1
Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę III, edukacja matematyczna
Temat: Dbamy o formę
Treści kształcenia:
4) dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 (bez algorytmów działań pisemnych); sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania.
Dodatkowe:
Edukacja matematyczna
7) rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego).
Edukacja społeczna
2) współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
● Sprawnie dodawać i odejmować liczby w zakresie 100,
● Sprawdzać wyniki odejmowania za pomocą dodawania,
● Porównywać dowolne liczby w zakresie 100,
● Rozwiązywać proste zadania tekstowe,
● Rozwiązywać zadania tekstowe na porównywanie różnicowe,
● Współpracować w grupie w celu jak najlepszego wykonania zadania.
Nabywane umiejętności:
● Sprawnego dodawania i odejmowania,
● Rozumienia relacji dodawania i odejmowania,
● Porównywania liczb w zakresie 100,
● Czytania ze zrozumieniem,
● Współpracy i komunikacji w grupie.
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,
● Kompetencje informatyczne,
● Umiejętność uczenia się.
Środki dydaktyczne:
● Tablica, kredy lub pisaki,
● Skakanki,
● Sprzęt multimedialny (komputery, tablica interaktywna, smartfony),
2
● Łamigłówka z hasłem wprowadzająca do tematu „W zdrowym ciele zdrowy duch, czyli dbamy o formę”,
● Zadania tekstowe wydrukowane dla każdej grupy,
● Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne („Zapasy wiewiórki Basi”), karta pracy („Sprawdź, czy jesteś mistrzem rachunków!”).
Metody nauczania:
● Podające: pogadanka, wyjaśnienie,
● Problemowe: rozmowa kierowana, gra dydaktyczna,
● Programowane: z użyciem komputera,
● Praktyczne: metoda praktycznego działania, ćwiczenia.
Formy pracy:
● Zbiorowa jednolita,
● Grupowa jednolita.
Przebieg zajęć:
Etap przygotowawczy
Przed zajęciami nauczyciel rysuje na tablicy diagram łamigłówki:
80 – 8 = MY 78 + 7 = FOR 30 + 6 = CIE
56 + 2 = CZY 15 + 6 = W 74 + 4 = O
19 + 6 = ZDRO 49 + 3 = DUCH 36 + 4 = LE
59 + 4 = LI 28 + 4 = WYM 86 + 4 = MĘ
48 – 4 = ZDRO 58 + 8 = DBA 51 – 2 = WY
21 W
Etap wstępny
Nauczyciel wita dzieci. Odsłania tablicę i w ramach wprowadzenia do tematu, prosi o rozwiązanie łamigłówki. Da ona hasło, które będzie motywem przewodnim zajęć.
Polecenie:
Wykonaj obliczenia. Uporządkuj wyniki od najmniejszej liczby do największej i odczytaj hasło („W zdrowym ciele zdrowy duch, czyli dbamy o formę”).
Kiedy dzieci rozwiążą zadanie, nauczyciel wyjaśnia im, co oznacza hasło. Pyta, w jaki sposób trzeba dbać o formę, żeby być zdrowym i szczęśliwym. Następnie dzieli klasę na grupy, które będą potrzebne do dalszych zadań. Ustala ponadto zasady punktacji i informuje o nagrodzie-niespodziance.
3 Etap realizacji
Klasa została już podzielona na grupy: drużyny będą z sobą rywalizować, np. przy podawaniu wyników dodawania ta, która się pomyli, będzie musiała „wyskakać” różnicę w obliczeniach na skakance. Jeśli wszyscy uczniowie będą wykonywać obliczenia poprawnie, wtedy ruch będzie nagrodą dla każdej grupy. Oczywiście każda drużyna otrzymuje punkty za dobrze wykonane obliczenia. Nauczyciel podaje działania, zapisuje je na tablicy, na ustalone hasło grupy podają wyniki obliczeń.
