Aktualne problemy Aktualne problemy tua n pr tua n pr my my w opiece paliatywno
w opiece paliatywno--hospicyjnej p p p p y y hospicyjnej p yj j p yj j nad dziećmi w Polsce
nad dziećmi w Polsce
Tomasz Dangel Tomasz Dangel
Fundacja Warszawskie Hospicjum dla Dzieci Fundacja Warszawskie Hospicjum dla Dzieci
Problemy:
Problemy: yy
1.
1. Pacjenci Pacjenci –– kwalifikacja kwalifikacja 2.
2. Polityka zdrowotna państwa (MZ, NFZ) Polityka zdrowotna państwa (MZ, NFZ)
•• Standaryzacja Standaryzacja y y j j
•• Nadzór specjalistyczny Nadzór specjalistyczny
Fi i
Fi i
•• Finansowanie Finansowanie
•• Kontraktowanie świadczeń przez NFZ Kontraktowanie świadczeń przez NFZ
•• Współpraca administracji państwowej z OPP Współpraca administracji państwowej z OPP 33 Lekarze Lekarze
3.
3. Lekarze Lekarze
•• Kształcenie Kształcenie
•• Brak kandydatów (Kielce, Zielona Góra) Brak kandydatów (Kielce, Zielona Góra)
Kinga (białaczka szpikowa)
Kinga (białaczka szpikowa)
Piotr (nowotwór mózgu)
Piotr (nowotwór mózgu)
Rafał (wodogłowie wrodzone)
Rafał (wodogłowie wrodzone)
Diagnostyka prenatalna Diagnostyka prenatalnagg yy pp
Sylwia (wrodzona wada mózgu) Sylwia (wrodzona wada mózgu) Sylwia (wrodzona wada mózgu) Sylwia (wrodzona wada mózgu)
Diagnostyka prenatalna Diagnostyka prenatalnagg yy pp
Ola (zespół Edwardsa)
Ola (zespół Edwardsa)
Bartek (rdzeniowy zanik mięśni typ I)
Bartek (rdzeniowy zanik mięśni typ I)
Daria i Daniel (ceroidolipofuscynoza)
Daria i Daniel (ceroidolipofuscynoza)
Iwona (wrodzona wada serca)
Iwona (wrodzona wada serca)
Przemek i Karol (dystrofia mięśniowa Duchenne’a)
Przemek i Karol (dystrofia mięśniowa Duchenne’a)
Zbyszek (stan wegetatywny)
Zbyszek (stan wegetatywny)
Martyna (zespół hetrotaksji, wrodzona wada serca)
Martyna (zespół hetrotaksji, wrodzona wada serca)
Liczba dzieci (< 18 lat) objętych domową Liczba dzieci (< 18 lat) objętych domową
opieką paliatywną
600
568
373
442
400 500
214 252
329 373
300 400
171 186 214
100 200
0 100
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
T. Dangel 2006 T. Dangel 2006
Liczba pacjentów i zgonów p j g
600 500 600
300
400 Wszyscy
Chor. now.
200
300 Inne chor.
Zgony 100
Zgony 0
99 00 01 02 03 04 05 06
19 99
20 00
20 01
20 02
20 03
20 04
20 05
20 06
T. Dangel 2006 T. Dangel 2006
Pacjenci < 18 r. ż. wg rozpoznań w hospicjach domowych j g p p j y
Ch ukł nerwowego Ch ukł nerwowego
41% 22%
Ch.ukł.nerwowego Nowotwory
Wady i aberr chr38%
24%
Ch.ukł.nerwowego Nowotwory
Wady i aberr chr
19%
Wady i aberr.chr.
Ch.metaboliczne Okołoporodowe
19%
Wady i aberr.chr.
