Dąbrowski Benedykt

w

1

SPIS ZAW ARTO ŚCI TEC;

. J . A

I. Materiały dokumentacyjne

1/1 - relacja właściwa

I/2 - dokumenty (sensu stricło) dot. osoby relatora ---

/ 1 1/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora a/js £

III. Inne m ateriały (zebrane przez „relatora”):

111/1— dot. rodziny relatora '

III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. --- III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1945) --- III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. —

lli/5 - inne... - —

IV. Korespondencja —

V. W ypisy ze źródeł [tzw.: „nazw iskow e karty inform acyjne"]

II. M ateriały uzupełnieniające relację Ik . A O * A - A 0

2

L

3

URZĄD DO SPRAW KOM BATANTÓW I OSÓB REPRESJONOW ANYCH

DEPARTAMENT ORZECZNICTWA

W a rs z a w a , 18 s ie rp n ia 2 0 0 4 r.

Nr sprawy:

DO III/K0791 /K-290653/2004 Egz. Nr 1

Fundacja - Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej w Toruniu 87-100 Toruń, ul. Wielkie Garbary 2

W związku z prowadzonym postępowaniem weryfikacyjnym w przedmiocie uprawnień Pana Józefa Domka, s. Jana, ur. 24.03.1922 r. w Bydgoszczy, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zwraca się z uprzejmą prośbą o udzielenie informacji odnośnie organizacji Bydgoskiej Grupy Szkoły Małoletnich Pilotów. Prosimy w szczególności o udzielenie informacji co to była za organizacja, w jakim okresie działała i komu podlegała.

Wyżej wymieniony podnosi, iż do Bydgoskiej Grupy Szkoły Małoletnich Piiotów wstąpił latem 1944 r. (został zaprzysiężony przez komendanta Benedykta Dąbrowskiego ps. Balbo). Pan Józef Domek podnosi, iż organizacja ta podlegała Armii Krajowej, i że w dniu 23 stycznia 1945 r. z grupą p. Benedykta Dąbrowskiego brał udział w opanowaniu lotniska bydgoskiego.

Powyższe informacje są niezbędne do realizacji przepisów ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego / tekst jednolity Dz.U. z 2002 r. Nr 42 poz. 371/.

Przy korespondencji prosimy powoływać się na numer sprawy.

Wykonano w trzech egzemplarzach:

Egz. Nr 1 - adresat

Egz. Nr 2 - Pan Józef Domek, zam. 85-163 Bydgoszcz, i wiadomości)

Egz. N r3 - a .a .

(do

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa; tel. centr. 661-81-11; tel. inf. 661-81-29; fax 661-90-73

4

F U N D A C t J A i

. ^ J M I

A R C H IW U M 1 M U Z E U M P O M O R S K IE A R M II K R A J O W E J

tt| O R A Z W O J S K O W E J SŁUŻBY POLEK

° t B a l i i ■ !|

IbiU R O FUNDACJI • 87-100 TORUŃ • UL. WIELKIE GARBARY 2 • TEL./FAX (0-56) 65-22-186

. J http://www.um.torun.pl/AK, e-mail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

KONTO: W IE LK O P O LS K I BANK K R E D Y T O W Y SA W T O R U N IU NR R A C H U N K U 82 1090 1506 0 0 0 0 00 00 5 0 0 2 0244

Toruń 30.09.2004 r.

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Depertament Orzecznictwa

ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa

Zaświadczenie nr

W odpowiedzi na pismo w sprawie działalności konspiracyjnej p. Józefa Domka ( nr sprawy DO III /KO 791/ K - 290653/ 2004 ) uprzejmie informuję, iż Konspiracyjna Szkoła Małoletnich Lotnictwa w Bydgoszczy w relacjach złożonych w naszym Archiwum figuruje jako grupa konspiracyjna krypt.

„Lotnisko” Grupę tę utworzył, na rozkaz mjr. Adama Zalewskiego komendanta przedwojennej Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Bydgoszczy, Benedykt Dąbrowski ps.,7Balbo”, przedwojenny instruktor i pilot tej szkoły.

Początkowo luźne spotkania, głównie z uczhiami byłej szkoły, w II poł. 1941 r.

przybrały formę zorganizowanej grupy konspiracyjnej z udziałem młodzieży zatrudnionej na bydgoskim lotnisku i m.in. w firmach „Filrandt”, „Krauze”, w warsztatach naprawy samochodów przy ul.Fordońskiej. Z relacji nie wynika, iż była to szkoła w znaczeniu dosłownym , ale grupa konspiracyjna szkolona

5

F U N D A C J A

A R C H IW U M I M U Z E U M P O M O R S K IE A R M II K R A J O W E J ___________O R A Z W O J S K O W E J SŁUŻBY POLEK

r

http://www.um.torun.pl/AK, e-mail: AK@um.torun.pl, fapak@wp.pl

KONTO: W IE LK O P O LS K I BANK K R E D Y T O W Y SA W T O R U N IU NR R A C H UN K U 82 1090 1506 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0 0 2 02 4 4

eoretyczme w zakresie pilotażu, sabotażu i dywersji. Jej członkowie prowadzili także wywiad na terenie lotniska oraz akcje sabotażowe.

W swoich relacjach Alojzy Suszek ps.” Paweł”, ostatni komendant Inspektoratu AK Bydgoszcz, i Tadeusz Brukwicki ps.”Alojzy” , żołnierz łączności Garnizonu AK Bydgoszcz twierdzą , iż grupa Benedykta Dąbrowskiego w 1942 r. , jako jedna z pierwszych, zgłosiła akces do AK. Z kolei opracowania na temat konspiracji pomorskiej podają, że Benedykt Dąbrowski w połowie 1943 r. został zwerbowany do „ Miecza i Pługa” ( Zjednoczone Organizacje Ruchu „ Miecz i

„Pług” ) i ściśle współpracował z Wincentym Dudziakiem ps.”Jantar”-

”Jaszczur”, szefem lotnictwa w pomorskim „ Mieczu i Pługu”, a do AK grupa

„Lotnisko” przeszła po likwidacji - aresztowaniach kierownictwa „Miecza i Pługa „ latem 1944 r.

Wyżej przedstawiona relacja została przygotowana w oparciu o następujące materiały źródłowe znajdujące się w naszym Archiwum :

1.Teczki osobowe : Brukwicki Tadeusz sygn. 385/1003 Pom., Suszek Aloj­

zy sygn. 81/ 690 Pom.

