bXS8()
Sprawuzjlanii'’
Archiwaryu sza l)r“ Stanisława Krzyżanowskiego
z a rok; 1893
w m yśl §. 14 statu tu archiwum przedłożone Radzie m iasta K rakow a za pośi'ednictwem Komisyi archiwalnej.
\ \ r uporządkow aniu ksiąg postąpiono tak znacznie, że je st uzasadniona nadzieja, i ż w ro ku 1894 cały zasób archiw aliów po koniec XVIII wieku system atycznie rozłożo
nym zostanie, tak, aby w r. 1895 spisywanie naukow ego inw entarza m ożna rozpocząć.
Szczegółowy wynik prac w r. 1893 przedstaw ia się, jak n a s tę p u je :
I. K r a k ó w.
1. Z ksiąg k r a k o w s k i c h radzieckich wydzielono tomy 6. 9. 10. 11. i 64. i przyłączono do odpowiednich działów , jak L i i i Plenipotentiaruvi, S enatus consultai Transactiones.
2. Zbiór »Proconsulariail rozbito i utw orzono z niego trzy działy: L ib r i Colloęuionnn, t. j. księgi w spólnych spraw m agistratu i pospólstw a (wolum inów 9), Conclusiones księgi uchw ał m agistratu (wol. 61) i P r o t o k ó ł y s e s y i m a g i s t r a t u zreorganizow anego w r. 1790 (wol. 15).
3. Księgi sądów krym inalnych dotychczas porozrzucane zebrano w dział osobny (wol. 40).
4. Księgi skarbow e uzupełniono dodaniem t. zw. L ib ri quietationum i spisam i w ydatków nadzw yczajnych (wol. 43).
II. K a z i m i e r z :
5. U łożono: Consularia od r. 1640 -1701 i uzupeł
niono ten zbiór 24 w olum inam i aktów oryginalnych zeb ra
nych z luźnych zeszytów. _ _ _ _ _
1 0 0 1 8 4 6 5 0 2
6. Osobno wydzielono bruliony Cons. Cas. w liczbie 26 zupełnych i 5 niezupełnych w olum inów .
7. Zebrano w osobną grupę „ Proconsularia Casimir. “ od r. 1642— 1766, razem wol. 38.
8. Księgi ławnicze kazim ierskie ułożono do końca XVIII. wieku, m ianow icie: Advocatialia od r. 1458— 1630 (wol. 7) i Scabinalia od 1407 — 1781 (wol. 33). W dziale tym archiw alia z XV. wieku, składające się przeważnie z luźnych zeszytów, w ym agają uzupełnienia i z opraw ą ich trzeba było się pow strzym ać z obawy, że może jeszcze w innym dziale znajdą się do nich należące fragm enty.
9. B ruliony ksiąg ławniczych po r. 1780 oddzielono osobno (wol. 10). Każdy w olum en brulionów ułożonych otrzym uje karteczkę, w której wyszczególnia się dokładną datę odkąd i dokąd sięga, nu m er i stronice księgi orygi
nalnej, której odpow iada — każdy jest na razie zw iązany i opatrzony tabliczką z wymienieniem lat. B ędą one potem opraw iane.
