mostu na Utracie. Po drodze z lewej strony wspomniana kaplica
4) Rzeka Utrata bierze s w ó j początek na łąkach, niedaleko w s i Ojrzanów (w d a w n y m p o w i e c i e Grodzisk Maz.). P ł y n i e doliną, której szerokość dochodzi do 1 km. Przepływa przez Mroków, Lasy Sękocińskie, P ę c i c e , Pruszków, koło Błonia, Żelazową Wolę i w rejonie Chodakowa wpada do Bzury. Długość rzeki w y n o s i o k o ł o 75 km.
W granicach P r u s z k o w a przez Utratę przerzuconych jest 10 m o s t ó w i most-ków k o ł o w y c h i dla pieszych, oraz 2 k o l e j o w e . P i e r w s z e w z m i a n k i o rzece po-chodzą z początków XVI w . Wówczas jej nazwa brzmiała Nrowa, ale w w i e k u XVIII w i d n i e j e już Ruowa. Obecna nazwa ustaliła się w w i e k u XIX i związana jest ze stratami jakie p o w o d o w a ł y częste przybory w o d y . W t e d y podjęto pierwsze próby regulacji rzeki, które k o n t y n u o w a n o w roku 1927.Jednak dopiero prace rozpoczęto w 1972 roku i polegające na oczyszczeniu dna, w y b e t o n o w a -n i u brzegów oraz ścięciu bag-nistych zakoli p o ł o ż y ł y kres w i o s e -n -n y m w y l e w o m . Pamiątką po nich, obok s a m e j n a z w y jest mała uliczka Topiel, odchodząca od ul. Mostowej. W przyszości nad Utrata będą przebiegały b u l w a r y . Wzmiankę o rozlewiskach Utraty z n a j d u j e m y w ,.Popiołach" St. Żeromskiego:
„ P o m i ę d z y ich szlakiem a P ę c i c a m i stało bagno — głębia, bezgruncie paskudne, z a w l e c z o n e w o d ą i szerokie na wiorstę. Długie rudowiska ciągnęły się stamtąd aż po w i e ś T w o r k i i Pruszków".
Za mostem w prawo i dróżką nad brzegiem Utraty dochodzimy do parku, mając po lewej stronie osiedle Parkowa, z prawej rzekę Utratę. Alejkami parku i moskami idziemy do stawu, przy którym jest przystań kajakowa i wokół niego w prawo, naprzeciw pawilonu PTTK, a następnie alejką wierzbową. Z prawej strony mijamy mur — pomnik.
5) Tutaj, przy murze o k a l a j ą c y m n i e g d y ś park Potulickich N i e m c y rozstrze-lili w e wrześniu 1943 roku 10 w i ę ź n i ó w z Pawiaka. Ich ciała zostały p o c h o w a n e w e w s p ó l n e j m o g i l e w parku. P o w o j n i e d o k o n a n o e k s h u m a c j , prze-nosząc z w ł o k i na cmentarz pruszkowski. Wtedy też w y s t a w i o n o o b e c n y pomnik, na m i e j s c u poprzedniego, k t ó r y m b y ł fragment a u t e n t y c z n e g o muru.
Za pomnikiem, obok Domu Kultury Kolejarza i parku „Anielin" (opis trasa II) skręcamy w ul. Poprzeczną, a następnie przy pamiątko-wym głazie w lewo w Al. Wojska Polskiego, którą dochodzimy do ul. Kościuszki.
Na ścianie narożnego domu duża mapa przedstawiająca Pruszków w niedalekiej przyszłości. Skręcamy w prawo i ulicą Kościuszki mija-jąc po drodze z lewej park (opis trasa II). oraz dalej skwer z pomni-kiem (opis trasa II) dochodzimy do dworca PKP.
W dniu 30 czerwca 1980 r. Zarząd Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego podjął uchwałę o ustanowieniu dorocznych na-gród Prezesa Towarzystwa. W związku z tym. publikujemy tekst regu-laminu, określającego tryb przyznawania nagród do wiadomości i wy-korzystania przez zainteresowane placówki kultury i inne jednostki.
przyznawania nagród Prezesa Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno--Naukowego za osiągnięcia w dziedzinach: artystycznej, naukowej i or-ganizatorsko-kulturalnej w zakresie tematyki regionu pruszkowskiego. szpitalna.
§ 1
W celu popierania i rozwijania życia kulturalno-naukowego na te-renie Pruszkowa i terenów doń ciążących Zarząd Pruszkowskiego To-warzystwa Kulturalno-Naukowego ustanowił doroczne nagrody, które przyznaje się za najlepsze osiągnięcia w zakresie plastyki, działalności naukowej wzgl. popularno-naukowej oraz w zakresie działalności orga-nizatorsko-kulturalnej pozazawodowej.
§ 2
1. Nagrody przyznaje Zarząd Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno--Naukowego w oparciu o opinie specjalistów dziedzin,
wymienio-nych w § 1. "" 2. Posiedzeniu Zarządu, na którym podejmuje się decyzje o przyznaniu
nagród, przewodniczy prezes Pruszkowskiego Towarzystwa Kultu-ralno-Naukowego.
§ 3
Decyzje o przyznaniu nagród zapadają w głosowaniu jawnym przy obecności przynajmniej połowy stanu członków Zarządu.
§ 4
Kandydatury do nagród zgłaszać mogą placówki działające na rzecz kultury i nauki, zakłady pracy, towarzystwa regionalne i ich członkowie.
§ 5
Tryb zgłaszania kandydatur jest następujący:
1. Wnioski można składać do końca m a j a każdego roku w Biurze Pru-szkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego, Pruszków, ul. Kraszewskiego 5, pok. 13.
2. Wniosek powinien zawierać: imię i nazwisko kandydata, adres za-mieszkania, wykonywany zawód, wyczerpujące uzasadnienie.
§ 6
Odstęp czasowy dla laureatów nagród prezesa Towarzystwa o po-nowne ubieganie się o nagrodę nie może być krótszy niż 3 lata.
§ 7
Nagrody są wręczane corocznie w dniu 7 lipca w rocznicę powstania Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego, poczynając od
1981 r. przez prezesa Towarzystwa w sposób uroczysty. § 8
Regulamin niniejszy został zatwierdzony na posiedzeniu Zarządu PTK-N w dniu 30 czerwca 1980 r.
Sekretarz Prezes inż. arch. Stanisław Rachocki mgr inż. Janusz Grundwald