2. Bogdan Chrzanowski, Miecz i Pług na Pomorzu w latach okupacji nie­

mieckiej 1939-1945, Wydaw. Fundacji, t. X V II, Toruń 1997,

3. Krzysztof Komorowski, Konspiracja pomorska 1939-1947. Leksykon, Gdańsk 1993.

Z poważaniem ... ...

mgr Elżbieta Skerska dokumentalistka

6

ft7

7

w k i l k u s ło w a c h o p o w ie d z ia ł s w o je w o je n n e p r z y g o d y . W ia d o m o ś ć , ż e K a s p r o w ic z p r a c u j e n a lo t n i s k u w y r a ź ­ n ie u c ie s z y ła D ą b r o w s k ie g o .

ryptonim „LOTNISKO

L

N ig d y je s z c z e d z ie ln ic a n ie m ia ła t.vie lu d n o ś c i. M o ż n a p o w ie d z ie ć , że S z w e d e ro w o p ę k a ło w s z w a c h .

W p ie r w s z y m r o k u h i t l e ­ r o w s k i e j o k u p a c j i m ie s z k a li t u P o la c y w y r z u c e n i z B y d ­ g o sz c z y . P o t r z e b n i b y li N ie m c o m j a k o f a c h o w c y . P r a c o w a li w li c z n y c h b y d ­ g o s k ic h f a b r y k a c h , W r a z i e o d m o w y p r a c y g r o z iło im a r e s z to w a n ie . N ie m c y s ą d z ili, że p o t r a f i ą z m u s ić ic h d o p o ­ s łu s z e ń s tw a . T y m c z a s e m ...

Po klęsce

f t l b i n K a s p r o w ic z s z e d ł , n a

^ n o c n a z m i a n ę d o p r a c y n a lo t n is k o . S k r ę c i ł j u ż w u lic e B ie d a s z k o w o . J e s z c z e k i l k a s e t m e t r ó w i s t a n ie p r z e d b r a m ą , p ó ź n ie j z a c z ­ n ie s ię s p r a w d z a n i e d o k u ­ m e n t ó w i r e w i z j a . K a s p r o ­ w ic z p r z e s z e d ł ju ż p o ło w ę u lic y , g d y m i j a j ą c y g o p r z e ­ c h o d z ie ń s t a n ą ł, r o z e j r z a ł s ię 1 c ic h o z a w o ła ł p o im ie n i u .

W z m ie r z c h u z im o w e g o d n ia K a s p r o w ic z u s iło w a ł r o z p o z n a ć r y s y t w a r z y m ę ż ­ c z y z n y . T a m t e n w o ln o p o d ­ s z e d ł, u t y k a j a c l e k k o n a p r a w ą n o g ę . P o d p i e r a ł się la s k a .

K a s p r o w ic z d o p ie r o t e r a z r o z p o z n a ł w m ę ż c z y ź n ie k o ­ le g ę z ła w y s z k o ln e j — B e ­ n e d y k t a D ą b r o w s k ie g o , c h ło p c a , k t ó r y z m iło ś c i d o s a m o lo tó w w ię c e j s ie d z ia ł n a l o t n i s k u n iż w s z k o le lu b w d o m u . J u ż p r z e d w o j­

n ą t e n m ło d y c z ło w ie k , e n ­ t u z j a s t a s p o r tu - lo tn ic z e g o , b y ł z n a n y m n a P o m o r z u p il o te m . W d n i a c h k lę s k i w r z e ś n i o w e j z g ło s ił s ię d o w o js k a i w a lc z y ł n a d B y d ­ g o sz c z ą , W a r s z a w ą , K r a k o ­ w e m ,

P r z y w i t a l i s ię . D ą b r o w s k i

J . t ć . P . - S t f G G r '

■t--- *f TiTfl *1— r r n — ■ i w i i ■■ ... ■ .u u . . . ™ i . ■ ■ i w . w a M B C T M g e j

Zaw iódł łu t szczęścia

C p o t k a l i s ię w m l e s z k a - n iu D ą b r o w s k ie g o . K a ­ s p r o w ic z n ie u k r y w a ł , że i s t n i e j e m o ż liw o ś ć u c ie c z k i,

a le p r z e d s t a w i ł r ó w n ie ż t r u d n o ś c i . D ą b r o w s k i — ś w i e t n y p il o t s p o r to w y — n ie m ia ł p o ję c i a o p r o w a ­ d z e n iu n ie m ie c k i c h m a s z y n w o js k o w y c h , k t ó r e p o s i a d a ­

ł y s k o m p li k o w a n ą a p a r a t u ­

r ę . i

P o s t a n o w i l i w ię c w m a ł y m m i e s z k a n i u n a B ie d a s z k o w ie z o r g a n i z o w a ć k u r s p il o ta ż u .]

O d te g o d n ia K a s p r o w ic z z a c z ą ł p r z y n o s ić k o le d z e k s i ą ż k i t e c h n i c z n e . B y ły to ! w y d a w n i c t w a p o ś w i ę c o n e ! b u d o w ie s i ln i k ó w l o t n ic z y c h i s a m o lo tó w ty p ó w F o c k e W u lf , M e s s e r s c h m id t , S to r c li.

K s ią ż k i te , d r u k o w a n e n a u - ż y t e k t y l k o w e w n ę t r z n y , p o ­ s i a d a ły n a d r u k i „ ś c iś le t a j ­ n e ” . K a s p r o w ic z k r a d ł p o d ­ r ę c z n i k i , g d z ie s ię t y l k o d a ­ ło . R a z z d o b y ł e g z e m p la r z p o z o s t a w i o n y p r z e z N ie m c a w h a n g a r z e , i n n y m r a z e m ś c i ą g n ą ł z p ó łk i n a o k n ie w ie ż y m e t e o r o l o g ic z n e j . P r a ­ w d z iw ą k o p a l n i ą i n f o r m a c j i b y ły d la n ie g o s a m o lo t y , k t ó r e p o p o w r o c ie z lo t ó w d o p r o w a d z a ł d o s t a n u u ż y ­ w a ln o ś c i w r a z z n ie m i e c k i m i t e c h n i k a m i i m a j s t r a m i . Z a ­ c z ą ł z n o s ić D ą b r o w s k ie m u s z y b k o ś c io m i e r z e , b u s o l e , w a r i o m e t r y , m a p y , p a li w o - m i e r z e , p l a n y lo t n i s k a i w y k r e s y p a s ó w s t a r t o w y c h . Z a o p a tr z y ł k o le g ę w k o m b i­

n e z o n i c z a p k ę , j a k i c h u ż y ­ w a li h i t l e r o w s c y p ilo c i. Z d o ­ b y ł n a w e t p o z o s t a w i o n y p r z e z N ie m c a p is to l e t.

