Michał Fidelus
Pięć lat działalności Oddziału
Piotrkowskiego Towarzystwa
Literackiego im. A.Mickiewicza
Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza 7, 213-216
PIĘĆ LAT DZIAŁALNOŚCI ODDZIAŁU PIOTRKOWSKIEGO Towarzystwa L i t e r a c k i e g o
im. Adama M iokiewioza
I n i c j a t y w a z o r g a n iz o w a n ia O d d z ia łu Towarzystwa L i t e r a c k i e go im. Adama M ick iew icza w P io tr k o w ie Trybunalskim p o w s t a ła w r o k u 1967 wśród wykładowców k ie r u n k u f i l o l o g i i p o l s k i e j w S t u dium N a u c z y c ie ls k im . O rganizatorom p r z y ś w ie c a ł y dwa c e l e : moż li w o ś ć n a w ią z a n ia i sy ste m a ty c z n e g o utrzym yw ania k o n ta k tó w z p r z e d s t a w i c i e l a m i p o l o n i s t y k i u n i w e r s y t e c k i e j o r a z o ży w ie n ie r u c h u naukowego i k u l t u r a l n e g o w m i e ś c i e . Pomysł z n a l a z ł szyb ko p e ł n e p o p a r c i e i zro z u m ie n ie m iejscow ych władz p a r t y j n y c h i a d m i n i s t r a c y j n y c h o r a z wśród p i o t r k o w s k i c h d z i a ł a c z y k u l t u r a l n o - o światowy oh i s p o łe c z n y c h .
Z arząd Główny Towarzystwa L i t e r a c k i e g o im.Adama M iokiew i o z a u sto su n k o w a ł s i ą ż y c z l i w i e do z g ł o s z o n e j in i c j a t y w y p i o t r - kow ian, k tó r z y w d n iu 18 p a ź d z i e r n i k a 1967 r o k u , z a p o ś r e d n i c twem swojego p r z e d s t a w i c i e l a , w y r a z i l i ch ąć z o rg a n iz o w a n ia Odr- d z i a ł u Towarzystwa. P ie rw s z e k o n ta k ty z o s t a ł y naw iązane z wi c e p re zesem d o c . d r Edmundem Jankowskim i s e k r e ta r z e m mgr M arią W osiek. W d n iu 9 l i s t o p a d a 1967 r o k u Z arząd Główny p o d j ą ł de c y z j ą , d o ty c z ą o ą u tw o r z e n i a O d d ziału Towarzystwa w P io tr k o w ie T r y b u n a l s k i m ,p o w i e r z a j ą c f u n k c ją o r g a n i z a t o r a mgr Michałowi Fi- d e l u s o w i , wykładowoy w Studium N a u c z y c ie ls k im .
Czynnośoi przygotow aw cze, p o l e g a j ą c e na p rz y jm o w a n iu c z ło n ków i w y j a ś n i a n i u celów d z i a ł a l n o ś c i Towarzystwa, t r w a ł y oko ł o t r z e c h m i e s ią o y . Aktywnym sp rzym ierzeńcem i n i c j a t o r ó w b y ł
214
-od p i e r w s z e j o h w i l i lo k a ln y ty g o d n ik " G a z e ta Ziemi P io tr k o w s k i e j " , k t ó r a na b i e ż ą c o inform ow ała mieszkańców m i a s t a i po w i a t u o p r a c a c h przygotowawczyoh, a je d n o c z e ś n i e z a c h ę c a ła ioh do u d z i a ł u w d z i a ł a l n o ś c i p o w stająo e g o O d d z ia łu Towarzystwa. P ie r w s z a r e l a c j a "G azety Ziemi P i o t r k o w s k i e j " z o s t a ł a wydru kowana w numerze 50 (502) pisma z d n i a 14 g r u d n i a 1967 r o k u . Od t e j pory w s z y s t k ie p rao e i in i c j a t y w y Towarzystwa b y ły sy s te m a ty c z n ie i na b i e ż ą c o podawane we wspomnianym ty g o d n i k u .
