MARIA REMBOWSKA-WACHOWSKA (W,arszawa) Stacja Sanlta,rno-Elpidem.lologiczna
[19]
BADANIA NAD ROLĄ PIERWOTNIAKÓW W PRZEWLEKŁYCH
SCHORZENIACH JELITOWYCH U DZIECI W WIEKU 0-3 LAT
W okresie od 1 lipca 1953 do 15 maja 1956 r. zbadano 7235 prób kału
u 2017 dzieci w wieku 0-3 lat. Badaniami parazytologicznymi stwierdzo- no pierwotniaki jelitowe u 728 dzieci, tj. w 36,90/o, w tym Lumblia intesti- nalis stanowi 18,60/o, Entamoeba coli - 23,40/o, Endolimax nana - 3,70/o, Jodamoeba biltschH - 4,30/o. Dla wykrycia pierwotniaków (postaci wege~
tatywny,ch i cyst) stosowano bezpośr€dnie r01Zm.azy kału, podbarwiając od- czynnikiem Lugol'a lub eozyną, a w przypadkach wątpliwych - wykOl!ly- wano trwałe preparaty, barwiąc je hematoxyliną żelazistą. Z metod wzbo-
gacających stosowano: dekantację, Fiilleborn'a, Ra,chmanowej oraz Tele- man'a lub Rivas'a. Hodowli pierwotniaków w powyższej pracy nie prowa- dzono. Na podstawie anamnezy i danych z klinicmego badania, uzyska- nych z kartoteki i z1e,ceń lekarskich, stwierdwno u 226 dzieci przewlekłe
schorzenia jelitowe, u 25 dzieci - ostrą postać dyzenterii, u 438 dzieci, kli- nicznie zdrowych - stolce okresowo :nieprawidłowe, oraz 1328 dzieci zdro- wych o stolcach prawidłowych. W przypadkach schorzeń jelitowych i stol- ców okresowo nieprawidłowych prowadzono skojarzone badania koprolo- giczne: na pierwotniaki ·oraz na bakterie z grupy Shigella~Salmone~la. W tych przypadkach badano również kał •chemicznie na obecność białka
surowiczego, przy czym stw:ierdzono, Żie hadan:i,e to ma duże znaczenie praktyczne, gdyż pozwalia na szybszą diagnoz.ę dotyczącą stanu chorobo- wego jelit.
Wśród 1328 dzieci, mających stolce prawidłowe, stwierdzono pierwot- niak.i u 215 dzieci, tj. w 16,1 O/o, podczas gdy wśród 226 dzieci z objawami biegunkowymi stwierdzono inwazje pierwotniaków u 188 dzieci, tj.
w 83,20/o a więc ponad 5 razy częściej, a wśród 438 dzieci mających stolce okresowo nieprawidłowe pierwotniaki występowały u 192 dzieci, tj. w 43,80/o, a więc 2,7 raza częściej_ niż u dzieci mających stolce prawidłowe.
U dzieci chorych na biegunki, u których wykonano skojarzone badania pą.:..
razytologiczne na pierwotniaki oraz badania bakteriologiczne na pałeczki
grupy Shigella-Salmonella stwierdzono, że bakterie grupy Shigella Flexne.,., ri bez towarzyszących pasożytów występowały w 4,2'0/o, Shigella Kruse- -Sonnei bez pasożytów - w 5,30/o, Shigella Flexneri z towarzyszącymi
pierwotniakami - 62,00/o Shigella Kruse-Sonnei z towarzyszącymi pier- wotniakami - w 1,40/o, u 2,30/o dzieci nie stwierdzono ani pierwotniaków, ani bakterii z grupy Shigella-Salmonella. Pierwotniaki bez infekcji bakte- rii z grupy Shigella-Salmonella stwierdzono u 24,80/o dzieci chorych na
5 Wiadomości Parazytologiczne nr 5 - Supplementum
66 M. REMBOWSKA-WACHOWSKA
przewlekle biegunki. Pierwotniaki współzależnie z bakteriami grupy Shi- gella-Salmonella występowały w powyższych badaniach w 63,40/o. Porów-
nując zróżnicowanie gatunkowe pierwotniaków stwierdzono, że Lamblia intestinalis występuje u 28,30/o dzieci chorych, tj. 2,5 raza częściej, En- tamoeba coli - u 46,80/o dzieci chorych, tj. 2,5 raza częściej a Endolimax nana i Jodamo•eba biitschli - u 8,6'0/o dzieci, tj. około 2 razy częśdej niż
u dzieci maj.ących prawidłowie stoloe. U dzieci ze stolcami okresowo nie-
prawidłowymi stwterdzono również znaczny odsetek pierwotniaków, prze- de wszystkim gatunki Lamblia intestinalis i Enta,moeba coli. Z obser- wacji środowisk, w których p~zebywały dzieci wynika, że niekorzystne warunki sanitarno-higieniczne i bytowe w dużym stopniu wpływają na
inwazję pierwotniaków i :infekcje patogennej flory bakteryjnej, będą
cych czynnikiem etiologicznym prz,ewlekłych biegunek. Natomiast ko- rzystne środowisko wpływa na zwiększenie liczby dzieci zdrowych ma-
jących stolce prawidłowe.
