Grupa A | strona 1 z 8 Imię i nazwisko ...
Klasa ...
( .... / 2 pkt) Zadanie 1
a) Podaj imię i nazwisko autora i tytuł utworu, z którego pochodzi poniższy fragment.
Smutno mi, Boże! – Dla mnie na zachodzie Rozlałeś tęczę blasków promienistą;
Przede mną gasisz w lazurowej wodzie Gwiazdę ognistą...
Choć mi tak niebo Ty złocisz i morze, Smutno mi, Boże!
Autor: ... Tytuł: ...
b) Wyjaśnij, jaką rolę odgrywa przyroda w cytowanym fragmencie.
...
...
...
...
( )
Grupa A | strona 2 z 8
Podaj przykłady środków stylistycznych obecnych w wierszu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Pieśń III i omów funkcje, jakie pełnią w tekście.
( )
Ile razem dróg przebytych?
Ile ścieżek przedeptanych?
Ile deszczów, ile śniegów wiszących nad latarniami?
Ile listów, ile rozstań,
ciężkich godzin w miastach wielu?
I znów upór, żeby powstać i znów iść, i dojść do celu.
Ile w trudzie nieustannym
wspólnych zmartwień, wspólnych dążeń?
Ile chlebów rozkrajanych?
Pocałunków? Schodów? Książek?
Ile lat nad strof tworzeniem?
Ile krzyku w poematy?
Ile chwil przy Beethovenie?
Przy Corellim? Przy Scarlattim?
Twe oczy jak piękne świece, a w sercu źródło promienia.
Więc ja chciałbym twoje serce ocalić od zapomnienia.
Środek stylistyczny Cytat Funkcja
epitet porównanie pytanie retoryczne metafora
Grupa A | strona 3 z 8
Podaj przykłady trzech środków stylistycznych użytych w inwokacji w Panu Tadeuszu.
Zapisz je i podaj ich nazwę.
Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!
Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem (Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu Iść za wrócone życie podziękować Bogu), Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono.
Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych;
Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;
Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała, Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała, A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą.
( .... / 2 pkt) Zadanie 4
Wymień jeden wątek główny i jeden poboczny z powieści Quo vadis. Omów wybrany.
wątek główny – ...
wątek poboczny – ...
( .... / 2 pkt) Zadanie 5
Tytuł powieści Syzyfowe prace nawiązuje do pewnego związku frazeologicznego. Zapisz go i wyjaśnij jego znaczenie. Następnie zinterpretuj tytuł w kontekście całego utworu.
( )
Grupa A | strona 4 z 8
Scharakteryzuj bohaterkę Trenu VIII Jana Kochanowskiego.
Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknieniem swoim.
Pełno nas, a jakoby nikogo nie było:
Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.
Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała.
Nie dopuściłaś nigdy matce się frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając.
Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, Nie masz zabawki, nie masz ro[z]śmiać sie nikomu.
Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje.
...
...
...
...
...
...
...
( .... / 1 pkt) Zadanie 7
Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B i jej uzasadnienie 1., 2. albo 3.
Tren V Jana Kochanowskiego jest przykładem rozbudowanego
( )
A. porównania,
ponieważ
1. zawiera bardzo dużo różnorodnych określeń ubarwiających czytany tekst.
B. epitetu,
2. postać Urszulki została w nim zestawiona z drzewem oliwnym ściętym przedwcześnie.
3. obraz umierania został w nim ujęty w skondensowany sposób.
Grupa A | strona 5 z 8
Oceń prawdziwość poniższych sformułowań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
( .... / 1 pkt) Zadanie 9
Na podstawie lektury Kamieni na szaniec Aleksandra Kamińskiego napisz, jakie znaczenie dla Polaków miały akcje Małego Sabotażu.
...
...
...
...
...
( )
1. Twórca dzieła z gatunku literatury faktu zawsze jest
uczestnikiem wydarzeń, które omawia. P F
2. Literatura faktu opisuje autentyczne wydarzenia i postacie. P F 3. Literatura faktu jest związana wyłącznie z gatunkami
dziennikarskimi, nie literackimi. P F
Grupa A | strona 6 z 8
Podaj dwa przykłady z wiersza Bolesława Leśmiana Urszula Kochanowska, które nadają niebu ziemski charakter.