Ch.metaboliczne Okołoporodo e
4% 9%
5%
Okołoporodowe
Pozostałe 11%
5%3%
Okołoporodowe Pozostałe
2005 2006
T. Dangel 2006 T. Dangel 2006
Rozpoznanie
Rozpoznanie Średni czas przeżycia (dni) Średni czas przeżycia (dni) Chłoniaki
Chłoniaki 17 17
Białaczki
Białaczki 19 19
No w No w
Nowotwory
Nowotwory nerki nerki 19 19 Nowotwory
Nowotwory kości kości 39 39
w otwo w otwo
Nowotwory
Nowotwory nadnerczy nadnerczy 41 41 Nowotwory
Nowotwory mózgu mózgu 75 75
ryry
Z
Z.. Edwardsa Edwardsa ii Pataua Pataua 139 139 Z
Z.. wad wad rozwojowych rozwojowych 260 260
Inn e Inn e
Dystrofia
Dystrofia mięśniowa mięśniowa Duchenne’a Duchenne’a 390 390 Wady
Wady układu układu nerwowego nerwowego 412 412
e sch o e sch o
Wady
Wady serca serca 419 419 Choroby
Choroby metaboliczne metaboliczne 582 582
o rze n o rze n
Dziecięce
Dziecięce porażenie porażenie mózgowe mózgowe 912 912
n ia n ia
T. Dangel 2006 T. Dangel 2006
Ministerstwo Zdrowia Ministerstwo Zdrowia
Brak polityki zdrowotnej
Brak polityki zdrowotnej Li it Li it j j tó tó Brak polityki zdrowotnej
Brak polityki zdrowotnej np. rozporządzenia
np. rozporządzenia (standardy)
(standardy)
Limit pacjentów Limit pacjentów
50% dzieci z nowotworami 50% dzieci z nowotworami (standardy)
(standardy)
Nadzór merytoryczny NFZ Nadzór merytoryczny NFZ 1 pielęgniarka na 12
1 pielęgniarka na 12 1 pielęgniarka na 12 1 pielęgniarka na 12 pacjentów
pacjentów –– 2 wizyty 2 wizyty
tygodniowo (4,8 dziennie) tygodniowo (4,8 dziennie) yg yg ( , ( , ) ) Stawka dzienna 39
Stawka dzienna 39--60 zł. 60 zł.
Propozycje:
Propozycje:
1.
1. Rozporządzenie MZ Rozporządzenie MZ –– Standardy domowej opieki Standardy domowej opieki paliatywnej nad dziećmi
paliatywnej nad dziećmi 2.
2. Nowelizacja Rozporządzenia MZ Nowelizacja Rozporządzenia MZ –– umiejętność dla lekarzy umiejętność dla lekarzy
„pediatryczna medycyna paliatywna”
„pediatryczna medycyna paliatywna”
óó 3.
3. Nadzór Konsultanta Krajowego w dziedzinie Pediatrii Nadzór Konsultanta Krajowego w dziedzinie Pediatrii (zniesienie nadzoru NFZ w zakresie kwalifikacji
(zniesienie nadzoru NFZ w zakresie kwalifikacji pacjentów)
pacjentów) pacjentów) pacjentów) 4.
4. Anulowanie kwestionowanych zapisów Zarządzenia Prezesa Anulowanie kwestionowanych zapisów Zarządzenia Prezesa NFZ (19.09.2007)
NFZ (19.09.2007) NFZ (19.09.2007) NFZ (19.09.2007) 5.
5. Wprowadzenie minimalnej stawki dziennej Wprowadzenie minimalnej stawki dziennej –– 121 zł121 zł
66 U t l i li it U t l i li it j tó 16j tó 16 20 ili i20 ili i k ń ó k ń ó 6.
6. Ustalenie limitu pacjentów 16Ustalenie limitu pacjentów 16--20 na milion mieszkańców 20 na milion mieszkańców w rejonie w tym samym czasie (610
w rejonie w tym samym czasie (610--760) + promesy760) + promesy 77 MM tt półppółp MZ i NFZ OPP MZ i NFZ OPP h pi j mih pi j mi 7.
7. Merytoryczna współpraca MZ i NFZ z OPPMerytoryczna współpraca MZ i NFZ z OPP--hospicjamihospicjami
Samodzielne hospicja dla dzieci Samodzielne hospicja dla dzieci Hospicja dla dzieci w strukturze Hospicja dla dzieci w strukturze Hospicja dla dzieci w strukturze Hospicja dla dzieci w strukturze hospicjów dla dorosłych
hospicjów dla dorosłych Hospicja dla dorosłych Hospicja dla dorosłych
Odsetek ludności w rejonach hospicjów domowych Odsetek ludności w rejonach hospicjów domowych
Polska 2006 Polska 2006
Dorośli
Dorośli Dzieci Dzieci
91%
91%
59%
59%
Dorośli
Dorośli Dzieci Dzieci
91%
91%
59%
59%
www.opiekapaliatywna.org
www.opiekapaliatywna.org www.hospicjum.waw.plwww.hospicjum.waw.pl
Liczba dzieci (< 18 lat) objętych domową
i k li t /h i j 2006
400
opieką paliatywną/hospicyjną w 2006 r.
