ISSN 1426-3610
Wiadomości
Fary Św. Barbary
Nr 12/810 Rok XVII 20 marca 2011 r.
Ewangelia: Mt 17,1-9
„Jezus wziął z sobą Piotra, Jakuba i brata jego Jana i zaprowadził ich na górę wysoką, osobno. Tam przemienił się wobec nich: twarz Jego za- jaśniała jak słońce, odzienie zaś stało się białe jak światło. A oto im się ukazali Mojżesz i Eliasz, którzy rozmawiali z Nim. (...)”
PIĘĆ POLSKICH KALWARII – s. 4 i 5
O MODLITWIE TAIZÉ – s. 9
ZWIASTOWANIE PAŃSKIE – s. 10 i 11
II NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU
2
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 12/810Lubimy odliczać czas. Odliczamy czas podczas adwentu czekając na wigilię, odliczamy czas pozostały do matury, od- liczamy dni do wyjazdu na wakacje, itd.
Możemy też włączyć się w akcję Małego Gościa, który proponuje odliczanie do beatyfikacji JP2. Jaki w tym odliczaniu
sens? Wydaje mi się, że to odliczanie cza- su sprawia, że uczymy się stawiać sobie w życiu jakiś cel, że czynimy je wtedy cie- kawszym, że dotykamy tajemnicy przemi- jania i jednocześnie odkrywamy wartość każdej chwili.
KK
Tygodnik Rzymskokatolickiej Parafii św. Barbary w Chorzowie.
Adres redakcji: ul. 3 Maja 18, 41-500 Chorzów, tel. 32 249-64-33, fax 32 249-64-40.
Redakcja: ks. Zygmunt Błaszczok (red. naczelny), ks. Krzysztof Kajdan (sekretarz redakcji), ks. Jacek Jadasz, Marta Stankała. Stale współpracują: Edward Kawka, Helena Krais, Irena Książek, Łukasz Piper, Michał Walczyński. Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Kolportaż: Młodzież z Ruchu Światło-Życie.
Konto Parafii św. Barbary w Chorzowie: ING Bank Śląski 42105012431000001000594943, e-mail: sw_barbara@katowice.opoka.org.pl http://www.barbarachorzow.katowice.opoka.org.pl
Skład i druk: Centrum Usług Drukarskich – Henryk Miler, ul. Szymały 11, 41-709 Ruda Śląska, tel. 32 244-38-39.
Nakład: 400 egz.
Wiadomości
Fary Św. Barbary
Z DrUGIEj STrONy
ZAMyŚLENIA WIKArEGO
Dla wielu Jezus jest bardziej przystępny w swej ludzkiej postaci: miłosierny, solidarny, domagający się sprawiedliwo- ści, niekiedy gniewający się i, w końcu, cierpiący, prawdziwy człowiek. Jezus przemieniony, do którego przemawia głos z nieba, stwarza najpierw ob- cość budzącą lęk. Do boskości Jezusa możemy się zbliżać tylko stopniowo, wiedząc, że i tak wiele pozostanie tajem- nicą, że możemy tylko wierzyć w Niego i Go wielbić.
Jezus Chrystus
– prawdziwy człowiek
i prawdziwy Bóg
Nr 12/810 Wiadomości Fary Św. Barbary
3
Słowo Boże na każdy
dzień
NA DOBry POcZąTEK
Mikołaj urodził się w 1417 r.
w Filie, w pobliżu Sachseln w Szwajcarii, w rodzinie gó- ralskiej. Planował poświęcić się wyłącznie służbie Bogu.
Wstąpił do benedyktynów w Engelberg. Później jednak wrócił do świata i ożenił się z Dorotą Wyss, z którą miał 10 dzieci: 5 synów i 5 córek.
Jego najmłodszy syn po latach został proboszczem w Sachseln. Mieszkańcy kantonu mieli tak duże zaufanie do Mikołaja, że wybrali go na radcę i sędziego oraz deputowanego do federacji kantonów szwajcarskich. W okresie 1433–1460 pełnił służbę wojskową w randze oficera. Wyróżnił się ła- godnością w traktowaniu jeńców, opieką nad ubogimi oraz kościołami. Gdy miał 50 lat zakończyły się dzia- łania wojenne i za zgodą żony, po raz drugi wstąpił do klasztoru Benedyktynów, nazywających się „Przy- jaciółmi Boga”. Jednak Bóg przemówił do niego we śnie i powiedział, że jego wolą jest, aby w rodzinnych stronach żył jako pustelnik oraz budował i zachęcał ludzi do bogobojnego życia. Dlatego założył w Ranft w pobliżu Filie mały domek i kapliczkę, gdzie się modlił i pokutował. Wkrótce stał się sławny. Kiedy w roku 1473 nieomal doszło do wojny z Austrią, Mi- kołaj podjął się negocjacji w celu załagodzenia sporu.
