Używanie świateł podczas jazdy samochodem w dzień w wybranych krajach europejskich
Dobromir Dziewulak
Use of car lights during the daytime in selected European countries
The article looks at the issue of using the dipped‑beam and daytime running lights in 41 European countries. The author also reports on the recent changes regarding the installation of lighting and light‑signalling devices on motor vehicles in the EU intro‑
duced by the Commission Directive 2008/89/EC. The article concludes with a brief summary.
Wstęp
Obowiązek używania świateł podczas jazdy samochodem w dzień od wielu lat stanowi przedmiot badań, analiz, dysku‑
sji naukowców i ekspertów, uczestników ruchu drogowego oraz ustawodawców. Wpływ wprowadzenia obowiązku jazdy samochodem z włączonymi światłami w dzień na zwiększe‑
nie bezpieczeństwa ruchu drogowego okazuje się być zagad‑
nieniem złożonym, choć większość specjalistów popiera ideę jazdy dziennej z włączonymi światłami jako skuteczny sposób zmniejszenia zagrożeń na drogach. W państwach europejskich przepisy w zakresie używania świateł podczas jazdy samocho‑
dem w dzień nie są jednolite. Sytuację tę prawdopodobnie zmieni w ciągu najbliższych kilkunastu lat dyrektywa Komisji 2008/89/WE
1, zgodnie z którą od dnia 7 lutego 2011 r. wszyst‑
kie nowe modele pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony sprzedawane na terytorium Unii Europejskiej mają być wyposażone w światła do jazdy dziennej. Wdrożona regulacja wytworzy więc natu‑
1
Dyrektywa Komisji 2008/89/WE z dnia 24 września 2008 r. zmie‑
niająca, w celu dostosowania do postępu technicznego, dyrektywę Rady 76/756/EWG dotyczącą instalacji urządzeń oświetleniowych oraz sygnalizacji świetlnej na pojazdach silnikowych i ich przyczepach (Dz.Urz. UE L 257 z 25 września 2008 r.)
ralną sytuację, w której coraz więcej użytkowanych pojazdów jeżdżących po Europie będzie miało automatycznie włączane światła w czasie jazdy dziennej.
Światła w samochodach osobowych
Samochody osobowe to pojazdy mechaniczne przezna‑
czone do przewożenia nie więcej niż dziewięciu osób wraz z kierowcą, oraz niewielkiego bagażu. Dopuszczalna masa całkowita samochodu osobowego wynosi 3500 kg. Wyposa‑
żenie samochodu osobowego w odpowiednie oświetlenie jest jednym z wielu wymagań technicznych oraz określonych przepisami ruchu drogowego, jakie musi spełniać każdy po‑
jazd mechaniczny poruszający się po drodze. Na oświetlenie samochodu składa się oświetlenie wnętrza pojazdu i oświe‑
tlenie zewnętrzne. Do oświetlenia zewnętrznego zaliczamy m.in.: światła pozycyjne, mijania, światła do jazdy dziennej, drogowe, przeciwmgłowe, stopu, cofania, kierunkowskazu, oświetlenie tylnej tablicy rejestracyjnej.
W niniejszym opracowaniu analizą objęto zagadnienie ko‑
rzystania ze świateł mijania lub innych świateł znajdujących się w wyposażeniu samochodu osobowego podczas jego jaz‑
dy w dzień.
Światła mijania
Światła mijania (zwane także krótkimi) to światła używane do oświetlenia drogi przed pojazdem, które nie powinny po‑
wodować oślepienia ani dyskomfortu dla kierowców pojazdów nadjeżdżających z przeciwka oraz dla innych użytkowników drogi. Włączanie świateł mijania jest obowiązkowe łącznie lub zamiennie ze światłami drogowymi (tzw. światła długie) od zmierzchu do świtu, w warunkach pogorszonej przejrzystości powietrza (mgła, silne opady deszczu lub śniegu, zadymienie itp.) oraz podczas holowania lub jazdy w tunelu.
Regulaminy homologacyjne dla świateł mijania m.in.
określają wartości natężenia oświetlenia oraz wymagają, aby światła te oświetlały tylko wybrany obszar przed samocho‑
dem w taki sposób, by snop światła był skierowany bardziej ku poboczu drogi. Taka konstrukcja opraw oświetleniowych świateł mijania ma zapewnić kierującemu pojazdem oświetle‑
nie znaków drogowych, przeszkód i pieszych poruszających się skrajem drogi, a także zapobiegać oślepianiu kierowców pojazdów nadjeżdżających z przeciwka.
Światła drogowe
Światła drogowe (zwane także długimi albo szosowymi) to światła używane do oświetlenia drogi przed pojazdem w celu zwiększenia widoczności. Światła drogowe są symetryczne, tzn. wytworzony przez nie snop światła oświetla jednakowo lewą i prawą stronę drogi przed pojazdem.
Używanie świateł drogowych w większości państw jest dozwolone wyłącznie w czasie od zmierzchu do świtu na nieoświetlonych drogach, ale tylko wówczas, kiedy nie powo‑
duje to oślepiania innych kierujących pojazdami lub kolumn pieszych. Kierowca mający włączone światła drogowe jest zo‑
bowiązany przełączyć je natychmiast na światła mijania jeżeli istnieje zagrożenie oślepiania kierujących innymi pojazdami lub pieszych. Światła drogowe mogą być także używane do dawania sygnałów świetlnych informujących o niebezpie‑
czeństwie.