Uwaga: w klasie prawdopodobnie nie ma miejsca na „skakanki” dla wszystkich, dlatego dzieci mogą wymyślać inne formy ruchu, np. podskoki, przysiady, podskoki na jednej nodze, itd., na skakance może skakać też tylko przedstawiciel danej grupy.
Następnie grupy otrzymują zadanie tekstowe (wydrukowane przez nauczyciela przed zajęciami) o tematyce prozdrowotnej:
1. Tomek codziennie rano ćwiczy razem z tatą. Tata wykonał 35 pompek, a Tomek o 6 mniej. Ile pompek wykonał Tomek? Ile pompek wykonali razem, tata i Tomek?
2. Kasia, Ania i Monika urządziły zawody w skokach na skakance. Kasia bezbłędnie wykonała 75 skoków. Ania miała o 6 skoków mniej od Kasi, a Monika o 2 więcej niż Ania. Ile skoków wykonała Ania, a ile Monika? Kto zajął pierwsze, kto drugie, a kto trzecie miejsce?
Dzieci rozwiązują zadania; po zakończeniu pracy nauczyciel sprawdza poprawność wyników i przyznaje punkty.
Kolejnym etapem zajęć jest praca z kartami z zasobu multimedialnego: każdy uczeń otrzymuje swoją, ale zadania powinny być rozwiązywane w grupach (oczywiście sprawdzana i nagradzana jest ich poprawność). Następnie rozpoczyna się zabawa rachunkowo-ruchowa, wyścigi rzędów:
Dzieci stoją w rzędach (jak do wyścigu). Pierwszy zawodnik otrzymuje kredę lub pisak do tablicy. Na znak startu podbiega do tablicy i zapisuje na niej liczbę dwucyfrową, wraca, przekazuje kredę/pisak drugiemu, drugi pisze znak „plus” lub „minus” i „równa się”, wraca, daje kredę następnemu, trzeci dopisuje drugą liczbę działania, kolejny wykonuje obliczenie.
W tym miejscu następuje chwila przerwy, aż wszystkie grupy wykonają zadanie.
Nauczyciel notuje, który zespół wykonał zadanie jako pierwszy – ten zespół otrzyma dodatkowo premię (punkt), jeśli obliczenie jest poprawne. Można premiować trzy pierwsze drużyny. Druga wersja: wyścig może trwać bez chwili przerwy, aż każde dziecko wykona swoją część zadania (obliczenia). Zabawę można powtórzyć, ale należy zmieniać kolejność dzieci w drużynie, aby każde z nich mogło liczyć.
Etap końcowy
Podsumowanie wyników matematycznych rozgrywek: obliczanie liczby punktów, ustalenie zwycięzcy. Nauczyciel dziękuje wszystkim uczniom za dobrą pracę. Drużyna zwycięska otrzymuję nagrodę-niespodziankę: pozwolenie na przygotowanie zabawy matematycznej połączonej z ruchem, na następne zajęcia. Wszystkie dzieci przystępują do ćwiczenia z zasobu interaktywnego.
4
Jeśli wystarczy czasu, na koniec nauczyciel może zaproponować wspólne rozwiązywanie grafów i tabelek funkcyjnych na dodawanie i odejmowanie w zakresie 100. Rysuje na tablicy grafy strzałkowe z działaniami na odejmowanie, np. 21 – 3 =, 62 – 3 =, 54 – 5 =, 45 – 7 =, 83 – 8 =. Chętni uczniowie wykonują obliczenia; nauczyciel zwraca uwagę na odwrotną stronę każdego grafu – dzieci sprawdzają odejmowanie za pomocą dodawania.
Dodatkowo:
Zabawy ruchowe połączone z rachunkiem pamięciowym mogą wymyślić dzieci, zabawy te mogą być wykorzystywane wielokrotnie na innych zajęciach, jako przerwa śródlekcyjna.
Słowa kluczowe:
dodawanie, odejmowanie, grafy
