Dbajmy powietrze

Dbajmy powietrze

1. Cele lekcji

Cel ogólny: Dostarczenie informacji o ważnej roli powietrza w życiu człowieka.

a) Wiadomości

• Uczeń wie, jak ważną rolę odgrywa powietrze w życiu człowieka.

• Uczeń zna właściwości powietrza.

• Uczeń zna skutki zanieczyszczeń powietrza.

b) Umiejętności

• Uczeń potrafi wyjaśnić, jak należy dbać o powietrze.

2. Metoda i forma pracy

Metoda pracy:

• Zdania niedokończone

• Wykład

• Burza mózgów Forma pracy:

• Indywidualna

• Zbiorowa

3. Środki dydaktyczne

Materiały plastyczne (arkusz szarego papieru, flamastry, małe karteczki)

Materiały do doświadczenia podczas wykładu (trzy świeczki, zapałki, słoik duży i mały, piórka, balony, piłeczki pingpongowe)

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Zdania niedokończone: Uczniowie kolejno kończą zdanie wypowiedziane przez nauczyciela Powietrze jest potrzebne, bo… Wypowiedzi uczniów nauczyciel zapisuje na dużym arkuszu szarego papieru.

b) Faza realizacyjna

Wykład nauczyciela – O powietrzu słów kilka.

Powietrze jest wszędzie dookoła nas. Podobnie jak woda i światło, jest niezbędne do życia nie tylko ludziom, ale także roślinom i zwierzętom. Dzięki czystemu powietrzu mamy tlen do oddychania i dobre samopoczucie. Powietrze to mieszanina gazów, która stanowi atmosferę ziemską. W skład

powietrza wchodzi tlen, azot i dwutlenek węgla. Tlen produkowany jest rośliny. Tlenem zawartym w powietrzu oddycha większość żywych organizmów. W czasie wdechu do płuc człowieka wprowadzany jest tlen. W płucach tlen dostaje się do krwi, a ta rozprowadza go do wszystkich części ciała. W czasie wydechu z płuc wydostaje się dwutlenek węgla i woda. Ten proces zachodzi nieustannie, od momentu narodzin aż do śmierci. (Uczniowie wykonują serię płytszych i głębszych wdechów i wydechów powietrza). Powietrza nie można zobaczyć, ale można stwierdzić jego obecność. (Nauczyciel zapala trzy świeczki. Jedną świecę przykrywa dużym słojem, drugą mniejszym, a trzecią pozostawia bez przykrycia). To doświadczenie dowodzi, że świece pod przykryciem paliły się, dopóki w powietrzu był tlen. Bez tlenu nie zachodzi proces spalania. Kolejną właściwością powietrza jest to, że powietrze waży. Powietrze stawia opór spadającym ciałom. (W celu ukazania tej właściwości powietrza nauczyciel rozdaje uczniom małe karteczki papieru, piórka, piłeczki pingpongowe, a uczniowie sprawdzają, który z przedmiotów spadnie szybciej na podłogę).

Ruch powietrza to wiatr. Siłę powietrza ludzie wykorzystują od bardzo dawna. W wiatrakach siłą wiatru poruszane są śmigła, które następnie poruszają urządzenia do przemiału ziarna. Coraz częściej siła wiatru wykorzystywana jest do produkcji energii w elektrowniach wiatrowych. Śmigła uruchamiają urządzenia produkujące energię elektryczną. Taki sposób uzyskiwania energii nie zagraża środowisku.

Jednak powietrze, którym oddychamy, jest coraz bardziej zanieczyszczone, szczególnie w wielkich miastach. W zanieczyszczonym powietrzu jest mniej tlenu i dużo szkodliwych gazów, pyłów i sadzy.

Oddychanie takim powietrzem jest przyczyną wielu groźnych chorób. Jednym ze skutków

zanieczyszczenia powietrza jest ocieplenie się klimatu. Chociaż słońce ogrzewa całą Ziemię, to część ciepła jest wypromieniowana z powrotem w kosmos. Zanieczyszczenia powietrza utrudniają ten proces, dlatego na Ziemi jest cieplej, niż być powinno. Innym groźnym skutkiem zanieczyszczenia powietrza jest uszkodzenie, znajdującej się wysoko nad ziemią, warstwy gazu, zwanego ozonem. Gaz ten zmniejsza dostęp promieni ultrafioletowych do ziemi. Promienie te szkodzą ludziom. Powodują uszkodzenie wzroku, nowotwory skóry, zaburzenia w rozwoju roślin. Gazów, które niszczą warstwę ozonową, używa się w przemyśle chłodniczym oraz jako gazy rozpylające kosmetyki, farby i lakiery.

Bardzo poważne skutki powoduje spalanie gazu, ropy naftowej i węgla. W wyniku spalania tych substancji do powietrza dostają się zanieczyszczenia. W chmurach łączą się z drobinkami wody i opadają na ziemię w postaci kwaśnych deszczów.

c) Faza podsumowująca

Burza mózgów – Chronimy powietrze.

Nauczyciel wiesza na tablicy duży arkusz szarego papieru z nagłówkiem CHRONIMY POWIETRZE.

Klasa na arkuszu zapisuje swoje pomysły, jak dbać o powietrze. (Przykłady: zakładamy filtry na kominach, wyłączamy silnik samochodu, jeśli stoi dłużej itp.).

5. Bibliografia

1. Cichy D., Odechowska G., Środowisko wokół Ciebie. Środowisko społeczno-przyrodnicze, klasa 3, Wydawnictwo JUKA, Warszawa 2000.

2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Powietrze

6. Załączniki

Przedstaw przy użyciu farb, jak twoja rodzina dba o powietrze.

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz lekcji nauczania zintegrowanego jest przeznaczony dla klasy trzeciej szkoły podstawowej.