P l a n u c ie c z k i b y ł n a s t ę p u ­ j ą c y : D ą b r o w s k i p r z e d o s t a ­ n ie się w n o c y n i e p o s t r ź e - i ż e ń ie n a l o t n i s k o p o d k o p e m ! p r z y p a r k a n i e . U b r a n y w s t r ó j p i l o t a w s ią d z i e d o z a ­ o p a t r z o n e j w p a li w o , s p r a - ; w n e j t e c h n i c z n i e m a s z y n y , ; k t ó r ą w s k a ż e m u K a s p r c - i w ic z . G ó y s i l ń k się r o z-1 g r z e j e , d o s a m o lo t u w ś liź n ic s ię K a s p r o w ic z . W n o c y i p r z y o b o w ią z u ją c y m z a c i e m - ; n ie n i u m o g ii lic z y ć n a p o ­ w o d z e n ie . A le d o z r e a l iz o ­ w a n i a te g o p l a n u p o t r z e b n y b y ł p r z y s ło w io w y ł u t sz c z ę ś - c ia .

P ie r w s z y r a z p l a n s p a l ił n a p a n e w c e , g d y ż z B e r li n a p r z y j e c h a ł g e n e r a ł n a w iz y ­ t a c j ę l o t n i s k a i z o s t a ły p r z e d s ię w z ię t e n a d z w y c z a j ­ n e ś r o d k i o s tr o ż n o ś c i. D r u ­ g im r a z e m w y p a d e k s p o w o ­ d o w a n y p r z e z p i j a n e g o l o t ­ n i k a . r ó w n ie ż p o k r z y ż o w a ł im s z y k i. L o tn i s k o r o i ł o się o d g e s ta p o .

(Ciąg d alszy nastąpi).

G d y ju ż s ię ż e g n a l i, n a c h y ­ l a j ą c s ię s p y t a ł : — C zy są s z a n s e p o r w a n i a s a m o lo t u i u c i= c z k i?

K a s p r o w ic z u ś c i s k ie m r ę k i d a ł m u d o z r o z u m ie n i a , że t a k a s z a n s a is tn i e j e .

L

8

Fr o n t n a W iś le z a ła m a ł się . W a r s z a w a B y ła w o ln a . W k r ó tc e w o js k a p o ls k ie i r a d z i e c k i e z n a l s z ł y s ię w T o r u n iu . A T o r u ń l e ż y o d B y d g o s z c z y o c z te r d z ie ś c i k i l k a k il o m e t r ó w .

21 s t y c z n ia w p o g o n i z a co­

f a j ą c y m i s ię w k i e r u n k u n a N a k ło w o js k a m i n ie m ie c k i­

m i p r z e m k n ę ł a r a d z i e c k a d y w iz ja , k t ó r e j k o r p u s k a ­ w a l e r i i z a h a c z a ł o p r z e d ­ m ie ś c ia B y d g o s z c z y . O d s t r o n y T o r u n ia n a c i e r a ł a a r ­ m ia p o ls k a . A le w m ie ś c ie N ie m c y t r z y m a l i s ię m o c n o . P o l i c j a p ę d z iła P o la k ó w d o b u d o w a n i a b a r y k a d , w o js k o s z y k o w a ło s ię d o o b r o n y .

O b o k lo t n i s k a s t a c jo n o w a ła l u ź n a g r u p a w o j s k n ie m ie c ­ k ic h , r e s z t k i r o z b i t y c h d y ­ w iz ji. Ma l o t n i s k u d n ie m i n o c ą o d la t y w a ł y i p r z y l a t y ­ w a ły s a m o lo t y . W m a g a z y ­ n a c h z n a j d o w a ł się c e n n y s p r z ę t, a w h a n g a r a c h 63 n a j ­ n o w s z y c h s a m o lo t ó w , d la k t ó r y c h z a b r a k ł o j u ż b e n z y ­ n y .

22 s t y c z n ia A lb in K a s p r o ­ w ic z z a w ia d o m ił D ą b r o w s k ie ­ g o , , źe 24 s t y c z n ia n a d r a ­ n e m e w a k u a c j a z o s t a n ie s k o ń c z o n a i N ie m c y z a m ie ­

r z a j ą w y s a d z ić w p o w ie tr z e p a s y s t a r t o w e , s p a l ić m a g a ­ z y n y i h a n g a r y z s a m o lo t a ­ m i.

23 s ty c z n ia D ą b r o w s k i w e ­ z w a ł s w y c h c h ło p c ó w n a o d ­ p r a w ę . K a ż d y m ia ł p r z y p r o ­ w a d z ić jg s z c z e k o le g ó w . P o ­ s i a d a li k i l k a k a r a b i n ó w , k i l ­ k a p is to l e tó w m a s z y n o w y c h i r e w o lw e r ó w . O u m ó w io n e j g o d z in ie s t a w i li s ię w s z y s c y . K a ż d y z c z ło n k ó w o r g a n i z a ­ c ji o tr z y m a ł b r o ń i b ia ł o - c z e r w o n ą o p a s k ę z n a p is e m

„ L o t n i s k o ” .

B y ło i c h k i l k u n a s t u , u z b r o ­ jo n y c h w k i l k a k a r a b i n ó w . P o r y w a l i s ię d o k o n a ć r z e c z y z d a w a ło b y s ię n ie m o ż li w e j . C h c ie li z d o b y ć lo t n is k o , p o d ­ c z a s g d y z a ło g a ty l k o j e d n e ­ go b u n k r a m o g ła ic h z n is z ­ czyć, o g n ie m k a r a b i n ó w m a ­ s z y n o w y c h . A le D ą b r o w s k i lic z y ł n a z a s k o c z e n ie 1 p o ­ p ło c h p a n u j ą c y n a l o t n is k u . N a m a p ie o p r a c o w a li p l a n a ta k ^ t. K a ż d e m u w y z n a c z y ł m ie js c e . M ie li a t a k o w a ć ze w s z y s tk ic h s t r o n . A k c j ą d o ­ w o d z ił D ą b r o w s k i, z a s t ę p o ­ w a ł g o K a s p r o w ic z .