W roku 1481 wybuchła wojna domowa między stana- mi Szwajcarii. Na zjeździe Mikołaj uratował jedność Szwajcarii. Dlatego wdzięczni mieszkańcy tego kra- ju nadali mu tytuł „Ojca Ojczyzny”. Był obdarowany charyzmatami – przez 19 lat jego pożywieniem była wyłącznie Eucharystia. Uciekano się do niego we wszelkich potrzebach, radzono się w najtrudniejszych sprawach, proszono o modły. Mikołaj był jednym z najwybitniejszych mistrzów medytacji i mistyków u schyłku średniowiecza. Nawrócił wiele zbłąkanych dusz. Zmarł 21 marca 1487 roku. Do grona Świętych dołączył w roku 1947.
Irena Książek; źródło: Internet
SZWAjcArSKI
OjcIEc OjcZyZNy
Niedziela 20 III 9 Rdz 12,1-4a 9 Ps 33
9 2 Tm 1,8b-10 9 Mt 17,1-9
Poniedziałek 21 III 9 Dn 9,4b-10 9 Ps 79 9 Łk 6,36-38 Wtorek 22 III 9 Iz 1, 10.16-20 9 Ps 50
9 Mt 23,1-12 Środa 23 III 9 Jr 18,18-20 9 Ps 31 9 Mt 20,17-28 czwartek 24 III 9 Jr 17,5-10 9 Ps 1 9 Łk 16,19-31 Piątek 25 III 9 Iz 7,10-14 9 Ps 40 9 Hbr 10,4-10 9 Łk 1,26-38 Sobota 26 III 9 Mi 7,14-15.18-20 9 Ps 103
9 Łk 15,1-3.11-32
4
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 12/810DrOGA KrZyŻOWA
PIĘĆ POLSKIcH KALWArII
Najstarsza w Europie Kalwaria powstała w latach 1405–1420 w Hiszpanii, koło Kor- doby. Kalwarie zawierały różne liczby stacji, od kilku do kilkudziesięciu. Wraz z rozwo- jem nabożeństwa drogi krzyżowej stacje Męki Pańskiej (w liczbie 14) zaczęto umiesz- czać także we wnętrzach kościołów. Poniżej krótki opis pięciu polskich Kalwarii. Dwie z nich dały początek nazwom miejscowości, w których zostały zbudowane.
Kalwaria ZebrZydowsKa (w Kalwarii
ZebrZydowsKiej – Koło wadowic) Najstarszą polską Kalwarią jest Kalwaria Zebrzydowska. W 1600 roku Mikołaj Ze- brzydowski, wojewoda krakowski, na po- bliskim wzniesieniu Żar ufundował kośció- łek pw. Ukrzyżowania Jezusa Chrystusa, zbudowanym wg modelu przywiezionego w 1599 roku z Jerozolimy przez Hieronima Strzałę. Jak głosi legenda, decyzję wojewo- dy miało ugruntować widzenie, w którym Mikołaj i jego żona Urszula ujrzeli przez okno lanckorońskiego zamku nad górą Żar trzy płonące krzyże unoszące się ku niebu.
W 1604 roku Zebrzydowski postanowił wybudować dwanaście kaplic Drogi Krzy- żowej oraz pustelnię Pięciu Braci Polaków z kaplicą św. Marii Magdaleny.
Kalwaria wambierZycKa (w wambie-
rZycach – na dolnym ŚląsKu)
Powstanie w tym miejscu sanktuarium maryjnego związane jest z XII-wiecznym przekazem jakoby niewidomy Jan z Rat- na w tym miejscu odzyskał wzrok, a jego oczom miała ukazać się postać Matki Bo-
żej. Kościół góruje nad niewielkim ryn- kiem, z którego prowadzi do niego 57 scho- dów o symbolicznym znaczeniu: 9 (liczba chórów anielskich) + 33 (wiek Chrystusa w chwili ukrzyżowania) + 15 (wiek Marii w chwili poczęcia Chrystusa). Od końca XVII do XIX wieku powstała tu kalwaria z około 100 kaplicami i kapliczkami oraz 12 bramami. Płynący przez wieś strumień nosi nazwę Cedron, nazwy okolicznych wzgórz nawiązują do tematyki biblijnej (Tabor, Sy- jon, Horeb itp). Odnosi się to w swojej sym- bolice do Jerozolimy z czasów Chrystusa.
Kalwaria wejherowsKa (w wejhero-
wiena PomorZu)
Kalwaria Wejherowska to zespół 26 ka- plic ufundowanych przez wojewodę mal- borskiego Jakuba Wejhera, założyciela Wejherowa. Została zbudowana w latach 1649–1655. Jest ona perłą architektury sa- kralnej Polski Północnej i obok Kalwarii Zebrzydowskiej i Pakoskiej jest najstar- szym sanktuarium Męki Pańskiej w Polsce.
