ZAW ARTOŚĆ GLINU RUCHOMEGO W GLEBACH DOLINY ODRY W PO W IECIE NOWA SÓL
S ta cja C h em iczn o-roln icza w G orzow ie
Silne zakw aszenie gleb doliny O dry n a tere n ie woj. zielonogórskiego od Głogowa do K ostrzy nia zwróciło naszą uw agę na zagadnienie glin u ru ch o mego.
Z fragm entary czny ch b ad ań M o s k a l a w ynika, że glin ruchom y na te re n ie naszego w ojew ództw a w y stęp u je bardzo rzadko [1]. F a k t nie- stw ierd zen ia w iększych ilości glin u był praw odopodobnie spow odow any tym , że au to r opierał się na przypadkow o w y b ra n y c h próbkach, słabo ch arak te ry z u ją c y ch rejon.
Zakw aszenie gleb w dolinie O dry, dochodzące do 40 i w ięcej procen t gleb o pH w KC1 poniżej 4,5, nasu w a przypuszczenie, że zaw artość glinu ruchom ego będzie n a tym tere n ie stosunkow o duża. Po w y k on aniu po jedyn czych oznaczeń prób z różnych p u n k tó w postanow iono dokładnie zbadać obszar grom ady Siedlisko, pow. Nowa Sól jako dobrze c h a ra k te ry zu ją cy znaczną część om aw ianego rejonu.
Pod w zględem typologicznym są to w 55% m ady b ru n a tn e o różnej zaw artości próchnicy i różnym składzie m echanicznym : od piasków słabo gliniasty ch aż do glin ciężkich. Pozostałe 45% zajm u ją gleby bielicow e w ytw orzone z piasków starego ta ra su akum ulacyjnego i niew ielka ilość piasków m u rszasty ch i m urszy na podłożu m in eraln y m .
Z obszaru obejm ującego ponad 4500 ha pobrano 2800 prób glebow ych, k tó ry c h zakw aszenie obrazują n astęp u jące liczby:
41,5% gleb silnie kw aśnych, pH w KC1 poniżej 4,5, 43,3% gleb kw aśnych, pH w KC1 4,6— 5,5,
15,2% gleb słabo kw aśnych, pH w KC1 5,6— 6,5.
IRENA IGNATOWICZ, ANDRZEJ ZEMBACZYŃSKI, TERESA ŻMIGRODZKA
A l ruchom y w gleb ach pow . N ow a Sól 761
Podobnie i zasobność w p rzy sw ajaln y fosfor nie jest dobra i wynosi* 59,1% gleb ubogich w fosfor,
27,4% gleb średnio zasobnych, 13,5% gleb zasobnych w fosfor.
O znaczenie glinu ruchom ego w ykonano m etodą Sokołow a w 667 pró bach, k tó ry c h pH w KCl nie p rzekracza 5,0.
Skład m echaniczaj
I lo ś ć prób
ogółem
o z a w a rto śc i g lin u ruchomego w mg/100 g g leb y (wg Sokołowa) - % 0 do 1 ,0 1 ,1 - 5 ,0 5 ,1 -1 0 ,0 > 10,0 P ia se k słabo g l i n i a s t y 375 13.6 28,0 4 5 ,6 9 ,6 3 ,2 P iase k g l i n i a s t y le k k i 77 22,1 22,1 4 2 ,8 7,8 5 ,2 P iase k g l i n i a s t y mocny 37 3 7,8 8 ,1 32,4 18,9 2,8 G lina lekka 79 5 2 ,0 2 4,0 21,5 2,5 -G lin a śre d n ia 76 56,6 13,1 22,4 7,9 -G lina c ię ż k a 23 69,9 21,7 4 ,2 4 ,2 -Razem 667 27,3 23,8 3 7 ,6 8 ,8 2,6
W yniki oznaczeń ilu stru je tablica. J a k w idać z zaw arty ch w niej liczb, ponad 70% analizow anych prób w ykazało obecność glinu ruchom ego, z czego około 10% w dość znacznych ilościach, bo powyżej 5 m g /l00 g gleby. Zaznaczyła się rów nież pew n a w spółzależność m iędzy składem m e chanicznym a zaw artością glinu ruchom ego. T en o statn i stw ierdzono bo w iem w 86,4% b ad an y ch piasków słabo gliniastych, a zaledw ie w 30,1% bad anych glin ciężkich, m im o że w obu p rzy padkach by ły to gleby silnie kw aśne.
U ogólniając otrzy m ane w y n ik i m ożem y założyć, że co n ajm n iej 20% gleb doliny O dry n a tere n ie woj. zielonogórskiego z uw agi n a silne za kw aszenie i skład m echaniczny zaw iera glin w ym ienny.
