Dzień Patrona Szkoły PSM Wschowa
6.03.2021 r
Karol Kurpiński życie i twórczość
1785 - 1857
Karol Kurpiński ( 1785 - 1857 )
Karol Kazimierz Kurpiński - kompozytor, dyrygent, pedagog , członek Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie . Przedstawiciel późnego klasycyzmu.
Karol Kurpiński został ochrzczony we Włoszakowicach ( woj.Wielkopolskie ) dnia 6.03.1285 roku . Zmarł w Warszawie , został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim .
KURPIŃSKA Zofia, z Brzowskich (19 I 1800 Warszawa - 28 VI 1879 Warszawa), aktorka, śpiewaczka. Była córką Karola Brzowskiego i Tekli z Przezdzieckich, żoną kompozytora Karola Kurpińskiego. Do 1815 występowała pod nazwiskiem panieńskim. W 1814 uczyła się w Warszawie .
Urodził się w rodzinie organisty parafialnego Marcina Kurpińskiego, który pół roku wcześniej wyprowadził się z Bukówca do sąsiednich Włoszakowic. Ojciec był pierwszym nauczycielem kompozytora, edukując chłopca w grze na skrzypcach, organach i
prawdopodobnie w podstawach kompozycji. W 1797, mając 12 lat, został organistą w kościele w Sarnowie koło Rawicza, gdzie jego wuj, ks. Karol Wański, był proboszczem.
W 1800, za wstawiennictwem swego drugiego wuja, wiolonczelisty Rocha Wańskiego, został zatrudniony jako drugi skrzypek w orkiestrze na dworze Feliksa Polanowskiego, starosty stęgwilskiego w Moszkowie w pow. sokalskim. Tam też, jak się przypuszcza, poznał szeroki repertuar muzyki poważnej, w tym operowej, zarówno poprzez dzieła
wystawiane w amatorskim zespole dworskim, jak i podczas częstych wyjazdów do Lwowa.
Po zlikwidowaniu kapeli w 1808 przeprowadził się do Lwowa, gdzie przez dwa lata utrzymywał się z lekcji gry na fortepianie w domu barona Ludwika Rastawieckiego, ojca Edwarda, późniejszego mecenasa kultury.
W tym czasie poznał bliżej włoską i niemiecką muzykę operową (m.in. podczas
wyjazdów do Lwowa) i zdobył jako samouk wykształcenie muzyczne. Wiosną 1810 roku przybył do Warszawy. Utrzymywał się początkowo z prywatnych lekcji muzyki, a od lipca został przyjęty przez Wojciecha Bogusławskiego na drugiego - obok Józefa Elsnera - dyrygenta opery Teatru Narodowego, gdzie był również korepetytorem solistów i chóru.
Doprowadził do powiększenia składu orkiestry oraz chórów, podniósł ich poziom
muzyczny i wykonawczy. Na stanowisku dyrygenta opery pozostawał przez 30 lat.
Karol Kurpiński , jako dyrygent wystąpił po raz pierwszy 5 sierpnia 1810 roku, jako kompozytor zaś zadebiutował 4 grudnia 1810 kantatą ku czci Napoleona.
W latach 1811-21 należał do masonerii uzyskując
przedostatni stopień wtajemniczenia. W 1812 roku był
nauczycielem muzyki w Szkole Dramatycznej przy Teatrze
Narodowym, w latach 1817-19 w Szkole Muzyki i Sztuki
Dramatycznej w Warszawie. W 1819 roku car Aleksander I
mianował go nadwornym kapelmistrzem, a w 1823 roku
odznaczył Orderem Św. Stanisława.
Czasopisma muzyczne Karola Kurpińskiego
W 1820 roku Kurpiński założył pierwsze polskie
czasopismo muzyczne "Tygodnik Muzyczny", w
którym zamieszczał swoje artykuły. W marcu
1823 roku dyrekcja Teatru Narodowego wysłała
go w podróż po Europie (Niemcy, Francja,
Włochy, Austria), w celu zapoznania się z
działalnością teatrów operowych w Zachodniej
Europie. W trakcie jej trwania napisał "Dziennik
z podróży", wydany pod redakcją Zdzisława
Jachimeckiego (PWM, Kraków 1954).
Ostatnie lata Karola Kurpińskiego
Po odejściu Józefa Elsnera z Teatru został od lipca 1824 roku jedynym dyrygentem i dyrektorem sceny operowej. Wystawił na niej wiele oper zagranicznych (m.in. Westalkę Gasparo Luigi Spontiniego, Don Juana Wolfganga Amadeusa Mozarta, Wolnego strzelca Carla Marii von Webera, Białą damę Françoisa-Adriena Boieldieu'a, Niemą z Portici i Fra Diavolo Daniela Françoisa Aubera, Roberta Diabła Giacomo Meyerbeera, Zampę Ferdinanda Hérolda, Napój miłosny Gaetano
Donizettiego, Lunatyczkę Vincenzo Belliniego oraz opery Gioacchino Rossiniego: Tankreda, Srokę złodziejkę, Cyrulika sewilskiego i Włoszkę w Algierze), a także polskich, w tym wiele własnych.