Wspólnie z zabudową miejską Wejherowa i zespołem pałacowo-parkowym, tworzy ona jednolity kompleks o dużych walorach krajobrazowo-przestrzennych.
Kalwaria PacławsKa (w Kalwarii Pa-
cławsKiejKoło PrZemyŚla)
Osada założona przez Andrzeja Maksymi- liana Fredrę w 1665 roku. Na szczycie góry o wysokości 465 m n.p.m. znajduje się klasz- tor Franciszkanów, kościół oraz dom pielgrzy- ma. Na wzgórzach znajduje się 35 murowa- nych i 7 drewnianych kaplic kalwaryjskich.
Słowo Kalwaria pochodzi od łacińskiego Calvariae locum (miejsce sklepienia
– górnej części czaszki), którym w łacińskim przekładzie Ewangelii (Wulgacie)
tłumaczy się hebrajski wyraz Golgota. Później Kalwarią zaczęto także nazywać
kaplice – stacje Męki Pańskiej. Budowano je zazwyczaj na wzgórzach, tak, by
swym położeniem przypominały Jerozolimę z czasów Chrystusa.
Nr 12/810 Wiadomości Fary Św. Barbary
5 DrOGA KrZyŻOWA
Lokalizacja tej kalwarii wykazuje duże po- dobieństwo do krajobrazu wokół Jerozolimy.
Od strony wschodniej rozciąga się pasmo gór o nazwie Ubocz. Na północy występuje pasmo gór zwane Górą Oliwną i Kopystańką o wysokości jak Góra Kalwaria. Od strony zachodniej położone są wyższe partie gór, zaś na południu widoczne są Karpaty. Kal- waryjski klasztor w tym masywie gór stano- wi okazałą dominantę, gdyż ulokowany jest na szczycie góry o wysokości 465 m n.p.m.
Dwa duże wzniesienia przecięte są doliną, która ma obrazować Dolinę Jozafata. Płynie w niej rzeka Wiar, będąca odwzorowaniem biblijnej rzeki Cedron. Na zboczach tych gór, z których jedna przedstawia Golgotę, a druga Górę Oliwną, zostały postawione ka- plice. Długość drogi krzyżowej w Kalwarii Pacławskiej wynosi około 1,7 km.
Kalwaria PanewnicKa (w Katowi-
cach-PanewniKach)
Przed I wojną światową powstały dwa pro- jekty budowy kaplic kalwaryjskich. Decyzję o jej budowie podjęto jednak dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodle- głości – chciano odejść od pierwotnych projektów niemieckich. Wybrano styl neoromański z eks- perymentalnymi roz- wiązaniami dążącymi w kierunku awangardo- wym – łącząc funkcjo- nalizm z modernizmem.
Prace budowlane prze- rwała II wojna światowa.
Pomimo wielu trudności prace ukończono w 1953 r. Budowniczowie wzoro- wali się na znanych kalwa- riach związanych z historią Za- konu Franciszkańskiego: w Kalwarii Zebrzydowskiej i na Górze Świętej Anny. W Panewnikach znalazł się Ratusz Pi- łata ze sceną Ecce Homo (stacja I) oraz Święte
Schody (gradusy), zabrakło jednak Grobu Pań- skiego zbudowanego według wzoru jerozolim- skiego z dwoma oddzielnymi pomieszczenia- mi i kaplicy Zrzucenia Jezusa do Cedronu. Te tradycyjne elementy istnieją w Kalwarii Ze- brzydowskiej i na Górze Świętej Anny.
Ze względu na ograniczoną ilość miejsca podałem opis tylko pięciu polskich Kalwa- rii. Jest ich w naszym kraju znacznie więcej – w Piekarach Śląskich, na Górze Świętej Anny, w Pakości k. Inowrocławia, w Górze Kalwarii pod Warszawą i w wielu innych miejscach. Wszystkie one są dowodem czci, jaką pokolenia Polaków darzyły nabo- żeństwo Drogi Krzyżowej. Może więc war- to w Wielkim Poście odwiedzić którąś ze wspomnianych wyżej Kalwarii? Zobaczyć, pomedytować, pokłonić się i podziękować Panu Jezusowi, który przez Krzyż i mękę Swoją świat odkupić raczył.
Mirosław Danch opisy Kalwarii na podsta-
wie portalu Wikipedia.pl
6
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 12/810INTENcjE MSZALNE
Sobota 19.03.2011 r.
Uroczystość Św. józefa, Oblubieńca NMP
18.00 – Za rodziców Józefę i Józe- fa Byczkowskich, Stefanię i Michała Mi- chalkiewiczów, braci Juliana i Leona,
siostrę Teresę i męża Antoniego oraz
rodzinę Narhowskich Niedziela 20.03.2011 r.
