dr Marek Masztalerz
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011
ZARZĄDZANIE WARTOŚCIĄ
PRZEDSIĘBIORSTWA
INTERESARIUSZE PRZEDSIĘBIORSTWA
Niewidzialna ręka...
© Marek Masztalerz
„KaŜdy człowiek stara się, jak tylko moŜe, aby uŜyć swego kapita
„KaŜdy człowiek stara się, jak tylko moŜe, aby uŜyć swego kapitału w wytwórczości łu w wytwórczości krajowej oraz tak pokierować tą wytwórczością, aŜeby jej produkt
krajowej oraz tak pokierować tą wytwórczością, aŜeby jej produktposiadał moŜliwie posiadał moŜliwie największą wartość i myśli tylko o własnym zarobku, a jednak jak
największą wartość i myśli tylko o własnym zarobku, a jednak jakaś niewidzialna ręka aś niewidzialna ręka rynku kieruje nim tak, aby zdąŜał do celu, którego wcale nie zam
rynku kieruje nim tak, aby zdąŜał do celu, którego wcale nie zamierzał osiągnąć. ierzał osiągnąć.
Mając na uwadze swój własny interes człowiek często popiera inte
Mając na uwadze swój własny interes człowiek często popiera interesy społeczeństwa resy społeczeństwa skuteczniej niŜ wtedy, gdy zamierza im słuŜyć rzeczywiście.”
skuteczniej niŜ wtedy, gdy zamierza im słuŜyć rzeczywiście.”
Adam
Adam SmithSmith, 1776, 1776
WARTOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA
suma wartości bilansowej majątku przedsiębiorstwa pomniejszona o wartość zobowiązań – czyli wartość księgowa kapitału własnego w bilansie
WARTOŚĆ KSIĘGOWA Book Value
WARTOŚĆ WARTOŚĆ RYNKOWA Market Value
wartość akcji przedsiębiorstwa według ceny rynkowej (kursu giełdowego) pomniejszona o rynkową wartość zobowiązań
bieŜąca wartość przyszłych korzyści ekonomicznych
WARTOŚĆ SPÓŁEK GPW
© Marek Masztalerz
MV/BV SPÓŁEK GPW
WARTOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA
© Marek Masztalerz
SIEĆ WARTOŚCI DLA WŁAŚCICIELI
EKONOMICZNA WARTOŚĆ DODANA
© Marek Masztalerz Ekonomiczna wartość dodana (Economic Value Added - EVA) to miara przyrostu wartości oparta na koncepcji zysku rezydualnego, czyli zysku pozostałego po odjęciu kosztu kapitału obcego i własnego. Dodatnia EVA oznacza kreowanie wartości dla właścicieli, gdyŜ stopa zwrotu z zaangaŜowanego kapitału jest wyŜsza od kosztu kapitału.
RYNKOWA WARTOŚĆ DODANA
Rynkowa wartość dodana (Market Value Added - MVA) to suma zdyskontowanych stopą WACC przyszłych wielkości EVA.
Jeśli spełnione są pewne warunki, to wartość MVA jest równa wartości NPV.
Przykład 1.
© Marek Masztalerz Przedsiębiorstwo SIGMA zajmuje się produkcją komputerów. Obecnie rozwaŜa
wprowadzenie na rynek nowego modelu laptopa. Rynkowy cykl Ŝycia produktu zaplanowano na 4 lata. Koszty badań mają wynieść 8 000 zł. W fazie przedrynkowej przewidziano wydatkowanie kwoty 200 000 zł na inwestycje w środki trwałe lub prace rozwojowe, których wartość podlega amortyzacji. Koszty stałe bez amortyzacji w kolejnych okresach wynoszą 60 000 zł. BieŜący koszt zmienny jednostkowy został oszacowany na 260 zł/szt. Koszt kapitału wynosi 10%.
Wycena projektu oparta na przepływach pienięŜnych
Przykład 2.
© Marek Masztalerz Niniejszy przykład oparty jest na załoŜeniach przyjętych w przykładzie 1 z wyjątkiem sposobu ujęcia kosztów badań. Koncepcja EVA zakłada aktywowanie wydatków na badania (mimo, Ŝe nie jest to zgodne ze standardami rachunkowości) i rozliczanie ich w czasie przez okres, w którym przedsiębiorstwo czerpie korzyści z tych badań.
Innymi słowy, koszty te będą traktowane na równi z kosztami rozwoju oraz nakładami inwestycyjnymi. Zmiana ujęcia tych kosztów wywołują trzy skutki:
- zostaną one zaliczone do wartości zainwestowanego kapitału;
- będą one amortyzowane podobnie jak inwestycje w środki trwałe i wartości niematerialne (koszty prac rozwojowych) przez 4 lata;
- MVA czyli suma zdyskontowanych na moment t0 wartości EVA (oznaczanych w budŜecie w kolejnych latach jako PV EVA) cyklu Ŝycia produktu nie będzie identyczna jak wartość NPV obliczona w przykładzie 1.
Wycena projektu oparta na ekonomicznej wartości dodanej
EVA A ZYSK
© Marek Masztalerz
