Nauczyciel: Wanda Preuss
Przedmiot: Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej.
Klasa: 3BS BS6 grupa 2
Temat lekcji: Zasady prowadzenia działalności biurowej Data lekcji: 08.04.2020
Wprowadzenie do tematu: zapoznaj się z treścią i odpowiedz na następujące pytania.
1. Wymień podstawowe elementy pisma
Co jest ważne w każdym piśmie?
• Formalno-elegancki wygląd pisma – estetyka.
• Zawarcie wszystkich niezbędnych informacji związanych z tematem głównym pisma.
• Forma, format i terminologia powinna być dostosowana do odbiorcy pisma (jest różnica między dostawcą, z którym mamy długoletnie relacje biznesowe, a Urzędem Skarbowym).
• Struktura dokumentu jest przejrzysta – odpowiednie odstępy, akapity, czcionki.
• Zastosowane w piśmie grafiki są subtelne, delikatne, nieodrywające od sedna dokumentu.
Dlaczego to takie istotne?
Nieprzemyślane i źle przygotowane pismo to nieefektywny dokument. Funkcją pisma jest coś przekazać, poinformować, zaznajomić drugą stronę z danym tematem. Jeśli w piśmie nie ma wystarczających informacji, oznacza to, że pismo ma słaby przekaz. A jeśli pismo ma słaby przekaz, to znaczy, że druga strona nie do końca zrozumie, czego Ty właściwie od niej chcesz.
Co mówiąc znów wprost, oznacza, że zmarnowałaś nie tylko swój czas i dodatkowo odbiorcy pisma.
Zapytasz: jak to?
Bo teraz odbiorca musi do Ciebie napisać zwrotne pismo, w którym zada dodatkowe pytania, by się czegoś dowiedzieć. Ty będziesz zmuszona znów napisać kolejną odpowiedź i wyjaśnienia.
Bez przygotowania pisma w sposób przemyślany, zmuszona będziesz pisać je kilkukrotnie. Ponawiasz całą tę procedurę tworzenia pisma, ponownie. Zbyteczne, błędne koło.
Teraz rozumiesz?
Im bardziej szczegółowy i jasny przekaz zawrzesz, tym szybciej załatwisz daną sprawę i unikniesz dodatkowych zadań, czy też pytań z tym związanych. Chodzi oczywiście o oszczędność Twojego czasu, czyli efektywniejszą organizację pracy.
Spokojnie, mam na to proste rozwiązanie. Z pewnością je znasz i nie będzie dla Ciebie żadnym odkryciem. Im częściej będziesz je pisać, tym szybciej te techniki opanujesz. Będziesz się im znacznie mniej czasu poświęcać niż zwykle. Po jakimś czasie opanujesz całą tę procedurę tworzenia pism.
To wbrew pozorom nie jest trudna sprawa, lecz na początku wymaga skupienia na detalach i wypracowaniu sobie schematów działania.
Kroki, które za chwilę Ci zaprezentuję, z pewnością nauczą Cię takiego schematycznego działania.
Z biegiem czasu także pozwolą Ci na wypracowanie sobie wzorów pism, które będziesz już jak komputer tworzyć na potrzeby firmowe. To jest do wypracowania. Bez szukania po internecie, przeszukiwaniu blogów (z mojego oczywiście nie rezygnuj!) czy dopytywania. Zapewniam Cię, że będziesz w stanie tworzyć szybko i sprawnie profesjonalne pismo.
Na co powinnaś zwrócić uwagę tworząc pismo?
• Ustal cel i funkcję pisma – jakie zadanie ma spełnić dany dokument?
• Zbierz potrzebne informacje (prawne, formalne etc.) i jakie ewentualne załączniki będziesz musiała dodać do pisma.
• Rozplanuj strukturę i format dokumentu (format, grafika, wygląd).
• Przygotuj tekst pisma.
• Sprawdzaj i poprawiaj błędy: stylistyczne, gramatyczne etc.