10. Oddzielono k s i ę g i t e s t a m e n t ó w m i e s z c z a n k a z i m i e r s k i c h od r. 1543— 1647 (wol. 5) i
11. I n v e n t a r i a od 1544— 1647 (wol. 7).
III. Inne grupy:
12. A kta Komisyi cyw ilno-w ojskow ej z r. 1791 - do poprzednio zebranych 6 dodano w olum inów 18.
13. A kta wojskowe •— dodano wol. 6. 14. A kta publiczne — zebrano wol. 15.
15. R ów nocześnie z tem rozgatunkow aniem odbyw a się także rozdzielanie l i c z n y c h f a s c y k u ł ó w , które dopro
wadzono do r. 1700. A kta w nich znajdujące się, jak poje
dyncze zeszyty do ksiąg radzieckich m . Krakowa, Kazimierza, Kleparza, S tradom ia i t. d., urzędow e exce,rpta z tych ksiąg, testam enty, wykazy rachunków miejskich, kwity, inw entarze osób pryw atnych, listy urzędow e i pryw atne, pism a z kan- celaryi królewskiej, wyższego sądu m agdeburgskiego i sądu nadw ornego, akta cechowe i t. p. w łączono do poprzednio zebranych. S tąd też w ym ienione w poprzednich sp raw o zdaniach utw orzone działy ciągle się uzupełniają. P odaw ać zaś ilości je st rzeczą bezcelową, gdyż trzebaby tu liczyć praw ie każdą kartę. S ą one bowiem po największej części spisyw ane oddzielnie; rozdzielanie ich i układanie w działach, do których należą, nie mało skutkiem tego zabiera czasu.
16. Z ksiąg bieżącego stulecia ukończono uporządko
wanie k s ią g m e t r y k a l n y c h z lat 1809 - 1855, które w yko
nan o w ten sposób, że allegata zw iązano w okładki papie
rowe, dając im n a czele rok właściwy. Każdy taki fascykuł stoi obok ksiąg m etryk, ułożonych znow u chronologicznie według alfabetycznego porządku parafij.
17. W ubiegłym roku przystąpiono także do odczysz
czenia opraw ksiąg o deb ran y ch z Urzędu hipotecznego.
W skutek pom alow ania opraw ksiąg, praw ie wszystkich ozdo
bionych pięknem i wytłaczanem i ornam entacyam i i napisam i ozdoba tych ksiąg pod pow łoką białej glinki wapiennej była niemal niewidoczna. Obecnie wskutek usunięcia tej powłoki przyw rócono im pierw otną postać, w ystąpiły na wierzch śliczne linie i ornam enty winiet, złocone napisy i herby, które pod pow łoką glinki nienaruszone się docho
wały. W ten sposób oczyszczono już wszystkie księgi radzie
ckie krakowskie i połow ę ksiąg ławniczych. Pierw sze kazano także ponapraw iać i poprzyklejać napisy lat n a ich grzbietach.
Również odczyszczono i napraw iono księgi radzieckie kazi- mirskie. O prawiono na nowo rękopisów 16, książek 23;
napraw iono zniszczone opraw y w 47 kodeksach. Sarna n a tu ra rzeczy wymaga, że księgi zanim idą do rąk introliga
tora, pracującego z resztą w sam ym lokalu archiwalnym , są odpowiednio przejrzane i przygotow ane.
18. O debrano z M agistratu m. K rakow a:
I. (do 1. 22) a. 90 tłoków pieczęci m iejs kich, b. skrzy
neczkę drew nianą z ciężarkami do wag, złoconymi, c. puzderko z łokciem krakowskim m osiężnym , d. skrzynkę z 8 m osię
żnymi większymi ciężarami do wag.
II (do 1. 30) a. przedm ioty należące do b. c e c h u c h i r u r g ó w , jakot.o 23 sztuk starej m onety srebrnej zdaw
kowej austryackiej, 5 dwuzłotówek polskich z. r. 1831, 1 ta la r księstw a w arszaw skiego, 14 krajcarów i 9 półkraj- carów, 3 półgrosze polskie, 1 bank n o t austr., 1 dzwonek i 3 tłoki pieczęci, b. C e c h u m y d l a r s k i e g o 8 dokum en
tów pergam inow ych, 5 papierow ych, 13 ksiąg z zapiskam i z lat 1 547- 1852, 1 fascykuł aktów luźnych, tabliczkę m o
siężną z 1843 roku z nazw iskam i starszych po jednej, a herbem cechu po drugiej stronie, p u h a r srebrny złocony w ew nątrz z przykryw ką srebrną niezłoconą, z herbem i n a
zwiskami członków cechu z r. 1852, tłok pieczęci cechowej
z. r. 1663, 3 małe krążki drew niane m alow ane z m onogram am i, literam i i herbam i, 12 okrągłych tabliczek mosiężnych z li
teram i W. Z., 4 świec woskowych.