Z e b ra n ie o r g a n i z a c y j n e odbyło s i ę 12 s t y c z n i a 1968 r o k u w Studium N a u c z y c ie ls k im . Jego u c z e s t n i c y z a p o z n a l i s i ę z d z i e jam i Towarzystwa, p o g ł ę b i l i znajomość s t a t u t u i w y b r a l i Za r z ą d O d d ziału Towarzystwa w s k ł a d z i e : M ichał P id e l u s ( p r z e w o d n i c z ą c y ) , Lucyna B r u c h n a ls k a , L ucjan Reozek i J e r z y K is so n -J a - s z o z y ń s k i ( z a s tę p c y p rz e w o d n io z ą o e g o ), J o l a n t a Olszew ska ( s e k r e t a r z ) , Wacław B ia ła o z e w s k i, Jan Guz, Zygmunt Gemel, Hanna L a s z k ie w io z , A le k s a n d r a Matusiakowa i G rażyna Sobozyk ( c z ł o n k o w ie ) . Do K o m isji R e w iz y jn e j w e s z l i : Zygmunt Kowalski ( p r z e w o d n ic z ą c y ), I r e n a I z d e b s k a i Bogdan F i l i p o w i o z (ozło n k o w ie ). I n f o r m a o j a o p o w s ta n iu O d d ziału Towarzystwa L i t e r a o k i e g o im. Adama M iokiew icza w P io tr k o w ie Try b u n alsk im z o s t a ł a p o d an a do wiadomośoi p r z e z "Głos R o b o tn ic z y " , o rg an K o m itetu Wojewódz k i e g o i K om itetu Ł ódzkiego P o l s k i e j Z je d n o c z o n e j P a r t i i Robot n i c z e j w numerze 15(7292) z d n ia 18 s t y o z n i a 1968 r o k u o r a z p r z e z "Gazetę Ziemi P i o t r k o w s k i e j " ró w n ie ż z d n ia 18 s t y o z n i a . Ten f a k t o d n o to w ała t a k ż e " P o l o n i s t y k a " w numerze 3 (1 1 3 ) z r o k u 1968.
W c h w i l i p o w s t a n ia O d d ział l i c z y ł 54 ozłonków. B y l i t o p io tr k o w s c y d z i a ł a c z e s p o ł e c z n o - k u l t u r a l n i , p o l o n i ś c i p r a o u - ją c y w s z k o ła c h ś r e d n i c h i podstawowych o r a z s p o ra g r u p a s ł u chaczy Studium N a u c z y c i e l s k i e g o . L ic z b a członków z w i ę k s z a ł a s i ę s y s t e m a t y c z n i e . W ro k u 1969 b y ło i c h 78.
Dnia 23 s t y c z n i a 1968 ro k u O d d z i a ł •Towarzystwa z o s t a ł wpi sany do e w id e n c ji s to w a r z y s z e ń i związków W ydziału Spraw Wew n ę t r z n y c h Prezydium M i e j s k i e j Rady Narodowejw P io tr k o w ie Try b u n a ls k im jako s to w a r z y s z e n i e d z i a ł a j ą c e zg odnie z p r z e p i s a m i obow iązującym i w ' P o l s k i e j R z e c z y p o s p o l i t e j Ludowej. W tym s a mym d n iu nowo wybrany Zarząd O d d z ia łu odbył swe p ie rw s z e po s i e d z e n i e w Domu N a u o z y o ie la . Omówiono wówczas program d z i a ł a l n o ś c i w ro k u 1968 i zdecydowano, że Towarzystwo s k u p i
swo-j ą d z i a ł a l n o ś ć n a t e r e n i e Domu N a u c z y c i e l a , M i e swo-j s k i e swo-j B i b l i o t e k i P u b l i c z n e j , Studium N a u c z y c i e ls k ie g o i podejmie w s p ó ł p r a cą z innym i placówkami k u lt u r a ln o - o ś w i a to w y m i , j e ż e l i wyrażą one ch ąć i gotow ość w s p ó ł d z i a ł a n i a .