• Podpisuj zawsze pismo albo osobiście (mając upoważnienie) lub pamiętaj o podpisu szefa.
Jeśli przyłożysz się do ustalenia tych detali, na które zwracałam Ci uwagę powyżej, będziesz mogła lepiej rozplanować pisma i skupić się na jego funkcji. Przekazaniu informacji w sprawie, co do której to pismo tworzysz. Pokażę Ci teraz, jak krok po kroku stworzyć takie pismo i na jakie elementy zdecydowanie, musisz zwrócić uwagę. Pamiętaj, zależy nam na tworzeniu pism profesjonalnych. Nie byle jakich.
Wygląd pisma to pierwsza rzecz, na jaką zwraca uwagę każdy czytający pismo. Warto się zatem do tego dobrze przyłożyć i osiągnąć pierwszy efekt dobrego wrażenia.
PODSTAWOWE ELEMENTY KAŻDEGO PISMA
1. MARGINESY – uniwersalna zasada 2,5 x 2,5 cm (górny, dolny, prawy, lewy) – pozwala na dodatkowe notatki odbiorcy pisma i łatwe wpięcie je do skoroszytu.
Jeśli wymóg pisma zawiera inne wymiary marginesów lub dokumenty będą zbindowane w sposób specjalny/niestandardowy, to oczywiście dostosuj wielkość marginesów.
2. NADAWCA – dane nadawcy – miejsce: LEWY GÓRNY RÓG.
Nazwa/nazwisko Adres
Nr telefonu/e-mail
PRZYKŁAD:
PAMIĘTAJ: Jeśli pismo powstaje na papierze firmowym zawierającym w stopce dane teleadresowe – zrezygnuj z pisania danych nadawcy. W miejscu, gdzie w przykładzie są dane nadawcy, możesz po prostu umieścić firmowe logo.
3. MIEJSCOWOŚĆ, DATA – miejsce i czas, w którym powstało pismo – miejsce: PRAWY GÓRNY RÓG z wyrównaniem do prawego marginesu. Wpisujemy je na poziomie 1 linijki nagłówka, czyli data jest w tej samej linijce, co nazwa firmy.
W urzędach państwowych, na przykład w Kancelaria Premiera istnieje zasada, że w polu miesiąca, nazwę miesiąca należy wpisać ręcznie. I też nie wpisuje się:
13 luty 2018 tylko 13 lutego 2018. Rok zawsze wpisuje się cyframi arabskimi.
PRZYKŁAD:
Formaty daty najczęściej stosowane i wyglądające elegancko to:
Warszawa, dn. 13 lutego 2018 r.
lub
Warszawa, 13 lutego 2018 r.
4. ADRESAT – osoba/instytucja, do której kierowane jest pismo – miejsce: CO NAJMNIEJ 2 WCIĘCIA PRZED DATĄ DOKUMENTU (nie stosuj polecanego wszędzie wyrównania danych adresata do daty dokumentu, to mało estetyczne!)
PAMIĘTAJ: ZNAK GRZECZNOŚCIOWY – Jeśli znasz imię i nazwisko osoby, do której kierujesz pismo, to użyj go na początku. Jeśli nie, to po prostu pismo zaadresuj do firmy.
Zgodnie z zasadami ortografii adres należy pisać: ul. Królewska 14, a nie Ulica Królewska.
PRZYKŁAD:
5. ZNAKI POWOŁAWCZE – symbole przyporządkowujące pismo do konkretnej sprawy – miejsce: LEWY MARGINES PISMA, 3 ODSTĘPY (ENTER) OD ADRESATA, stosowana nazwa to DOTYCZY (najlepiej pogrubione, podkreślone).
PRZYKŁAD:
6. TYTUŁ PISMA – wskazanie i narzucenie formalnego charakteru danego pisma – miejsce: środek strony 3 ODSTĘPY (ENTER) od danych adresata lub 2 odstępy (ENTER) od znaku sprawy. Czcionka 14 punktów pogrubiona – ten element ma się wyróżniać.