II Niedziela Wielkiego Postu 7.00 – Kaplica św. Jadwigi – Intencja zamawiana w szpitalu
7.00 – Do Bożej Opatrzności, z podzię- kowaniem za otrzymane łaski, z prośbą o błogosławieństwo Boże i zdrowie, w in- tencji Marii w dniu urodzin
9.00 – Za Martę Kopyczok
10.45 – W intencji Oliwii Korzonek z okazji 1. rocznicy urodzin z prośbą o bło- gosławieństwo Boże i opiekę Anioła Stróża 12.00 – Za Józefa i Jerzego Kowal- czyków oraz Teresę Sygułę
17.30 – Gorzkie Żale
18.00 – Za Bernarda Adamusa w 7.
rocznicę śmierci
Poniedziałek 21.03.2011 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za Pawła Fabiana w 6. rocznicę śmierci
7.00 – Za Martę Kopyczok
18.00 – Za rodziców Władysława i Florentynę Kremer oraz rodziców Helenę i Pawła Fojcik
Wtorek 22.03.2011 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za ks. Pawła Raczka od pa- rafian
7.00 – Za Martę Kopyczok
18.00 – Za Tadeusza Boronia od lo- katorów z ul. Węglowej 3 i lokatorów
Środa 23.03.2011 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za Adama Lewińskiego w 5.
rocznicę śmierci oraz z rodziny 18.00 – Za Martę Kopyczok
18.00 – Do Bożej Opatrzności z podziękowaniem za otrzymane ła- ski, z prośbą o błogosławieństwo Boże i zdrowie, w intencji Eugeniusza Kałuży z okazji urodzin
czwartek 24.03.2011 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za Martę Kopyczok
16.30 – Do Bożej Opatrzności, z po- dziękowaniem za otrzymane łaski z proś- bą o błogosławieństwo Boże i zdrowie na dalsze lata życia, w intencji Marii Górskiej z okazji 80. rocznicy urodzin (Te Deum)
17.15 – Adoracja Najświętszego Sakra- mentu
18.00 – Za Wiktora Pawlika w mie- siąc po śmierci, żonę Łucję, Marię Pawlik, z rodzin Marzec, Masek, Erenc, i Malyska oraz za dusze w czyśćcu cierpiące
Piątek 25.03.2011 r.
Uroczystość Zwiastowania Pańskiego
7.00 – Za Martę Kopyczok
7.00 – Za Jana Karwowskiego w 3.
rocznicę śmierci
17.00 – Droga Krzyżowa
18.00 – O Boże błogosławieństwo dla członków rodziny bł. Edmunda Boja- nowskiego
Nr 12/810 Wiadomości Fary Św. Barbary
7
INTENcjE MSZALNE
Informujemy, że intencja Mszy św.
pozostanie wolna, jeżeli nie zostanie potwierdzona wraz z uiszczeniem ofiary najpóźniej na dwa tygodnie
przed dniem Mszy św.
Sobota 26.03.2011 r.
Dzień powszedni
6.30 – Godzinki do Niepokalanego Ser- ca Maryi
7.00 – Za Martę Kopyczok
7.00 – Za Gabrielę Przełonczkowską,
rodziców, dziadków i babcie, z ro- dziny Pietryga, Wysłuch i Przełonczkowskich 18.00 – Za Ilonę Gęsikowską w 1.
rocznicę śmierci
Niedziela 27.03.2011 r.
III Niedziela Wielkiego Postu 7.00 – Kaplica św. Jadwigi – Intencja zamawiana w szpitalu
7.00 – Za Urszulę Kopyczok w 4.
rocznicę śmierci
9.00 – Za Halinę Nowak od matki We- roniki Kłys
10.45 – Za Martę Kopyczok
12.00 – Za męża, ojca i dziadka Ka- rola Gajdę w 10. rocznicę śmierci, z ro- dzin z obu stron oraz zięcia Tomasza Hy- żego w 2 miesiące po śmierci od teściowej
17.30 – Gorzkie Żale
18.00 – Za Edeltraudę Korus w 1. rocz- nicę śmierci
Zredagowała: Helena Krais
STATySTyKA PArAFIALNA
cHrZTy
W niedzielę, 6 marca 2011 roku sa- krament Chrztu św. otrzymali:
1. Magdalena Ewa Warchoł 2. Emilia Natalia Matysik 3. Maja Agnieszka Twardawa 4. Mateusz Damian Hadamczyk 5. Szymon Dominik Porębski 6. Bartłomiej Maciej Ścięgosz 7. Kacper Krzysztof Lipowski
rOcZKI
W niedzielę, 6 marca 2011 roku bło- gosławieństwo z okazji 1. rocznicy uro- dzin otrzymali:
1. Julia Abrachamczyk 2. Nikodem Pockaj 3. Magdalena Mrozek
ZMArLI
W lutym 2011 roku odeszli do Pana:
1. Tomasz Marciniak, lat 39 2. Stefania Mueller, lat 84 3. Małgorzata Kawik, lat 81 4. Helena Wujec, lat 70
5. Magdalena Skowronek, lat 84 6. Henryk Węgrzyk, lat 53 7. Eryk Gorol, lat 67
8. Gabriela Przełonczkowska, lat 46 9. Ewa Lorenc, lat 82
10. Danuta Frania, lat 64 11. Andrzej Czarnecki, lat 58 12. Tomasz Hyży, lat 43 13. Zofia Stępień, lat 80 14. Rita Kuras, lat 78 15. Sebastian Stolka, lat 31 16. Adam Czaja, lat 49
Wieczny odpoczynek racz im dać Panie...