Bardzo k o r z y s t n i e u ł o ż y ł a s i ą w s p ó łp r a c a Zarządu O d d z ia łu Tow arzystw a z Zarządem Powiatowym Związku N a u c z y c ie ls tw a P o l s k ie g o o r a z ze S p o łe c z n ą Radą Klubu, k t ó r a k i e r u j e d z i a ł a l n o ś c i ą k u l t u r a l n o - o ś w i a t o w ą w Domu N a u c z y c i e la . W t e j placówce zw iązkowej Zarząd O d d z ia łu Towarzystwa odbywa z e b r a n i a , t u rów n i e ż z o rg an izo w an a z o s t a ł a p r z e w a ż a ją c a w ią k szo ść p r e l e k c j i . U - o z e s t n i c z y l i w nich. n i e t y l k o czło n k o w ie Towarzystwa, a l e rów n i e ż jeg o sy m patycy, w tym praw ie zawsze l i c z n e grupy m ło d z ie ży s z k ó ł ś r e d n i c h , u c z ą s z c z a j ą c e j na z a j ą c i a f a k u lt a ty w n e w g ru p a c h h u m a n is ty c z n y c h . Należy d odać, że Zarząd Powiatowy ZNP n i e t y l k o u m o ż liw ił d z i a ł a l n o ś ć O dd ziało w i Towarzystwa w swo
j e j p la có w c e, a l e t a k ż e p r z y c h o d z i ł mu z pomocą m a t e r i a l n ą o - p ł a c a j ą c k i l k a r a z y miejscowych i zam iejscow ych p r e le g e n tó w .
Po z a ł a t w i e n i u w s z y s t k ic h f o r m a l n o ś c i zw iązanych z utwo r z e n i e m O d d z ia łu Towarzystwa u d a ł a s i ą do Warszawy w d n iu 2
l u t e g o 1968 ro k u d e l e g a c j a z P io trk o w a w s k ł a d z i e : J o l a n t a Ol szewska ( s e k r e t a r z ) i M ichał P i d e l u s ( p r e z e s ) w c e l u p r z e d s t a w ie n i a Zarządowi Głównemu c z y n n o ś c i o r g a n iz a c y jn y c h i zam ie r z e ń na n a j b l i ż s z ą p r z y s z ł o ś ć . D e le g a c ją p r z y j ą l i czło n ko w ie Prezydium Z arządu Głównego Towarzystwa na c z e l e z w icep re zesem p r o f . d r Eugeniuszem Sawrymowiezem, k tó rem u p i o t r k o w i a n i e w r ą - c z y l i album p t . " P io trk ó w T r y b u n a l s k i " wydany na 7 5 0 - l e c i e n a szeg o m i a s t a . U s t a lo n o wówczas, że i n a u g u r a c j a d z i a ł a l n o ś c i po p u l a r y z a t o r s k i e j O d d z ia łu Towarzystwa o d b ąd zie s i ą w d n iu 29 l u t e g o 1968 r o k u , a ja k o p r e l e g e n t w y s t ą p i p r o f , d r E u g e n iu s z Sawrymowicz.
