1
SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI
...
I./l. Relacja k > ^ A /< - *
I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora -3 ,4 ^ I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora j() /I .5} ' II. Materiały uzupełniające relację —
III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora — -
III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. -—-
III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) —~
III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 *—
III./5. Inne ' IV. Korespondencja
V. Nazwiskowe karty informacyjne J^m
VI. Fotografie
2
3
4
5
^36
R E L A C J A C Z Ł O N K A K O N S P I R A C J I
r
Lewandowski Henryk urodzony 1923.07.08 roku w Toruniu, syn Franciszka i Marii z d. Wieczorkowskiej.
Ojeciec mój był przedsiębiorcą przewozowym - uczestnikim Powstania Wielkopolskiego , odznaczony Medalem Niepodległości.
Zamieszkuję w Toruniu przy ul.Kraszewskiego 46/50 m 54 tel.211-81 W 1950 roku ukończyłem studia na wydziale matematyczno-fizycznym UMK z dyp. mgr matematyki.
Do 1 września 1939 roku byłem uczniem gimnazium - przedpoborowym.
W Kampanii wrześniowej 1939 roku nie brałem udziału .
W okresie okupacji przebywałem stale w Toruniu ze zmiennym miejscem zamieszkania. Byłem Polakiem bez grupy. * \
Pracowałem jako robotnik transportowy,następnie kreślarz, konstruktor, robotnik i tokarz.
W kwietniu 1942 roku wstąpiłem do AK - pseud."LEW" - przysięgę odebrał
^ 7 ppor.Józef Skrzat - Śliwowski w moim mieszkaniu.
Tworzyłem jednoosobową komórkę wywiadowczą podległą ppor.Skrzatowi- referat wywiadu AK - Garnizon Toruń.
Działanie wywiadowcze dotyczyło informacji z zakresu produkcji zbrojenio- wej, w której pracowałem / fabryka BORN I SCHUTZE/ , a mianowicie, ilości •*
granatów średnicy 150, granatników, min głębinowych, śilników lotniczych, łodzi desantowych i pościgowych - w tym tajnych szczegółów konstrukcyjnych.
Wykonywałem również światłokopie planów dyslokacji wojsk imagazynów w Toruniu.
Zajmowałem się sprawdzaniem wiarygodności informacji otrzymywanych z innych źródeł informacyjnych.
Poza tym zbierałem informacje o transportach wojskowych - rannych z frontu wschodniego - ilość - rozmieszczenie. Rozpracowywałem lotnisk®. Przekazywałem zebrane informacje od żołnierzy niemieckich dotyczące sytuacji na frontach.
Rozpracowywałem wskazane mi osoby^ Niemów i Polaków.
Dnia 17 stycznia 1945 roku Gestapo aresztowało mojego przyjaciela akowca Lecha Matuszkiewicza - zginął bez śladu.
yU Po okupacji ukończyłem studia na wydziale mat-fiz UMK oraz kontynuowałem przez 5 lat studia zaoczne na wydziale mechaniki Politechniki Gdańskiej.
Pracowałem jako nauczyciel i wykładowca matematyki, częściowo jako
konstruktor. Przez 19 lat pełniłem funkcję v-dyr. W okresie od lutego 1945 r.
do sierpnia 1945 r. pracowałem na rozkaz AK w Milicji Obywatelskij,
6
fabryce stempli oraz Wydziale Wojskowym.
We wrześniu 1945 r. wpadłem w zastawiony przez UB kocioł w miszkaniu ppor.Skrzata. Ponieważ na szczęście nie miałem przy sobie broni,
po 16 godzinach zostałem zwolniony. Z ukrywającym się Skrzatem skontakto
wałem się jeszcze jeden raz na terenie Torunia.
Otrzymałem polecenie nawiązania kontaktu z "Wiktorem" w Gdańsku.
Do kontaktu nie doszło.
Na tym działalność moja zakończyła się. Ppor.Skrzat ujawnił się mniej- więc ej po pięciu latach.
Ja swojej działalności nie ujawniałem.
