• Nie Znaleziono Wyników

Układ słownika i budowa artykułu hasłowego

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Układ słownika i budowa artykułu hasłowego"

Copied!
3
0
0

Pełen tekst

(1)

Układ słownika

i budowa artykułu hasłowego

Słownik ma układ alfabetyczny

1

, przy czym odre˛bnymi hasłami sa˛

jednostki cia˛głe (opro ´cz nielicznych wyja˛tko ´w, takich jak poła˛czenia czasowniko ´w z sie˛, a takz˙e pewne nazwy maja˛ce dwojaka˛ pisownie˛ – ła˛czna˛ i rozdzielna˛, np. cross country/cross-country, speed system/speed- -system). Frazeologizmy oraz zestawienia terminologiczne sa˛ przypo- rza˛dkowane poszczego ´lnym hasłom (lub, w wypadku jednostek polisemicznych, poszczego ´lnym znaczeniom). Niekto ´re zwia˛zki nie maja˛

w swojej strukturze wyrazo ´w nalez˙a˛cych do leksyki paralotniarskiej – takie konstrukcje umies´ciłam w obre˛bie haseł pomocniczych, opatrzo- nych komentarzem: tylko we frazeologizmie, tylko w terminie, por. np.:

pra˛d tylko we fraz.

^ wyła˛czyli pra˛d z˙art. «ustało działanie jakichkolwiek pra˛do ´w wzno- sza˛cych, przez co paralotnia nie moz˙e dłuz˙ej utrzymac´ sie˛ w powietrzu»

poduszka tylko w term.

~ poduszka powietrzna motoryz. «pło ´cienny worek przypinany do ! uprze˛z˙y w celu ochrony pilota przy la˛dowaniu, w czasie lotu wypełniaja˛cy sie˛ powietrzem»

Na artykuł hasłowy składaja˛ sie˛ (moga˛ sie˛ składac´) naste˛puja˛ce elementy

2

:

1. Oznaczenie homonimicznos ´ci hasła (cyfra rzymska).

2. Hasło, wyro ´z˙nione pogrubiona˛ czcionka˛.

3. Wskazo ´wka dotycza˛ca wymowy.

4. Informacja na temat pochodzenia danej jednostki (z je˛zyka obcego lub z innej odmiany polszczyzny).

1

Zestawienie tematyczne opisanych wyrazo ´w i poła˛czen ´ wyrazowy zamie- szczone jest w ksia˛z˙ce pos´wie˛conej socjolektowi paralotniarskiemu [Pe˛dzich 2012 (aneks 1)].

2

Wyste˛puja˛ one zawsze w podanej niz˙ej kolejnos´ci.

(2)

5. W wypadku hasła odesłanego – odsyłacz (!) i hasło lub podhasło be˛da˛ce podstawa˛ odesłania

3

.

6. Numer znaczenia wyraz˙ony cyfra˛ arabska˛.

7. Kwalifikator (informuja˛cy o nacechowaniu emocjonalnym danej jednostki).

8. Definicja.

9. Cytaty ilustruja˛ce uz˙ycie danej jednostki.

10. Skro ´ty oznaczaja˛ce z´ro ´dła cytato ´w.

11. Cytaty skro ´cone.

12. Zestawienia terminologiczne.

13. Frazeologizmy wraz z kwalifikatorami, definicjami oraz przy- kładami uz˙ycia.

14. Podstawowe informacje gramatyczne podane w kon ´cowej cze˛s´ci hasła (zapisane mniejsza˛ czcionka˛).

15. Zamieszczone po prawej stronie artykułu hasłowego informacje na temat relacji semantycznych, w kto ´re wchodzi dana jednostka (synonimia, antonimia oraz hiponimia).

Przykłady uz˙ycia

Zgromadzonym w słowniku wyrazom i poła˛czeniom wyrazowym towarzysza˛ przykłady ilustruja˛ce typowy sposo ´b ich uz˙ycia. Pochodza˛

one z teksto ´w o tematyce paralotniarskiej zamieszczonych w Internecie.

Wie˛kszos´c´ cytato ´w zaczerpne˛łam z takich z´ro ´deł jak fora, blogi oraz internetowe wydania czasopism specjalistycznych. Zasadniczo nie ingerowałam w postac´ przytaczanych przykłado ´w, wprowadziłam jed- nak, jes´li było to potrzebne, poprawki ortograficzne i interpunkcyjne, a ponadto zrezygnowałam z przytaczania emotikono ´w (wydaje sie˛, z˙e ich uz˙ycie zazwyczaj czyni tekst mniej przejrzystym). Opro ´cz przykłado ´w oryginalnych, zaczerpnie˛tych z konkretnych z´ro ´deł i maja˛cych zwykle forme˛ zdan ´, zamieszczam ro ´wniez˙ przykłady preparowane (na podstawie analizy teksto ´w z´ro ´dłowych), kto ´re maja˛ skro ´cona˛ postac´. Te drugie, oznaczone symbolem * , ukazuja˛ najcze˛stsza˛ ła˛czliwos´c´ leksykalno- -składniowa˛ odnotowanych jednostek.