8
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 12/810WPrOWADZENIE DO LITUrGII To, co jest Jezusa, jest też moje. Jego przemienienie na górze Tabor pokazuje mi moje przetworzone przez zmartwychwsta- nie człowieczeństwo: „rzucił światło na życie i nieśmiertelność przez Ewangelię”.
Przemienienie Pańskie mówi, że przemie- nimy się: jak koń w pegaza, jak poczwar- ka w motyla. W porównaniu z tym, kim będziemy, teraz jesteśmy poczwarkami.
Gdybym mógł dziś zobaczyć siebie, jakim wówczas będę, oddałbym sobie pokłon, padłbym na twarz w geście przejęcia i ad- oracji. Nikt z nas nie jest po prostu sobą, jest – w nadziei – bogiem, Bogu prawdzi- wemu podobnym.
(Tomasz Kwiecień OP, „Oremus” Wielki Post i Triduum Paschalne 2005, s. 47)
ZAPOWIEDZI
Sakramentalny związek małżeński za- mierzają zawrzeć:
Paleczny Dawid, s. Zbigniewa i Eryki, zam. Łaziska Górne, ul. gen. Sikorskiego
Gawenda Aleksandra, c. Jana i Danuty, zam. Chorzów, ul. Ligonia
LITUrGIA TyGODNIA
W piątek – UROCZYSTOŚĆ ZWIA- STOWANIA PAŃSKIEGO
W niedzielę – III NIEDZIELA WIEL- KIEGO POSTU
KOŚcIÓŁ
Okres Wielkiego Postu służy przygo- towaniu do obchodu Paschy przez wspo- mnienie przyjętego chrztu i pełnienie po- kuty. Wielki Post trwa od Środy Popielco- wej do Mszy Wieczerzy Pańskiej.
W piątek przypada Uroczystość Zwiastowania Pańskiego. Jest to dzień modlitw za dzieci poczęte, a nienarodzo- ne. W dzisiejszą niedzielę, poprzedzającą tę Uroczystość, odprawiamy nabożeństwo ekspiacyjne za grzechy przeciwko życiu nienarodzonych dzieci.
PArAFIA
Kolekta dzisiejszej niedzieli jest prze- znaczona na potrzeby naszej parafii.
Przed kościołem parafialnym zespół Caritas przeprowadza zbiórkę na Krajowy Fundusz Misyjny.
Wszystkich parafian zapraszamy na Gorzkie Żale, które odprawimy dzisiaj, o godz. 17.30.
Od dzisiejszej niedzieli istnieje moż- liwość poparcia ustawy przeciwko aborcji poprzez złożenie podpisu przy stolikach ustawionych przy wyjściach z kościoła, a także w tygodniu w kancelarii. Koniecz- ne jest podanie numeru PESEL. Tekst ustawy można znaleźć na stronie www.
stopaborcji.pl oraz w gablotce.
Spotkanie zespołu Caritas odbędzie się we wtorek, 22 marca, o godz. 11 w sal- ce na probostwie.
W czwartek, o godz. 16.30 zaprasza- my na Mszę św. szkolną, a o 17.15 na wy- stawienie Najświętszego Sakramentu.
Również w czwartek, o godz. 18.45 serdecznie zapraszamy na modlitwę Taizé.
W okresie Wielkiego Postu zachęcamy do udziału w nabożeństwach Drogi Krzyżo- wej z kazaniem pasyjnym, w piątki o godz.
17, podczas których będziemy modlić się za zmarłych zalecanych. Zalecki prosimy skła- dać w kancelarii i w zakrystii. Plan rozważań Drogi Krzyżowej zamieściliśmy w gazetce i gablotkach. Przypominamy, że wierni, któ-
20 marca 2011 r.
– II NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU
OGŁOSZENIA DUSZPASTErSKIE
Nr 12/810 Wiadomości Fary Św. Barbary
9
OGŁOSZENIA DUSZPASTErSKIE
rzy odprawią pobożnie Drogę Krzyżową mogą zyskać odpust zupełny, spełniając przy tym zwykłe warunki odpustu. Zachęcamy też do udziału w Gorzkich Żalach, w niedziele o godz. 17.30. Zachęcamy także wiernych do postu i innych uczynków pokutnych, zwłasz- cza dzieł miłosierdzia, a także ograniczenia spożycia napojów alkoholowych.
