Opracowała Dominika Dyrka

Opracowała Dominika Dyrka

Doręczenia i terminy w

postępowaniu cywilnym

Doręczenia w postępowaniu

cywilnym

Art. 131 kpc

 Zasada oficjalności doręczeń.

 Przepisy KPC o doręczeniu mają charakter obligatoryjny, a co za tym idzie wyłączają swobodną dyspozycję stron w zakresie

sposobu doręczania pism sądowych.

(Post. SN z 8.9.1993 r., sygn. akt: III CRN 30/93)

 Zastosowanie art. 131 kpc i nast.

warunkuje skuteczność doręczeń.

 W przypadkach przewidzianych w ustawie

doręczeń dokonuje się drogą elektroniczną.

Art. 131 ¹ kpc Art. 132 kpc

 Zasada

dokonywania

elektronicznych doręczeń.



Przewiduje obowiązek

doręczania sobie nawzajem bezpośrednio pism

procesowych przez zawodowych

pełnomocników.



Stanowi odstępstwo od zasady oficjalności

doręczeń.



Zgodnie z art. 130 § 2 zd. 2 kpc pismo zwrócone nie wywołuje skutków

prawnych, jakie ustawa

wiąże z wniesieniem pisma

procesowego do sądu.

Art. 133 kpc Art. 134 kpc

 Reguluje doręczenia właściwe

dokonywane

osobom fizycznym, osobom prawnym, organizacjom, które nie mają

osobowości

prawnej, w tym także

przedsiębiorcom.

 Ogranicza możliwość

dokonywania

doręczeń w dniu

ustawowo uznane

za wolne od pracy i

w porze nocnej.

135 kpc Art. 136 kpc

 Określa miejsce, w jakim można

dokonywać skutecznych doręczeń.

 Dotyczy tzw.

Właściwego sposobu

doręczania, czyli do rąk własnych

adresata.

 Przewiduje obowiązek

zawiadamiania

sądu przez strony o zamianie ich

miejsca

zamieszkania oraz

skutki zaniechania

obowiązku.

Art. 137 kpc

 Określa sposób dokonywania doręczeń

żołnierzom oraz funkcjonariuszom Policji i Służby Więziennej, jak również osobom pozbawionym wolności.

 Stanowi odstąpienie od dokonywania

doręczeń do rąk adresata.

Art. 138 kpc

 Przewiduje warunki skuteczności

doręczenia zastępczego, dokonywanego do rąk innych osób niż adresaci.

 Doręczenie zastępcze przewidziane jest wyłącznie w przypadku pism kierowanych do osób fizycznych.

 W art. 138 kpc ustawodawca wprowadził

wzruszalne domniemanie prawidłowości

doręczenia.

Art. 139 kpc

 Reguluje przypadki:

1) Niemożności dokonania doręczenia właściwego lub zastępczego;

2) Odmowy przyjęcia pisma przez adresata.

 Możliwość uzyskania zaświadczenia, w którym stwierdza się, że wyrok zaoczny lub nakaz zapłaty został uznany za

doręczony na oznaczony adres dotyczy

wyłącznie osób fizycznych.

Art. 140 kpc

 Przewiduje obowiązek doręczania pism procesowych i orzeczeń w odpisach oraz odstępstwa od tej zasady.

 Odpis orzeczenia w rozumieniu art. 140

kpc to dokument wiernie odzwierciedlający treść oryginału orzeczenia albo jego kopia.

 Dokument elektroniczny (dokument zawierający dane z sytemu

teleinformatycznego ) nie jest uznawany za

odpis.

Art. 141 kpc

 Określa sposób dokonywania doręczeń w przypadku wielości podmiotów działających przez jednego pełnomocnika lub

współuczestnika oraz wielości pełnomocników jednej strony.

 Stanowi odstępstwo od zasady wyrażonej w

art. 128 kpc.

Art. 142 kpc

 Określa sposób potwierdzenia faktu odbioru doręczonego pisma.

 Doręczenie pisma może być potwierdzone przez odbiorcę pisemnie lub za

pośrednictwem systemu

teleinformatycznego operatora pocztowego lub dokumentem uzyskanym z tego

systemu.

 Pocztowy dowód doręczenia adresatowi przesyłki sądowej jest dokumentem

urzędowym potwierdzającym fakt i datę

doręczenia.

Art. 143 kpc Art. 144 kpc

 Określa przesłanki ustanowienia

kuratora dla strony, której miejsce

pobytu nie jest znane.

 Miejsce pobytu to miejsce, w którym strona przebywa i w którym mogą być jej skutecznie

dokonywane doręczenia.

 Przewiduje

postępowanie w przedmiocie

ustanowienia

kuratora dla strony, której miejsce

pobytu nie jest znane.

 Kurator

ustanawiany jest przez sąd

orzekający w formie

postanowienia.