352
300 350 400
250 300
150
143
200
73
50 100 0 50
Hospicja dla dzieci (n=10)
Zespoły pediatryczne w hospicjach dla dorosłych (n=9) Hospicja dla dorosłych (n=17)
Średnia liczba dzieci (< 18 lat) objętych domową opieką paliatywną/hospicyjną domową opieką paliatywną/hospicyjną
2006
Samodzielne hospicja domowe dla dzieci Samodzielne hospicja domowe dla dzieci (n=10)
(n=10) 35 2 35 2 (9 (9--60) 60)
(n=10)
(n=10) 35,2 35,2 (9 (9--60) 60)
Hospicja domowe dla dzieci w strukturze Hospicja domowe dla dzieci w strukturze Hospicja domowe dla dzieci w strukturze Hospicja domowe dla dzieci w strukturze hospicjów dla dorosłych (n=9) hospicjów dla dorosłych (n=9)
15 9
15 9 (8 (8 33) 33) 15,9
15,9 (8 (8--33) 33)
H i j d dl d ł h j j
H i j d dl d ł h j j
Hospicja domowe dla dorosłych przyjmujące Hospicja domowe dla dorosłych przyjmujące również dzieci (n=17)
również dzieci (n=17)
4,3
4,3 (0 (0--12) 12)
Hospicja dla dzieci
Hospicja dla dzieci Zespoły pediatryczne w Zespoły pediatryczne w hospicjach dla dorosłych hospicjach dla dorosłych
80% 31% 69%
p j y
p j y
20% 69%
Mysłowice 85%
Mysłowice 85%
Mysłowice 85%
Mysłowice 85%
25% 75% 75%
Nowotwory 25%
Nowotwory
(odsetek pacjentów) (odsetek pacjentów)
Hospicja dla dorosłych Hospicja dla dorosłych
(odsetek pacjentów) (odsetek pacjentów)
Odsetek zgonów dzieci w wybranych hospicjach 2006
60 60
Odsetek zgonów dzieci w wybranych hospicjach 2006
%
%
46 42 42 50
%
60%
42 42
30 29 40
30 29
26
18 18 20
30
13
6
0 10
20
0 0
Mysłowicey Opolep Wrocław Poznań Warszawa Łódź HDZŁ Łódź ŁHD Lublin
Rzeszów Gdańsk Szczecin Toruń "N"
Średni standard świadczeń (zakres podstawowy)
%
%
84 86
78 83 87 81 90 94
100 90
73 69 71 72
60 70
80 hospicja dla
dzieci 54 57
66 73
67 69 71 72 30 40
50 60 hospicja dla
dorosłych 10 20
30 zesp. ped. w
hosp. dorosł.
0
99 00 01 02 03 04 05 06
19 99
20 00
20 01
20 02
20 03
20 04
20 05
20 06
Rozkład hospicjów wg standardu (0-26) rok 2006 Rozkład hospicjów wg standardu (0 26) rok 2006
M M
5 6
w
4
spicjów
2 3
zba ho
0 1
Licz
0
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 Liczba punktów
72%
72%
Lekarze zajmujący się domową opieką
li t d d i ć i j li ji
paliatywną nad dziećmi wg specjalizacji
Polska 2006 n = 69
Pediatria lub
17%
Pediatria lubneonatologia
39%
Anestezjologia25%
Inna specjalizacja19%
Bez specjalizacjimedycyna paliatywna
medycyna paliatywna –– 15 (22%)15 (22%)
Zgony dzieci (<18 lat) - dane GUS n = 4216 Polska 2004
57% < 1 r. ż.
n=2423
57% n=2423
43% 1-17 lat
n=1793
Z d i i (< 18 l t) i k h Zgony dzieci (< 18 lat) wg grup wiekowych
(n=4216) Polska 2004 2500
1500 2000
a
1000 1500
L ic zb
500
L
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Wiek
Zgony dzieci wg wybranych przyczyn
Schorzenia ograniczające życie (n=1118 27%) Schorzenia ograniczające życie (n=1118, 27%)
Polska 2004 Dane GUS
Wady i aberr chr
wady serca
wady serca Wady i aberr. chr.
Nowotwory
yy
½
½
58%
y
Porażenie mózg.