3

Podhasłami sa˛frazeologizmy i zestawienia terminologiczne, dlatego koniecz- ne jest ro ´wniez˙ wskazanie hasła gło ´wnego – pełne odesłanie przebiega wo ´wczas dwustopniowo, np.: acro «! akrobacja paralotniowa (zob. paralotniowy)».

Układ słownika i budowa artykułu hasłowego 9

(3)

Szczego ´łowe zasady opracowania słownika

1. W wypadku wyrazo ´w maja˛cych to samo znaczenie (moga˛cych sie˛

ro ´z˙nic´ jedynie nacechowaniem stylistycznym) hasłem gło ´wnym jest wy- raz neutralny, a jes´li nie moz˙na takiego wskazac´ – najcze˛s´ciej uz˙ywany.

Przy pozostałych wyrazach umieszczone sa˛odsyłacze do hasła gło ´wnego.

Na przykład słowo paralotniarz jest zdefiniowane jako ‘osoba uprawiaja˛ca paralotniarstwo’, a bliskoznaczne okres´lenie glajciarz zostaje opatrzone odsyłaczem: zob. paralotniarz.

2. Jes´li konieczne jest uz˙ycie w definicji słowa nalez˙a˛cego do leksyki paralotniarskiej, ro ´wniez˙ zamieszczam przed takim słowem odsyłacz do odpowiedniego hasła, np.:

V-wsparcie [wym. fau fsparcie] «stosowane w nowoczesnych paralotniach ukos´ne wzmocnienie, umieszczone wewna˛trz ! komory»

3. Jes´li dana jednostka wyste˛puje w dwo ´ch lub kilku wariantach or- tograficznych, podaje˛ je w jednym has´le (np. PPG-ant, pepegant; spid, speed).

4. Synonimy, a takz˙e antonimy, hiperonimy, hiponimy podane po prawej stronie hasła zostały uporza˛dkowane alfabetycznie.

5. Hiperonimami, podanymi po prawej stronie hasła w wypadku niekto ´rych jednostek, sa˛ wyrazy pokrewne słowotwo ´rczo (np. dla rzeczownika motoparagliding hiperonimem jest słowo paragliding, a nie paralotniarstwo), a jes´li nie moz˙na takich wskazac´ – wyrazy najmniej nacechowane stylistycznie (np. dla rzeczownika z˙yleta podamy hiperonim paralotnia, a nie glajt).

6. Czasowniki, kto ´re tworza˛ pary aspektowe, wyste˛puja˛ w hasłach dwuczłonowych, przy czym pierwszym elementem takiego hasła jest czasownik dokonany (tak jak w USJP).

10 Układ słownika i budowa artykułu hasłowego

Cytaty

Powiązane dokumenty

Intensified respiratory failure and breathlessness as a result of intensive right side pleural effusion, right lung collapse and left side dislocation of the

Następnie w ramce po prawej stronie otocz pętlami nazwy nawyków zdrowych dla mózgu.. Które z tych czynności

Po prawej stronie podanej liczby zapisz liczbę dwukrotnie większą, a po lewej stronie podanej liczby zapisz liczbę dwukrotnie mniejszą.. Po prawej stronie liczby zapisz

wiekuisty powrót kwiatów na wiosnę i odtworzenie ich powrotu na ziemię w wierszach poetów” („Przedwiośnie”).. Wymień autorów i tytuły ich wierszy, które

nadrzędny hiperonim świnia (nazwa gatunkowa) i trzy hiponimy wieprz, knur, kiernoz odnoszące się do samca świni, leksem prosię ʽmłode świni’ oraz formy derywowane.. Wymienione

Żyrafa Ola i Zuzia rozmawiają o tym, jak bardzo różnią się języki poszczególnych krajów Unii Europejskiej. Sprawdzają w słownikach, jak mówi się tam

Poza pojedynczy- mi dobrymi wiadomościami opisującymi nadzwyczajne sukcesy polskiej medycyny został on zdominowany przez propagandę reformy ministra Arłukowicza odrzucanej

растение и его сладкий, сочный плод: вырастить дыню, сладкая дыня, салат с дыней.