Beata KÊPIÑSKA
Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ PAN
Zak³ad Energii Odnawialnej, Laboratorium Geotermalne ul. Jana Paw³a II 2c, 34-425 Bia³y Dunajec
labgeo_bk@interia.pl
Technika Poszukiwañ Geologicznych Geotermia, Zrównowa¿ony Rozwój nr 1–2/2010
DEKLARACJA Z BALI*
Energia geotermalna mo¿e zmieniæ œwiat
BALI DECLARATION
Geothermal: the Energy to Change the World
Ponad 2500 cz³onków spo³ecznoœci geotermalnej, którzy zebraliœmy siê na Œwiatowym Kongresie Geotermalnym 2010 na Bali w Indonezji, reprezentujemy ponad 80 krajów. Kon- gres zosta³ zwo³any przez Miêdzynarodow¹ Asocjacjê Geotermaln¹ (International Geother- mal Association) przy wspó³pracy z Asocjacj¹ Geotermaln¹ Indonezji (Indonesian Geother- mal Association). Indonezja jest krajem, który zosta³ bogato obdarzony naturalnymi zasobami energii, w tym zapewne najwiêkszymi na œwiecie i ³atwo dostêpnymi zasobami geoter- malnymi. W œwietle d³ugiej historii udostêpniania i wykorzystania energii geotermalnej zarówno w Indonezji, jak i na ca³ym œwiecie, jest jak najbardziej w³aœciwe, aby zgromadzeni tutaj cz³onkowie miêdzynarodowej spo³ecznoœci geotermalnej zadeklarowali, co nastêpuje:
PO PIERWSZE – Energia stanowi podstawow¹ i ci¹g³¹ ludzk¹ potrzebê.
a) Ludzkoœæ bêdzie siê uczyæ rozwijaæ technologie, aby skutecznie i wydajnie sprostaæ zró¿nicowanemu zapotrzebowaniu na energiê w sposób odpowiedzialny wobec œrodo- wiska.
b) Zasoby naturalne nie mog¹ byæ traktowane jedynie jako spadek po naszych przodkach, ale jako dobro powierzone nam, naszym dzieciom i wnukom.
c) Bez energii nie bêdzie mo¿na udostêpniæ innych zasobów naturalnych, nie bêdzie postêpowaæ industrializacja, produkcja ¿ywnoœci pozostanie zawsze problemem, bezrobocie nadal bêdzie g³ównym zagadnieniem do rozwi¹zania, a opieka zdrowotna zostanie dras- tycznie ograniczona.
d) Energia geotermalna mo¿e odegraæ g³ówn¹ rolê w dokonywaniu znacz¹cych zmian tej sytuacji, co odzwierciedla temat Kongresu.
187
* Oryginalny tekst Deklaracji znajduje siê na stronie internetowej www.wgc2010.org T³umaczenie na jêz. polski: Maria G³adysz
PO DRUGIE – Stwierdzono, ¿e:
a) Œwiat potrzebuje energii, teraz i w przysz³oœci. Zasoby energii geotermalnej s¹ olbrzymie.
b) Zmiany klimatyczne musz¹ byæ kontrolowane, a koszt energii dostarczanej rosn¹cej liczbie ludnoœci œwiata umiarkowany.
c) Energia geotermalna jest zasobem miejscowym, trwa³ym, nie zagra¿a œrodowisku i jej zastosowanie w miejsce noœników energii bogatych w wêgiel przeciwdzia³a globalnemu ociepleniu.
d) Energia geotermalna mo¿e s³u¿yæ do produkcji pr¹du elektrycznego, jak równie¿ mo¿e byæ bezpoœrednio stosowana w szerokim zakresie, w tym do ogrzewania i ch³odzenia budynków, w ró¿nych procesach przemys³owych i w produkcji rolniczej, a tak¿e w balneo- terapii i rekreacji.
e) Energia geotermalna jest jedynym odnawialnym Ÿród³em energii ca³kowicie nieza- le¿nym od klimatu, dziêki czemu jest bardziej dyspozycyjna w dostarczaniu mocy ni¿
jakiekolwiek inne Ÿród³o energii, w³¹czaj¹c w to paliwa kopalne i energiê atomow¹.
f) Technologie geotermalne s¹ dobrze ugruntowane, a mimo to s¹ nadal udoskonalane.
g) Dotychczas energia geotermalna zosta³a udostêpniona i jest wykorzystywana w bardzo ograniczonym zakresie w porównaniu do jej potencjalnych zasobów. Dwa z czynników ograniczaj¹cych jej wykorzystanie to uzyskanie œrodków finansowych oraz bariery prawne, instytucjonalne i administracyjne.
h) Technologie dotycz¹ce zasobów geotermalnych wysokotemperaturowych wykazuj¹ konkurencyjnoœæ kosztów „cyklu ¿ycia” w stosunku do innych form energii. Konkurencyj- noœæ kosztowa jest stale poszerzana w kierunku ni¿szych temperatur wraz z doskonaleniem technologii. Dla ni¿szych wartoœci temperatur nadal s¹ jednak konieczne polityka aktywi- zacyjna lub zachêty w celu podniesienia konkurencyjnoœci geotermii.
i) Poszerzenie wykorzystania energii geotermalnej w zakresie ni¿szych temperatur jest wa¿ne nie tylko ze wzglêdu na fakt, ¿e w tym zakresie zasoby wzrastaj¹ wyk³adniczo, ale tak¿e zasiêg geograficzny zastosowania tej energii tak¿e bardzo wzrasta.