Na rys. 1 zaprezentowano porównanie obszaru oświetlenia drogi przy użyciu świateł mijania (pojazd nr 1) i świateł drogo‑
wych (pojazd nr 2).
Światła do jazdy dziennej
Światła do jazdy dziennej – DDRL (ang. ��������� ������� ���� ��������� ������� ����
���g L��ps) to specjalny rodzaj oświetlenia instalowanego z przo‑
du samochodu, którego zadaniem jest poprawa widoczności pojazdu podczas jazdy w ciągu dnia. Zgodnie z definicją zawartą w Regulaminie nr 48 Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ (EKG ONZ) określającym jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w odniesieniu do urządzeń oświetleniowych i sygna‑
lizacji świetlnej, światła do jazdy dziennej zostały zdefiniowane jako „światło skierowane do przodu używane w celu poprawy wi‑
doczności pojazdu w czasie jazdy w dzień”. Świateł do jazdy dzien‑
nej, których używa się wyłącznie podczas dnia nie należy mylić ze światłami mijania, których używa się tak w dzień jak i w nocy.
Światła DDRL są to najczęściej światła na bazie diod elektrolumi‑
nescencyjnych typu Led (L�gh� �������g ��o��) i mają moc od kilku do kilkunastu watów (w odróżnieniu od świateł mijania, w któ‑
rych pojedyncza żarówka ma moc od 40 do 55 watów). Uważa się, że używanie w ruchu drogowym świateł DDRL (zwłaszcza Led) jest bezpieczniejsze od stosowania świateł mijania, ponieważ nie oślepiają (innowacyjna konstrukcja odbłyśników) i umieszczone są z przodu auta w taki sposób, aby zwiększały widoczność nad‑
jeżdżającego z przeciwka pojazdu, a nie oświetlały drogi przed pojazdem – jak ma to miejsce w przypadku używania świateł mi‑
jania. Poniżej przedstawiono rysunki prezentujące sposób działa‑
nia świateł mijania (rys. 2A) i świateł do jazdy dziennej (rys. 2B).
Przepisy Regulaminu nr 48 EKG ONZ zezwalają na montowa‑
nie świateł do jazdy dziennej bez potrzeby ich współdziałania z tylnymi światłami pozycyjnymi (pozostałe światła samochodo‑
we – drogowe, mijania, przeciwmgłowe, postojowe i przednie po‑
zycyjne – włączają jednocześnie tylne światła pozycyjne o barwie czerwonej). Stąd fabrycznie montowane światła do jazdy dzien‑
nej nie powodują jednoczesnego włączania świateł tylnych.
Jednolite przepisy dotyczące homologacji świateł do jazdy dziennej przeznaczonych dla pojazdów o napędzie silniko‑
wym zawarte w Regulaminie nr 87 EKG ONZ oraz jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w odniesieniu do urządzeń oświetleniowych i sygnalizacji świetlnej zawarte Re‑
gulaminie nr 48 EKG ONZ zawierają następujące wymogi tech‑
niczne, jakie musi spełniać lampa światła do jazdy dziennej:
• intensywność światła reflektora do jazdy dziennej od 400 do 1200 kandeli;
Rys. 1. Obszar oświetlenia drogi przez pojazd nr 1 poruszający się z włączonymi światłami mijania i pojazd nr 2 z włą- czonymi światłami drogowymi.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Światła_mijania.
• pole powierzchni widocznej w kierunku osi odniesienia światła każdej lampy musi wynosić co najmniej 25 cm² i nie więcej niż 200 cm²;
• automatyczne włączanie świateł dziennych równocze‑
śnie z rozruchem pojazdu. Światła mogą się nie włączyć, jeśli: pojazd jest wyposażony w automatyczną skrzynię biegów i znajduje się ona w pozycji P lub zaciągnięty jest hamulec ręczny lub pojazd nie ruszył z miejsca od czasu włączenia zapłonu;
• włączanie i wyłączanie świateł dziennych bez użycia do‑
datkowych narzędzi;
• automatyczne wyłączenie świateł dziennych przy włą‑
czeniu świateł mijania lub przeciwmgłowych (jednakże nie przy krótkotrwałym włączeniu świateł drogowych);
• światła powinny mieć naniesiony w sposób trwały znak homologacji „E” razem z numerem identyfikacyjnym kraju wystawiającego certyfikat (np. E04 Holandia, E11 Wielka Brytania, E1 Niemcy, E20 Polska), oznaczenie typu reflektora RL wraz z numerem wersji regulaminu na podstawie którego wydany został certyfikat (aktu‑
alnie RL00), numer certyfikatu oraz nazwę producenta;
oznaczenia nie mogą być zmywalne lub łatwo usuwalne i powinny być widoczne po zamontowaniu świateł;
• konstrukcja świateł powinna uniemożliwiać ich naprawę przez prowadzącego pojazd; w przypadku uszkodzenia choćby jednej diody, światło należy wymienić na nowe.
Porównanie świateł mijania i świateł do jazdy dziennej 2
Światła mijania mają wiązkę podzieloną na dwie części:
dolną, jaśniejszą, przeznaczoną do oświetlenia drogi oraz gór‑
ną, znacznie ciemniejszą, przeznaczoną do sygnalizowania obecności pojazdu na drodze w nocy.
2