Toruń,1990.11.20
7
5
R E L A C J A C Z Ł O N K A K O N S P I R A C J I
s s B i a s s s s s a s s s a s s s s a a a s s a s s s s s s e a s a a s s B M ł t s a ł B s a c i a s s K a t s t a M a a
Lewandowski Henryk urodzony 1923.07.08 roku w Toruniu, syn Franciszka i Marii z d. Wieczorkowskiej.
Ojeciec mój był przedsiębiorcą przewozowym - uczestnikim powstania Wielkopolskiego , odznaczony Medalem Niepodległości.
Zamieszkuję w Toruniu przy ul.Kraszewskiego 46/50 m 54 tel.211-81 W 1950 roku ukończyłem studia na wydziale matematyczno-fizycznym UMK z dyp. mgr matematyki.
Do 1 września 1939 roku byłem uczniem gimnazium - przedpoborowym.
W Kałnpanii wrześniowej 1939 roku nie brałem udziału .
W okresie okupacji przebywałem stale w Toruniu ze zmiennym miejscem zamieszkania. Byłem Polakiem bez grupy.
Pracowałem jako robotnik transportowy,nastanie kreślarz, konstruktor, robotnik i tokarz.
W kwietniu 1942 roku wstąpiłem do AK - pseud.lEW" - przysięgę odebrał ppor.Józef Skrzat - Śliwowski w moim mieszkaniu.
Tworzyłem Jednoosobową komórkę wywiadowczą podległą ppor.Skrzatowi- referat wywiadu AK - Garnizon Toruń.
Działanie wywiadowcze dotyczyło informacji z zakresu produkcji zbrojenio
wej, w której pracowałem / fabryka 80RN I SCHUTZE/ , a mianowicie, ilości granatóp średnicy 150, granatników, min głębinowych, śilników lotniczych, łodzi desantowych i pościgowych - w tyra tajnych szczegółów konstrukcyjnych.
Wykonywałem również światłokopie planów dyslokacji wojsk imagazynów w Toruniu.
Zajmowałem się sprawdzaniem wiarygodności informacji otrzymywanych z innych źródeł informacyjnych.
Poza tym zbierałem informacje o transportach wojskowych - rannych z frontu wschodniego - ilość - rozmieszczenie. Rozpracowywałem lotniska. Przekazywałem zebrane informacje od żołnierzy niemieckich dotyczące sytuacji na frontach.
Rozpracowywałem wskazane mi osoby Niemów i Polaków.
Dnia 17 stycznia 1945 roku Gestapo aresztowało mojego przyjaciela akowca Lecha Matuszkiewicza - zginął bez śladu.
Po okupacji ukończyłem studia na wydziale mat-fiz UMK oraz kontynuowałem przez 5 lat studia zaoczne na wydziale mechaniki Politechniki Gdańskiej.
Pracowałem jako nauczyciel i wykładowca matematyki, częściowo jako
konstruktor. Przez 19 lat pełniłem funkcję v-dyr. W okresie od lutego 1945 r.
do sierpnia 1945 r. pracowałam na rozkaz AK w Milicji Obywatelskij,
8
fabryce stempli oraz Wydziale Wojskowym.
We wrześniu 1945 r. wpadłem w zastawiony przez UB kocioł w miszkaniu ppor„Skrzata. Ponieważ na szczęście nie miałam przy sobie broni,
po 16 gadzinach zostałem zwolśiony. Z ukrywającym się Skrzatem skontakto
wałem się jeszcze jeden raz na terenie Torunia.
Otrzymałem polecenie nawiązania kontaktu z "Wiktorem" w Gdańsku.
Do kontaktu nie doszło.
Na tym działalność moja zakończyła się. Ppor.Skrzat ujawnił się mniej- więc ej po pięciu latach.
3a swojej działalności nie ujawniałam.
ToruM990.il. 20
9
Il>
Henryk Lewandowski ps"L e w M żołnierz wywiadu A K - Garnizonu Toruń /1923 - /
Urodzony w dnia 8,7*1923 r, w Toruniu syn Franciszka /powstaniec wielkopolski/ i Marii z d W i e c z o r k o w s k i e j $ do 1939 uczeń gimn* M.Kopernika /filia/,
W okresie okupacji pracował jako robotnik do 17#06,1941r,, następnie jakomk reślarz, konstruktor, tokarz - do końca wojny w fabryce zbrojeniowej B o r n i Schutze*
Do AK wstąpił w kwietniu I942r,, przysięgę odbrał ppor Józef Sliwowski ps"Skrzat", Pracował w referacie wywiadu A K garnizonu toruńskiego w grupie dowodzonej przez ppor, J.Sliwowskiego,
Fo wojnie działalność akowską kontynuował do września 1945 r.
