К
О
M
U
N
I
K
A
T
Y
М. KWINICHIDZE, М. HOFFMANN, Z. PRUSINKIEWICZ
GLEBY WYTWORZONE Z UTWORÓW PYŁOWYCH OKOLIC KALISZA
(Katedra Gleboznawstwa WSR w Poznaniu)
Podczas prac kartograficzno-gleboznawczych wykonywanych w latach 1952 i 1953 na terenie powiatu kaliskiego wydzielono duży kompleks gleb pow stałych z utw orów pyłowych. Kompleks ten ciągnie się wzdłuż szosy prowadzącej z Kalisza do Łodzi na przestrzeni od Opatówka poprzez Staw i Błaszki aż po Sieradz i miasteczko W artę, obejm ując obszar o powierz chni około 45 000 h a (rys. 1).
Obszar w ystępowania gleb pow stałych z u tw o rów pyłow ych między Sieradzem a Kaliszem
Omawiane utw ory w ykazują najczęściej niecałkowitą budowę profilu glebowego: w podłożu na średniej głębokości (50 do 100 m) zalega prze ważnie glina lekka, pylasta a rzadziej piasek.
Poniżej zamieszczono przykładowo analizy dwóch profili glebowych charakterystycznych dla okolic Szczytnik i Tuwalczewa. Miejscowości te leżą mniej więcej w centralnej części zasięgu omawianych utworów.
Ja k w ynika z przytoczonych danych, ilość pyłu drobnego (0,02— 0,05 mm) jest znacznie większa niż pyłu grubego (0,05—0,10 mm).
286 Z. Prusinkiew icz 'O 4n OJ o Analiza mechan. (w % ) >> O £ o U ,Q Rodzaj gleb y £ o Głębo kość w cm % Średnica cząstek w mm Ćj O o Й o Ul a? § ^ Ul Pi N O O-i H 2 o higr. ■— M ° N 1Л N O <0 ,0 2 0 .0 2 —0,05 0.05 —0 ,1 0 0,1-1 ,0 Д Pi CO U ° o o Ul Û Д * о С g - g * > ° N 478a 478b utwór py łowy na glinie py-Ai 1 0 - 20 2 0 - 30 0,95 0,81 1 3 30 36 34 33 12 16 24 15 6,0 6,7 0,0 0.0 — CO O c w 478c lastej 90—120 1,95 3 32,5 10 13 44,5 6,9 0,0 — £ <U N O co > 481a A! 0— 20 0,81 1 30 35 13 22 5,9 0,0 1,3 481b 481c utwór py- łou y na piasku 20— 40 4 0 - 60 1,73 1,82 2 1,5 36 29 36 28 13 12 15 31 6,8 6,8 0,0 0,0 __ ? 3 H 481d 9 0 -1 2 5 0,73 5 12,5 5 7 75,5 6,7 0,0 —
Gleby pow stałe z opisanych utw orów zaliczyć można przeważnie do typu gleb brunatnych. M niejszymi plam am i w ystępują również gleby bielicowe, a także spotyka się czarne ziemie. Powyższe gleby użytkowane są wyłącznie rolniczo. Ich w artość w aha się na ogół w granicach od II do III klasy bonitacji.
W ystępowanie utw orów pyłow ych w okolicach Kalisza nie było — o ile nam wiadomo — notowane dotąd w naszej literaturze gleboznawczej. Również dostępne nam mapy geologiczne nie w ykazują pelitów w tej części Wysoczyzny Kaliskiej. Dlatego uważaliśmy za celowe przeprow a dzenie szczegółowych badań gleb pow stałych z tych utw orów celem wy jaśnienia ich genezy oraz poznania wartości produkcyjnej. Po zakończeniu tych badań w yniki zostaną opublikowane.
ZBIGNIEW PRUSINKIEWICZ
GLEBY NADLEŚNICTWA ŁOPUCHÓWKO POZNAŃSKIEGO OKRĘGU LASÛW PAŃSTWOWYCH
(Katedra Gleboznawstwa WSR w Poznaniu)
Poniższe doniesienie zaw iera niektóre rezultaty badań leśno-glebo- znawczych przeprowadzonych latem 1951 roku na terenie nadleśnictwa Łopuchowko. Badania te stanowią część szeroko zakrojonych prac prow a dzonych od lat na terenach północno-zachodniej Polski przez zespół asy stentów K atedry Gleboznawstwa WSR, pod kierow nictw em prof. dr M. Kwinichidze. Celem tych prac jest uzyskanie m ateriałów do klasyfikacji gleb leśnych oraz dla typologii siedlisk leśnych. Ze względu na trudności