Art. 145 kpc Art. 146 kpc

 Reguluje sposób doręczania pism stronie, której

miejsce pobytu nie jest znane, a dla której nie został ustanowiony

kurator procesowy.

 Odsyła do stosowania

przepisów art. 143 – 144 kpc do

organizacji, które nie maja organów albo których

organy są nieznane

z miejsca pobytu.

Terminy w postępowaniu

cywilnym

art. 164 kpc

 Określa pojęcie i sposób obliczania terminów sądowych.

 W zależności od sposobu ustanowienia i regulacji wyróżnia się terminy:

1) ustawowe (określone w ustawie procesowej, nie podlegają przesłużeni, ani skróceniu, na zasadach określonych w ustawie mogą być przywracane),

2) umowne (wyznaczone prze strony postępowania), 3) sądowe (wyznaczone przez sąd lub

przewodniczącego, mogą być przedłużane, skracane, przywracane),

4) instrukcyjne (dla czynności organów sądowych i

egzekucyjnych, ich niezachowanie nie pociąga za sobą

bezskuteczności dokonywanej czynności procesowej)

Art. 165 kpc

 Odsyła do regulacji przepisów prawa

cywilnego w zakresie obliczania terminów procesowych.

 Określa kiedy termin zostaje zachowany mimo dokonania czynności procesowej poza budynkiem sądu oraz w przypadku dokonania jej w piśmie wprowadzonym do systemu teleinformatycznego.

 Wprowadzenie pisma do systemu

teleinformatycznego jest równoznaczne z

wniesieniem pisma do sądu.

Art. 166 kpc

 Reguluje przedłużanie i skracanie terminów sądowych.

 Do przedłużenia lub skracania terminu sądowego ustawodawca upoważnił jedynie przewodniczącego.

 Przedłużenie lub skrócenie terminu możliwe jest wyłącznie na wniosek.

 Wniosek powinien zostać złożony przed upływem terminu.

 Przed rozpoznaniem wniosku przewodniczący powinien

wysłuchać przeciwnika wnioskodawcy co do zasadności

przedłużenia lub skrócenia terminu. Wysłuchanie nie

jest konieczne gdyby wpłynęłoby to na przedłużenie

postępowania albo byłoby utrudnione lub nieceleowe.

Art. 167 kpc

 Przewiduje sankcję BEZSKUTECZNOŚCI czynności procesowej dokonanej po

upływnie terminu.

 Sankcja bezskuteczności dotyczy terminów

ustawowych i sądowych.

Art. 168 kpc

 Instytucja przywrócenia terminu pozwala na odwrócenie ujemnych skutków, jakie

ustawa wiąże z uchbieniem terminu do dokonania czynności procesowej.

 Termin przywrócony rozpoczyna swój bieg na nowo.

 Przesłanki przywrócenia terminu:

1) strona pomimo całej swej staranności nie mogła dokonać czynności w terminie,

2) uchybienie terminu pociąga za sobą

ujemne dla strony skutki procesowe.

Art. 169 kpc



Określa procedurę zmierzającą do przywrócenia terminu procesowego.

1)

Wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej wymaga dla swej skuteczności formy pisemnej.

2)

Sądem właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd, w którym czynność procesowa miała być dokonana.

3)

Wniosek o przywrócenie terminu składa się w terminie

tygodniowym od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu.

4)

Osnowa wniosku o przywrócenie terminu powinna zawierać:

żądanie o przywrócenie terminu, wskazanie i uprawdopodobnienie okoliczności faktycznych uzasadniających wniosek.

5)

Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności procesowej, której terminowi uchybiła.



Nawet niezawinione uchybienie terminu nie uzasadnia jego

przywrócenia, jeżeli minął rok od upływu uchybionego terminu, a

rozpoznawany wniosek nie ma charakteru wyjątkowego.

Art. 170 kpc

 Wyłącza możliwość przywrócenia terminu do złożenia środka odwoławczego od

wyroku orzekającego unieważnienie

małżeństwa lub rozwodu albo ustalającego nieistnienie małżeństwa, jeżeli choćby

jedna ze stron zawarła po uprawomocnieniu

się wyroku nowy związek małżeński.

Art. 171 kpc Art. 172 kpc

 Określa przyczyny odrzucenia

wniosku, jeśli jest niedopuszczalny lub spóźniony.

 Odrzucenie wniosku o

przywrócenie

terminu następuje w formie

postanowienia sądu, na które zażalenie nie przysługuje.

 Określa skutki

wniesienia wniosku o przywrócenie

terminu dla biegu postępowania, w

którym wniosek ten

został wniesiony.

Bibliografia:

Marszałkowska-Krześ E. (red.), Kodeks

Postępowania Cywilnego. Komentarz, Warszawa

2017, Legalis BeckOnline.