D o a t a k u r u s z y li w ie c z o ­ r e m . K a ż d a g r u p k a w r z e s z ­ c z a ła il e s ił w p łu c a c h

„ h u r r a ” . S tr z e la l i z k a r a b i ­ n ó w , r z u c a l i w ł a s n e j p r o ­ d u k c j i b o m b y , k t ó r e r o z r y ­

w a ł y s ię z g ło ś n y m h u k i e m . N ie m c y p r z y p u s z c z a li , że l o t n i s k o a t a k u j e k i l k a w i ę k ­ s z y c h g r u p p a r t y z a n c k i c h , k t ó r e n a d e s z ł y z B o r ó w T u ­ c h o ls k ic h . Z a ło g a t e c h n i c z n a i d y g n i t a r z e z a ła d o w a l i s ię d o o s t a t n i c h s a m o lo t ó w i u c ie k l i , a z a ło g i b u n k r ó w w y c o f a ł y s ię w k i e r u n k u s t a c j o n u j ą c y c h o p o d a l r o z b i ­ t y c h d y w iz ji , k t ó r e n a o d ­ g ło s w a l k i z a c z ę ły s ię w y c o ­ f y w a ć n a z a c h ó d .

L o tn i s k o b y ło w r ę k a c h h a r c e r z y . Z d z is ła w K a c z m a ­ r e k i Z b ig n i e w K u b is z a ­ t k n ę l i n a s z c z y c ie w ie ż y m e ­ te o r o l o g i c z n e j p o ls k i s z t a n - d a r ~ D ą b r o w s k i i K a s p r o ­ w ic z p r z y s t ą p i l i d o r o z m in o - w y w a n i a l o t n i s k a , i n n i w y - m o n t o w y w a l i z 88 z d o b y t y c h s a m o lo t ó w d z ia ł k a p o k ł a d o ­ w e i k a r a b i n y m a s z y n o w e , k t ó r e p r z e n i e s i o n o d o b u n ­ k r ó w . N a le ż a ło p o m y ś le ć o o b r o n i e . Z a c h w ilę m o g ła w r ó c ić o b s łu g a l o t n i s k a l u b n a d e j ś ć i n n a g r u p a w o j s k n ie m ie c k i c h .

P r z e z 3 d n i c h ło p c y o d ­ p i e r a l i a t a k i w y c o f u j ą c y c h s ię n i e m i e c k i c h o d d z ia łó w . L o t n i s k a n ie o d d a li. P i ą t e g o d n i a w y lą d o w a ł p ie r w s z y s a m o lo t r a d z i e c k i , z k tó r e g o w y s i a d ł p ł k B ia ł y i p o d z ię ­ k o w a ł c h ło p c o m z a b o h a t e r ­ s k i c z y n .

N a s tę p n e g o d n i a w y lą d o ­ w a ła e s k a d r a p o ls k ic h s a m o ­ lo tó w . D ą b r o w s k i z a r z ą d z i ł z b i ó r k ę s w y c h c h ło p c ó w .

P o ls c y ż o łn i e r z e i p r z e d s t a ­ w ic ie l e r z ą d u z n i e d o w i e r z a ­ n i e m s ł u c h a l i r a p o r t u 1 p a ­ t r z y l i n a t y c h k i l k u n a s t u m ł o d y c h lu d z i , k t ó r z y n i e ­ m i e c k i m d y w iz jo m o d e b r a l i lo t n is k o .

W im i e n i u r z ą d u p o d z ię ­ k o w a ł im d y r e k t o r d e p a r t a ­ m e n t u l o t n i c t w a c y w iln e g o in ż . p il o t A . S u łk o w s k i . N a ­ s t ę p n e g o d n ia a g e n c j a p r a s o ­ w a „ P o l p r e s s ” w y s ł a ł a w I ś w i a t k o m u n i k a t p r a s o w y : j ,,N a d l o t n i s k i e m b y d g o - ! s k i m p o w ie w a j u ż b ia ł o-1 c z e r w o n y s z t a n d a r . Z a t k n ę ł a ! g o t a m 23 s t y c z n i a g a r s t k a m ł o d y c h b o h a t e r ó w , k t ó r z y i

p o d w o d j ą p il o t a B e n e d y k t a ! D ą b r o w s k ie g o , p o k r ó t k i e j le c z z a c i ę t e j w a lc e , u z b r o j e ­ n i j e d y n i e w r ę c z n e k a r a b i ­ n y i g r a n a t y , o z m r o k u o - p a n o w a łi p o r t lo t n ic z y . Z a ­ z n a c z y ć tr z e b a , iż b y ł t o j e ­ d y n y w P o ls c e w y p a d e k o - p a n o w a n ia l o t n i s k a p r z e z g r u p ę m ł o d z ie ż y ...” .

Z d o b y ty p r z e z c h ło p c ó w s p r z ę t s t a ł s ię zal®2ki«*m p ie r w s z e j s z k o ły s z y b o w c o ­ w e j.

P . S . Ż y j ą d o ć i l ś . U k o ń ­ c z y li s z k o ły i u c z e l n ie , p r a ­ c u j ą n a o d p o w ie d z ia ln y c h s t a n o w i s k a c h m a l i c h ło p c y z l o t n i s k a — b o h a t e r o w i e . Z a ­ b r a k ł o t y l k o j e d y n i e — ic h p r z y j a c i e l a , o p ie k u n a t d o ­ w ó d c y . B e n e d y k t D ą b r o w s k i z m a r ł p r z e d k i l k u l a t y n a a t a k s e r c a . Ż y je j e d n a k w p a m i ę c i i c h i s p o ł e c z e ń s t w a .

L

9

ZYO<MjOL V.

Kryptonim „LOTNISKOM

Atak na lotnisko

Fr o n t n a W iś le z a ł a m a ł s ię . W a r s z a w a b y ł a w o ln a . W k r ó t c e w o j s k a p o l s k i e i r a d z i e c k i e z n a l a z ł y s ię w T o r u n i u . A T o r u ń le ż y o d B y d g o s z c z y o c z t e r d z i e ś c i k i l k a k i l o m e t r ó w .

21 s t y c z n ia w p o g o n i z a c o ­ f a j ą c y m i s ie w k i e r u n k u n a N a k ł o w o j s k a m i n i e m i e c k i ­ m i p r z e m k n ę ł a r a d z i e c k a d y w i z j a , k t ó r e j k o r p u s k a ­ w a l e r i i z a h a c z a ł o p r z e d ­ m i e ś c ia B y rig o sggzy- r 0 3 s f r o n y T o r u n i a n a c i e r a ł a a r ­ m i a p o ls k a . A le w m ie ś c ie N ie m c y t r z y m a l i s ię m o c n o . P o l i c j a p ę d z i ł a P o l a k ó w d o b u d o w a n i a b a r y k a d , w o j s k o s z y k o w a ł o s ię d o o b r o n y .