W celu zlikwidowania u dzieci pierwotniaków gatunku Lamblia inte- stinalis, zastosowano kuracje atebrynowe u 195 dzieci, natomiast u 14 dzie- ci, u których wykryto Lamblia intestinalis zastosowano dietę wysoko biał
kową, podając tym dzieciom dodatkowe racje pełnowartościowego twa- rogu. Po pół roku obserwacji u każdego dziecka zauważono, że kuracja
atebryną znacznie zmniejszyła inwazje Lamblia intestinalis oraz Enta- moeba coli w tych przypadkach, w których występowały razem z Lamblia intestinalis; stolce z nieprawidłowych stały się przeważnie normalne, bak-
terie z grupy ShigeUa ustąpiły znacznie szybciej, niż u kontrolnej grupy dzieci bez zastosowania kuracji przeciw pierwotniakom, liczba dzieci zdro- wych zwiększyła się. U 14 dzieci, u których zastosowano kurację diete-
tyczną białkową obserwacja trwa. Wnioski będą podane po pól roku ob- serwacji. Z powyższej pracy wynika, że w każdym przypadku nieprawi-
dłowych stolców należałoby wykonywać badanie chemiczne kału na białko
surowicze oraz skojarzone badania koprologiczne: bakteriologiczne - na
pałeczki typu Shigella oraz parazytologiczne - na pierwotniaki nie tylko patogenne jak Lamblia intestinalis, ale i na inne pierwotniaki, których etiologiczna rola nie jest ostatecznie wyjaśniona. Ponieważ istnieje współ
zależność między pierwotniakami, patogenną florą bakteryjną a przewle-
kłymi biegunkami, w każdym przypadku nieprawidłowych stolców, w ra- zie stwierdzenia Lamblia intestinalis, występujących współzależnie z pato-
genną florą bakteryjną, należy prowadzić skojarzone leczenie przeciw- bakteryjne i przeciwpasożytnicze, a przede wszystkim nie dopuścić do inwazji pasożytów.
J13CJIE)];OBAHJ1E POJIJ1 TIPOCTEMIIH'.IX B TIPO,ll;OJI2Kl1TEJlbHblX KJ11IIE"!HibIX 3ABOJIEBAHJ1HX Y ,ll;ETEvl B B03P ACTE O - 3 JIET
Pe3IDMe
l13CJieAOBaHO napa3HTOJIOrl'.!T.J:eCKH 7235 npo6 AeTCKOro KaJia y 2017 AeTeti. Y 251
pe6eHKa., C'rpaAaID~ero npO,llOJI:lKl1TeJibHbIMH IlOHOCaMH HJIH AH3HHTepHei1 o6aapy- JKeHO npHCyTCTBHe npocTei1rrrnx B 83,20/o CJiyT.J:aeB, y 438 AeTei1 KJIHHHT.J:eCKH 3AOPO- BbIX, HO C rrep!10,lll1T.J:eCKH HerrpaBHJibHbIMH HCrrpa:>KHem:1.RMH B 643,80/o CJiyqaeB,
BADANIA NAD ROLĄ PIER'WOTNIAKOW W SCHORZENIACH JELITOWYCH 67
a y 1328 BIIOJIHe 3AOPOBhIX ,1eTei1 .B 16,1°/o CJIY'!aeB. Lamblia intestinalis Entamoeba coli 6b1J111 o6Hapy)KesaeMhI 2,5 pa3a '-!all\e, a Endolimax nana l1 Jodamoeba bii.tschLi R 2 pa3a '-!all\e y ,1eTeił 60JihHblX, 'łeM y 3AOPOBbIX. y ,1eTei1 60JihHblX Ha6JIIOAaJiaCb B 62°io CJIY'JaCB C03aBl1Cl1M0CTb Me}K/J.Y 11pocTeiilllJ1MJ1, 6aKTepv1HMJ1 rpyIIIIbl Shigella Flexneri H 11pop;0JI)KJ1TeJ1bHbIMl1 rrouocaMJ1. TipocTeMllll1e C 6aKTepmIMH rpyIIIIbI Shige/la Kruse-Sonnei ttai1,1eHhI B 1,40/o c.r1yciaeB, 6e3 6aKTep11i1 rpynn Shigella Salmonella - B 24,80/o CJiytraeB. y ,1eTeił B xopournx 6bITOBblX YCJI0B11HX BblHBJ!eHbl, IT0CJJe OKOH'laHJ1H rrp0Tl1BOIIapa3l1T11'!eCKOrO Jie'leHJ1H, ),IJqe:3l-IOBeH11e napa311T0!3 11 6aKTep11i!Hoil q)Jlopbr 113 rpyrrnhr Shigella Salmonella M uopMaJ111Ja~111O 11crrpa-
:n,eH11ti.
RESEARCFI ON THE ROLE OF PROTOZOA IN CHRONIC INTESTINAL DISEASES OF CHILDREN OF O TO 3 YEARS OF AGE
su·mma,ry
7.235 samples of faeces from 2.017 children were parasitoiogically examined. In 251 children sufferiing from chronic diarrhoea or dy,serrtery protozoa were found in 83.20/o of cases; in 438 children cHnically healthy, yet with stools period,ically drregu- lar, in 43.811/o; while in 1.328 healthy children ,protozoa were discovered in 16.10/o.
Lamblia intestinalis and Entamoeba coU were found two and a half times as ,often, while Endolimax nana and Jodamoeba bii.tschli twice as often in sick children as in healthy ones. In 62.00/o of sick children a correlation between the protaz.aa, the bacte- ria of the Shigella Flexneri group and chronic diarrhoea was established. The pro- tozoa with the bacteria of the Shige!la Kruse-Sonnei groups were found in 1.40/o and with no bacteria of the Shigetla-Salmonella. group in 24.80/o of cases. In children in gooct living conditions the parM•ites and the bacterial flora of the Shigella-Salmcmella group dis.appeared and stools became normal after the anthelmintic treatment was completed.