27%
Ch. metaboliczne2% 5%
Ch.ner-mięśniowe Kardiomiopatie
4% 4%
KardiomiopatieZgony na nowotwory złośliwe u dzieci (0-17 lat) w Polsce w latach 1999-2005
Dane Krajowego Rejestru Nowotworów
400 388
327
385
345 400
327
284 285
226 300
200 226
100 0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Miejsce zgonu na nowotwory złośliwe u dzieci (0-17 lat) w Polsce w latach 1999-2005
Dane Krajowego Rejestru Nowotworów
400
302 319
300 400
302
258
319
267
212 214 200
300
212 214
147 100
200
84 68 65 86 72 63 73
0 100
22%
22% 21% 21% 17% 24% 25% 17% 24% 25% 22% 22% 32% 32%
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Szpital Dom
Odsetek zgonów w domu na nowotwory złośliwe u dzieci (0-17 lat) wg województw
Dane Krajowego Rejestru Nowotworów z okresu 7 lat 1999-2005
28,3
29,9 38,2
Podlaskie Lubelskie Mazowieckie
21,2 25,6 26,3
,
Kujawsko-pom Łódzkie Warm-mazur
19 19,7
21 ,
Opolskie Świętokrzyskie Śląskie
16,318 18,5
Lubuskie Wielkopolskie Podkarpackie
12,6 12,9
13,7 ,
Zach-pom Małopolskie
Pomorskie Wszystkie zgony n=2249Wszystkie zgony n=2249
Zgony w domu n=511 (22,7%) Zgony w domu n=511 (22,7%) ,
0 10 20 30 40 50
% %
Rozpoznanie
Rozpoznanie Liczba zgonówLiczba zgonów Zgony w domuZgony w domu Wady
Wady sercaserca 304304 1818
Nowotwory
Nowotwory 226226 7373
Mnogie
Mnogie wadywady (niesklasyfikowane)(niesklasyfikowane) 176176 55 Wady
Wady układuukładu nerwowegonerwowego 112112 1616
PolskPolsk
Wady
Wady układuukładu nerwowegonerwowego 112112 1616 Dziecięce
Dziecięce porażenieporażenie mózgowemózgowe 7676 4141 Zespół
Zespół EdwardsaEdwardsa 2929 44
ka 2005 ka 2005
p p
Kardiomiopatie
Kardiomiopatie 2626 11
Dystrofia
Dystrofia mięśniowamięśniowa Duchenne’aDuchenne’a 1818 66
Wiek 0 Wiek 0
Zespoły
Zespoły wadwad (określone)(określone) 1515 33 Dysplazja
Dysplazja oskrzelowooskrzelowo--płucnapłucna 1414 11 Mukowiscydoza
Mukowiscydoza 1111 00
00--17 Da17 Da
Mukowiscydoza
Mukowiscydoza 1111 00
Rdzeniowy
Rdzeniowy zanikzanik mięśnimięśni (I(I ii II)II) 1010 44 Zespół
Zespół PatauaPataua 88 11
ane GUane GU
Koszty Koszty
l i ?
l i ?
p p
Miopatie
Miopatie wrodzonewrodzone 77 22
Mukopolisacharydozy
Mukopolisacharydozy 66 33
SS
leczenia?
leczenia?
Następstwa
Następstwa krwotokukrwotoku podpajęczpodpajęcz.. 66 22 Epidermolysis
Epidermolysis bullosabullosa 66 n=1050n=1050 22 n=182n=182
364
364 400 urodze 400 urodzeń ń żżywych ywych Wady letalne Wady letalne Polska 2005 Polska 2005 Polska 2005 Polska 2005
~ 11 000 wad rocznie (3%)
~ 11 000 wad rocznie (3%)
941 zgonów u dzieci (9%) 941 zgonów u dzieci (9%) 941 zgonów u dzieci (9%) 941 zgonów u dzieci (9%)
1087 zgonów w całej populacji (10%) 1087 zgonów w całej populacji (10%)
+ 168 eugenicznych aborcji (1%)
+ 168 eugenicznych aborcji (1%)
Aborcja w wyniku diagnozy prenatalnej Polska 1993-2005
160 168 180
128
168 140
160
107 112 128
100 120
74
56
82 60
80 100
32 33 40 45 50 55 56 20
40 60
0 20
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
David Baum (1940
David Baum (1940--1999)1999)
Karta Praw Karta Praw
Dziecka Dziecka Karta Praw Karta Praw
Dziecka Dziecka Śmiertelnie Śmiertelnie Chorego w Domu Chorego w Domu Śmiertelnie Śmiertelnie Chorego w Domu Chorego w Domu Charter
Charter
1993 1993
2007 2007 2007 2007