W sobotę, o godz. 6.30 odprawimy Godzinki do Niepokalanego Serca Maryi.
Również w sobotę, 26 marca, po Mszy św. o godz. 7 odbędzie się zebra- nie przewodniczących Róż Różańcowych w salce na probostwie.
Kolekta przyszłej niedzieli przezna- czona będzie na potrzeby naszej parafii.
W przyszłą niedzielę, 27 marca będzie- my gościć w naszej parafii przedstawicieli Salezjańskiego Wolontariatu Misyjnego, którzy podzielą się swym świadectwem, zor- ganizują wystawę misyjną oraz sprzedawać będą materiały propagujące Salezjański Wo- lontariat Misyjny. Dochód przez nich zebrany zostanie przeznaczony na organizację obozu wakacyjnego dla dzieci i młodzieży z naj- biedniejszych dzielnic Sunyani w Ghanie.
Zespół Szkół Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Katowickiej im.
Kard. Prymasa Augusta Hlonda zaprasza na Dni Otwarte 25 i 26 marca. Szczegóły w gablotce.
Również w Zespole Szkół Stowa- rzyszenia Rodzin Katolickich, w ponie- działek, 28 marca o godz. 16 odbędzie się spotkanie „Czy polityk może iść do nieba?
Polityka jako wyraz troski o dobro wspól- ne”, z redaktorem naczelnym, księdzem Markiem Gancarczykiem.
W każdy wtorek i środę, do końca kwietnia, w godz. od 11 do 12 przedstawi- ciel Akcji Katolickiej będzie udzielał po- mocy przy wypełnianiu zeznań podatko- wych za 2010 rok w kancelarii parafialnej.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Cho- rzowie informuje, że prowadzony jest nabór osób z chorobą Alzheimera i z za-
burzeniami otępiennymi do Domu Dzien- nego Pobytu w Chorzowie przy ul. 3 Maja 18. Informacji udziela pracownik socjalny OPS w Chorzowie, przy ul. Kruszcowej 22, p. Grzegorz Brudnowski, który pełni dyżury w czwartki, w godz. 11.45–14.45 oraz w piątki, w godz. 10.45–13.45. Infor- mację uzyskać można także pod numera- mi telefonu: 32 771-63-21 oraz 32 246- 36–18, a także w budynku CIS we wtorki i czwartki, w godz. 9–13.
Zachęcamy do czytania prasy religijnej, w tym najnowszego wydania „Gościa Nie- dzielnego”, do którego dołączona została pły- ta CD z programem do rozliczenia podatku dochodowego za rok 2010 oraz naszych pa- rafialnych „Wiadomości Fary św. Barbary”.
Wszystkim parafianom i gościom ży- czymy błogosławionej niedzieli.
Z a P r o s Z e n i e
na modlitwę t aiZé c
ZwarteKgodZ. 18.45
K
oŚciółŚw. b
arbary Serdecznie zapraszamy wszystkich do wspólnej modlitwy śpiewem kanonów z Ta- izé. Modlitwa śpiewana jest jednym z naj- istotniejszych sposobów ekspresji w poszu- kiwaniu bliskości Boga. Krótkie śpiewy, wielokrotnie powtarzane, podkreślają jej me- dytacyjny charakter. Niewiele słów zawiera prawdę fundamentalną, bardzo szybko ogar- nianą rozumem. Ta prawda, powtarzana jak- by w nieskończoność, stopniowo nas przeni- ka. Taki śpiew staje się więc drogą wsłuchi- wania się w Boga. Chcemy w modlitewnej atmosferze przy świetnej muzyce i śpiewie oddać chwałę Bogu. Chcemy zgromadzeni przy ikonie krzyża powierzyć ukrzyżowa- nemu Chrystusowi zarówno nasze własne problemy, jak i problemy innych. Sami zde- cydujcie, czy się do nas dołączyć…10
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 12/810ZWIASTOWANIE
Wiele z dzieł było tam wystawionych ra- zem, rzędem, w salach o jasnym oświetleniu i białych ścianach. Kiedy wyszłam z muzeum, wstąpiłam do pobliskiego kościoła, żeby zo- baczyć inny ołtarz. Gdy przyzwyczaiłam się do panującego tam mroku, dojrzałam obraz oświetlony słabym blaskiem świec i rozpro- szonym przez witraże blaskiem słonecznym.
Lekko pachniało kadzidłem, a wokół mnie szeptano modlitwy. Starsza kobieta klęczała przed ołtarzem i żarliwie się modliła.