W o k r e s i e p i ą o i o l e t n i e j d z i a ł a l n o ś c i Z arząd O d d z ia łu wyka z a ł w ie l e a k ty w n o ś c i i pom ysłow ości. N aw iązał p o ż y te c z n ą współ p r a c ą z O d działam i Towarzystwa w C z ą s to c h o w ie , K ato w icach , Ło d z i i P a b i a n i c a c h . Bardzo k o r z y s t n i e u k ł a d a ł a s i ą w tym c z a s i e w s p ó ł p r a c a z Zarządem Głównym. D z ią k i temu p rz y b y w a li do P i o t r kowa zn akom ici u o z e n i - l i t e r a t u r o z n a w c y i t u t a j w y g ł a s z a l i p r e l e k c j e ku ogólnemu zad o w o le n iu o d b io rcó w . P i ą c i o l e t n i a d z i a ł a l n o ś ć d o w io d ła , że u tw o r z e n ie O d d z ia łu Towarzystwa w P i o t r kowie T ry b u n alsk im b y ło celowe i p o tr z e b n e .P r e z y d iu m M i e j s k i e j
216
-Rady Narodowej i Wydział K u ltu ry o c e n i ł y pozytyw nie d z i a ł a l n o ś ć O d d z ia łu Towarzystwa i u zn ały j e za n a j b a r d z i e j aktywne s t o w a r z y s z e n i e d z i a ł a j ą c e na t e r e n i e m i a s t a .
P r z e d s t a w i c i e l e P io tr k o w a T r y b u n a l s k i e g o b r a l i u d z i a ł w o k r e s i e p i ę c i o l e c i a w t r z e c h Krajowyoh Z ja z d a c h D elegatów Od d z i a ł ó w , a m ian o w icie w B ia ły m s to k u w r o k u 1968, u s i e b i e w r o k u 1970 i w L u b l i n i e n ro k u 1972.
W omawianym o k r e s i e Zarząd O d d z ia łu z o r g a n iz o w a ł 38 p r e - ' l e k c j i . I c h wykazy z p o s z c z e g ó ln y c h l a t z a m ie s z c z a ł "R ooznik" Tow arzystw a. W szy stk ie f a k t y i w y d a r z e n ia z d z i a ł a l n o ś o i Od d z i a ł u z a w ie ra "K ro n ik a" prowadzona p r z e z Z arz ąd .
H e le n a Czernek
S P R A W O Z D A N I E
z s e s j i p o p u la rn o -n a u k o w e jw Łomży w s e t n ą r o o z n io ę ś m i e r c i Jak u b a Wagi
S e s j ę z o r g a n iz o w a ło Prezydium Pow iatow ej Rady Narodowej o r a z Powiatowa i M ie js k a B i b l i o t e k a w Łomży p rz y w s p ó ł u d z i a l e
4Ц
P o l s k i e g o Towarzystwa H i s to r y o z n e g o , Towarzystwa L i t e r a o k i e g o im . A .M ick iew icza , Towarzystwa P r z y j a o i ó ł Ziemi Ł o m ży ń sk iej, Z a k ła d u H i s t o r i i Nauki i T e c h n ik i PAN i i n .
S e s j a r o z p o c z ę ł a s i ę w d n iu 25 l i s t o p a d a 1972 r . o g o d z. 30
11 w s a l i k in a " P a z d z i e r n i k " w Łomży. Otworzył j ą I s e k r e t a r z KP PZPR mgr Zenon Ś w i t a j , k tó r y p r z y w i t a ł p r z e d s t a w i c i e l i M i n i s t e r s t w a K u ltu r y i S z t u k i , w ładz wojewódzkich o r a z r e p r e z e n t a n t ó w n a u k i , p r z y b y ły c h z c a ł e g o k r a j u . Mówca p o d k r e ś l i ł wzmożoną d z i a ł a l n o ś ć na t e r e n i e Ziemi Łom żyńskiej ró ż n y c h to w a r z y s tw , k t ó r e p r z y c z y n i a j ą s i ę do a k t y w i z a c j i k u l t u r a l n e j i s p o łe c z n o - e k o n o m ic z n e j c a ł e g o r e g i o n u .
N a s tę p n ie przew odnictw o s e s j i o b j ą ł p r e z e s P o l s k i e g o To w arzy stw a H is to r y o z n e g o , p r o f . d r S t a n i s ł a w H e r b s t . W zwięzłym z a g a j e n i u p r z e d s t a w i ł on d z i e j e t r z e c h p o k o le ń z a s ł u ż o n e j r o d z in y Wagów o ra z j e j wkład do dorobku k u l t u r y i n a u k i p o l s k i e j .
