Zadania z tematu „Ciągłość funkcji”
Zbadać ciągłość funkcji
:
f ( x )= { −2 x x
2−
2− x−2 x +1 dla x≠−1 i x≠ 1 2 1 dla x=−1 lub x=2
Rozwiązanie:
1. Badamy ciągłość w punkcie x=1
.
lim
x →−1
−2 x
2− x +1
x
2− x−2 = [ 0 0 ] =
x →−1lim
−2 ( x +1 ) ( x−0,5 )
( x+1 ) ( x−2 ) =
x →−1lim
−2 x+ 1
x−2 =− 3
3 =−1
Wartość funkcji dla x=1 odczytujemy bezpośrednio
z jej przepisu, nie da się jej obliczyć z wzoru,
który w tym przypadku traci sens f (−1 )=1≠ lim
x →−1f (x )
Zatem funkcja
nie jest
ciągła w punkcie x=12. Badamy ciągłość w punkcie x=2
lim
x →2
−2 x
2− x+1
x
2− x −2 = [ −9 0 ]
W tej sytuacji musimy znać znak mianownika, aby określić granicę. W mianowniku jest funkcja kwadratowa, która dla x=2 przybiera wartość zero..
lim
x → 2+
−2 x
2− x +1
x
2− x +2 = [ −9 0
+] =−∞
lim
x → 2−
−2 x
2− x +1
x
2− x +2 = [ −9 0
−] =+ ∞
Wykres funkcji z mianownika zamieszczono obok, to jest łatwy sposób na określenie znaku mianownika.
Zatem granica badanej funkcji w punkcie x=2 nie istnieje, więc funkcja nie może być w tym punkcie ciągła
.
Zerowanie licznika i mianownika przy podstawieniu x=1 oznacza, że licznik i mianownik można rozłożyć na czynniki i jeden z tych czynników będzie się powtarzał
-1 2
3.Poza punktami x=-1 i x=2 funkcja ta stanowi przykład funkcji wymiernej,
zaś zbiór
(−∞ ;−1)∪(−1;2 )∪(2;+∞ )
jest jej naturalną dziedziną, toteż funkcja jest ciągła w tym zbiorze.Wzorując się na rozwiązanym powyżej przykładzie wykonaj poniższe polecenia:
1. Zbadaj ciągłość funkcji
:
f ( x )= { x
2−8 x+15 x−5 2 dla x=5 dla x ≠5
2. Zbadaj ciągłość funkcji
:
f ( x )= { 3 x x
22−5 x +4 −2 x−1 dla x≠4 i x≠1
−4
3 dla x =4 lub x=1
3. Zbadaj ciągłość funkcji
:
f ( x )= { x
2−5 x+6 x
3−8 dla x≠2 i x≠3 12 dla x=2 lub x=3
Wskazówka:
Przy obliczaniu granicy funkcji przy x zmierzającym do 2 napotykamy na symbol nieoznaczony [0/0]. Podobnie jak to miało miejsce w wyżej omówionym przykładzie należy rozłożyć licznik i mianownik na czynniki, z tym, nie skorzystamy tu już z „Państwa ulubionej delty”, bo nie można jej liczyć dla wielomianu 3. stopnia. Trzeba sobie z rozkładem poradzić inaczej, dysponujecie dwoma narzędziami do rozwikłania tego problemu.
4. Zbadaj ciągłość funkcji
:
f ( x )= { x
3−3 x x
2−4 x+3
2+ 3 x−1 dla x≠1 i x≠3 0 dla x=1 lub x=3
Zbadaj ciągłość funkcji opisanej wzorem i naszkicuj jej wykres
g( x )= { |2−x| dla x ∈⟨ 0 ; 4 )
− x
2+ 8 x−14 dla x∈⟨ 4 ;+∞ ) 1
x dla x ∈(−∞ ; 0)
Rozwiązanie :
Funkcje tworzące sklejenie są funkcjami elementarnymi, więc są ciągłe wewnątrz przedziałów
(−∞ ;0), (0;4) oraz (4;+∞)
. Należy zbadać ciągłość w punktach sklejenia czyli dla x=4 oraz x=0.1. Badam ciągłość dla x=0. Z lewej strony punktu x=0 funkcja jest określona wzorem:
1 x
zprawej
| 2−x|
więc zasadne jest obliczanie granic jednostronnych. I tak:lim
x → 0−
1
x = [ 0 1
−] =−∞
nie ma więc szans na pełną ciągłość dla x=0.lim
x → 0+
| 2−x|=|2−0|=2= g( 0 )
więc funkcja jest prawostronnie ciągładla x=0.
2. Badam ciągłość dla x=4
lim
x → 4−
|2−x|=|2−4|=2=g( 4 ) lim
x → 4+
(− x
2+ 8 x−14 )=−16+32−14=2=g( 4 )
Zatem granice jednostronne i wartość funkcji są równe, co świadczy o ciągłości funkcji w punkcie x-4
6)Zbadaj ciągłość funkcji opisanej poniższym wzorem i naszkicuj jej wykres.
g( x )= { x
2dla x∈(−∞ ; 0 ) x +1 dla x∈⟨1 ;+∞ ) 2
xdla x ∈⟨0 ; 1 )
7)Zbadaj ciągłość funkcji g i naszkicuj jej wykres.
g( x )= { 2 x+ 4 dla x ∈(−∞ ;−2 )
− x
2+ 4 dla x ∈⟨−2; 2 ⟩ 2
x−1dla x∈( 2 ;+∞ )
2 4
8)Zbadaj ciągłość funkcji g i naszkicuj jej wykres.
g( x )= { | 6−x |dla x ∈⟨ 0 ; 6 )
−6
x−1 dla x ∈(−∞ ; 0)∪⟨ 6 ;+∞ )
opracowanie autorskie dr E. Badach