Gdy po śmierci w niebiosów przybyłam pustkowie, Bóg długo patrzał na mnie i głaskał po głowie.
„Zbliż się do mnie, Urszulo! Poglądasz, jak żywa...
Zrobię dla cię, co zechcesz, byś była szczęśliwa”.
„Zrób tak, Boże – szepnęłam – by w nieb Twoich krasie Wszystko było tak samo, jak tam – w Czarnolasie!” – I umilkłam zlękniona i oczy unoszę,
By zbadać, czy się gniewa, że Go o to proszę?
Uśmiechnął się i skinął – i wnet z Bożej łaski
Powstał dom kubek w kubek, jak nasz – Czarnolaski.
I sprzęty i donice rozkwitłego ziela
Tak podobne, aż oczom straszno od wesela ! I rzekł: „Oto są – sprzęty, a oto – donice.
Tylko patrzeć, jak przyjdą stęsknieni rodzice!
I ja, gdy gwiazdy do snu poukładam w niebie, Nieraz do drzwi zapukam, by odwiedzić ciebie!”
I odszedł, a ja zaraz krzątam się, jak mogę – Więc nakrywam do stołu, omiatam podłogę – I w suknię najróżowszą ciało przyoblekam
I sen wieczny odpędzam – i czuwam – i czekam...
Już świt pierwszą roznietą złoci się po ścianie, Gdy właśnie słychać kroki i do drzwi pukanie...
Więc zrywam się i biegnę! Wiatr po niebie dzwoni!
Serce w piersi zamiera... Nie!... To – Bóg, nie oni!...
...
...
...
...
( )
Grupa A | strona 7 z 8
Zaznacz fragment Trenu I ukazujący dylemat podmiotu lirycznego. Następnie odpowiedz, czy rozwiązanie tego problemu znajduje się w tekście. Co na to wskazuje?
Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe I lamenty, i skargi Symonidowe,
Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania I żale, i frasunki, i rąk łamania,
Wszytki a wszytki za raz w dom się mój noście, A mnie płakać mej wdzięcznej dziewki pomoście;
Z którą mię niepobożna śmierć rozdzieliła I wszytkich moich pociech nagle zbawiła.
Tak więc smok, upatrzywszy gniazdo kryjome, Słowiczki liche zbiera, a swe łakome
Gardło pasie; tymczasem matka szczebiece Uboga, a na zbójcę coraz się miece.
Prózno, bo i na samę okrutnik zmierza, A ta nieboga ledwe umyka pierza.
„Prózno płakać” – podobno drudzy rzeczecie.
Cóż, prze Bóg żywy, nie jest prózno na świecie?
Wszystko próżno. Macamy, gdzie miękcej w rzeczy, A ono wszędy ciśnie. Błąd – wiek człowieczy.
Nie wiem, co lżej: czy w smutku jawnie żałować, Czyli się z przyrodzeniem gwałtem mocować?
...
...
( )
Grupa A | strona 8 z 8
Napisz, czym jest porównanie homeryckie i zaznacz je w tekście Trenu I. Zidentyfikuj oba człony porównania – napisz, jakie zjawisko zostało przez nie scharakteryzowane
i z jakim obrazem zestawione.
Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe I lamenty, i skargi Symonidowe,
Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania I żale, i frasunki, i rąk łamania,
Wszytki a wszytki za raz w dom się mój noście, A mnie płakać mej wdzięcznej dziewki pomoście;
Z którą mię niepobożna śmierć rozdzieliła I wszytkich moich pociech nagle zbawiła.
Tak więc smok, upatrzywszy gniazdo kryjome, Słowiczki liche zbiera, a swe łakome
Gardło pasie; tymczasem matka szczebiece Uboga, a na zbójcę coraz się miece.
Prózno, bo i na samę okrutnik zmierza, A ta nieboga ledwe umyka pierza.
„Prózno płakać” – podobno drudzy rzeczecie.
Cóż, prze Bóg żywy, nie jest prózno na świecie?
Wszystko próżno. Macamy, gdzie miękcej w rzeczy, A ono wszędy ciśnie. Błąd – wiek człowieczy.
Nie wiem, co lżej: czy w smutku jawnie żałować, Czyli się z przyrodzeniem gwałtem mocować?
...
...
...
...
...