Najczęściej stosowane tytuły pism to: PODANIE, ZAŚWIADCZENIE, ZAŻALENIE, REKLAMACJA, ODPOWIEDŹ NA PISMO
PAMIĘTAJ: Nie używaj kropek na końcu tytułu.
PRZYKŁAD:
7. TREŚĆ – zaczynasz pisać po wstawieniu 2 ODSTĘPÓW (ENTER) od tytułu pisma.
Informacje w piśmie zależą oczywiście od tego, co chcesz przekazać i do kogo piszesz. Są jednak podstawowe zasady, którymi dobrze, byś się kierowała:
• Zwracając się do konkretnej osoby, stosuj imię i nazwisko.
• Jeśli nie znasz ich danych, a kierujesz pismo ogólnie do instytucji, używaj formy: Szanowni Państwo.
PAMIĘTAJ: Unikaj jak ognia stosowania w piśmie formy bezosobowej. Jest ona nietaktowna. Jeśli pismo adresujesz do konkretnej osoby, to zapis zgodnie z zasadami interpunkcji powinien mieć taki wygląd:
Szanowni Państwo, mając na uwadze…
Są obecnie trendy, które mówią, że po Szanowni Państwo powinno się postawić kropkę i wtedy zacząć kolejny akapit od dużej litery. Myślę jednak, że obie wersje są poprawne, wybierz własną.
• Stosuj 1 rodzaj czcionki (polecam CALIBRI) i wielkość: 11 lub 12 punktów.
• Tekst powinien być wyjustowany – od lewego do prawego marginesu.
• Jeśli potrzebujesz coś w tekście wyróżnić, zastosuj pogrubienie, lecz nie pisz tego przy użyciu CAPS LOCKA – to wysoce nietaktowne. Chyba, że stosujesz jakieś nazwy produktu, usługi – wówczas jest to dopuszczalne.
• Sierotki w tekście – nie zostawiaj na końcu zdania: przyimków i spójników np. z, i, do, bez, ale, czy, np. tzn. itp.
• Jeśli chcesz powołać się na zdanie zapisane w poprzednim piśmie, zacytuj je używając cudzysłowie: „….”.
• Używając myślnik – stosuj odstęp, czyli spację.
• Używając łącznika między słowami nie rób odstępu. Przykład: biało-czerwony.
• Stosuj akapity pisma – dla lepszej jego czytelności.
• Zadbaj o odstępy między akapitami – chodzi oto, by oddzielać od siebie poszczególne
zagadnienia pisma – zwłaszcza jeśli występuje ich kilka w 1 piśmie. Pismo jest wówczas czytelne.
• Sprawdzaj ortografię, interpunkcję, gramatykę. Możesz skorzystać z różnych narzędzi internetowych (darmowych), które podpowiedzą Ci, czy wystąpił jakiś błąd, czy nie. Co do zasady: z firmy nie wychodzą pisma z błędami.
Fajnym narzędziem do sprawdzania podstawowych błędów jest internetowy, bezpłatny słownik. Pomaga on w sprawdzeniu ortografii i gramatyki polskiej. Może i Tobie się przyda http://www.pisownia.com/
• Nie używaj kolokwializmów w pismach.
• Stosuj starą, szkolną zasadę: pisz pismo jak wypracowanie:
WSTĘP
Krótko opisz czego to pismo ma dotyczyć i jeśli trzeba to nawiąż do poprzednich pism związanych z tą konkretną sprawą.
PRZYKŁAD:
ROZWINIĘCIE
Umieść wszystkie merytorycznie spisane informacje w sposób przejrzysty, zwięzły i zrozumiały dla odbiorcy. Zawrzyj wszystko, co udało Ci się zebrać na etapie gromadzenia informacji. Unikaj żargonu, kolokwializmów i terminów fachowych, jeśli nie są potrzebne.