III (do 1. 35). dyplom honorow ego obyw atelstw a Jana Matejki.
IV (do 1. 40). 5 widoków ratu sza krakowskiego i 1 tabelę cen zbożowych w Krakowie z la t 1816- 1864, wszystkie w ram ach.
W szystkie ad I i ad II wymienione przedm ioty u po rządkow ano, tłoki pieczęci odczyszczono i każdem u dano karteczkę z num erem .
19. Ofiarowali w darze:
A k a d e m i a U m i e j ę t n o ś c i 8 tom ów swoich w ydaw nictw.
M u z e u m XX. C z a r t o r y s k i c h czwarty zeszyt katalogu rękopisów wyd. Dr. Korzeniowski
U niw ersytet Jagielloński — A lbum studiosorum t. II, wyd. A dam Chmiel.
Zarząd T ea tru miejskiego przesyła wszystkie ogłosze
nia teatralne.
P P . : S t a n i s ł a w C e r c h a — 8 broszur do spraw m iasta Krakowa.
Dr. S t a n i s ł a w D o m a ń s k i pracę w łasną p. t. „W sp ra w ie dalszych b adań w ody gruntow ej w okolicy K rakow a11.
L e o n a r d L e p s z y pracę w łasną p. t. „Turzonow ie w P o lsce11.
J ó z e f Ł a k o c i ń s k i — 2 odbitki artykułów „C zasu“
i kopią aktu otw arcia teatru miejskiego.
J ó z e f M u c z k o w s k i Dr. Barańskiego W iadom ości statystyczne o m. Lwowie — 2 roczniki i Spraw ozdanie P re zydenta m. Lwowa, Mochnackiego z lat 1889-1 8 9 1 .
W ła d y s ła w ’ P r o k e s c h — 2 dokum enty cechowe pergam inow y i papierow y.
20. Zakupiono następujące książki:
B u c h e r— B ehem ’s Codex picturatus, W ien 1889.
Jecht — U ber das alteste Górlitzische S tad tb u ch vom J. 1305. Górlitz 1891.
B otli v. Schreckenstein — Das P atriziat in den deut- schen S tadten. 2 wyd. F reiburg 1886.
Archivalische Zeitschrift — III tom i trzy illustracye z w idokam i m. Krakowa.
21. Dziennik podawc.zy liczy} num erów 57 — wydano 9 odpisów wierzytelnych i 8 wyjaśnień urzędowych.
Z archiw um korzystało osób 6 przez dni 73.
Uchwalą z. d. 19 października 1893 r. przyznała R ad a M iasta tercyanow i archiw um uniform pachołka M agistratu, a nadto kożuch i rękawice zimowe.
22. Z k r e d y t u 2 5 0 zł. na dalsze urządzenie archi
wum zapłacono za pośrednictw em E konom atu miejskiego za roboty introligatorskie 241 zł. 50 ct., spraw iono pulpit do ksiąg za 6 zł., wiaderko n a wodę za 1 zł. 50., p o m a
low ano tablicę za 1 zł. 39 ct., ogółem wydano 250 zł. 39 ct.
Z k w o t y 24 zł., wyasygnow anej na wydatki kancela
ryjne zakupiono m ateryałów i przyborów za 15 zł. 59 ct.
(kwit firmy J. F. Fischera), resztę w ydano wedle załączone
go rachunku.
D o c h ó d z o p ł a t a r c h i w a l n y c h wynosił 21 zła.
(kwity 1- 6 ) , odtrąciw szy 4 zł. n a stem ple, zostaji- 17 zł., a wraz z pozostałością z ubiegłego roku 17 zł 51 ct. Za książki i illustracye zapłacono 20 zł. 09 ct. — niedobór w kwocie 2 zł. 58 ct. pokryto z funduszu na wydatki kancelaryjne.
W Krakowie dnia 2 stycznia 1894 r.
Dr. Stanisław Krzyżanowski.
N akładem Gminy m iasta K rakow a — D rukiem A. K oziaóskiego w Krakowie.