Jak odmienne były te doświadczenia! Nie chodzi o to, że któreś było lepsze lub gorsze, ale o to, że każde z tych miejsc dostarczało od- miennych wrażeń. W muzeum mogłam obej- rzeć wszystkie ołtarze razem, mogłam więc dokonać porównania stylów artystycznych, ikonografii i zmian zachodzących w sztuce w zależności od czasu i miejsca, w którym dzie- ło powstało. W kościele miałam możliwość zo- baczyć pojedynczy ołtarz w warunkach, które – pomimo upływu czasu – w znacznym stop- niu odpowiadały tym, z myślą o których był stworzony. Ołtarz znajdował się wśród charak- terystycznych dla kościoła zapachów, światła, dźwięków, migoczące słabe światło świec do- datkowo wzbogacało barwy obrazu.
Przestrzeń kształtuje postrzeganie dzieła.
Pomyślmy na przykład o natężeniu światła, na- szym usytuowaniu wzglę- dem dzieła, liczbie ludzi wokół nas, rodzaju od- głosów, które słyszymy, sposobie, w jaki dzieła zostały pogrupowane.
Można by zadać pyta- nie, dlaczego o tym piszę.
Jak na raczej średniej dłu- gości artykuł poczyniłam
dość długie wprowadzenie, wciąż nie wyja- śniając, o co chodzi. Otóż, korzystając z oka- zji, że dobroduszność redakcji pozwoliła mi zająć dwie strony gazety parafialnej posta- nowiłam wprowadzić coś nowego. Coś, co pomoże nam przyjrzeć się uważniej jednemu z ołtarzy. A właściwie centralnej jego części.
Podczas interpretacji dzieła sztuki trzeba być świadomym swych wcześniej już ukształ- towanych przekonań i założeń. Niezależnie od zrozumienia dzieła, czy wiadomości, jakie mamy na jego temat, powinniśmy przyjąć po- stawę kwestionującą wszelkie pewniki. W ten sposób będziemy dzisiaj analizować „Zwia- stowanie” Rogiera van der Weydena. Pamię- tajmy jednak, że nie mamy możliwości inter- pretacji dzieła w jego naturalnym środowisku.
Widzimy jedynie obraz, a właściwie jego ko- pię posiadającą neutralne światło, odmienne od oryginalnego nasycenie barw i inne czyn- niki różniące ją od właściwego.
Dziewięć miesięcy przed Bożym Narodze- niem obchodzimy tajemnicę Wcielenia Syna Bożego. Ponieważ tajemnica ta dokonała się w łonie Maryi – uroczystość posiada charakter maryjny i to ona jest główną postacią ukazy- waną na obrazach przy okazji tego wydarzenia.
Wśród wielu przedstawień sztuk plastycz- nych sceny Zwiastowania są takie, które wiernie ilustrują lakoniczny opis ewangelisty św. Łukasza ze sceną poselstwa aniel- skiego, ale zachowały się też kompozycje oparte na apokryfach oraz takie, w których rozbudowano wymowę teologiczną.
W XV wieku we Wło- szech kwitła już sztuka re-
NA PIErWSZyM PLANIE I W cENTrUM
Kiedy jako studentka zwiedzałam Kraków, uświadomiłam sobie, w jaki spo-
sób muzeum może kształtować rozumienie dzieła sztuki. Byłam po całym dniu
spędzonym w jednym z muzeów, gdzie studiowałam malarstwo ołtarzowe.
Nr 12/810 Wiadomości Fary Św. Barbary
11 ZWIASTOWANIE
nesansowa. W tym samym czasie na północ od Alp wciąż trwał gotyk. Rogier van der Weyden był jednym z najwybitniejszych ar- tystów schyłkowej fazy tego stylu. Jego wiel- kie i pełne dramatyzmu ołtarze wprowadzały nowy bolesny emocjonalizm do północnej sztuki sakralnej. Nie oznacza to, że sztuka go- tycka była wyprana z emocji, lecz ze względu na swój mniejszy realizm w słabszym stop- niu oddziaływała na widza. Postaci van der Weydena nie są symboliczne – to prawdziwi ludzie, którzy przeżywają rozpacz lub inne równie silne uczucia. Van der Weyden pod- kreślał ich emocje poprzez umieszczanie ich na pierwszym planie w centralnym punkcie obrazu. Nie zawsze przy tym zamartwiał się krajobrazem na drugim planie.
Jego „Zwiastowanie” jest starannie zaaran- żowane, aby jak najsilniej oddziaływać na uczucia widza. Postaci są tak realistyczne, jakby zaraz miały wyjść spoza ram obrazu.
„Zwiastowanie” to tryptyk (obraz składający się z trzech połączonych zawiasami tablic, które można zamknąć jak książkę) będący jednym z wcześniejszych dzieł tego artysty.
Część środkowa ze sceną Zwiastowania znaj- duje się w paryskim Luwrze, natomiast skrzy- dła boczne stanowią część zbiorów Galerii Sa- bauda w Turynie. Namalowany na desce far- bami olejnymi jest sztandarowym przykładem malarstwa tablicowego późnego gotyku. Sce- na Zwiastowania rozgrywa się w komnacie mieszczańskiego domu. Umieszczanie wyda- rzeń we wnętrzach mieszkalnych, choć może się wydawać dziwne ze względu na kontekst historyczny, było charakterystyczne dla ma- larstwa północnego. Jest to przykład devotio moderna – nurtu pobożności powszechnego wśród mieszczańskiej inteligencji.
