. w sp raw ie ogólnych zasad organizacji obsługi p raw n e j p rzed siębiorstw państw ow ych, zjednoczeń oraz banków — M.P. N r 57, poz. 270) oraz z ty tu łu u p raw n ień p rzy słu g ujący ch rad cy p raw n em u do dodatko wego w ynagrodzenia, k tó re sta je się w ym agalne dopiero po w yegzekw o w aniu od dłużników części w ierzytelności w wysokości określonej w § 6 ust. 4 uchw ały n r 400 RM.
A d w . T adeusz Sa rnow ski
2.
UCHWAŁA SKŁADU SIEDMIU SĘDZIÓW z dnia 12 października 1972 r.
(VI KZP 26/72)*
Sąd, u niew in n iając oskarżonego, którem u w yznaczon o obrońcę z urzędu (art. 74 k.p.k.), p ow inien w w yrok u zasądzić od Skarbu P aństw a na rzecz w łaściw ego zes połu adw okackiego określoną k w o
tę pieniężną jako opłatę z ty tu łu udziału w sp raw ie tego obrońcy; jeżeli sąd nie ok reślił w ysok ości tej k w oty, to jej u sta len ie n astę puje w tryb ie p rzew idzian ym w art. 368 k.p.k.