PO TRZECIE – Zgromadzeni nalegaj¹ zatem, aby:
a) Du¿e inwestycje krajowych, regionalnych i lokalnych projektów geotermalnych by³y ubezpieczane zarówno w krajach rozwiniêtych, rozwijaj¹cych siê jak i w gospodarkach w okresie przejœciowym. G³ówn¹ rolê mo¿e przy tym odegraæ wiêksza akceptacja geotermii przez miêdzynarodowe instytucje finansowe, usuniêcie barier prawnych i administracyj- nych, zreformowanie przepisów.
b) Kadry techniczne, decydenci, politycy i przywódcy œwiatowi, bez wzglêdu na to czy pochodz¹ z krajów rozwiniêtych czy rozwijaj¹cych siê, powinni do³o¿yæ wszelkich starañ dla stworzenia korzystnego klimatu politycznego poprzez kszta³towanie opinii publicznej, co ma zasadnicze znaczenie dla zrównowa¿onego rozwoju geotermii. Dzia³ania te mog¹ obejmowaæ na przyk³ad wsparcie ze strony pañstwa na polu ubezpieczeñ ograniczaj¹cych ryzyko, udzia³u w kosztach, gwarancji kredytowych i ulg podatkowych.
c) Inwestycje mog³y byæ zabezpieczone na wiele sposobów (przez zachêty finansowe ze strony rz¹dowej, po¿yczki i lokaty kapita³owe banków, prywatnych inwestorów, fun- 188
dusze kapita³u udzia³owego), a polityka by³a tak okreœlona, aby u³atwiæ dostêp do tych Ÿróde³.
d) Dokonano rozpoznania wa¿nej roli istniej¹cej infrastruktury jako odbiorców energii elektrycznej tak, aby mo¿na by³o zaadaptowaæ system wsparcia typu Renewable Portofolio Standards, w pe³ni wdro¿yæ zintegrowane planowanie zasobów energetycznych oraz by by³y dostêpne standardowe kontrakty obejmuj¹ce system taryf gwarantowanych.
e) Zaanga¿owano znacz¹ce fundusze na prace badawczo-rozwojowe w celu poprawy konkurencyjnoœci kosztów produkcji energii geotermalnej, zw³aszcza tam gdzie jej wyko- rzystanie mo¿e byæ poszerzone do nowych warunków, takich jak ni¿sze temperatury i od- mienne warunki geologiczne.
f) Przekazywanie wiedzy know-how z krajów rozwiniêtych do krajów rozwijaj¹cych siê by³o u³atwione i wspomagane przez efektywn¹ wspó³pracê miêdzyrz¹dow¹, instytucje prywatne i akademickie, zw³aszcza przez wspóln¹ edukacjê i praktyki, rozwijanie podsta- wowych zasobów organizacji i pomoc techniczn¹.
PO CZWARTE – Wszystko to:
a) Zapobiegnie dodatkowej emisji dwutlenku wêgla i zredukuje jej obecny poziom.
b) Stworzy miejsca pracy, przyspieszy rozwój przemys³owy i produkcjê rolnicz¹ oraz polepszy standard ¿ycia na œwiecie.
c) Zapewni zaopatrzenie przysz³ych pokoleñ w wystarczaj¹c¹ i nie zagra¿aj¹c¹ œrodo- wisku energiê oraz, co nie mniej istotne,
d) Przemieni ideê „Energia geotermalna mo¿e zmieniæ œwiat” w zrównowa¿one, pokojo- we, zdrowe i czyste œrodowisko ¿ycia i w konsekwencji rozkwitu ludzkoœci na ca³ym œwiecie.
Nusa Dua, Bali – Indonesia, 30 kwietnia 2010
Podpisali
/-/ Ladislaus Rybach, prezydent IGA
/-/ Gordon Bloomquist, przewodnicz¹cy Komitetu Steruj¹cego WGC2010
/-/ Herman Darnel Ibrahim, przewodnicz¹cy Komitetu Organizacyjnego WGC2010 /-/ Surya Darma, prezydent INAGA
/-/ Reprezentanci organizacji afiliowanych przy IGA ze wszystkich kontynentów /-/ Cz³onkowie IGA i uczestnicy WGC2010