O b o k l o t n i s k a s t a c j o n o w a ł a l u ź n a g r u p a w o j s k n i e m i e c ­ k i c h , r e s z t k i r o z b i t y c h d y ­ w i z j i . N a l o t n i s k u d n i e m i n o c ą o d l a t y w a ł y i p r z y l a t y ­ w a ł y s a m o l o t y . W m a g a z y ­ n a c h z n a j d o w a ł s ię c e n n y s p r z ę t , a w h a n g a r a c h 68 n a j ­ n o w s z y c h s a m o l o tó w , d la k t ó r y c h z a b r a k ł o j u ż b e n z y ­ n y .

22 s t y c z n i a A lfetn K a s p r o ­ w ic z z a w i a d o m i ł D a B r o y /s k ie - g o , f ze 23 s t y c z n i a n a d r a - n g ih e w a k u a c j a z o s t a n i e s k o ń c z o n a i N ie m c y z a m ie ­

r z a j ą w y s a d z i ć w p o w i e t r z e p a s y s t a r t o w e , s p a l i ć m a g a ­ z y n y i h a n g a r y z s a m o l o t a ­ m i.

23 s t y c z n i a D ą b r o w s k i w e ­ z w a ł s w y c h c h ło p c ó w n a o d ­ p r a w ę . K a ż d y m i a ł p r z y p r o ­ w a d z ić j e s z c z e k o le g ó w . P o ­ s i a d a l i k i l k a k a r a b i n ó w , k i l ­ k a p i s t o l e t ó w m a s z y n o w y c h i r e w o l w e r ó w . O u m ó w i o n e j g o d z in ie s t a w i l i s ię w s z y s c y . K a ż d y z c z ł o n k ó w o r g a n i z a ­ c j i o t r z y m a ł b r o ń i b i a ł o - c z e r w o n a o p a s k ę z n a p i s e m

„ L o t n i s k o ” .

B y ło i c h k i l k u n a s t u , u z b r o ­ j o n y c h w k i l k a k a r a b i n ó w . P o r y w a l i s ię d o k o n a ć r z e c z y z d a w a ł o b y s ię n i e m o ż l i w e j . C h c i e li z d o b y ć l o t n i s k o , p o d ­ c z a s g d y z a ł o g a t y l k o j e d n e ­ g o b u n k r a m o g ła ic h z n is z ­ c z y ć o g n ie m k a r a b i n ó w m a ­ s z y n o w y c h . A le D ą b r o w s k i l i c z y ł n a z a s k o c z e n i e i p o ­ p ło c h p a n u j ą c y n a l o t n i s k u . N a m a p i e o p r a c o w a l i p l a n a ta k ^ i. K a ż d e m u w y z n a c z y ł m i e js c e . M ie li a t a k o w a ć ze w s z y s t k i c h s t r o n . A k c j ą d o ­ w o d z ił D ą b r o w s k i , z a s t ę p o ­ w a ł g o K a s p r o w ic z .

D o a t a k u r u s z y l i w ie c z o ­ r e m . K a ż d a g r u p k a w r z e s z ­ c z a ła i l e s i ł w p ł u c a c h

„ h u r r a ” . S t r z e l a l i z k a r a b i ­ n ó w , r z u c a l i w ł a s n e j p r o ­ d u k c j i b o m b y , k t ó r e r o z r y ­

w a ł y s ię z g ł o ś n y m h u k i e m . N ie m c y p r z y p u s z c z a l i , że l o t n i s k o a t a k u j e k i l k a w i ę k ­ s z y c h g r u p p a r t y z a n c k i c h , k t ó r e n a d e s z ł y z B o r ó w T u ­ c h o l s k i c h . Z a ło g a t e c h n i c z n a i d y g n i t a r z e z a ł a d o w a l i s ię d o o s t a t n i c h s a m o l o t ó w i u c i e k l i , a z a ł o g i b u n k r ó w w y c o f a ł y s i ę w k i e r u n k u s t a c j o n u j ą c y c h o p o d a l r o z b i ­ t y c h d y w i z j i , k t ó r e n a o d ­ g ło s w a l k i z a c z ę ły s i ę w y c o ­ f y w a ć n a z a c h ó d .

L o t n i s k o b y ł o w r e k a c h j i a r c e r z y ; '/ B z i s t a w ł t a ć z m a - F e k ^ r ~ Z S T g n ie w ~ ~ K u b i s ź a ^ t k n ę T f n a s z c z y c i e w ie 5 jf m e ­ t e o r o l o g i c z n e j p o l s k i s z t a n ­ d a r? " D ą b r o w s k i i K a s p r o ­ w ic z p r z y s t ą p i l i do , r o z m i n o - w y w a n i a l o t n i s k a ,' i n n i w y - m o n t o w y w a l i z 68 z d o b y t y c h s a m o l o t ó w d z i a ł k a p o k ł a d o ­ w e i k a r a b i n y m a s z y n o w e , k t ó r e p r z e n i e s i o n o d o b u n ­ k r ó w . N a l e ż a ł o p o m y ś le ć o o b r o n i e . Z a c h w i l ę m o g ła w r ó c i ć o b s łu g a l o t n i s k a l u b n a d e j ś ć i n n a g r u p a w o j s k n i e m i e c k i c h .

. P r z e z 5 d n i c h ł o p c y o d ­ p i e r a l i a t a k i w y c o f u j ą c y c h s ię n i e m i e c k i c h o d d z ia łó w . L o t n i s k a n i e o d d a l i . P i ą t e g o d n i a w y ł a d o w a ł p i e r w s z y s a m o l o t r a d z i e c k i , z Ictorgg^T w y s i a d ł p ł k B i a ł y i p o d z ię ­ k o w a ł ćm T \p e o m z a b o h a t e r ­ s k i c z y n .

N a s t ę p n e g o d n i a w y l ą d o ­ w a ł a e s k a d r a p o l s k i c h s a m o ­ l o tó w . D ą b r o w s k i z a r z ą d z i ł z b i ó r k ę s w y c h c h ło p c ó w .

P o l s c y ż o ł n i e r z e i p r z e d s t a ­ w i c i e l e r z ą d u z n i e d o w i e r z a ­ n i e m s ł u c h a l i r a p o r t u i p a ­ t r z y l i n a t y c h k i l k u n a s t u m ł o d y c h lu d z i , k t ó r z y n i e ­ m i e c k i m d y w i z j o m o d e b r a l i l o t n i s k o .