Nie ujawnił się,
W 1950 r, ukończył studia na UMK - wydz* mat-fiz, mgr matematyki, a latach 1954-1959 kontynuował studia na Politechnice Gdańskiej - wydz, mech* zaoczny,
Pracował w rożnych instytucjach jako projektant, nauczyciel, w y * kładowca, v-ce dyrektor. Od 1986 r# na emeryturze,
Sródła
Arch Pom, AK - Toruń, teczka M-949 /339 /
10
11
Komenda
Milicji Obywatelskiej Toruń, dnia l r/. lut ego 1^4 51 *.
Zaświadczeni© t ymc z a 3 o w o
Zaświadcza się, że Obyw.Lewandowski Henryk zamieszkały przy u l i c y Łaziennej 9 j©at zatrudniony w tutejszej
Komendzie Milicji Obywatelskiej m.Torunia w chaarakterza
kreślarza. . ’
a<,cr£ć-to # e//~Cs4>£M ■£
c"' ? & ^ (5 ŁsO-CtJ ^D ( J ‘'j^st<p-urf-ć> e^c, • -^<3r. t /4 . / / M 4U<^jr
e^-tV ^ , <Lr-yćo JV/-vy^& A*’ -«2?_
7^C-y^^U /& , #4x ?.
\ Komondant
.Milicji. Obywatelskiej r' ■ I / JSfi To runi a______
/ Stankiewicz k p t ./
‘{.i-
12
Zarząd Miejski, w Toruniu ' ' , m / c
V/vdzia-ł Ogólny. Toruń, dnie 1 8 . 6 . l 9 4 5 r
- - - - -
Do Cb„ Henryka L e w a n d o w s k i e g o
x i T o r u n i u (
— = — — r s = r r s = c - i
u l . Łazienna 9
Urzc-lodnieiac prośbę zwalniam Obvwatela z dniem 13.6*45
ze s ł u ż b y . . * ,
Karty żywnościowe ora z l e / n t y m a c j ę 'sluźbowę należy zwro
c i ć w Wydziale Ó/rolnym. •
Ewtl. r e s z t a poborow z o s t a n i e Obywatelowi po obliczeniu p r z e s i a n a p o c z t ę .
otrzym uie: ( jtawirowpki
---- .— i— ^sozelnik «vdzia3-u Ogoliiego
1 ) Tlydzj^I T o i ^ k o ^ .
2) '.Tyci z i a-i UiToiny - rn f . o s obowy
/ e r / t
13
14
15
Ldz. 1 0 ' O / W ź
ZAŚWIADCZENIE nr 117/92
Fundacja "Arohiwum Pomorski® Armii K r a j o w e j ” w Toruniu niniejszym zaświadcza, iż w Arohiwum jest wzmianka o Grażynie Matuszkiewicz. Nazwisko to występuje w spisie osób należących w 1941 r. do grupy konspiracyjnej Jozefa Sliwowskiego ps."Skrzat"
/oficer łącznikowy między komendą AK garnizonu Toruń a Okręg&wą De
legaturą Rządu/.
Toruń 6 * 1 0 .92r,
V-ce Prezes
Z a r z ą d u ^ u n d a c j i
•
Prof* Andrzej Tomczak
16
17
L .S 3 . 501 /A /92
T oriiń,d n . 30.04•1992r
Z a ś w i a d o z
Niniejszym stwierdzamy, że Pan Henryk Lewandowski zamieszkały w Toruniu, ul, Kraszewskiego 46/50 m 54 .jest współpracownikiem Fundacji "Archiwum Pomorskie Armii Kro- /
j owej" w Toruniu. J e s t on upoważniony do zbierania mate
riałów historycznych dotyczących pomorskiej konspiracji l a t 1939-1945 dla zbiorów Fundacji.
18
19
20
*