Malarz ukazał moment przybycia archanio- ła Gabriela, na co wskazują lekko uniesione skrzydła i poruszone wiatrem szaty (biała alba i wzorzysty płaszcz). Anioł podnosi lewą rękę w geście przywitania: „Bądź pozdrowiona!”.
Reakcja Maryi jest natychmiastowa. Dyna- micznie zwraca się w stronę Gabriela, a me-
andryczne fałdy jej długiej, granatowej sukni ożywiają kompozycję. Pomimo pewnej gwał- towności ruchów artysta nadał Marii delikat- ności, szczególnie zauważalnej w wyrazie twarzy i geście. Postać delikatnie opuszcza na pulpit otwartą księgę, prawdopodobnie z tek- stem proroctwa Izajasza.
Duch realizmu został uwzględniony rów- nież w przedstawieniu wnętrza. Po lewej stronie znajduje się kominek i masywna, gotycka ława. Prawa strona zawiera wiel- kie łoże (mające ikonograficzne znaczenie, jako sypialnia przyszłej Matki Chrystusa) z baldachimem pokryte czerwoną tapicerką.
Nieodłącznym atrybutem sceny Zwiasto- wania jest kwiat lilii – symbol czystości.
W tym przypadku jest to cały bukiet znaj- dujący się po prawej stronie u dołu obrazu.
Bogactwo szczegółów i wnikliwa obserwa- cja detalu cechują dzban umieszczony na tacy i żyrandol oraz dwa owoce granatu (zapo- wiedź Pasji Chrystusa) ze szklanym dzbanem na kominku, zawierającym wodę interpreto- waną jako święconą. Pomimo przeważającej ilości barw chłodnych, widok spokojnych twarzy Gabriela i Maryi, czerwone łoże, napa- wają widza spokojem i radością.
Scena Zwiastowania to jeden z ulubionych tematów malarstwa religijnego. Wydarzenie ewangeliczne, podczas którego dokonało się Wcielenie Słowa Bożego, jest nie tylko waż- nym momentem w życiu Matki Bożej, ale ma przełomowe znaczenie w dziejach ludzkości.
To chwila, w której ważą się losy świata.
Maryja miała bowiem prawo do podjęcia własnej decyzji. Mogła przyjąć lub odrzucić ofiarowane jej przez Pana posłannictwo.
Kiedy Bóg stawia nas wobec wymagań trudnych, chciałoby się zapytać jak Maryja:
„Jakże mi się to stanie?” Jakże mogę do- chować wierności Bogu wobec tylu życio- wych przeciwności? Niech wówczas przed oczami stanie nam obraz Rogiera van der Weydena. Zawierzmy Bogu i powiedzmy
„Niech mi się stanie według słowa Twego”.
Aleksandra Sorotowicz
12
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 12/810PIEŚNI
WEjŚcIE
12 0
Przystąpcie bliżej grzesznicy * A na mnie pa- trzajcie, * Jeśli Mnie jeszcze poznacie, * Do- brze uważajcie, * Jak jestem dla waszych złości * Skatowa- ny aż do kości; * W sercu uważajcie, * Na rany patrzajcie! Tak wielcem was umiłował, * Iżem zstąpił z nieba, * Pracowałem dla człowieka, * Co było potrzeba, * Wyście mi za to oddali, Ciało moje skatowali, * Na krzyż je przy- bili * I krew wytoczyli. PSALM rESPONSOryjNy Mamy nadzieję w miłosierdziu Pana. OFIArOWANIE318
Kochajmy Pana, bo Serce jego * Żąda i pragnie serca naszego, * Dla nas Mu włócznią boleść za- dana, * Kochajmy Pana, kochajmy Pana. O, pójdź do Niego wszystko stworzenie, * Sercu Jezusa złóż dziękczynienie * I swoje przed Nim zegnij kolana, * Kochajmy Pana... KOMUNIA ŚW.272
Przyjdźcie do Mnie wszyscy”, głos z przybytku woła, * We Mnie źródło szczęścia, Ja orzeźwię was; * I ocierać będę pot płynący z czoła, * I ziemskiego znoju osłodzę wam czas”, * O, pójdźmy wszyscy z pokło- nem * Ofiarę serc naszych nieść, * Przed Jego padając tronem * Miłosną złóżmy Mu cześć!Przyjdźcie do Mnie wszyscy, o biedni grzesznicy, * Ja dla was tu jestem, by łańcuchy te, * Które ciążą na was, grzechu niewolnicy, * Skruszyło na zawsze miłosierdzie me!” * O, pójdźmy... DZIĘKcZyNIENIE