W i m i e n i u r z ą d u p o d z ię - ko’war'TY¥i d y T fck lu r - d e p a r t a - m e n t u l o t n i c t w a c y w iln e g o in ż . p i l o t A . S u ł k o w s k i . N a -

“s t ę p n e g o a n i a a g e n c j a p r a s o ­ w a „ P o l p r e s s ” w y s ł a ł a w ś w i a t k o m u n i k a t p r a s o w y :

,,N a d l o t n i s k i e m b y d g o ­ s k i m p o w ie w a j u ż b i a ł o - c z e r w o n y s z t a n d a r . Z a t k n ę ł a g o t a m 23 s t y c z n i a g a r s t k a m ł o d y c h b o h a t e r ó w , k t ó r z y p o d w o d ? ą p i l o t a B e n e d y k t a D ą b r o w s k i e g o , p ó " - Ik ró tk T e J l e c z ż ^ c i ę T e j ^ a l c e , u z b r o j e ­ n i j e d y n i e w r ę c z n e k a r a b i ­ n y i g r a n a t y , o z m r o k u o - p a n o w a l i p o r t l o t n i c z y . Z a ­ z n a c z y ć t r z e b a , iż b y ł t o j e ­ d y n y w P o l s c e w y p a d e k o - p a n o w a n i a l o t n i s k a p r z e z g r u p ę m ł o d z i e ż y ...” .

Z d o b y t y p r z e z c h ło p c ó w s p r z ę t s t a ł s i ę z a l ^ k w m p i e r w s z e j s z k o ł y s z y b o w c o ­ w e j .

P . S . 2 y j ą d o ć z i i . U k o ń ­ c z y l i s z k o ły i u c z e l n i e , p r a ­ c u j ą n a o d p o w i e d z i a l n y c h s t a n o w i s k a c h m a l i c h ł o p c y z l o t n i s k a — b o h a t e r o w i e . Z a ­ b r a k ł o t y l k o j e d y n i e — i c h p r z y j a c i e l a , o p i e k u n a t d o ­ w ó d c y . B e n e d y k t D ą b r o w s k i z m a r ł p r z e d k i l k u l a t y n a a t a k s e r c a . 2 y j e j e d n a k w p a m i ę c i i c h i s p o ł e c z e ń s t w a .

/ ę

L

10

Przed 37

D rz e d 37 la ty d n ia 23 s ty c z n ia 1945

* ro k u o b r z a s k u ro z e g ra ł się n a p ły ­ cie b y d g o sk ie g o p o r tu lo tn ic z e g o , p ię k ­ n y i h e ro ic z n y ep iz o d — z d o b y cie lo tn i­

s k a przez m ło d zież

K ied y w m ie śc ie tr w a ły jeszcze w a lk i od d z iałó w A rm ii C z e rw o n e j ^ 'd e s p e r a c ­ k o b ro n ią c y m się W e h rm a c h te m , n a h a n g a rz e lo tn is k a p o w ie w a ła ju ż biało- c z e r w o n a fla g a z a tk n ię ta p rz e z z d o b y w ­ ców : Z b ig n iew a K u b isz a i Z d zisław a K a c z m a rk a , a p rz y g o to w a n a p rz e z m a tk ę te g o o s t a t n i e g o .

B ydgoszcz u z n a n a p rz e z o-kupanta . . k a r n y m m ia s te m ” zo sta ła sk a z a n ą n a ja k n a jsz y b sz a k r w a w a lik w id a c ję p o l-

| s k o ś c i . P o 4 la ta c h te r r o r u , w r e z u lta - 1 c ie k tó re g o z g in ę ło 36 ty s. m ie sz k a ń c ó w , p ro w a d z a c y ju ż od 2 l a t w m ieście

; a k c ję ' d y w e rs y jn o -s a b o ta ż o w ą o d d ział m ło d y c h p a trio tó w lic z ą c y c h 16—20 ła t z K o n s p ir a c y jn e j S z k o ły M a ło le tn ic h L o tn ic tw a , d o w o d z o n y p rz e z je j z a ło ż y ­ ciela — 22-Ietniego le g e n d a rn e g o k a p r a - la_ p ilo ta B e n e d y k ta D ą b ro w s k ie g o o ra z A lb in a K a sp ro w ic z a i 'E d m u n d a S itk a pod osłoną n o c y , b r a w u r o w o z a a ta k o ­ w ał zało g ę W e h r m a c h tu i n o z a c ie k ły m b o iu z d o b v ł lo tn is k o z 60 sa m o lo ta m i n ie m ie c k ie j L u f tw a f f e i z a p a s a m i p a ­ liw a. Z a sk o c z o n y n ie p r z y ja c ie l b ro n ił s i ę zaw zięcie, p o n ie w a ż lo tn is k o m ia ło

b y ć k a ż d e j c h w ili w y sa d z o n e w p o w ie ­ trz e .

P ie rw s z e o d d z ia ły ra d z ie c k ie , k t ó r e te ­ go sam eg o d n ia d o ta r ły d o lo tn is k a , złożyły z d o b y w c o m g r a tu la c je , za ś P o l­

sk a A g e n c ja P ra so w a w s p e c ja ln y m k o ­ m u n ik a c ie p o in fo rm o w a ła o sw o b o d z o n y ju ż k r a j o b e z p re c e d e n s o w y m czy n ie b y d g o sk ie j m ło d zieży , k tó r y b y ł k o le j­

n y m d o w o d e m n a jle p s z y c h p o m o rs k ic h tr a d y c ji p a trio ty z m u , b o h a te rs tw a i o d ­ w agi. O d z y sk a n e lo tn is k o u m o ż liw iło n a ty c h m ia s to w e w s p a rc ie p o w ie trz n e d la k o n ty n u o w a n e j o fe n sy w y w o js k ra d z ie c ­ k ic h i p o lsk ic h z m ie r z a ją c y c h n a W ał P o m o rs k i i d a le j n a B erlin .

H e n r y k K u c i ń s k i

[okej na Terbydzie

W n a jb liż s z ą so b o tę i n ie d z ie lę (23 ! 24 bm .) \ a T o rb y d z ie z o sta n ą r o z e g r a ­ n e d w a c ie k a w e m ecze o m is trz o s tw o c e n tr a ln e j \ g i ju n io ró w , W so b o tę o godz. 17, w n ie d z ie lę o godz, 11 m ło d a d ru ży n ,a B K S z m ie rz y się z g ro ź n y m ze­

sp o łe m g d a ń sk ie g o S to c z n io w c a . W t y ­ d z ie ń .później (3{TS—33 bm .) ju n io r z y B K S

p o d e jm u ją ró w n ie ż n a T o rb y d z ie po­

z n a ń sk ie g o T a rp a n a

11

G^azeła Pdwo f$ heu o £ 2 r

S

b

Kartki z historii miasta

Legendarny lotnik i konspirator

Benedykt Dąbrowski ps.

