Andrzej Wiśniewski
"Polskie prawo państwowe", A.
Burda, Warszawa 1962 : [recenzja]
Palestra 7/3(63), 76-77
76 A. W i ś n i e w s k i Nr 3 (63)
kw estii, które m ogą pow stać i na pew no pow staną w praktyce*w związku z jej stosowaniem.
O m aw iany kom entarz spełnia to zadanie, t y m bardziej że autorzy poparli swe rozw ażania licznymi konkretnym i przykładam i.
H. W o l i ń s k a : P rze rw a n ie cią ży w św ie tle p ra w a karnego. P W N . W a rsza w o
1962 r., s. 136.
Ciekaw© to i nadal żywe zagadnienie zostało wyczerpująco przedstaw ione przez autorkę na tle obowiązującego ustaw odaw stw a. Auitorka om ówiła w aru n k i dopusz czalności przeryw ania ciąży według ustaw y z 27.IV.1956 r. (wskazania społeczne, w skazania lekarskie, w skazania praw ne, przeciw skazania, przerw anie ciąży u nie letniej i um ysłowo chorej) oraz p oddała analizie przepisy k a rn e tej ustaw y (przedmiot ochrony praw nej, przedm iot czynności w ykonawczej, działanie i za niechanie, pom ocnictwo i podżeganie, w ina i błąd).
W książce przeprow adzona je st też konfrontacją założeń z rzeczywistością, tj. omówienie realizacji usitawy iz 27.IV.1956 r. oraz rozporządzenia M inistra Zdrowia z 19.XII.1959 r. w praktyce. Do pracy swej au to rk a dołączyła obszerny i in te resu jący m ateriał statystyczny z odpowiednim i ciekaw ym omówieniem.
W w yniku rozw ażań au to rk a dochodzi do w niosku, że ustaw a z 27.IV.1956 r. o w arunkach dopuszczalności przeryw ania ciąży w raz z rozporządzeniem M inistra Zdrow ia z 11.V.1956 r. nie zdała (bo nie mogła zdać) egzam inu nie dlatego, ż© była zła czy nieudolna, ale dlatego, że zagadnienie, które chciała rozwiązać, nie nad aje się w ogóle do prawno-karnego uregulow ania. P opraw ę w tym stanie rzeczy w prow adziło dopiero rozporządzenie M inistra Zdrow ia z 19.XII.1959 r., kitóre de cyzję w spraw ie rodzenia pozostawiło kobiecie.
Zdaniem au to rk i decyzja w spraw ie rodzenia pow inna należeć w yłącznie do ko biety, a praw o w ykonyw ania zabiegu pow inni mieć jedynie lekarze. T ak więc karalne pow inno być tylko przeryw anie ciąży przez nielekarzy oraz przerw anie oiąiży bez zgody kobiety ciężarnej.
W celu sprow adzenia do m inim um liczby poronień należy też — zdaniem a u torki — dopuścić możliwość legalnego dokonania zabiegu sterylizacji. N ajbardziej jednak racjo n aln ą drogą do ograniczenia p rzeryw ania ciąży pow inno być .popula ryzow anie świadomego m acierzyństw a.
A. B u r d a : P o lsk ie p ra w o p a ń stw o w e . P W N . W a rsza w a 1962, s. 296.
K siążka jest podręcznikiem uniw ersyteckim d la stu d en tó w w ydziałów praw a. W części pierw szej podręcznika autor podaje wiadom ości ogólne i zarys historycz ny polskiego p raw a państwowego. P raw o 'to m a za przedm iot sam o państw o, tzn. jest zespołem norm regulujących podstaw y u stro ju społeczno-gospodarczego i po litycznego Polski Ludow ej. W podręczniku przedstaw iony .je st przedm iot i źródła praw a państw ow ego oraz charakterystyka polskiego praw a państwowego w okresie
Nr 3 (63) P rzegląd w y d a w n ic tw p ra w n ic zy ch 77
międzywojennym, w okresie KRN i wreszcie w okresie Sejm u Ustawodawczego. Poszczególne instytucje p raw a państwowego omówione są w drugiej części książki. Część ta obejm uje system atykę K onstytucji PRL, ustrój polityczny i spo łeczno-gospodarczy, system organów państwowych, naczelne organy w ładzy i ad m inistracji państw ow ej, Najwyższą Izbę K ontroli, terenow e organy władzy, sąd i p ro k u ratu rę, podstaw ow e p raw a i obow iązki obyw ateli oraz zasady systemu wyborczego PRL.
J. P r o r o k : P o d a te k g r u n to w y i o p ła ty e le k tr y fik a c y jn e . U zu p ełn ien ie I. W yd . P raw n. W a rsza w a 1962 r., s. 140.
Je st to d odatek uzupełniający do w ydanej w 1958 r. książki H. Dukalskiego, E. K reida i J. P ro ro k a pt. Podatek gruntow y i opłaty elektryfikacyjne, w ydany w zw iązku z tym , że niektóre z zagadnień omówionych w tej książce już się zdezaktualizow ały.
Dodatek składa się z części opisowej (kom entarza), k tóra zaw iera omówienie zmian w przepisach o podatku gruntow ym i opłatach elektryfikacyjnych, jakie zaszły po dn iu 1 czerwca 1958 r., oraz z części tekstow ej, która zaw iera podsta wowe, najw ażniejsze, jednolite teksty d e k re tu o podatku gruntow ym , rozporządzeń i uchw ał R ady M inistrów, a także rozporządzeń i zarządzeń M inistra Finansów.
J. W i s z n i e w s k i : Z a ry s e n c y k lo p e d ii p ra w a . P W N . W arszaw a 1962 r., s. 432.
Książka stanow i podręcznik d la studentów wyższych szkół ekonomicznych. Z a kres tego podręcznika jest jednak taki, że jednocześni© je st on przeglądem pro blem atyki w ielu działów praw a.
Z teorii państw a i p raw a są tu omówione m. in. tak ie zagadnienia, ja k istota p a ń stw a i praw a, podstaw ow e cechy p ań stw a i jego funkcje, teorie o pow staniu i istocie p aństw a i praw a, nonmy i stosunki praw ne, w ykładnia p raw a i jego źró dła, system atyka praw a. Ponadto w książce przedstaw ione są podstawowe pojęcia i instytucje p raw a państwowego, praw a adm inistracyjnego oraz praw a karnego.