PAMIĘTAJ: każdy element sprawy powinien być oddzielony akapitem i 1 odstępem (ENTER).
ZAKOŃCZENIE
Krótko podsumuj ustalenia z pisma, napisz wnioski z treści, którą wcześniej opisałaś. Bardzo dużo osób czyta tylko wstęp i właśnie zakończenie. Streś króciutko główne idee i przesłanie tego pisma. Jeśli trzeba, to wezwij do działania np. poproś o informację zwrotną, grzecznie dziękując.
PRZYKŁAD:
8. PODPISY – znajdują się pod treścią pisma, na tej samej wysokości co wcześniej ADRESAT. Przykłady form grzecznościowych, umieszczanych wraz z podpisem:
Z poważaniem, Z wyrazami szacunku,
Urszula Rowińska Urszula Rowińska
PAMIĘTAJ: Pomiędzy formą grzecznościową, a imieniem i nazwiskiem powinien znajdować się odstęp, który przeznaczony jest na odręczny podpis.
• Jeśli pismo podpisują dwie osoby, to po lewej stronie wpisuje się osobę na niższym stanowisku.
• Jeśli natomiast pismo podpisuje osoba mająca upoważnienie do podpisu (czyli podpisuje się w czyimś imieniu) to wówczas przed imieniem i nazwiskiem w podpisie stosuje się skrót: z up.
PRZYKŁAD:
9. ZAŁĄCZNIKI – wylistowane w dolnej części pisma dokumenty dodatkowe, które zostały przypięte/załączone do niniejszego pisma.
PRZYKŁAD:
10. ROZDZIELNIKI – to informacja, kto otrzymuje egzemplarz danego pisma i powinien się z nim zapoznać. Listę rozdzielników umieść z opisem DO WIADOMOŚCI pod załącznikami.
PRZYKŁAD:
Do wiadomości:
1. Urząd Miasta 2. Urząd Skarbowy
3. Firma XYZ
• SPIĘTE PISMA – jeśli pismo składa się z kilku stron zawsze zszyj jej zszywaczem lub zepnij spinaczem – nie wręczaj komukolwiek do podpisu i nie wysyłaj luźnych kartek. Szefowie mają na to alergię.
• NUMERACJA – jeśli stron jest więcej niż 1 to każda strona powinna być numerowana. Najlepiej w prawym, dolnym rogu.
• PIECZĄTKA – jeśli ze względów formalnych użycie pieczątki firmowej jest wymagane to przybij ją pod podpisem – nigdy nad! Chyba, że jest to pieczątka imienna i w jej środku ma znajdować się podpis odręczny.
Jeśli używasz papieru firmowego, nie jest to konieczne.
To były podstawowe i najważniejsze elementy każdego pisma. Z biegiem czasu wypracujesz sobie swój własny wzór i nie będzie to już kłopotliwe. Tymczasem oto, przykład pisma w całości.
Jak napisać profesjonalne pismo? Podsumowanie najważniejszych wniosków:
1. Każde pismo ma swój cel, zanim przystąpisz do jego pisania – ustal cel.
2. Sprawdź, jakie pisma są w Twojej firmie najczęściej stosowane.
3. Opracuj kroki, jakie będziesz podejmować przed napisaniem pisma.
4. Przygotuj sobie wzory pism – jako bazę. Będziesz mogła je dostosowywać do potrzeb.
5. Sprawdzaj podstawowe elementy pisma.
6. Pamiętaj o zasadzie: wstęp, rozwinięcie, zakończenie.
7. Pisz krótko, zwięźle i na temat – merytorycznie i przejrzyście.
8. Zadbaj o element wizualny.
9. Przed oddaniem pisma do podpisu szefowi – sprawdź błędy.
10. Dopilnuj podpisu na piśmie.
11. Przybij pieczątkę – jeśli wymagane.
12. Zeskanuj sobie kopię.
13. Wyślij – najlepiej za potwierdzenie odbioru.