„Balbo”, lotnik i konspirator ze w szech m iar zasługuje na przypomnienie. Urodził się na Szw ederowie w 1919 r. i jako 16-letni chłopiec został przyję­

ty do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla M ałoletnich w Bydigoszczy. 14 w rześnia 1939 roku stoczył ostatnią napo­

wietrzną w alkę z dworna n ie­

m ieckim i „M esserschm itta- m i” na Polesiu, w czasie któ­

rej został zestrzelony i raimy.

Pom im o że od tego czasu był inwalidą, zorganizował w 1942 r. 18-osobową Konspira­

cyjną Szkołę M ałoletnich Lot­

nictwa w pryw atnym m ie­

szkaniu Jana i Franciszki Ko- secldch przy ul. Brzozowej.

Jej uczniami byli 14—16-letni chłopcy, którzy po p rz y sw o je ­ niu sobie m ateriału teoretycz­

nego niezbędnego dla przygo­

towania przyszłej kadry dla naszych sił powietrznych, zde­

cydowali się przejść do śm ia­

łej działalności dywersyjno- sabotażowej na terenie miasta.

Ich braw urowe akcje w y w o ły ­ w ały w ściekłość i irytację o- kupantOw.

O tym , że młodzi konspira­

torzy odnosili sukcesy i byli nieuchw ytni zadecydow ały zdolności organizatorskie i szkoleniow e głów nej sprężyny tej organizacji kaprala-pilota B enedykta Dąbrowskiego, w spom ina jego konspiracyjny towarzysz Edmund Sitko.

W spaniałym i ostatnim w y ­ czynem szkoły, zresztą bez precedensu w naszej historii, było zaatakowanie i zdobycie w dniu 23 stycania 1945 r.

bydgoskiego lotniska. U m ożli­

w iło ono Armii Radzieckiej realizację ważnego wsparcia napowietrznego w alk o prze­

łam anie Wału Pomorskiego.

Dąbrowski po zakończeniu w ojny aż do 1962 r. z 'p r ze r­

w ą w latach 1950—1955, k ie­

dy w skutek sfingow anego o- skarżenia był w ięzion y, a na­

stępnie zrehabilitow any, pra­

cował w PLL „Lot", jako ka­

pitan. Zmarł 22.05J1962 r. 1 spoczywa w k w aterze 2B-28 w ojskow ego cmentarza powąz­

kow skiego w Warszawie, w starym fordanie

HENRYK KULPINSKI

ł.

12

MIECZYSŁAW J. HASIŃSKI - ADAM

ENCYKLOPEDIA

SZKOŁA

PODOFICERÓW LOTNICTWA DLA MAŁOLETNICH

THE POLISH

AIR FORCE N.C.O.’S TRAINING SCHOOL

TOM I A - Ł

POZNAŃ 1993

13

March 1938 to the Air Gunnery and Bombing School in Grudziądz. This training unit was amal- gamated in the spring of 1939 into the Air Force Training Centre N o.l. in Ułęż. As part of the Training Centre, he participated in the Soptember 1939 campaign, until he was forced into evacu- ation. During the evacuation on lst October, he was taken prisoner of war by the Soviets.

After three days of imprisonment, he escaped and reached Warsa w, where he settled. He joined the Home Army, taking part in the Warsaw Upri- sing.TIe fought with the “Baszta” unit, which was part of the 2nd Assault Company. On 3rd Septem-

b e r 1944, he was promoted to the rank of Corporal,

and on 27th September, was taken prisoner of war by the Germans. He managed to escape from the prisoner of war camp on 4th February 1945, and on 6th February, joined the Jugoslav Underground Army. He joined the 4th Company of the 4th Battalion of the 13th Brigade. When the war en- ded, he was discharged from military service on 15th May. He retumed to Poland, settling in Byd­

goszcz, where he found work in one of the facto- ries.From 1946to 1951,heworkedasaninspector in control civilian aircraft. Owing to the change in the politycal climate in the Polish govemment as regards Marshall Tito (Józef Bros), he lost his appointment with a govemment organisation, siń­

ce he had been invoved with the Jugoslav Under­

ground organisation. He cotnmenced work with a Building Combine as an operator of heavy buil- ding eąuipment. While at work, he was killed in a railway accident on 30th November 1972. He was a mairied man with a family.

D

208 Dąbrowski Benedykt _shacpiL

Urodziłsię 14 sierpnia 1920 roku w Bydgoszczy, gdzie uczęszczał do Gimnazjum im. Kopernika i Seminarium N auczycielskiego. W stąpił do SPLdM w Bydgoszczy w 1936 roku i ukończył Szkołę w Krośnie w 1939 roku jako pilot myśli­

wski. Został przydzielony do 1 Pułku Lotniczego w Warszawie i wcielony do 114 eskadry myśli­

wskiej. Brał czynny udział w kampanii wrześnio­

wej 1939 roku w ramach “Brygady Pościgowej”.

Zestrzelił jeden samolot (1/2 Junkers Ju-87 i 1/2 Heinkel He-111). Po starcie z polowego lotniska Łuszków koło Młynowa, leciał w kierunku Lucka.

Pomiędzy Hrubieszowem a Włodzimierzem Wo­

łyńskim, stoczył walkę z trzema Messeischmitami Me-109, 14 września. Pełen dziur w samolocie, musiał przymusowo lądować na dachu leśniczów­

ki pod Włodzimierzem. Podczas lądowania był ciężko ranny. Pu udzielonej pierwszej pomocy lekarskiej, został skierowany do szpitala we Wło­

dzimierzu Wołyńskim, skąd był przeniesiony do szpitala w Brześciu nad Bugiem. Później został przesunięty do Ujazdowskiego Szpitala w War­

szawie. Po wyleczeniu, wiosną 1941 roku powró­

cił do Bydgoszczy, gdzie pod nosem Gestapo, założył w 1942 roku Konspiracyjną Szkołę Mało­

letnich, która podlegała Armii Krajowej. Dnia 23 stycznia 1945 roku, z grupą swoją opanował lot­

nisko bydgoskie.

Od 1945 do 1950 roku, pracował jako pilot komunikacyjny w Polskich Liniach Lotniczych

“L O T ’. Oszczerczo oskarżony, przebywał do 1956 roku w więzieniu. Był to okres tak zwanych

“błędów przeszłości” . W lutym 1958 roku był całkowicie zrehabilitowany i uniewiniony. Po­

wrócił do “LOT-u”. Po wylądowaniu z pasażera­

mi 22 maja 1962 roku na lotnisku w Krakowie, zmarł na zawał serca. Był żonaty i miał rodzinę.