Równolegle prowadził działalność koncertową, dyrygował prawie wszystkimi koncertami w stolicy, m.in. 17 marca 1830 roku podczas prawykonania Koncertu fortepianowego f-moll Fryderyka Chopina z udziałem kompozytora jako solisty. W 1835 roku zorganizował przy Teatrze Wielkim Szkołę Śpiewu, której był dyrektorem do 1840 roku. Miała ona częściowo zastąpić zlikwidowaną w wyniku Powstania Listopadowego Szkołę Główną Muzyki.
W 1840 roku Kurpiński odszedł z Teatru Narodowego. Ostatnie lata swojego życia spędził w osamotnieniu.
Pomnik Karola Kurpińskiego w Bydgoszczy (w otoczeniu Filharmonii Pomorskiej jako jeden z posągów galerii pomników kompozytorów i wirtuozów)
Grób Karola Kurpińskiego na Cmentarzu Powązkowskim
Dzieła Karola Kurpińskiego
“ Zabobon “
“ Dwie chatki “
Inne dzieła Karola Kazimierza Kurpińskiego
● https://culture.pl/pl/tworca/karol-kurpinski
“ Warszawianka “
Hymn PSM Wschowa
Historia “ Warszawianki “
Pieśń została napisana w języku francuskim przez narodowego poetę Francji Casimira François Delavigne'a pod wpływem wydarzeń powstania listopadowego. Zawiera pewne nawiązania stylistyczne do Marsylianki np.
Do broni, bracia dziś! (w Warszawiance: Polonais, à la baïonnette), Bo nadszedł chwały naszej dzień! (w Warszawiance: Oto dziś dzień krwi i chwały). Autorem najbardziej znanego polskiego przekładu był poeta i historyk Karol Sienkiewicz, brat dziadka Henryka Sienkiewicza. Muzykę skomponował Karol Kurpiński.
Tekst został opublikowany w marcu 1831 roku w warszawskim czasopiśmie „Polak Sumienny”. Prapremiera pieśni miała miejsce 5 kwietnia 1831 roku w Teatrze Narodowym w wolnej od Rosjan Warszawie, orkiestrą dyrygował sam kompozytor.
Pieśń od początku cieszyła się wielką popularnością. Upamiętnił ją Stanisław Wyspiański w dramacie Warszawianka. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku była jedną z kandydatek do miana hymnu
państwowego. W okresie międzywojennym takty Warszawianki stały się sygnałem programu drugiego Polskiego
Radia. W 60. rocznicę wybuchu Powstania warszawskiego utwór został zarejestrowany przez zespół Dzieci z
Brodą na płycie Czuwaj wiaro!. Obecnie towarzyszy uroczystościom wojskowym, gdzie podczas defilad
odgrywana jest przez Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
Pierwsza zwrotka pieśni nawiązuje do francuskiej rewolucji lipcowej (tęcza jest tu symbolem trójkolorowej flagi rewolucyjnej wówczas Francji) i wspólnoty walki o swobodę ludów Europy.
Druga zwrotka nawiązuje do kampanii bałkańskiej Rosji w 1829, którą z powstaniem listopadowym łączyła osoba dowódcy wojsk rosyjskich obu kampanii - Iwana Dybicza Zabałkańskiego. Nawiązuje też do faktu, że w armii Imperium Rosyjskiego służyły oddziały kozackie, znane z barbarzyństwa i mściwości.
W zwrotce trzeciej widać nawiązanie do pamiętnych zwycięskich wypraw Polaków - na Moskwę na początku XVII wieku oraz razem z wojskami napoleońskimi do Włoch i Egiptu.
W czwartej zwrotce słychać wyraźne przypomnienie rzezi Pragi, przeprowadzonej przez wojska rosyjskie w listopadzie 1794 roku, w kontekście propagandy carskiej z 1830 mówiącej o
miłosierdziu władz rosyjskich.
Piąta zawiera aluzję do częstego w XIX wieku zwyczaju polskiego, gdy kobiety dawały pierścień swym mężczyznom z błogosławieństwem, gdy ci szli na bój podczas powstań, ślubując
zwycięstwo lub śmierć.
W szóstej następuje wyliczenie zaledwie kilku spośród wielu bitew, w których Polacy brali udział pod zwierzchnictwem Napoleona Bonapartego, jak również wyrzut wobec narodu francuskiego, który za polską wierność sprzed zaledwie kilkunastu lat nie odwdzięczył się zbrojnym ani nawet stricte politycznym wsparciem powstańców listopadowych.
Siódma upamiętnia wszystkich poległych za Polskę poza jej granicami, wyraża też determinację powstańczą, aby nawet przegrana walka z potęgą cara nie pozostała daremną.
Ósma zwrotka po prostu zagrzewa do walki zbrojnej z nieprzyjacielem.