Jest pochowany na komunalnym cmentarzu na Powązkach w Warszawie. Został odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Partyzanckim.

208 Dąbrowski Benedykt W. O. Pilot

Bom 14 August 1920 in Bydgoszcz, where he attended the Kopernik Grammar School and a Teachers Training College. In 1936, he entered the

“SPLdM” in Bydgoszcz, ąualifying as a Fighter Pilot in 1939 at Krosno. He was posted from the School to the lst Air Force Regiment in Warsaw, where he was enlisled into the 114 Fighter Squ- adron. With his unit, he participated in the Sep­

tember 1939 campaign as part of the “Fighter Brigade” . He shot down one German aircraft (1/2 Ju-87 and 1/2 He-111). After taking of from the landing ground called Łaszków near Młynowo, while flying in the direction of Luck, between Hrubieszów and Włodzimierz Wołyński, he was forced into air combat with three German fighter aircraft (Me-109) on 14th September. His aircraft, fuli of holes from German bullets, crash landed on the roof of the foresters house near Włodzimierz.

He was badly injured during the landing. After receiving same medical altention, he was rushed to the hospital in Włodzimierz W., then moved on

121

14

to the hospital at Brześć. Later he was taken to Ujazdowski Hospital in Warsaw. In the early spring of 1941, he retumed home to Bydgoszcz.

Under the noses o f the Gestapo in 1942, he formed a Young C onspirators O rganisation, which was part of the Home Army. With his group they retook the Bydgoszcz aerodrome on 23rd January 1945.

From 1945 until 1950, he was employed by the Polish Air Line “LOT” as a pilot. He was falsly accused of sabotage in the so called period of the

“Errors o f the past” , and was imprisoned until 1956. In February 1958 he wascompletely cleared of all charges and retumed to his job, flying with

“L O T ’. He died suddenly in 22nd May 1962 after landing his aircraft with passengers in Cracow airport. He was a married man with a family. He is buried in Powązki Cemetery in Warsaw. He was decorated with the Krzyż Walecznych and Krzyż Partyzancki.

209 Dąbrowski J ó z e f kpr. pil.

Urodził się 17 marca 1921 roku w Drzewicy,;

pow. Opoczno. Wstąpił do SPLdM w Świeciu w 1938 roku. Wybuch wojny we wrześniu 1939 roku, wstrzymał dalsze szkolenie w Moderó\yce i z całą grupą uczniów pilotów był ewakuowany do

Rumunii. /

Przedostał się do Francji i po upadku Francji był ew akuow any do W ielkiej B rytanii. Po ukończonym kursie pilotażu i praktyce w lata­

niu, został 26 maja 1942 roku w ysłaiy na koń­

cowe szkolenie do Nr.58. Jednostki Wyszkole­

nia Bojowego (OTU). Po ukończonym kursie był 17 sierpnia wcielony do 303 dywizjonu myśliwskiego. Zginął w wypadku lotniczym 14

czerwca 1943 roku. j

Został odznaczony Medalem Lotniczym. Dalsze szczegóły wypadku można znaleźć w rozkazie M inisterstw a Lotnictw a B /ytyjskiego Nr P-

405231/43. /

Zginął w samolocie “Spimre” EX Nr BL-290, z lotniska Northolt. Jest pochowany na cmentarzu w Northwood, Middx., W.B. Grób Nr H-384.

209 Dąfyt-owski J ó z e f F.Sgt. Pilot

P-784758 /

Bom 17th March Z 921 in Drzewica, Opoczno district. In 1938, he totered the “SPLdM” in Świe- cie. Owing to the ©utbreak o f war in September

1939, all training ceased in the School, and he, together with the entire Pilot’s Training Unit was evacuated from Moderówka to Romania.

He reached France, remaining there until Frances capitulation, when he was e vacuated to Great Britain.

He completed his pilot's a training, and after more flying experience, he was posted on 26th May 1942 to the No.58. Operational Training Unit He comple­

ted his course successfully, and on 17th August, reported to the 303 Gighter Sąuadron. He was killed on 14th June 1943 in a flying accident.

He was decorated with the Medal Lotniczy. Furt- her details of this accident can be found in the Air Ministry Orders No.P-405231/43.

He was killed in “Spitfire” IX No.BL-290 air­

craft, flying from Northolt aerodrome. He is bu­

ried in Northwood Cemetery, Middlesex, G.B.

No.H-384.

210 Dąbrowski Marian kpr. mech.

Urodził się 23 marca 1913 roku we1 Lwowie, gdzie ukończył Szkołę Powszechną i Kurs Hand­

lowy. Wstąpł do SPLdM w Bydgoszczy w 1931 roku. Szkoły nie ukończył. Jako uczeń szerego­

wiec mechanik, był skierowany do 4 Pułku Lotni­

czego w Toruniu 3 września 1933 roku, na odby­

cie służby czynnej, którę ukończył 3 września 1935 roku. Po zwolnieniu się ze służby wojsko­

wej, ukończył kurs telegrafistów kolejowych i pracował jako urzędnik kolejowy. Jego ostatni przydział mobilizacyjny był do 6 Pułku Lotnicze­

go we Lwowie. Nie został,zmobUizowanmy pod­

czas kampanii wrześniowej 1939 roku.

W czasie okupacji sowieckiej, mieszkał z żoną u swoich rodziców we Lwowie. Dnia 14 kwietnia

1940 roku , z żoną i matką został aresztowany i wywieziony na przymusową pracę do Kazachsta­

nu. Po zwolnieniu z zesłania, udał się do Semipa- łatyńska, gdzie 4 listopada 1941 roku, przez Biuro Poselstwa Polskiego został skierowany z żoną do Buzułuka. Został przyjęty do Armii Polskiej 14 listopada i został przydzielony do Baonu Kolejo­

wego. Przez Palestynę przybył do Iraku. W Iraku zgłosił się do/służby w lotnictwie. Dnia 4 lutego

1943 roku był odkomenderowany do Stacji Zbor­

nej i 4 kwietnia wyjechał do Wielkiej Brytanii, przybywając tam w lipcu. Po przeszkoleniu służył jako mechanik samolotowy w jednostkach bojo­

wych i pomocniczych.

Został bdznaczony Medalem Wojska Polskiego, Medalem Lotniczym i brytyjskimi odznaczeniami

122

15

3

203

217

433

16

17

■

18

^

19

i

K

20

21

22

y

23

b

24

^

25

■

26

y

27

°,

" 1 " «

28

29

c

30

‘f

31

O

32

$

33